1996
| Historio 19ma yarcento  20ma 21ma yarcento
|
| Yardeki: 1900a • 1910a • 1920a • 1930a • 1940a |
| Yari: 1901 • 1902 • 1903 • 1904 • 1905 |
La yaro 1996 (MCMXCVI per Romala algarismi) esis bisextila yaro komencinta ye lundio segun Gregoriala kalendario. Ol esis la 996ma yaro di la duesma yarmilo, la 96ma yaro di la 20ma yarcento, e la 7ma yaro di la yari 1990a.
Eventi
[redaktar | redaktar fonto]- 6ma di agosto - NASA anuncas ke aerolito ALH 84001, probable ek Marso, kontenas traiti di primitiva vivo.
- 19ma di septembro - Usana Spaco-paromo Atlantis atachas su a Rusa kosmo-staciono Mir.
- 7ma di novembro - NASA sendas probilo Mars Global Surveyor.
- 10ma di februaro - Komputero (Deep Blue -programaro di IBM) vinkas unesmafoye Garri Kasparov, mondala shakoludo-championo. Kasparov vinkas la ludaro 4-2.
- 26ma di marto - Internaciona Monetala Fonduro atribuas presto di 10,2 miliard dolari a Rusia por novigor l'ekonomio.
- 13ma di decembro - Kofi Annan elektesas chefo di Unionita Nacioni.
- 2ma di januaro - L'unesma konvoyo di Usana soldati por garantiar la paco en Bosnia e Herzegovina arivas an la nordo di la lando.[1]
- 10ma di januaro - Slovenia adheras a grupo di Visegrád.
- 14ma di januaro - En Portugal Jorge Sampaio elektesas prezidanto.
- 22ma di januaro - En Grekia, chefministro Andreas Papandreou renuncas, e Costas Simitis sucedos lu.
- 29ma di januaro - Prezidanto Jacques Chirac de Francia anuncas fino di nukleara probi di la lando.[2]
- 29ma di januaro - En Venezia, famoza opero-domo "La Fenice" perisas en fairo.
- 3ma di marto - José María Aznar elektesas chefministro di Hispania.
- 21ma di marto - En Suedia, Göran Persson sucedas Ingvar Carlsson kom chefministro.
- 5ma di mayo - José María Aznar divenas chefministro di Hispania.
- 27ma di mayo - Boris Yelcin, prezidanto di Rusia, renkontras revoltinti de Chechenia. Li kontratas pri armistico.
- 1ma di junio - Boris Yelcin elektesas duesma-foye kom prezidanto di Rusia.
- 10ma di junio - Kontrato pri paco en Nord-Irlando komencas sen Sinn Fein.
- 8ma di julio - 15-yara evanta tenisisto Martina Hingis vinkas en Wimbledon en duo-ludo.
- 8ma di septembro - Paco en Chechenia.
- 5ma di januaro - Yahya Ayyash de Hamas mortas, kande bombo instalita da Israel explozas en lua posh-telefonilo.
- 11ma di januaro - Ryutaro Hashimoto divenas chefministro di Japonia.
- 20ma di januaro - Yaser Arafat elektesas prezidanto di Palestinana guvernerio.
- 31ma di januaro - Kamiono plenigita per bombi lansesas kontre la centrala banko en Colombo, Sri-Lanka. L'explozo produktas entote 91 morti e cirkume 1400 plusa homi vundesas.[3]
- februaro - Hussein Kamel, bofilio di Saddam Hussein, retrovenas ad Irak. Pos kelka dii ilu, lua fratulo, patro, fratino e filii di fratino mortigesos.
- 23ma di marto - En Taiwan unesma direta prezidantala elekto. Lee Teng-hui elektesas nove.
- 18ma di aprilo - Masakro en Qana: plua kam 100 Libanana civili mortas, kande Israel pafas kontre Fijiana paco-trupi di UN.
- 13ma di mayo - Tondro e tornado produktas 600 morti en Bangladesh.
- 23ma di mayo - Sueda Göran Kropp klimas adsur Monto Everest sen oxigenuyo. Ilu vehis per biciklo de Suedia a Nepal.
- 25ma di junio - En Saudi-Arabia 19 Usana soldati ed un lokalo mortigesas e 372 vundesas en explozo che Khobar-turmodomo.
- 31ma di agosto - Irakana korpi atakas en nordo e konquestas Arbil de Kurdi.
- septembro - Al-Jazira komencas brokastar en Katar.
- 27ma di septembro - En Afganistan Talibano-trupi konquestas Kabul. prezidanto Burhanuddin Rabban fugas, e ex-prezidanto Mohammad Najibullah exekutesos.
- 9ma til la 13ma di decembro - Unesma asemblo di MOK en Singapur.
- 12ma di decembro - Uday Hussein vundas su serioze dum atento.
- 27ma di decembro - Talibani konquestas aerodromo di Bagram, proxim Kabul.
- 27ma di januaro - En Nijer, kolonelo Ibrahim Bare Mainassara revokas prezidanto Mahamane Ousmane, demokratale elektita.
- 8ma di mayo - Sudafrika promulgas nova konstituco qua eliminas apartheid definitive.
- 5ma di junio - Gabon abandonas ONEP.
- 23ma di novembro - Aviono Boeing 767 de Ethiopian Airways qua esis fluganta de Addis Ababa ad Abidjan (flugo ET961) kidnapesas dum flugo da tri Etiopiani. L'aviono falas en Indiana Oceano pos finar lua kombustivo proxim Komori, e 125 de la 175 personi ennave perisas.[4]
- 7ma di januaro - Granda nivo-burasko frapas estal Usa. Plu kam cent homi mortas.
- 14ma di marto - Prezidanto Bill Clinton dekretas 100 milion dolari por anti-teror agado.
- 3ma di aprilo - Theodore Kaczynski, alias Unabomber, arestesas en Montana.
- 17ma di julio - Aviono Boeing 747 de TWA Airlines explozas pos departar del aeroportuo JFK, en New York. Omna 230 personi en nave mortas.
- 19ma di julio - Prezidanto Bill Clinton inauguras l'Olimpiala Ludi en Atlanta, Georgia.
- 27ma di julio - Bombo explozas dum l'Olimpiala Ludi en Atlanta, Georgia: du homi perisas e 111 vundesas.
- 5ma di novembro - Bill Clinton vinkas Bob Dole en elekto prezidantala.
- 7ma di januaro - En Guatemala, Álvaro Arzú Irigoyen elektesas prezidanto.
- 6ma di februaro - Aviono Boeing 757 de la kompanio Borgenair falas che Atlantiko proxim Dominikana Republiko, e produktas 189 morti.
- 7ma di februaro - En Haiti, René Préval sucedas Jean-Bertrand Aristide kom prezidanto, l'unesma pacala sucedo en Haitiana historio.
- 29ma di decembro - Rejimo di Guatemala e revolteri paktas pri paco, e 36-yara interna milito finas.
- 17ma di aprilo - Che Eldorado dos Carajás, Brazilia, eventas konflikto inter rurani sen proprieti e granda farmisti. Dek-e-non rurani mortigesas.[5][6] Ye la 18ma di decembro dil sama yaro prezidanto Fernando Henrique Cardoso posibligas distributar 1.000 km² de tereni a 3.600 familii sen proprieti por kultivar.[5]
- 11ma di junio - Che urbo Osasco, Brazilia, explozo di gaso che komercala centro Osasco Plaza Shopping produktas 44 morti e 100 vunditi.[7]
- 4ma di septembro - En Kolumbia, gerilera grupo Revolucionala Popul-armeo di Kolumbia (FARC) atakas militala bazo en Guaviare. Dum tri-semana milito mortos 130 Kolumbiani.
- 31ma di oktobro - Aviono Fokker 100 de l'aearala entraprezo TAM falas sur kelka domi en l'urbo di Sao Paulo, Brazilia. L'acidento produktas 99 morti.
- 29ma di januaro - Prezidanto Jacques Chirac anuncas ke Francia finos nukleara probi en Pacifiko.
- 11ma di marto - John Winston Howard divenas chefministro di Australia.
Naski
[redaktar | redaktar fonto]- 5ma di januaro - Erdenebatin Bajarragchaa, Mongoliana e Azerbaijanana judoistino
- 16ma di januaro - Anastasia Grishina, Rusa gimnastikistino
- 16ma di januaro - Jennie Kim, Sud-Koreana kantistino[8]
- 19ma di januaro - Alina Bivol, Rusa shakoludistino
- 11ma di februaro - Daniil Medvedev, Rusa tenisistulo
- 15ma di februaro - Yekaterina Makarova, Rusa tenisistino
- 27ma di februaro - Imran Bukuyev, Rusa MMA-kombatero
- 1ma di marto - Ye Shiwen, Chiniana natistino
- 13ma di marto - Estelle Cascino, Franca tenisistino
- 18ma di marto - Odiljon Abdurahmanov, Kirgiziana futbalistulo
- 2ma di aprilo - Matheus Santana, Braziliana natistulo
- 12ma di aprilo - Tomáš Andres, Cheka hokeisto
- 16ma di aprilo - Taylor Townsend, Usana tenisistino
- 17ma di aprilo - Dee Dee Davis, Usana televizion-aktorino
- 18ma di aprilo - Daniil Dubov, Rusa shakoludistulo
- 26ma di aprilo - Artur Dalaloyan, Rusa gimnastikistulo
- 1ma di mayo - William Nylander, Suediana hokeisto
- 10ma di mayo - Kateřina Siniaková, Cheka tenisistino
- 14ma di mayo - Dejana Radanović, Serbiana tenisistino
- 14ma di mayo - Martin Garrix, Nederlandana disk-jokeo
- 16ma di mayo - Louisa Chirico, Usana tenisistino
- 21ma di mayo - Karen Hachanov, Rusa tenisistulo
- 22ma di mayo - Adrián Cubas, Arjentiniana futbalisto
- 25ma di mayo - Darya Lodikova, Rusa tenisistino
- 30ma di julio - Nina Stojanović, Serbiana tenisistino
- 21ma di agosto - Jasmine Camacho-Quinn, Porto-Rikana atletino pri 100-metra hurd-kurado
- 21ma di agosto - Karolína Muchová, Cheka tenisistino
- 1ma di septembro - Jiří Černoch, Cheka hokeisto
- 4ma di septembro - Eleonora Afanasyeva, Rusa gimnastikistino
- 5ma di septembro - Jamsaran Cidipov, Rusa shakoludistulo
- 20ma di septembro - Azim Azarov, Kirgiziana futbalistulo
- 26ma di septembro - Jessika Ponchet, Franca tenisistino
- 1ma di oktobro - Vitalina Bacarashkina, Rusa sporta pafistino
- 4ma di oktobro - Jasmin Jebawy, Germana tenisistino
- 11ma di oktobro - Dasha Ivanova, Usana tenisistino
- 16ma di oktobro - Erdenebatin Cendbaatar, Mongoliana boxisto
- 19ma di oktobro - Rebecca Šramková, Slovakiana tenisistino
- 24ma di oktobro - Océane Dodin, Franca tenisistino
- 29ma di oktobro - Emilia Mernes, Arjentiniana kantistino
- 31ma di oktobro - Dïnara Sädwaqasova, Kazakstanana shakoludistino
- 7ma di novembro - Maxim Chigayev, Rusa shakoludistulo
- 7ma di novembro - Lorde, Nova-Zelandana kantistino
- 16ma di novembro - Mackenyu, Usana-Japonian aktoro
- 22ma di novembro - Madison Davenport, Usan aktorino
- 13ma di decembro - Varvara Flink, Rusa tenisistino
- 29ma di decembro - Dylan Minnette, Usan aktoro e muzikisto
Morti
[redaktar | redaktar fonto]- 5ma di januaro - Yahya Ayyash, membro di Hamas (n. 1966)
- 8ma di januaro - François Mitterrand, prezidanto di Francia (n. 1916)
- 15ma di januaro - Moshoeshoe la 2ma, rejulo di Lesotho (n. 1938)
- 28ma di januaro - Jerry Siegel, Usana desegnisto, kreinto di "Superman" (n. 1914)
- 28ma di januaro - Iosif Brodski, Rusa skriptisto, Nobel-laureato (n. 1940)
- 2ma di februaro - Gene Kelly, Usan aktoro (n. 1912)[9]
- 11ma di februaro - Kebby Musokotwane, chefministro di Zambia (n. 1946)
- 17ma di februaro - Hervé Bazin, Franca skriptisto (n. 1911)
- 20ma di februaro - Toru Takemitsu, Japoniana kompozisto (n. 1930)
- 3ma di marto - Marguerite Duras, Franca skriptisto (n. 1914)
- 5ma di marto - Khondaker Mostaq Ahmad, prezidanto di Bangladesh (n. 1918)
- 13ma di marto - Krzysztof Kieślowski, Polona filmifisto (n. 1941)
- 13ma di marto - Lucio Fulci, Italiana filmifisto ed aktoro (n. 1927)
- 17ma di marto - René Clément, Franca filmifisto (n. 1913)
- 18ma di marto - Odysseas Elytis, Greka skriptisto, Nobel-laureato (n. 1911)
- 6ma di aprilo - Greer Garson, Britanian-Usan aktorino (n. 1904)
- 17ma di aprilo - Piet Hein, Dana matematikisto, inventero e poeto (n. 1905)
- 18ma di aprilo - Bernard Edwards, Usana muzikisto, kompozisto e muzikala produktisto (Chic) (n. 1952)
- 21ma di aprilo - Dzhokhar Dudaiev, prezidanto di Chechenia (n. 1944)
- 30ma di aprilo - Julio César Méndez Montenegro, prezidanto di Guatemala (n. 1915)
- 11ma di mayo - Nnamdi Azikiwe, prezidanto di Nigeria (n. 1904)
- 31ma di mayo - Timothy Leary, Usana skriptisto, psikologo (n. 1920)
- 1ma di junio - Neelam Sanjiva Reddy, prezidanto di India (n. 1913)
- 3ma di junio - Tito Okello, prezidanto di Uganda (n. 1914)
- 6ma di junio - George Davis Snell, Usana genetikisto, Nobel-laureato (n. 1903)
- 6ma di junio - Kusuo Kitamura, Japoniana natisto (n. 1917)[10]
- 9ma di junio - Rafaela Aparicio, Hispan aktorino (n. 1906)
- 15ma di junio - Ella Fitzgerald, Usana jazo-kantistino (n. 1917)
- 17ma di junio - Thomas Kuhn, Usana filozofo (n. 1922)
- 20ma di junio - Walter Guevara Arze, prezidanto di Bolivia (n. 1912)
- 23ma di junio - Andreas Papandreou, Greka politikisto (n. 1919)
- 1ma di agosto - Tadeusz Reichstein, Polona ciencisto, Nobel-laureato (n. 1897)
- 2ma di agosto - Michel Debré, chefministro di Francia (n. 1912)
- 6ma di agosto - Hernán Siles Zuazo, prezidanto di Bolivia (n. 1914)
- 8ma di agosto - Nevill Francis Mott, Britaniana fizikistulo, Nobel-laureato (n. 1905)
- 13ma di agosto - António de Spínola, prezidanto di Portugal (n. 1910)
- 26ma di agosto - Alejandro Agustín Lanusse, prezidanto di Arjentinia (n. 1918)
- 12ma di septembro - Ernesto Geisel, prezidanto di Brazilia (n. 1907)
- 13ma di septembro - Tupac Shakur, Usana rap-artisto (n. 1971)
- 17ma di septembro - Spiro Agnew, Usana politikisto, vice-prezidanto de 1969 til 1973 (n. 1918)
- 26ma di septembro - Geoffrey Wilkinson, Angla kemiisto, Nobel-laureato (n. 1921)
- 28ma di septembro - Mohammad Najibullah, prezidanto di Afganistan (n. 1947)
- 2ma di oktobro - Andrey Lukanov, chefministro di Bulgaria (n. 1938)
- 11ma di oktobro - Renato Russo, Braziliana kantisto e kompozistulo (Legião Urbana) (n. 1960)
- 11ma di oktobro - William Vickrey, Kanadan-Usan ekonomikisto, Nobel-laureato (n. 1914)
- 1ma di novembro - Junius Richard Jayewardene, chefa ministro e prezidanto di Sri-Lanka (n. 1906)
- 1ma di novembro - Maati Bouabid, chefministro di Maroko (n. 1927)
- 3ma di novembro - Jean-Bédel Bokassa, diktatoro ed imperiestro di Centrafrika (n. 1921)
- 8ma di novembro - Andrés Rivero Agüero, chefministro di Kuba (n. 1905)
- 21ma di novembro - Abdus Salam, Pakistanana fizikisto, Nobel-laureato pri fiziko (n. 1926)
- 29ma di novembro - Dan Flavin, Usana skultisto (n. 1933)
- 30ma di novembro - Tiny Tim, Usana muzikisto (n. 1932)
- 3ma di decembro - Babrak Karmal, prezidanto di Afganistan (n. 1929)
- 9ma di decembro - Alain Poher, Franca politikistulo (n. 1909)[11]
- 17ma di decembro - Stanko Todorov, Bulgara politikisto (n. 1920)
- 19ma di decembro - Marcello Mastroianni, Italian aktoro (n. 1924)[12]
- 19ma di decembro - Amata Kabua, prezidanto di Insuli Marshall (n. 1928)
- 20ma di decembro - Carl Sagan, Usan astronomo, skriptisto (n. 1934)
- Hellmut Röhnisch, Germana-Suedian atleto ed Idisto (n. 1914)
Nobel-premiiziti
[redaktar | redaktar fonto]- Fiziko: Robert Coleman Richardson, Douglas Dean Osheroff, David Morris Lee
- Kemio: Robert Curl, Harold Walter Kroto, Richard Errett Smalley
- Fiziologio o Medicino: Peter Charles Doherty, Rolf M. Zinkernagel
- Literaturo: Wisława Szymborska
- Paco: Carlos Filipe Ximenes Belo e José Ramos Horta
- Ekonomiko: James Mirrlees, William Vickrey
Referi
[redaktar | redaktar fonto]- ↑ 1996: US peacekeepers pour into Bosnia - Publikigita da BBC. URL vidita ye 29ma di oktobro 2016.
- ↑ 1996: France halts nuclear testing - Publikigita da BBC. URL vidita ye 2ma di oktobro 2018.
- ↑ 1996: Fifty dead in Sri Lanka suicide bombing - Publikigita da BBC. URL vidita ye 31ma di januaro 2018. Idiomo: Angla.
- ↑ 1996: Hijacked jet crashes into sea - Publikigita da BBC. URL vidita ye 22ma di oktobro 2016.
- ↑ 5,0 5,1 La résistance des « sans-terre » du Brésil - Autoro: Philippe Revelli. Publikigita da Le Monde diplomatique. Idiomo: Franca.
- ↑ Massacre de Eldorado do Carajás completa 25 anos e segue como símbolo de impunidade no campo - Publikigita da Folha de S.Paulo. URL vidita ye 4ma di julio 2021. Idiomo: Portugalana.
- ↑ 1996: explosão no Osasco Plaza Shopping mata mais de 40 pessoas - Publikigita da CBN. Dato di publikigo: 7ma di junio 2016. Idiomo: Portugalana.
- ↑ The Reason Koreans Say "Whoa" by Hearing "Jennie Was Born in Cheongdam-dong" - Publikigita da JoongAng Ilbo. Dato di publikigo: 17ma di agosto 2018. URL vidita ye 21ma di junio 2019. Idiomo: Koreana.
- ↑ Gene Kelly|Biography, Movies - Publikigita da Encyclopaedia Britannica. URL vidita ye 23ma di julio 2023. Idiomo: Angla.
- ↑ Kusuo KITAMURA - Olympic Swimming - URL vidita ye 22ma di septembro 2019.
- ↑ Alain-Émile-Louis-Marie Poher - Publikigita da Britannica.com. URL vidita ye 10ma di decembro 2018.
- ↑ Marcello Mastroianni - Publikigita da Encyclopaedia Britannica. URL vidita ye 23ma di julio 2023. Idiomo: Angla.