Drajok
50°15′49″N 19°03′26″E/50,263528 19,057306| Część Katowic | |
 Krzyż przydrożny w Drajoku z 1904 roku | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miasto | |
| Dzielnica | |
| W granicach Katowic |
15 października 1924 |
Położenie na mapie Katowic  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa śląskiego  | |
| 50°15′49″N 19°03′26″E/50,263528 19,057306
| |
Drajok (niem. Dreieck Kolonie[1]) – część Katowic, znajdująca się na terenie dzielnicy Zawodzie, przy ulicy Burowieckiej, w sąsiedztwie ulicy Bagiennej i alei W. Roździeńskiego, nad Rawą. Obecna zabudowa osady pochodzi z II połowy XIX wieku, a także znajduje się tu krzyż z 1904 roku. Z osadą związanych jest kilka znanych osób: Zofia Koniarkowa, Kazimierz Skiba i Konstanty Wolny.
Historia
[edytuj | edytuj kod]
Nazwa osady pochodzi od trójkątnego skrzyżowania torów kolejowych[1], które znajdowało się w pobliżu osady[2]. Obecna zabudowa Drajoku powstała w drugiej połowie XIX wieku[1]. Stała tu również, przeniesiona w późniejszym czasie do Górnośląskiego Parku Etnograficznego w Chorzowie, chata ostatniego sołtysa Katowic Kazimierza Skiby – on i jego rodzina żyli w Drajoku[3]. Znajduje się tu kamienny krzyż z 1904 roku[1]. Na kapliczce znajduje się następująca inskrypcja: Matko nasza miłościwa, któraś pod krzyżem Syna swego stała troskliwa, bądź nam w godzinę śmierci litościwa. Fundatorzy proszą o pobożny Ojcze nasz i Zdrowaś Maryja za dusze w czyścu cierpiące 1904. Fundatorami kapliczki są Piotr i Franciszka Wróbel[4].
W Drajoku mieszkała Zofia Koniarkowa[1] – działaczka narodowa i uczestniczka powstań śląskich[5]. Wychowywał się tu również Konstanty Wolny – górnośląski działacz narodowy i społeczny. Dom rodziny Wolnych nie przetrwał do obecnych czasów[3].
Do początku XX wieku mieszkańcy Drajoka trudnili się produkcją węgla drzewnego. W pierwszych dwóch dekadach XX wieku Drajok był ważnym miejscem zbiórek polskich organizacji narodowych. Uczestnicy obradowali wówczas w restauracji Woźnicy[1]. Dnia 15 października 1924 roku Drajok wraz z całymi Bogucicami i Zawodziem został włączony do Katowic[6]. Do lat 30. XX wieku w Drajoku znajdowały się pola uprawne, a po II wojnie światowej funkcjonowały na jej terenie warsztaty mechaniczne[1].
Drajok był połączony z Bogucicami ulicą Ryszarda, a ulica Burowiecka prowadziła na Burowiec. Gdy do lat 70. XX wieku przebudowano sieć drogową wokół Drajoka – powstała m.in. aleja Walentego Roździeńskiego, teren dookoła został pokryty gąszczem dróg szybkiego ruchu i licznych rozjazdów przez co mieszkańcy zostali oddzieleni od większych skupisk ludzi, a sama zaś osada została zmniejszona[1].
Galeria
[edytuj | edytuj kod]-
Zabudowa Drajoka
-
Fragment krzyża z 1904 roku
-
Dom Skibów z Drajoka z 1826 roku, znajdujący się w Górnośląskim Parku Etnograficznym
-
Weranda, dom Skibów z Drajoka
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h Antoni Steuer: Leksykon bogucki. D. mhk.katowice.pl, 2020-12-17. [dostęp 2021-07-08]. (pol.).
- ↑ Wojewódzki Ośrodek Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej w Katowicach: Geoportal Województwa Śląskiego – ORSIP. Mapy historyczne. mapy.orsip.pl. [dostęp 2021-07-07]. (pol.).
- ↑ a b Spacer przez historię…, „Nasze Katowice” (9 (35)), Katowice: Urząd Miasta Katowice, wrzesień 2011, ISSN 1899-9530 (pol.).
- ↑ Zofia Wieczorek, Kapliczki katowickie. Krzyże, figury. Świadkowie historii. Ocalić od zapomnienia, Katowice: Fotonet, 2012, s. 27 (pol.).
- ↑ Antoni Steuer: Leksykon bogucki. K. mhk.katowice.pl, 2020-12-16. [dostęp 2021-07-08]. (pol.).
- ↑ Antoni Barciak, Ewa Chojecka, Sylwester Fertacz (red.), Katowice. Środowisko, dzieje, kultura, język i społeczeństwo, t. 1, Katowice: Muzeum Historii Katowic, 2012, s. 140, ISBN 978-83-87727-24-6.
