Ardagai hostotsu

Ardagai hostotsua
Irudi gehiago
Sailkapen zientifikoa
Erreinua	Fungi
Klasea	Agaricomycetes
Ordena	Polyporales
Familia	Meripilaceae
Generoa	Grifola
Espeziea	Grifola frondosa Gray, 1821
Datu orokorrak
Gizakiak ateratzen dizkion produktuak	maitake polysaccharide eta maitake
Basionimoa	Boletus frondosus
Mikologia
poroak himenioan   txapel okertua   himenioa dekurrentea da   hanka biluzik dago   espora zuriak dauzka   bizkarroia da   jateko bikaina da Oharra: ez fidatu soilik orri honetan ematen diren datuez perretxiko bat identifikatzeko orduan. Inolako zalantzarik izanez gero, kontsultatu aditu batekin.

Ardagai hostotsua edo Maitake (Grifola frondosa) zuhaitzen oinarrian hazten den perretxiko poliporosoa da, batez ere haritz zaharretan edo astigarretan; normalean, udaren amaieran eta udazkenaren hasieran egoten da. Txina, Europa eta Ipar Amerikakoa da. Oso gaztea denean kontsumi daiteke, baina hazten denean, larrukara bihurtzen da. Japonian eta Ekialdean sendagarri gisa erabiltzen da, baina erreakzio alergikoak eragin ditu.

Sinonimoa: Polyporus frondosus, Polyporus intybaceus.

Laetiporus sulphureus onddoa bezala, Grifola frondosa onddo iraunkorra da, eta sarritan leku berean hazten da zenbait urtez jarraian.

Grifola frondosa esklerozio deitzen zaion lur azpiko tuberkulu baten antzeko egitura batetik abiatuta hazten da, patata baten tamainakoa. Gorputz fruktiferoak 100 zentimetroko tamaina har dezake, eta nekez 150 cm. Txapel marroi grisaxka ugari ditu, sarritan kiribilduak edo koilara-formakoak, ertz izurtuak eta 2 eta 10 cm zabal.

Karpoforoa: 30 eta 40 cm artekoa, kapela ugariz osatua dago, eta, oro har, sorta trinkoa dirudi, haizemailearen itxuran, edo, batzuetan, hemisferikoa. Kapelak elkarren oso ondoan daude, marroi-grisaxkak dira, ilupadun samarrak edo ezkatatsu samarrak dira, ertz izurtuak dituzte, eta irudi orokorra Polyporus umbellatus delakoaren antzekoa da, baina adarrak elkarrengandik hurbilago ditu, eta itxura loreena baino hostoena gehiago dute, horregatik deitzen diote frondosa.

Hanka: Masiboa da eta enborra osatzen du, adarretan banatzen da, eta horien muturrean daude kapelak. Zurixka da.

Tutuak: Dekurrenteak dira, bereizten zailak eta zurixkak.

Tutu dekurrenteak: Hanka ukitzeaz gain, beherantz jarraitzen duten tutuak.

Poroak: Biribilduak, hasieran zuriak, gero kremak, baina ez dira inoiz belzten Polyporus giganteus espeziean bezala.

Haragia: Oso lodia, biguna eta hauskorra, zuria eta gero krema kolorekoa, zapore gozoa du eta usaina, fungikoa eta irinaren artekoa.^[1]

Etimologia: Polyporus terminoa grekotik dator, asko, ugariak esan nahi duen "poly" hitzetik eta poro esan nahi duen "porós" hitzetik. Poro ugarirekin. Frondosus epitetoa latinetik dator, hostotsua esan nahi duen "frondosus" hitzetik. Bere itxuragatik.

Jangarria da, baina gaztaroan bakarrik.^[2]

Antzekoa den Polyporus umbellatus delakoarengatik bereizten da, kapelak abaniko forma dutelako. Polyporus frondosus espeziearen forma bat bezala hartu daitekeen Polyporus intybaceus oso antzekoa da, kapela txikiagoak eta ebakiak ditu.

Udan eta udazkenean hazten dira, hostozabalen zuhaitz enborretan, batez ere haritz zaharren oinetan.^[3]

Europa, Errusia, Kazakhstan, Himalaiako eremua, Taiwan, Japonia, Australia, Txile, Costa Rica, Kanada, Ameriketako Estatu Batuak.^[4]

Espeziea onddo jangarri hautatua da milaka mendeetan zehar kontsumitu izan da Txinan eta Japonian, non sukaldaritzako onddo nagusietako bat baita.^[5] Onddoa Japoniako plater askotan erabiltzen da, hala nola nabemonoan. Estalki bigunenek ondo egosita egon behar dute.