Hummel
 Działo w Musée des Blindés | |
| Dane podstawowe | |
| Państwo | |
|---|---|
| Producent |
Deutsche Eisenwerke w Duisburgu |
| Typ pojazdu | |
| Trakcja |
gąsienicowa |
| Załoga |
6 (dowódca, celowniczy, dwóch ładowniczych, kierowca, radiooperator) |
| Historia | |
| Prototypy |
1942 |
| Produkcja |
1943-1945 |
| Egzemplarze |
713 (wersja podstawowa) |
| Dane techniczne | |
| Silnik |
1 silnik gaźnikowy, 12-cylindrowy Maybach HL120 TRM o mocy 300 KM (221 kW) przy 3000 obr./min. |
| Transmisja |
mechaniczna |
| Poj. zb. paliwa |
470 l |
| Pancerz |
spawany z płyt stalowych, walcowanych, grubość: 10 – 30 mm |
| Długość |
7,17 m |
| Szerokość |
2,97 m |
| Wysokość |
2,81 m |
| Prześwit |
0,40 m |
| Masa |
24 380 kg (bojowa) |
| Nacisk jedn. |
0,86 kg/cm² |
| Osiągi | |
| Prędkość |
42 km/h (na drodze) |
| Zasięg pojazdu |
260 km (na drodze) |
| Pokonywanie przeszkód | |
| Brody (głęb.) |
1,00 m |
| Rowy (szer.) |
2,30 m |
| Ściany (wys.) |
0,60 m |
| Kąt podjazdu |
30° |
| Dane operacyjne | |
| Uzbrojenie | |
| 1 haubica 15 cm sFH 18 kal. 150 mm (zapas amunicji – 18 szt.) 1 karabin maszynowy MG 34 (zapas amunicji – 600 szt.) | |
| Użytkownicy | |
| Niemcy | |
Hummel (z niem. "trzmiel") – 15cm schwere Panzerhaubitze auf Geschützwagen III/IV (Sf) SdKfz 165 niemieckie samobieżne działo polowe z okresu II wojny światowej uzbrojone w haubicę kalibru 150 mm, używane przez Wehrmacht od 1942 roku do końca wojny.
Konstrukcja
[edytuj | edytuj kod]Pierwsze projekty nowego pojazdu powstały w 1942, kiedy wojska niemieckie odczuły brak samobieżnej artylerii polowej, która mogłaby łatwo współpracować z wojskami pancernymi. Pierwsze projekty zakładały umieszczenie haubicy 10,5cm leFH 17 na podwoziu czołgu PzKpfw III lub PzKpfw IV. Po zbudowaniu jednego prototypu zdecydowano jednak o użyciu działa o większym kalibrze – haubicy 15cm sFH 18 (L/30 – o długości lufy 30 kalibrów), zamontowanej na specjalnie dla niej zaprojektowanym podwoziu Geschützwagen III/IV będącym mieszaniną elementów czołgów PzKpfw III Ausf.J i czołgu PzKpfw IV Ausf. F oraz elementów zbudowanych specjalnie dla tej konstrukcji. To samo podwozie zostało później użyte do konstrukcji niszczyciela czołgów Nashorn. Kadłub składający się z wanny (była to nieco wydłużona w tylnej części typowa wanna czołgu PzKpfw IV) i osłony przedziału bojowego wykonany był ze spawanych płyt walcowanych o grubości 15–30 mm wanna i 10 mm nadbudowa. Nadbudowa osłaniająca przedział bojowy była odkryta od góry (możliwe osłonięcie brezentową plandeką) i posiadała dwuskrzydłowe drzwiczki od tyłu ułatwiające załadunek amunicji. Kierowca i radiooperator zajmowali stanowiska w przedniej części pojazdu, a reszta załogi (dowódca pojazdu, celowniczy, dwóch ładowniczych) i uzbrojenie pojazdu znajdowały się w przedziale bojowym umieszczonym w tylnej części pojazdu. Silnik zamontowany był centralnie. Późniejsze modele "Trzmiela" miały nieco zmodyfikowane przednie nadwozie, ze zwiększoną przestrzenią przeznaczoną dla kierowcy i radiooperatora.
Do końca wojny wyprodukowano 713 Hummeli w wersji podstawowej i 157 w wersji nieuzbrojonego transportera amunicji.
Zastosowanie bojowe
[edytuj | edytuj kod]
Działa samobieżne "Hummel" stanowiły, obok lżejszych dział samobieżnych "Wespe", wyposażenie dywizjonów artylerii pancernej pułków artylerii pancernej dywizji pancernych i niektórych dywizji grenadierów pancernych. W pułku jeden dywizjon całkowicie wyposażano w działa samobieżne. Taki dywizjon składał się z trzech baterii. Dwie baterie były wyposażone w działa samobieżne "Wespe", a jedna bateria w działa "Hummel". Każda bateria liczyła sześć lub cztery działa samobieżne. Dywizjon liczył łącznie 16-18 dział samobieżnych. Bateria miała także dwa transportery amunicji na podwoziach dział samobieżnych[1].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Hummel, „Militaria 178”, Wydawnictwo Militaria, ISBN 83-7219-159-X.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Janusz Ledwoch, 1997, Niemieckie wozy bojowe 1933-1945, Warszawa, Militaria, ISBN 83-86209-57-7.
- Andrzej Ciepliński, Ryszard Woźniak: Encyklopedia współczesnej broni palnej (od połowy XIX wieku). Warszawa: Wydawnictwo WiS, 1994, s. 89. ISBN 83-86028-01-7.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Hummel w Achtung Panzer!. [dostęp 2010-08-30]. (ang.).
- Historia konstrukcji SdKfz 165 Hummel. panzerwaffe.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-01-09)].