[go: up one dir, main page]

Ravêr zerreki

Yunanıstan

Wikipediya, ensiklopediya xosere ra
Yunanıstan
Desmal û Arma
Melumat
Ware Dewleta hegemonyal
Mıntıqa Yewina Ewropa
Embıryani Arnawudiye, Bulğarıstan, Makedonya Zımey û Tırkiya
İdare Government of GreeceHellenic Parliament
Erd 131 957 km2
Nıfus 10 482 487
Hıkumet Cumhuriyeto parlamenter
Serdar Katerina Sakellaropoulou
Kodê telefoni +30
Leteyê saete UTC+02.00
Kodê interneti .gr
Zıwano resmi Yunanki, Demotic Greek û Modern Greek
Merş Hymn to Liberty
Cayo tewr berz Mount Olympus
Cayo tewr nızm Calypso Deep
Pere Ewro
Ravêrşiyayışê heqa merdıman 0,89
Xerita

Yunanıstan, yew dewleta. Cumhuriyetê Yunanıstani (Yunanki: Ελληνική Δημοκρατία, Eliniki Dimokratia) ya zi Yunanıstan (Ελλάδα, Elada, tarix de Ελλάς, Ellas vaciyeno.

Cayê xo verocê (cenubê) rocvetışê Ewropa dero. Zımey (Şımalê) Yunanıstani de Bulgarıstan u Makedonya, veroc (cenub) de Deryao Sıpê (Deryao Miyanên), rocawan (ğerb) de Deryao Adriyatik, Arnawudiye, rocvetış (şerq) de Deryayê Egey u Tırkiya estê. Paytextê Yunanıstani Atênayo.

Yunanıstan ezayê NATO, Yewiya Ewropa u Mıletê Yewbiyayeyiyo. Yunanıstan de adeyê qıci zafê. Bacaro ke derya ra 80 km ra zêdı duri bo, çıniyo. Girit, Midil, Sakız adeyê pilê.

Tarixê Yunanıstani zaf dewletiyo. Medeniyetê Yunanki ra zaf filozofi, matematikeri, senatkari, nuskari veciyay. Olimpiyat, demokrasiye, drama u komediye Yunanıstan ra dınya sera biyê vıla. İmperatoriya Bizansi Yunanıcan na ro. Bizansi Balkan, Anatoliye, Suriya, Fılıstin u Mısıri sero hıkum kerdo. Feqet İmperatoriya Usmanıcan Bizans işğal kerdo. Serra 1453'i de Usmanıcan Estamol gırewto. İmperatoriya Usmanıcan Yunanıstani sero 400 serre hıkum kerdo. Serra 1821'i de Yunanıstani xo reyna ra, xoser ilan kerd. Tarix ra nat bênatey dewletanê Yunanıstani u Tırkiya hewl niyo.

İklımê Yunanıstani zaf germıno. Mıntıqa Deryayê Sıpêy (Deryayê Miyanêni) de hewa zaf germıno. Xeylê merdumê Ewropayıci her serre şonê Yunanıstan u tetil kenê.

Bacarê Atêna zaf raver şiyo. Atêna paytextê borsawa, merkezê iqtısad u siyasetê Yunanıstania.

Nıfusê xo 12 milyono. Şarê Tırkan, Arnawutan u ê binan ra zi Yunanıstan de cıwiyenê. Dinê Yunanıstani İsewitino/Xrıstiyanino (mezhebê mıletê Yunanki Ortodokso). Tayê Mısılman u Musewiy zi estê. Zıwano resmi Yunankiyo. Nuskar u wendoğê xo zafê.

İqtısadê Yunanıstani zaf qewetın niyo. Şarê Yunanıstani turizm ra debare (idare) keno, feqet standardê heyati xırabın niyo. Yewina Ewropa zi destekê maddi dana cı.