[go: up one dir, main page]

Edukira joan

Pinudietako behi-onddo

Wikipedia, Entziklopedia askea
Pinudietako behi-onddoa
Iraute egoera

Arrisku txikia  (IUCN 3.1)
Sailkapen zientifikoa
ErreinuaFungi
KlaseaAgaricomycetes
OrdenaBoletales
FamiliaSuillaceae
GeneroaSuillus
Espeziea Suillus bovinus
Roussel, 1796
BasionimoaBoletus bovinus
Mikologia
 
poroak himenioan
 
txapel laua
 
himenioa adnatua da
 
hanka biluzik dago
 
espora oliba-arreak dauzka
 
mikorrizak eratzen ditu
 
jangarria da

Oharra: ez fidatu soilik orri honetan ematen diren datuez perretxiko bat identifikatzeko orduan. Inolako zalantzarik izanez gero, kontsultatu aditu batekin.

Pinudietako behi-onddoa (Suillus bovinus) Suillus generoko onddo gorria da Suillaceae familian. Europako eta Asiako onddo arrunta izanda, Ipar Amerikan eta Australian sartu da. Hasieran, Lineok Boletus bovinus gisa deskribatu zuen 1753an, eta, gaur egun, Roussel-ek eman zion izena erabiltzen da, 1806an. Onddo jangarria da, baina ez da gehiegitan agertzen gastronomian.[1]

Onddoa koniferoen basoetan hazten da bere jatorrizko guneetan, eta pinu-landaketetan naturalizatu den herrialdeetan. Elkarketa ektomikorriziko sinbiotikoak eratzen ditu zuhaitz biziekin, zuhaitzaren lurpeko sustraiak ehun fungikoko lekekin inguratuz, eta batzuetan Gomphidius roseus onddoak parasitatzen du. Suillus bovinus-ek fruta-gorputzak sortzen ditu esporekin, askotan kantitate handitan, lurzoruaren gainean. Onddoak tapa konbexu-horia edo okre-kolorekoa du, 10 cm ingurukoak, adinarekin zapaltzen dena. Beste Boletus batzuek bezala, hodiak ere baditu, tapoiaren behealdetik beherantz zabaltzen direnak, brankien ordez; esporek helduarora ihes egiten dute hodiaren irekiduren edo poroen bidez. Poroaren azalera horia da. Ez du eraztunik.

Banaketa eremua

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kanada, Ameriketako Estatu Batuak, Europa, Errusia, Txina, Taiwan, Vietnam, Japonia, Australia, Zeelanda Berria.

Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  1. Euskal Herriko perretxiko eta onddoak, 2013, 2014, 2016, 2017, Fernando Pedro Pérez, Kultura Saila, Eusko Jaurlaritza  •   Bizkaiko Perretxiko eta Onddoak, A.D.E.V.E., 2012  •   Euskalnatura  •   Euskal Herriko Onddoak. 5 tomos, Luis García Bona, Kriselv, 1987  •   Catálogo micológico del País Vasco, Aeranzadi, 1973  •   Mendizalearen Hiztegia [mikologia], Ostadar Mendi Taldea.

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]