Kolonia Wysockiego

Kolonia Wysockiego

Korea

Część Katowic
Budynki kolonii przy ul. Teodora Kulika (widok w kierunku wschodnim)
Państwo	Polska
Województwo	śląskie
Miasto	Katowice
Dzielnica	Janów-Nikiszowiec
Data założenia	Lata 40. i 50. XX wieku
W granicach Katowic	31 grudnia 1959
SIMC	0937652
Strefa numeracyjna	32
Tablice rejestracyjne	SK
Położenie na mapie Polski Kolonia Wysockiego
Położenie na mapie województwa śląskiego Kolonia Wysockiego
Położenie na mapie Katowic Kolonia Wysockiego
50°14′05″N 19°04′11″E/50,234820 19,069734
Multimedia w Wikimedia Commons

Kolonia Wysockiego (potocznie Korea^[1]) – część Katowic^[2], położona pomiędzy Nikiszowcem a Giszowcem na obszarze dzielnicy Janów-Nikiszowiec, w rejonie ulic T. Kulika i Braci Woźniaków. Powstała ona jako kolonia robotnicza dla pracowników Kopalni Węgla Kamiennego „Wieczorek” w latach 40. i 50. XX wieku według wzoru chaty śląskiej. Obszar kolonii był z biegiem czasu stale rozbudowywany o nowe budynki, przede wszystkim z wielkiej płyty.

Kolonia powstała na przełomie lat 40. i 50. XX wieku na zlecenie kopalni węgla kamiennego „Wieczorek” dla swoich pracowników. Została ona wybudowana na terenie leśnym w gminie Janów, w połowie drogi pomiędzy Nikiszowcem a Giszowcem^[3]. Wówczas to, w latach 1950–1952^[4] wybudowano kilkurodzinne murowane domy według wzoru chaty śląskiej, o wyglądzie domków fińskich, a architekturze wzorowano się m.in. zabudową zabytkowego osiedla patronackiego Giszowiec^[3]. Domy są wyposażone w przydomowe ogródki i szopki^[1].

Dnia 31 grudnia 1959 roku kolonia stała się częścią Katowic^[5]. Była ona stale rozbudowywana. W latach 1963–1964 powstały budynki przy ulicy Braci Woźniaków 4 i T. Kulika 78, w latach 1965–1970 ciąg domów szeregowych przy ulicy T. Kulika 32-50 i budynek przy ulicy T. Kulika 2, w latach 1974–1977 bloki przy ulicy Braci Woźniaków 1–1e i 5–5a, a w 1977 roku ciąg bloków przy ulicy Braci Woźniaków 10–10d^[4]. Na początku lat 80. XX wieku po północno-wschodniej części kolonii rozpoczęto budowę budynków wielokondygnacyjnych z wielkiej płyty. Pierwszy kwartał zaczęto budować w 1981 roku (ulica Szopienicka 19–19c i 21–21b), a całość ukończono w 1983 roku. W 1989 roku^[4] przy osiedlu powstał budynek Miejskiego Przedszkola nr 32 w Katowicach^[6].

Na północ od kopalni znajdowała się Zautomatyzowana Doświadczalna Kopalnia „Jan”, utworzona 1 stycznia 1969 roku celem prowadzenia prób i doświadczeń z zakresu nowoczesnych metod wydobywania węgla kamiennego, w tym automatyzacji produkcji i wdrażania nowych metod organizacji i zarządzania kopalnią. 30 września 1969 roku zakład przekazano Głównemu Instytutowi Górnictwa, a 1 stycznia 1976 roku kopalnię „Jan” włączono do kopalni „Wieczorek”^[7]. Zakład zakończył swoją działalność w 1993 roku^[8].

Kolonia do listopada 1981 roku nosiła oficjalnie imię Flawiana Wysockiego − pracownika kopalni „Giesche” i działacza komunistycznego, który zginął w 1944 roku w obozie koncentracyjnym w Mauthausen. W tym też okresie nadano nazwy bezimiennym ulicom na jej obszarze^[3]. Potocznie nosi nazwę Korea, która nawiązuje do panującej w czasie budowy kolonii wojny koreańskiej^[1].

Kolonia Wysockiego położona jest w katowickiej dzielnicy Janów-Nikiszowiec^[9] i ciągnie się wzdłuż ulicy Szopienickiej, będącej jednym z głównych ciągów komunikacyjnych Katowic^[10]. Łączy ona kolonie w kierunku północnym z Nikiszowcem i dalej z drogą krajową nr 79 (ul. Bagienna), natomiast w kierunku południowym z Giszowcem^[9]. Na wysokości skrzyżowania z ulicą Braci Woźniaków, w godzinach popołudniowych we wrześniu 2007 roku poruszało się nią średnio 1190 pojazdów na godzinę^[10]. Ulice T. Kulika i Braci Woźniaków mają klasę dróg dojazdowych^[11].

Publiczny transport zbiorowy przy kolonii Wysockiego zapewniają linie autobusowe kursujące na zlecenie Zarządu Transportu Metropolitalnego (ZTM). Przy ulicy Szopienickiej zlokalizowane są dwa przystanki autobusowe: Kolonia Wysockiego Woźniaków i Kolonia Wysockiego Kulika. W listopadzie 2020 roku zatrzymywały się na nich autobusy ośmiu linii: 30, 72, 108, 292, 672N, 674, 695 i 920. Zapewniają one bezpośrednie połączenia kolonii Wysockiego z poszczególnymi dzielnicami Katowic, a także z sąsiednimi miastami: z Mikołowem, Mysłowicami i Siemianowicami Śląskimi^[12].

W kolonii działalność gospodarcza skoncentrowana jest przy budynkach z lat 80. XX wieku^[4], położonych w północno-wschodniej części kolonii. Według stanu z listopada 2020 roku znajdują się tu działalności związane głównie z zaspokojeniem podstawowych potrzeb mieszkańców. Są to sklepy spożywcze^[13][14] i piekarnia^[15], a także sklep z częściami samochodowymi^[16]. W miejscu dawnej Zautomatyzowanej Doświadczalnej Kopalni „Jan”, przy ulicy Górniczego Dorobku 49 zlokalizowane było w tym czasie przedsiębiorstwo górniczo-mechaniczno-transportowe Trans-Jan^[17].

Przy ulicy Szopienickiej 29 znajduje się Miejskie Przedszkole nr 32 w Katowicach, składające się z czterech oddziałów^[6]. Wierni rzymskokatoliccy z kolonii Wysockiego przynależą do parafii św. Anny^[18].