HCP 5M

Ten artykuł od 2016-11 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł.

Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listy źródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

SN80

SN80-12 w lokomotywowni Leszno
Kraj produkcji	Polska
Producent	H. Cegielski Poznań
Lata budowy	1961–1964
Układ osi	B'2'
Wymiary
Masa służbowa	49,6 t
Długość	24 100 mm
Szerokość	2900 mm
Wysokość	3980 mm
Średnica kół	940 mm
Napęd
Typ silników	1DVSa/14-350 [2DVSa]
Liczba silników	12 cylindrowy, 1500 obr./min, 260 kW (350 KM) [265 kw (360 KM)]
Parametry eksploatacyjne
Rodzaj przekładni	hydrokinetyczna Voith typu T26/WAG/V
Prędkość konstrukcyjna	100 km/h
Parametry użytkowe
Liczba miejsc siedzących	48+8
Multimedia w Wikimedia Commons

HCP 5M (seria SN80) – spalinowy wagon silnikowy przeznaczony do ruchu lokalnego, napędzany silnikiem Diesla, z przekładnią hydrauliczną. Został wyprodukowany przez zakłady HCP w Poznaniu w latach 1961–1964 w liczbie 13 egzemplarzy. Posiadał sterowanie ukrotnione do 4 wagonów SN80.

Program modernizacji polskiej kolei, przyjęty w PKP w drugiej połowie lat pięćdziesiątych, oprócz prac elektryfikacyjnych zakładał wdrożenie na szerszą skalę na liniach drugorzędnych wagonów motorowych^[1]. W połowie lat 50. Centralne Biuro Konstrukcyjne Przemysłu Taboru Kolejowego otrzymało zadanie stworzenia projektów wagonów silnikowych i doczepnych^[1]. Powstały wówczas projekty wagonów silnikowych z przekładnią mechaniczną (typ 4M), hydrauliczną (typ 5M) oraz założenia dla produkcji spalinowego zespołu trakcyjnego oraz lekkiego autobusu szynowego^[1]. Produkcję prototypu pojazdu 5M powierzono Zakładom Cegielskiego, które w 1959 roku wykonały prototyp pojazdu, oznaczonego serią SN80. Założono, że w latach 1959–1960 zostanie wyprodukowanych 25 pojazdów tego typu^[1]. Ostatecznie, w latach 1961–1964 wyprodukowano jedynie 13 egzemplarzy, a produkcję wstrzymano z powodu wstrzymania importu przekładni^[1].

Wnętrze było podzielone na 9 przedziałów: 2 kabiny sterownicze, przedział silnikowy, przedział bagażowy, w którym znajdowało się 8 dodatkowych miejsc, 2 przedziały pasażerskie mające 16 i 32 miejsca, toaletę oraz przedział z kotłem ogrzewania parowego (SN80 w przeciwieństwie do nowoczesnej konstrukcji SA106 mógł ogrzewać wagon doczepny). Przedziały pasażerskie oraz przedsionek i toalety były skopiowane z wagonu 101A.

Wagon SN80-12, jedyny zachowany egzemplarz tej serii, był eksploatowany do 8 listopada 1979, a 1 czerwca 1981, po podjęciu decyzji o zaprzestaniu wykonywania napraw pojazdu, został on skreślony ze stanu PKP. Przekazano go warszawskiemu Muzeum Kolejnictwa, jednak po kilkunastu latach pobytu na stacji Warszawa Główna eksponat przetransportowano do Leszna, gdzie w 1995 wagon wyremontowano. W następnych latach stan pojazdu pogarszał się, dlatego Muzeum Przemysłu i Kolejnictwa na Śląsku chciało pozyskać eksponat od warszawskiej placówki jako depozyt. Transport zaplanowano na maj 2016, ale ostatecznie wagon SN80-12, przekazany na 12 lat, dotarł do Jaworzyny Śląskiej 22 września^[2].

• lista spalinowych zespołów trakcyjnych i wagonów eksploatowanych w Polsce

• Terczyński P., Zintel K., Wagon spalinowy SN80 w: Świat Kolei 8/2002.