BMW Z4 — двухмесны родстар, выпускаўся нямецкай кампаніяй BMW. З адкрытым кузавам і мяккім складваючымся верхам (E85) выпускаўся з 2002 да 2008 года. У 2006 годзе з’явілася версія купэ з жорсткім, не складваючымся дахам (E86). У 2009 годзе аўтамабіль прайшоў мадэрнізацыю, і з тых часоў выпускаўся ў адным варыянце — з жорсткім складным дахам (E89), гэта першы аўтамабіль такога тыпу ў гісторыі BMW.
Выпуск аўтамабіляў пачаўся 22 кастрычніка 2002 года на зборачным заводзе BMW у невялікім амерыканскім гарадку Грыр (Greer), размешчаным на мяжы акругаў Грынвіл і Спартанберг у Паўднёвай Караліне[1]. Дызайн адкрытага двухмеснага кузава тыпу родстар (E85) быў распрацаваны маладым датчанінам, стылістам каліфарнійскай студыі «Designworks USA» Андэрсам Вармінгам пад кіраўніцтвам шэф-дызайнера BMW Крыса Бэнгла. Мяккі дах складваўся ўручную, але за даплату мог быць аснашчаны гідрапрывадам і тады працэс трансфармацыі кузава станавіўся цалкам аўтаматычным. Цікава, што пры адкрыцці дзвярэй бакавое шкло трохі апускалася, каб потым, пры закрыцці дакладна ўстаць на ўшчыльняльнікі[2]. Кузаў з высокатрывалай сталі меў высокую калянасць на скрут (14 500 Нм/град), для палягчэння вагі капот быў зроблены з алюмінія. Ёмістасць багажніка — 240 л пры складзеным даху і 260 л пры паднятым. Абарону пры перакульванні забяспечвалі ўзмоцненыя стойкі лабавога шкла і дугі за спінкамі сядзенняў. Аўтамабіль абсталёўваўся чатырма падушкамі бяспекі[3]. У стандартнае аснашчэнне аўтамабіляў уваходзілі клімат-кантроль і аўдыё сістэма з дзесяціканальным узмацняльнікам і сабвуферам. За асобную плату аўтамабілі маглі аснашчацца сядзеннямі з падагрэвам, электрапрывадамі і памяццю настроек, бартавым камп’ютарам, сігналізацыяй, бі-ксенонавымі фарамі і супрацьтуманымі ліхтарамі[4].
Спачатку прапаноўваліся толькі дзве мадэлі: 2.5 i і 3.0 i з ряднымі шасціцыліндравымі рухавікамі рабочым аб’ёмам 2,5 і 3 літра і магутнасцю 192 і 231 к. с. адпаведна. У кастрычніку 2003 года з’явіўся рухавік аб’ёмам 2,2 л і магутнасцю 170 к. с. Рухавікі мелі блок і галоўку цыліндраў з алюмініевага сплаву, два верхнія размеркавальныя валы з ланцужным прывадам, чатыры клапана з гідракампенсатарамі на цыліндр, сістэму змены фаз VANOS, кіраваныя электронікай сістэму сілкавання і ахладжэння рухавіка[5].
Трохлітровыя аўтамабілі аснашчаліся механічнай шасціступеньчатай каробкай перадач, а двух- з паловай літровыя — пяціступеньчатай. Па замове на ўсе мадэлі можна было ўсталяваць пяціступеневую аўтаматычную каробку перадач Steptronic. Гэтую каробку можна было абсталяваць прыладай аўтаматызаванага пераключэння перадач SMG (Sequential Mechanical Gearbox), які дазваляе пераключаць перадачы ўручную[3].
Аўтамабілі мелі рэечнае рулявое кіраванне з электраўзмацняльнікам (перадатачны лік — 14,2), упершыню ў гісторыі аўтамабіляў BMW[3], стойкі Макферсан спераду з каванымі алюмініевымі рычагамі і стабілізатарам папярочнай устойлівасці і незалежную спружынную шматрычажную падвеску ззаду. Кожнае задняе кола ўтрымлівалася двума доўгімі папярочнымі рычагамі і адным падоўжным С-падобнай формы, кропка мацавання якога да кузава размяшчалася перад заднім колам. Ззаду таксама меўся стабілізатар папярочнай устойлівасці. Тармазная сістэма з АБС, тармазныя механізмы ўсіх колаў былі дыскавымі: на мадэлі 2.5 i спераду з вентыляванымі дыскамі дыяметрам 286 мм, ззаду з суцэльнымі дыскамі дыяметрам 280 мм, на мадэлі 3.0 i спераду з вентыляванымі дыскамі дыяметрам 300 мм, ззаду з вентыляванымі дыскамі дыяметрам 294 мм. Адключаемая сістэма стабілізацыі DSC кантралявала рух аўтамабіля, прычым пры аднаразовым націску на кнопку DSC уключалася сістэма DTC (Dynamic Traction Control), якая дапускае некаторую прабуксоўку вядучых колаў. Колы памерам 16 цаляў, шыны 225/50 R16. Запаснога кола няма, аўтамабілі аснашчаліся сістэмай, якая дазваляе рухацца са спушчанай шынай RFC (Run-Flat Combination). Сістэма ўключала ў сябе шыны з узмоцненай бакавінай, кола з вобадам спецыяльнай формы і датчыкі кантролю ціску ў шынах[5].
Усе аўтамабілі выпускаліся ў двух выкананнях: звычайным і спартыўным. У апошнім варыянце аўтамабіль быў на 15 мм ніжэй за кошт больш кароткіх і жорсткіх спружын і меў амартызатары з іншымі характарыстыкамі. У спартыўным варыянце ўсе аўтамабілі мелі асобна ўключаемы спартыўны рэжым DDC (Dynamic Drive Control). У гэтым рэжыме мяняліся характарыстыкі працы электраўзмацняльніка руля, педалі газу і працы аўтаматычнай каробкі перадач, калі такая была ўсталяваная. Колы — 17-ці цалёвыя, шыны 225/45 R17[6].
Аўтамабіль атрымаўся ўдалым і добра прадаваўся, ужо 8 лістапада2004 года быў выпушчаны 100-тысячны аўтамабіль[1].
Версія купэ (E86) была прадстаўлена ў 2005 годзе на Франкфурцкім аўтасалоне, вытворчасць яе пачалася ў красавіку 2006 года. Знешні выгляд купэ, які быў запатэнтаваны BMW, стварыў малады мюнхенскі дызайнер польскага паходжання Томас Пітэр Сыча (Peter Thomas Sycha)[7]. Аўтамабіль меў закрыты кузаў, двое дзвярэй збоку і адны, як у хэтчбэка вялікія, ззаду. За кошт больш высокай калянасці кузава на скрут (32 000 Нм/град) і іншых настроек падвескі аўтамабіль валодаў лепшымі хадавымі ўласцівасцямі[8].
У 2006 годзе ўвесь шэраг мадэляў быў абноўлены. Трохі змянілася знешнасць аўтамабіля: павялічыліся паветразаборнікі ў пярэднім бамперы, з’явіўся іншы задні бампер і ліхтары. Аўтамабілі атрымалі новую лінейку 2,5 і 3 літровых рухавікоў, з’явіўся самы «маленькі» чатырохцыліндравы матор аб’ёмам 2,0 л магутнасцю 150 к с., стандартна стала ўсталёўвацца толькі шасціступеньчатая механічная каробка перадач. Па замове на мадэлі з 2,5 і 3-х літровымі рухавікамі ставілася новая шасціступеньчатая аўтаматычная каробка перадач. Сістэма стабілізацыі (DSC) і антыблакіровачнай сістэма тармазоў (АБС) былі абноўленыя. На мадэлі 3.0 si з’явіліся павялічаныя да 325 мм пярэднія тармазныя дыскі. Новыя 17-ці цалёвыя колы сталі ўсталёўваць стандартна. У апошні год вытворчасці (2008) аўтамабіль атрымаў сертыфікат THX на сваю высакаякасную аўдыёсістэму, першым сярод еўрапейскіх аўтамабіляў[9].
У 2006 годзе на Жэнеўскім аўтасалоне былі паказаны «зараджаныя» версіі аўтамабіляў — Z4 M з 3,2 літровым рухавіком магутнасцю 343 к. с. Гэты рухавік у 2001 годзе быў прызнаны «Рухавіком года». У красавіку пачалася серыйная вытворчасць аўтамабіляў. Z4 M мелі новы, больш агрэсіўны пярэдні бампер, падоўжныя выштампоўкі на капоце, рулявое кіраванне з гідраўзмацняльнікам, узмоцненую падвеску са стабілізатарамі папярочнай устойлівасці павялічанага дыяметра, больш магутныя тормазы з перфараванымі састаўнымі тармазнымі дыскамі дыяметрам 345 мм спераду і 328 мм ззаду і 18-ці цалёвыя колы[10].
28 жніўня2008 года вытворчасць усіх мадэляў Z4 першага пакалення была спынена. Усяго было выпушчана 197 950 аўтамабіляў, з іх — 17 094 купэ[11].
Упершыню аўтамабіль быў паказаны шырокай публіцы ў студзені 2009 года на Дэтройцкім аўтасалоне. Вытворчасць аўтамабіляў новага пакалення (E89) стартавала ў пачатку лютага 2009 года на заводзе BMW у горадзе Рэгенсбург, Баварыя. Перанос вытворчасці з ЗША ў Германію быў выкліканы неабходнасцю прымянення спецыяльнага абсталявання для вырабу алюмініевых дэталяў, якія шырока прымяняліся ў новым аўтамабілі. Акрамя таго, складаная канструкцыя жорсткага складнога даху таксама патрабавала асаблівых тэхналогій. На мадэрнізацыю заводу канцэрн BMW выдаткаваў 130 млн еўра. У продаж аўтамабіль паступіў 9 мая 2009[13] года.
Асноўныя памеры і тэхнічнае «начынне» аўтамабіля засталіся ранейшымі, але кузаў быў новым. Яго знешні выгляд распрацавала нямецкі дызайнер Джуліяна Блазі (Juliane Blasi). Новы кузаў меў жорсткі дах, зроблены з двух алюмініевых частак, які складваўся ў багажнік. Усяго за 20 секунд, цалкам аўтаматычна, аўтамабіль ператвараўся з адкрытага родстара ў закрытае купэ і назад. «Ваш стыль больш не будзе пакутаваць ад дрэннага надвор’я» — так напісана на афіцыйным сайце BMW. Вялікае задняе шкло забяспечвала добрую агляднасць, шкло ўсіх чатырох бакавых шыбаў магло апускацца па-асобнасці. Калянасць на скрут новага кузава складала 18 000 Нм/град з паднятым дахам[14].
Дызайн салона спраектаваны немкай Надзя Арнаут (Nadya Arnaout) з каліфарнійскай студыі «Designworks USA». За кошт больш высокга даху ў ім стала больш вольнага прасторы, спартыўныя сядзення з электрарэгуліроўкай і памяццю настроек, абцягнутыя скурай, якая мае спецыяльнае пакрыццё, адлюстроўваючае сонечныя прамяні. Аўдыёсістэма HiFi Professional магутнасцю 650 Вт мела чатырнаццаць дынамікаў, у тым ліку тры нізкачастотныя пад сядзеннямі і была дакладна адкалібравана пад архітэктуру салона. Мелася магчымасць падлучэння USB і Bluetooth прыстасаванняў. Навігацыйная сістэма з 8,8-цалёвым экранам высокага дазволу мела шматмоўны інтэрфейс і ўбудаваны цвёрды дыск для захоўвання карт і іншай мультымедыйнай інфармацыі. Сістэма BMW ConnectedDrive дазваляла выходзіць у інтэрнэт, вызначаць сваё месцазнаходжанне, звязвацца са службай рамонту[15].
У гаме выкарыстоўваючыхся рухавікоў з’явіліся турбанаддзімальныя маторы, спачатку шасціцыліндравыя (N54), а пачынаючы з 2011 года і чатырохцыліндравыя (N20). Яны мелі дзве турбіны з прамежкавым астуджэннем паветра. Кожная з турбін абслугоўвала палову цыліндраў рухавіка. У гэтых рухавіках ужывалася спецыяльная высокадакладная сістэма непасрэднага ўпырску паліва (High Precision Injection). П’езаэлектрычнаяфарсунка падавала паліва пад ціскам 200 бар прама на іскру свечкі запальвання. За кошт малога часу спрацоўвання, усяго 0,14 мілісекунд, вельмі дакладна дазіравалася колькасць падаванага паліва. Усё гэта дазваляла рабіць рухавікі магутнымі, з гнуткай характарыстыкай і малым расходам паліва[15].
Навінкай аўтамабіляў другога пакалення была прэселекціўная рабатызаваная каробка перадач DKG. Кожны з двух валаў шасцерняў каробкі, для цотных і няцотных перадач, меў уласнае счапленне. У момант пераключэння перадачы ад рухавіка аддзяляўся толькі адзін з валаў, што дазваляла пераключаць перадачы вельмі хутка, практычна без разрыву патоку магутнасці. Каробка магла працаваць як у аўтаматычным, так і ў ручным рэжымах. У апошнім выпадку пераключэнні ажыццяўляліся альбо з дапамогай рычага паміж сядзеннямі, альбо з дапамогай падрулявых пераключальнікаў[15]. З 2011 года ў дадатак да шасціступеньчатай аўтаматычнай каробкі перадач Steptronic на аўтамабілі стала ўсталёўвацца васьміступеньчатая аўтаматычная каробка перадач[16].
Самым цікавым новаўвядзеннем у хадавой часткі аўтамабіля была ўсталёўваючаяся за даплату адаптыўная «М» падвеска. Датчыкі вымяралі параметры руху аўтамабіля, а электроніка за долі секунды рэгулявала калянасць кожнага амартызатара. У рамках праграмы эканоміі энергіі і абароны навакольнага асяроддзя, BMW EfficientDynamics, на аўтамабілі была ўсталяваная рэкупераціўная сістэма тармажэння. Пры звычайным руху аўтамабіля генератар быў адключаны ад прывада і не працаваў, але пры тармажэнні ён падключаўся і, ствараючы пэўны тармазны момант, выпрацоўваў энергію, які зараджаў акумулятар. Антыблакіровачная сістэма тармазоў (ABS) і сістэма курсавой устойлівасці (DSC) абзавяліся новымі дадатковымі функцыямі:
падрыхтоўка да экстранага тармажэння, калі калодкі падводзяцца да дыскаў для памяншэння часу спрацоўвання;
асушванне мокрых тармазоў за кошт невялікіх аўтаматычных падтармажванняў;
дапамога пры крананні на ўздыме, калі тормазы адпускаюцца праз секунду пасля націску на педаль газу;
кампенсацыя падзення эфектыўнасці тармазоў з нагрэвам.
Колы — 17 або 18-ці (sDrive35is) цалёвыя.
6 снежня2010 года быў выпушчаны 50-ці тысячны аўтамабіль новага пакалення. Гэта быў малінавы BMW Z4 sDrive 23i адпраўлены ў Кітай. Усяго ж каля чвэрці выпускаючыхся аўтамабіляў прадавалася ў Германіі, 16 % экспартавалася ў ЗША, па 11 % у Англію і Кітай[17].
У ліпені 2016 года стала вядома, што выпуск мадэлі спыніцца ў жніўні таго ж года.[18]
Стандартная камплектацыя BMW Z4 мела: 8-пазіцыйныя электрапрывадныя сядзенні, кнопку запальвання, безключавы доступ, сэнсарныя дворнікі, адаптыўныя ксенонавыя фары. Стандартныя сістэмы бяспекі ўключаюць у сябе: шэсць падушак бяспекі, сэрвіс аўтаматычнай абвесткі пра аварыю і сістэму разумных тармазоў ад BMW. Таксама, кожны Z4 2016 года камплектуецца Ultimate Service. Пачынаючы з 2016 года, спартыўныя сядзенні ўваходзяць у стандартную камплектацыю аўтамабіля, таму кошт пакетаў опцый былі крыху зніжаны. У цэлым, для мадэлі даступны чатыры апцыянальныя пакеты: Ivory White Burnt Sienna, Sport, Hyper Orange і M Sport. Апошні з іх уключае ў сябе: адаптыўную падвеску, новае рулявое кола і аэрадынамічныя элементы кузава[19].
Таксама на базе звычайнай версіі быў пабудаваны гоначны аўтамабіль аддзялення BMW Motorsport. Запушчаны ў продаж у сакавіку 2010 года, ён быў прызначаны для ўдзелу ў спартыўных спаборніцтвах, такіх як Еўрапейскі чэмпіянат FIA GT3 (FIA GT3 European Championship), International GT Open, ADAC GT Masters, Dubai 24 Hour. Аснашчаны 4,0 літровым бензінавым рухавіком V8, запазычаным у мадэлі M3, магутнасцю 480 к. с., і 6-ступеньчатай секвентальнай каробкай перадач. Вага аўтамабіля была зніжана да 1190 кілаграмаў.
↑ аб100,000th Z4 rolls off the line(англ.)(недаступная спасылка). BMW Manufacturing Co. (10 лістапада 2004). Архівавана з першакрыніцы 10 жніўня 2011. Праверана 11 лістапада 2012.
↑New Features(англ.)(недаступная спасылка). USautoparts. Архівавана з першакрыніцы 22 сакавіка 2009. Праверана 11 лістапада 2012.
↑2007 BMW Z4(англ.)(недаступная спасылка). conceptcarz. Архівавана з першакрыніцы 2 мая 2013. Праверана 11 лістапада 2012.
↑E86 M Coupe(англ.)(недаступная спасылка). BMW M REGISTRY. Архівавана з першакрыніцы 15 кастрычніка 2012. Праверана 11 лістапада 2012.
↑US: BMW ends Z4 production(англ.)(недаступная спасылка). Automotive World (3 верасня 2008). Архівавана з першакрыніцы 22 лістапада 2012. Праверана 11 лістапада 2012.