Κροατία

Συντεταγμένες: 45°15′00″N 15°28′00″E / 45.25°N 15.4667°E / 45.25; 15.4667

Δημοκρατία της Κροατίας Republika Hrvatska
Σημαία Εθνόσημο
Εθνικός ύμνος: Λιέπα νάσα ντομόβινο (Η Όμορφη Πατρίδα μας)
Η θέση της Κροατίας (σκούρο πράσινο)
-στην Ευρωπαϊκή ήπειρο (πράσινο και σκούρο γκρι) -στην Ευρωπαϊκή Ένωση (πράσινο)
Πρωτεύουσα και μεγαλύτερη πόλη	Ζάγκρεμπ 45°48′00″N 15°58′00″E / 45.8°N 15.9667°E / 45.8; 15.9667 (Ζάγκρεμπ)
Επίσημες γλώσσες	Κροατικά
Πολίτευμα	Προεδρευόμενη Κοινοβουλευτική Δημοκρατία
Πρόεδρος Πρωθυπουργός	Ζόραν Μιλάνοβιτς Αντρέι Πλένκοβιτς
Ανεξαρτησία • Από τη Γιουγκοσλαβία Ισχύον Σύνταγμα	1991 22 Δεκεμβρίου 1990 (αναθεωρήθηκε το 2000 και το 2001)
Έκταση  • Σύνολο  • % Νερό  • Σύνορα Ακτογραμμή	56.542 km2 (126η) 0,2 1.982 km 5.835 km
Πληθυσμός  • Εκτίμηση 7-2023   • Απογραφή 2021   • Πυκνότητα	3.859.686[1] (130η)  3.871.833[2]   68,3 κατ./km2 (147η)
ΑΕΠ (ΙΑΔ)  • Ολικό  (2016)  • Κατά κεφαλή	95,063 δισ. $[3]   22.795 $[3]
ΑΕΠ (ονομαστικό)  • Ολικό  (2016)  • Κατά κεφαλή	50,441 δισ. $[3]   12.095 $[3]
ΔΑΑ (2021)	0,858[4] (40η) – πολύ υψηλός
Νόμισμα	Ευρώ (EUR)
Ζώνη ώρας  • Θερινή ώρα	CET (UTC +1) (UTC +2)
ISO 3166-1	HR
Internet TLD	.hr και .eu ως μέλος της ΕΕ
Οδηγούν στα	δεξιά
Κωδικός κλήσης	+385

Η Κροατία (κροατικά: Hrvatska‎‎, προφέρεται: Χρβάτσκα), της οποίας η επίσημη ονομασία είναι Δημοκρατία της Κροατίας (κροατικά: Republika Hrvatska‎‎, Ρεπούμπλικα Χρβάτσκα), είναι χώρα στη νοτιοανατολική Ευρώπη, και συνορεύει στα βόρεια με την Ουγγαρία και τη Σλοβενία, στα ανατολικά με τη Σερβία και τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη, ενώ στη νότια άκρη της με το Μαυροβούνιο. Στο δυτικό της τμήμα βρέχεται από την Αδριατική θάλασσα η οποία αποτελεί έτσι τα φυσικά της σύνορα.

Η πρωτεύουσά της και έδρα της κυβέρνησης είναι με ένα περίπου εκατομμύριο κατοίκους το Ζάγκρεμπ, το οποίο είναι σημαντικός συγκοινωνιακός κόμβος και το οικονομικό όπως και το ακαδημαϊκό κέντρο της. Άλλες σημαντικές πόλεις της Κροατίας είναι η Ριέκα, η Πούλα, το Σπλιτ και το Ντουμπρόβνικ.

Οι Κροάτες έφθασαν στην περιοχή της σημερινής Κροατίας στις αρχές του 7ου αιώνα μ.Χ. Οργάνωσαν το κράτος τους σε δύο δουκάτα από τον 9ο αιώνα. Ο Τόμισλαβ έγινε ο πρώτος βασιλιάς το 925, αναβιβάζοντας την Κροατία στο καθεστώς του βασιλείου. Το Βασίλειο της Κροατίας διατήρησε την κυριαρχία του σχεδόν για δύο αιώνες, φθάνοντας στο απόγειό του κατά τη βασιλεία των Βασιλιάδων Πέτερ Κρέζιμιρ και Ντμίταρ Ζβόνιμιρ. Η Κροατία συνήψε μία προσωπική ένωση με την Ουγγαρία το 1102. Το 1527 για να αντιμετωπίσει την Οθωμανική απειλή το κροατικό κοινοβούλιο εξέλεξε στον Κροατικό θρόνο τον Φερδινάνδο Α΄ του Οίκου των Αψβούργων. Το 1918, μετά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, η Κροατία συμπεριλήφθηκε στο μη αναγνωρισμένο βραχύβιο Κράτος των Σλοβένων, Κροατών και Σέρβων, που συγχωνεύθηκε στο Βασίλειο της Γιουγκοσλαβίας. Κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου πολέμου υπήρξε ένα φασιστικό Κροατικό κράτος-μαριονέτα. Μετά τον πόλεμο η Κροατία έγινε ιδρυτικό μέλος και ομόσπονδο συστατικό τμήμα του σοσιαλιστικού κράτους της δεύτερης Γιουγκοσλαβίας. Τον Ιούνιο του 1991 η Κροατία ανακήρυξε την ανεξαρτησία της, που τέθηκε σε ισχύ στις 8 Οκτωβρίου της ίδιας χρονιάς. Ο Κροατικός Πόλεμος της Ανεξαρτησίας διεξήχθη με επιτυχία τα τέσσερα χρόνια που ακολούθησαν την ανακήρυξη.

Στην οικονομία της Κροατίας επικρατεί ο τομέας των υπηρεσιών, ακολουθούμενος από τον βιομηχανικό τομέα και τη γεωργία. Σημαντική πηγή εισοδήματος, κυρίως το καλοκαίρι, είναι ο τουρισμός, με την Κροατία να είναι ο 18ος δημοφιλέστερος τουριστικός προορισμός στον κόσμο. Το κράτος ελέγχει μέρος της οικονομίας με σημαντικές δημόσιες δαπάνες. Η Ευρωπαϊκή ένωση είναι ο σημαντικότερος εμπορικός εταίρος της Κροατίας. Από το 2000 η Κροατική κυβέρνηση έχει επενδύσει στις υποδομές, στους δρόμους και τις εγκαταστάσεις μεταφοράς κατά μήκος των Πανευρωπαϊκών διαδρόμων. Εσωτερικές πηγές παρέχουν σημαντικό μέρος της ενέργειας της Κροατίας και το υπόλοιπο εισάγεται. Η Κροατία παρέχει καθολικό σύστημα υγείας και δωρεάν πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση, ενώ υποστηρίζει τον πολιτισμό μέσω πολλών δημόσιων ιδρυμάτων και εταιρικών επενδύσεων στα μέσα ενημέρωσης και τις εκδόσεις. Η χώρα περηφανεύεται για την πολιτιστική, καλλιτεχνική και επιστημονική συνεισφορά της στον κόσμο καθώς και για την κουζίνα, τα κρασιά και τα αθλητικά της επιτεύγματα.

Η Κροατία είναι μεταξύ άλλων μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης (2013), του ΝΑΤΟ (2009), του Παγκόσμιο Οργανισμού Εμπορίου και στη Συνθήκη Ελεύθερου Εμπορίου της Κεντρικής Ευρώπης (CEFTA). Η Κροατία έως το τέλος του 2009 κατείχε το αξίωμα της μη μόνιμης χώρας-μέλους στο Συμβούλιο Ασφαλείας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών. Στη χώρα, θεμελιώθηκε τον Μάιο του 2009 η μεγαλύτερη μονάδα παραγωγής βιοαερίου στην Ευρώπη^[5]. Από την 1η Ιανουαρίου του 2023 είναι μέλος της Ευρωζώνης και της Ζώνης Σένγκεν.

Στις 14 Απριλίου 2013 διεξήχθησαν οι πρώτες ευρωεκλογές στη χώρα με τη χαμηλότερη συμμετοχή στην εκλογική ιστορία της χώρας (20,8%).^[6] Η Κροατική Δημοκρατική Ένωση και οι σύμμαχοί της κέρδισαν ισχνή πλειοψηφία με 6 έδρες έναντι 5 για τους Σοσιαλδημοκράτες και τους συμμάχους τους και 1 για το Εργατικό Κόμμα.

Η Κροατία βρίσκεται στην ανατολική ακτή της Αδριατικής θάλασσας. Στην έκταση της στεριάς της ανήκουν ένα τμήμα των Διναριδών και ένα τμήμα της Πανονίας. Η χώρα βρίσκεται στον συνοριακό χώρο ανάμεσα στην κεντρική και τη νότια Ευρώπη. Από πολιτισμική άποψη η Κροατία βρισκόταν πάντοτε στη συνοριακή γραμμή μεταξύ δυτικοευρωπαϊκών και ανατολίτικων επιρροών.

Η κρατική έκταση της Κροατίας περιλαμβάνει περίπου 87.700 τ.χλμ., από τα οποία τα 56.592 τ.χλμ. βρίσκονται στη στεριά και τα 31.067 τ.χλμ. στη θάλασσα. Λόγω της εδαφικής θέσης της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης η κρατική έκταση της Κροατίας περιορίζεται σ' ένα βόρειο τμήμα στεριάς και μιας μακριάς παραλιακής λωρίδας, τα οποία ενώνονται μόνο στα βορειοδυτικά μεταξύ τους. Το νοτιότερο τμήμα της παραλιακής περιοχής (ο τόπος γύρω από το Ντουμπρόβνικ έως τα σύνορα για το Μαυροβούνιο) χωρίζεται από την υπόλοιπη Κροατία σ' ένα πλάτος των τριών περίπου χιλιομέτρων από την κοινότητα Νέουμ.

Το συνολικό μήκος των χερσαίων συνόρων της Κροατίας ανέρχεται στα 2.197 χλμ., από τα οποία 670 χλμ. συμπίπτουν με τα σύνορα με τη Σλοβενία, 329 χλμ. με την Ουγγαρία, 932 χλμ. με τη Βοσνία και Ερζεγοβίνη, 241 χλμ. με τη Σερβία και 25 χλμ. με το Μαυροβούνιο. Στη βόρεια Αδριατική θάλασσα τέμνονται τα κροατικά με τα ιταλικά χωρικά ύδατα με αποτέλεσμα η Σλοβενία να μην έχει πρόσβαση σε διεθνή ύδατα. Το μήκος της κροατικής παραλιακής γραμμής στην Αδριατική θάλασσα ανέρχεται στα 1.778 χλμ., με τις παραλιακές γραμμές των νησιών να είναι 6.176 χλμ.

Ανάλογα με τα σχήματα των γεωλογικών αναγλύφων και τις κλιματικές ζώνες, μπορεί η Κροατία να χωριστεί σε τρεις ζώνες τοπίων. Αυτός ο χωρισμός αντικατοπτρίζεται μερικώς στον πολιτισμό και τον τρόπο ζωής των ανθρώπων, που ζούνε σ' αυτές.

Περίπου το 38% της συνολικής έκτασης της Κροατίας καλύπτεται από δάση, τα οποία περιλαμβάνουν κωνοφόρα δέντρα (πεύκα, έλατα) σε περιοχές με μεγάλο υψόμετρο και φυλλοβόλα δέντρα σε χαμηλότερες περιοχές. Η πανίδα της χώρας είναι η τυπική της Κεντρικής Ευρώπης και δε διαφέρει πολύ από την ελληνική. Ο εμφύλιος πόλεμος, ο οποίος ξέσπασε στις αρχές της δεκαετίας του 1990, προκάλεσε πολλές καταστροφές στο περιβάλλον. Σε αρκετές περιοχές η μόλυνση του νερού είναι τόσο μεγάλη, που το νερό είναι κατάλληλο μόνο για βιομηχανική χρήση. Η όξινη βροχή, αποτέλεσμα της ατμοσφαιρικής ρύπανσης από τις βιομηχανίες των γειτονικών χωρών, καταστρέφει τα δάση της χώρας. Αρκετά είδη άγριας ζωής, όπως ελάφια και αρκούδες, απειλούνται με εξαφάνιση. Τέλος, στις μεγάλες πόλεις η ατμοσφαιρική ρύπανση αποτελεί σοβαρό πρόβλημα.

Η περιοχή η σήμερα γνωστή ως Κροατία κατοικήθηκε καθ' όλη την προϊστορική περίοδο. Απολιθώματα Νεάντερταλ χρονολογούμενα από τη μέση Νεολιθική περίοδο έχουν έρθει στην επιφάνεια στη βόρεια Κροατία με γνωστότερη και καλύτερα παρουσιασμένη θέση στην Κράπινα. Σε όλες τις περιοχές της χώρας βρέθηκαν απομεινάρια αρκετών Νεολιθικών και Χαλκολιθικών πολιτισμών. Το μεγαλύτερο μέρος των θέσεων αυτών είναι στις κοιλάδες των ποταμών της βόρειας Κροατίας και οι σημαντικότεροι πολιτισμοί, των οποίων ανακαλύφθηκε η ύπαρξη είναι του Στάρτσεβο, του Βούτσεντολ και του Μπάντεν. Η Εποχή του Σιδήρου άφησε ίχνη του αρχαίου Ιλλυρικού πολιτισμού Χάλστατ και του Κελτικού πολιτισμού Λα Τεν.

Οι Έλληνες ίδρυσαν τις αποικίες τους στις ανατολικές ακτές της Αδριατικής στα τέλη του 6ου αι. π.Χ. Ο πρώτος οικισμός ήταν η Κόρκυρα Μέλαινα, η σημερινή Κόρτσουλα, που ίδρυσαν οι κάτοικοι του νησιού της Κέρκυρας. Ο τύραννος των Συρακουσών Διονύσιος ο Πρεσβύτερος ίδρυσε την αποικία της Ίσσας στο σημερινό νησί Βις. Κοντά στο χωριό Λουμπάρντα στην Κόρτσουλα ιδρύθηκε αποικία την ίδρυση της οποίας μαρτυρά αρχαία ελληνική επιγραφή το λεγόμενο Ψήφισμα της Λουμπάρντα, το αρχαιότερο γραπτό μνημείο της Κροατίας. Οι κάτοικοι του νησιού της Πάρου ίδρυσαν τον Φάρο που είναι η σημερινή Παλιά πόλη του Χβαρ. Το Τραγούριον, το σημερινό Τρογκίρ, το ίδρυσαν οι κάτοικοι των Συρακουσών. Μεταξύ των αποικιών και των μητροπολιτικών κέντρων υπήρχαν ισχυροί πολιτιστικοί και εμπορικοί δεσμοί.

Οι πειρατείες των Ιλλυριών τους έφεραν σε σύγκρουση με τους Ρωμαίους που ζήτησαν από τη βασίλισσα τους Τεύτα να τις σταματήσει, εκείνη όμως αρνήθηκε. Έτσι οι Ρωμαίοι οδηγήθηκαν σε τρεις πολέμους εναντίων των Ιλλυριών και τελικά διέλυσαν το βασίλειο τους το 167 π.Χ.. Η κατάκτηση της περιοχής ολοκληρώθηκε στις αρχές του πρώτου αιώνα.

Το 9 μ.Χ. το έδαφος της σημερινής Κροατίας αποτελούσε τμήμα της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Ο Αυτοκράτορας Διοκλητιανός έχτισε ένα μεγάλο ανάκτορο στο Σπλιτ, όπου αποσύρθηκε το 305. Κατά τον 5ο αιώνα ένας από τους τελευταίους Αυτοκράτορες της Δυτικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, ο Ιούλιος Νέπως, από αυτό το ανάκτορο κυβέρνησε τη μικρή πια αυτοκρατορία του. Η περίοδος τελειώνει με εισβολές Αβάρων και Κροατών το πρώτο μισό του 7ου αιώνα και την καταστροφή όλων σχεδόν των Ρωμαϊκών πόλεων. Οι Ρωμαίοι επιζήσαντες αποσύρθηκαν σε ασφαλέστερες περιοχές στις ακτές, στα νησιά και στα βουνά. Η πόλη του Ντουμπρόβνικ ιδρύθηκε από τέτοιους επιζήσαντες από την Επίδαυρο (αρχαία Ελληνική αποικία στην περιοχή).

Σύμφωνα με το έργο «Προς τον ίδιον υιόν Ρωμανόν» γραμμένο από τον Βυζαντινό Αυτοκράτορα του 10ου αιώνα Κωνσταντίνο Ζ΄ τον Πορφυρογέννητο, οι Κροάτες είχαν φθάσει στη σημερινή Κροατία στις αρχές του 7ου αιώνα μ.Χ., όμως αυτός ο ισχυρισμός αμφισβητείται και διιστάμενες υποθέσεις τοποθετούν το γεγονός μεταξύ 6ου και 9ου αιώνα μ.Χ. Τελικά σχηματίσθηκαν δύο δουκάτα - το Δουκάτο της Παννονίας και το Δουκάτο της Δαλματίας, διοικούμενα από τον Λιούντεβιτ Ποσάφσκι και τον Μπόρνα, όπως προκύπτει από τα χρονικά του Άινχαρντ, που αρχίζουν το 818. Η καταγραφή αυτή αποτελεί το πρώτο ντοκουμέντο Κροατικών βασιλείων, κρατών υποτελών στη Φραγκία την εποχή εκείνη. Η Φραγκική επικυριαρχία τερματίστηκε κατά τη βασιλεία του Μίσλαβ, δύο δεκαετίες αργότερα. Σύμφωνα με τον Κωνσταντίνο Ζ΄ ο εκχριστιανισμός των Κροατών άρχισε τον 7ο αιώνα, άποψη που αμφισβητείται και ο εκχριστιανισμός τοποθετείται στον 9ο αιώνα. Ο πρώτος ντόπιος Κροάτης ηγέτης που αναγνωρίσθηκε από τον Πάπα ήταν ο δούκας Μπράνιμιρ, στον οποίο ο Πάπας Ιωάννης Η΄ αναφερόταν ως Ντουξ Κροατόρουμ (Δούκα των Κροατών) το 879.

Ο Τόμισλαβ ήταν ο πρώτος ηγέτης της Κροατίας που χαρακτηρίστηκε βασιλιάς σε μία επιστολή από τον Πάπα Ιωάννη Ι΄, χρονολογώντας το βασίλειο της Κροατίας το 925. Ο Τόμισλαβ απέκρουσε Ουγγρικές και Βουλγαρικές εισβολές, αυξάνοντας την επιρροή των Κροατών βασιλιάδων. Το μεσαιωνικό Κροατικό βασίλειο έφτασε στο απόγειό του τον 11ο αιώνα κατά τη βασιλεία του Πέταρ Κρέζιμιρ Δ΄(1058-1074) και του Ντμίταρ Ζβόνιμιρ (1075-1089). Όταν το 1091 πέθανε ο Στιέπαν Β΄ τερματίζοντας τη δυναστεία Τρπιμίροβιτς, ο Λαδίσλαος Α΄ της Ουγγαρίας διεκδίκησε του Ουγγρικό στέμμα, πράγμα που οδήγησε σε πόλεμο και στην προσωπική ένωση Κροατίας και Ουγγαρίας το 1102, υπό τον Κόλομαν.

Τους επόμενους τέσσερις αιώνες το Βασίλειο της Κροατίας κυβερνήθηκε από το Σαμπόρ (κοινοβούλιο) και ένα Μπαν (αντιβασιλέα) διορισμένο από τον βασιλιά. Η περίοδος αυτή χαρακτηρίστηκε από την απειλή της Οθωμανικής κατάκτησης και τον αγώνα κατά της Δημοκρατίας της Βενετίας για τον έλεγχο των παράκτιων περιοχών. Οι Βενετοί το 1428 είχαν αποκτήσει τον έλεγχο του μεγαλύτερου μέρους της Δαλματίας, με την εξαίρεση της πόλης-κράτους του Ντουμπρόβνικ, που ήταν ανεξάρτητο. Οι Οθωμανικές κατακτήσεις κατέληξαν στη Μάχη της Κρμπάβα το 1493 και τη Μάχη του Μοχάτς το 1526, και οι δύο με αποφασιστικές νίκες των Οθωμανών. Ο βασιλιάς Λουδοβίκος Β΄ πέθανε στο Μοχάτς και το 1527 το Κοινοβούλιο στο Τσέτιν επέλεξε τον Φερδινάνδο Α΄ του Οίκου των Αψβούργων ως νέο ηγέτη της Κροατίας, υπό την προϋπόθεση να παρέχει προστασία στην Κροατία έναντι της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, σεβόμενος όμως τα πολιτικά της δικαιώματα. Η περίοδος αυτή γνώρισε άνοδο σε εξέχουσα θέση των ντόπιων ευγενών, όπως οι Φράνκοπανς και οι Σούμπιτς, και τελικά πολλούς Μπαν (αντιβασιλέα) από τις δύο οικογένειες. Στην πράξη η Κροατία ήταν ελεύθερο και ανεξάρτητο βασίλειο μόνο από το 910 έως το 1102.

Μετά τις αποφασιστικές Οθωμανικές νίκες η Κροατία διαιρέθηκε σε πολιτικές και στρατιωτικές περιοχές, διαχωρισμό που έγινε το 1538. Οι στρατιωτικές περιοχές έγιναν γνωστές ως Κροατική Στρατιωτική Παραμεθόριος και ελέγχονταν άμεσα από τον Αυστριακό αυτοκράτορα. Η Οθωμανική προέλαση στο Κροατικό έδαφος συνεχίστηκε μέχρι τη Μάχη του Σίσακ το 1593, την πρώτη αποφασιστική ήττα των Οθωμανών, και τη σταθεροποίηση των συνόρων. Κατά τον Μεγάλο Τουρκικό Πόλεμο (1667-1698) ανακτήθηκε η Σλαβονία, αλλά η δυτική Βοσνία, που ήταν τμήμα της Κροατίας πριν την Οθωμανική κατάκτηση, παρέμεινε εκτός Κροατικού ελέγχου. Τα σημερινά σύνορα μεταξύ των δύο χωρών είναι κατάλοιπο αυτής της έκβασης. Η Δαλματία, το νότιο τμήμα των συνόρων καθορίσθηκε παρομοίως από τους Πέμπτο (Κρητικό) και έβδομο Βενετοτουρκικούς Πολέμους. Οι Οθωμανικοί πόλεμοι προξένησαν μεγάλες δημογραφικές αλλαγές. Οι Κροάτες μετανάστευσαν προς την Αυστρία και οι σημερινοί Κροάτες του Μπούργκενλαντ είναι άμεσοι απόγονοι εκείνων των εποίκων. Για να αναπληρώσουν τους Κροάτες που έφυγαν οι Αψβούργοι έκαναν έκκληση στους Ορθόδοξους πληθυσμούς της Σερβίας και της Βοσνίας για στρατιωτική υπηρεσία στην Κροατική Στρατιωτική Παραμεθόριο. Η μετανάστευση Σέρβων στην περιοχή αυτή κορυφώθηκε κατά τις Μεγάλες Σερβικές Μεταναστεύσεις του 1690 και του 1737-39.

Μεταξύ 1797 και 1809 η Πρώτη Γαλλική Αυτοκρατορία κατέλαβε σταδιακά όλη την ανατολική ακτογραμμή της Αδριατικής και σημαντικό τμήμα της ενδοχώρας της, θέτοντας τέρμα στις Δημοκρατίες της Βενετίας και της Ραγούζας και ιδρύοντας τις Ιλλυρικές Επαρχίες. Αντιδρώντας το Βασιλικό Ναυτικό (της Αγγλίας) ξεκίνησε τον αποκλεισμό της Αδριατικής θάλασσας, οδηγώντας στη Μάχη του Βις το 1811. Οι Ιλλυρικές Επαρχίες καταλήφθηκαν από τους Αυστριακούς το 1813 και απορροφήθηκαν από την Αυστριακή Αυτοκρατορία μετά το Συνέδριο της Βιέννης το 1815. Αυτό οδήγησε στη δημιουργία του Βασιλείου της Δαλματίας και την επαναφορά της Παράκτιας Κροατίας στο Βασίλειο της Κροατίας, αμφότερα τώρα υπό το ίδιο στέμμα.

Τις δεκαετίες του 1830 και 1840 ο ρομαντικός εθνικισμός ενέπνευσε την Κροατική Εθνική Αναγέννηση, μια πολιτική και πολιτιστική καμπάνια που υποστήριζε την ενότητα όλων των Νότιων Σλάβων της αυτοκρατορίας. Πρωταρχικός της στόχος ήταν η καθιέρωση μιας πρότυπης γλώσσας ως αντίβαρο στην Ουγγρική, μαζί με την προώθηση της Κροατικής λογοτεχνίας-φιλολογίας και πολιτισμού. Κατά την Ουγγρική Επανάσταση του 1848 η Κροατία τάχθηκε με τους Αυστριακούς και ο Μπαν Γιόσιπ Γιέλατσιτς έλπιζε να νικήσει τις Ουγγρικές δυνάμεις το 1849 και εισήγαγε μια περίοδο πολιτικής εκγερμανισμού. Τη δεκαετία του 1860 έγινε φανερή η αποτυχία της πολιτικής, οδηγώντας στον Αυστροουγγρικό Συμβιβασμό του 1867 και τη δημιουργία μιας προσωπικής ένωσης των στεμμάτων της Αυστριακής Αυτοκρατορίας και του Βασιλείου της Ουγγαρίας. Η συνθήκη άφηνε το ζήτημα του καθεστώτος της Κροατίας στην Ουγγαρία και αυτό επιλύθηκε με τον Κροατοουγγρικό Διακανονισμό του 1868, οπότε τα βασίλεια Κροατίας και Σλαβονίας συνενώθηκαν. Το Βασίλειο της Δαλματίας παρέμεινε ντε φάκτο υπό Αυστριακό έλεγχο, ενώ η Ριγιέκα διατήρησε το καθεστώς του Φιούμε, που είχε θεσπιστεί το 1779. Όταν η Αυστροουγγαρία κατέλαβε τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη μετά τη Συνθήκη του Βερολίνου (1878), η Κροατική Στρατιωτική Παραμεθόριος καταργήθηκε και η περιοχή επεστράφη στην Κροατία το 1881, σύμφωνα με τις διατάξεις του Κροατοουγγρικού διακανονισμού. Νέες προσπάθειες μεταρρύθμισης της Αυστροουγγαρίας που αποσκοπούσαν στην ομοσπονδοποίηση με την Κροατία ως ομόσπονδη ενότητα διακόπηκαν από την έλευση του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου.

Στις 29 Οκτωβρίου 1918 η Κροατική Βουλή (Sabor) ανακήρυξε την ανεξαρτησία και αποφάσισε να συμμετάσχει στο νεοϊδρυόμενο Κράτος Σλοβένων, Κροατών και Σέρβων, που στη συνέχεια συνενώθηκε με το Βασίλειο της Σερβίας στις 4 Δεκεμβρίου 1918 για να σχηματίσουν το Βασίλειο Σέρβων, Κροατών και Σλοβένων. Το σύνταγμα του 1921, που όριζε τη χώρα ως ενιαίο κράτος και κατάργηση των ιστορικών διοικητικών περιοχών, τερμάτισε στην πράξη την Κροατική αυτονομία. Στο νέο σύνταγμα αντιτάχθηκε το ευρύτερα υποστηριζόμενο πολιτικό κόμμα - το Κροατικό Αγροτικό Κόμμα (HSS), υπό το Στιέπαν Ράντιτς. Η πολιτική κατάσταση επιδεινώθηκε περισσότερο, καθώς ο Ράντιτς δολοφονήθηκε στην Εθνοσυνέλευση το 1928, οδηγώντας στη δικτατορία του Βασιλιά Αλέξανδρου Α΄ τον Ιανουάριο του 1929. Η δικτατορία τερματίσθηκε επίσημα το 1931, όταν ο βασιλιάς επέβαλε ένα πιο ενωτικό σύνταγμα και άλλαξε το όνομα της χώρας σε Γιουγκοσλαβία. Το HSS, τώρα υπό τον Βλάντκο Μάτσεκ, συνέχισε να υποστηρίζει την ομοσπονδοποίηση της Γιουγκοσλαβίας, με αποτέλεσμα το Σύμφωνο Τσβέτκοβιτς - Μάτσεκ τον Αύγουστο του 1939 και την αυτόνομη Μπανοβίνα της Κροατίας. Η Γιουγκοσλαβική κυβέρνηση διατήρησε τον έλεγχο της άμυνας, της εσωτερικής ασφάλειας, των εξωτερικών υποθέσεων, του εμπορίου και των μεταφορών, ενώ τα άλλα θέματα αφέθηκαν στην Κροατική Σαμπόρ και σε ένα Μπαν, διορισμένο από το στέμμα.

Τον Απρίλιο του 1941 η Γιουγκοσλαβία καταλήφθηκε από τη Γερμανία και την Ιταλία. Μετά την εισβολή τμήματα της Κροατίας, της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης και της Συρμίας ενσωματώθηκαν στο Ανεξάρτητο Κράτος της Κροατίας (NDH), ένα υποστηριζόμενο από τους Ναζί κράτος-μαριονέτα. Τμήματα της Δαλματίας προσαρτήθηκαν από την Ιταλία και οι βόρειες Κροατικές περιοχές Μπαράνια και Μετζιμούριε από την Ουγγαρία. Του καθεστώτος του NDH ηγείτο ο Άντε Πάβελιτς και η υπερεθνικιστική Ουστάσι. Το καθεστώς εισήγαγε αντισημιτικούς νόμους και κατηύθυνε μια καμπάνια εθνοκάθαρσης και γενοκτονίας κατά των Σέρβων και των Ρομά κατοίκων του NDH, με παραδείγματα τα στρατόπεδα συγκέντρωσης Γιασένοβατς και Στάρα Γκράντισκα. Εκτιμάται ότι από 39.000 Εβραίους της χώρας επέζησαν μόνο 9.000. Οι υπόλοιποι είτε σκοτώθηκαν είτε εκτοπίστηκαν στη Γερμανία, τόσο από τις τοπικές αρχές όσο και από τον ίδιο τον Γερμανικό Στρατό. Κροατικές και Σερβικές πηγές διαφωνούν για τον ακριβή αριθμό. Περαιτέρω, τουλάχιστον 500.000 Σέρβοι σκοτώθηκαν από την Ουστάσι στο έδαφος του NDH κατά τη διάρκεια του πολέμου, ενώ ο αριθμός των Κροατών που σκοτώθηκαν εκτιμάται σε περίπου 200.000, είτε από το Κροατικό φασιστικό καθεστώς, ως μέλη της ένοπλης αντίστασης, είτε ως συνεργάτες του Άξονα.

Γρήγορα αναπτύχθηκε ένα αντιστασιακό κίνημα. Στις 22 Ιουνίου 1941 σχηματίσθηκε κοντά στο Σίσακ το 1ο ομώνυμο Αντάρτικο Απόσπασμα, ως η πρώτη στρατιωτική μονάδα που δημιουργήθηκε από αντιστασιακό κίνημα στην κατεχόμενη Ευρώπη. Αυτό προκάλεσε το ξεκίνημα του Γιουγκοσλαβικού Παρτιζανικού κινήματος, μια κομμουνιστική πολυεθνική αντιφασιστική αντιστασιακή ομάδα υπό τον Γιόσιπ Μπροζ Τίτο. Το κίνημα αναπτύχθηκε γρήγορα και στη Διάσκεψη της Τεχεράνης τον Δεκέμβριο του 1943 οι Παρτιζάνοι απέκτησαν αναγνώριση από τους Συμμάχους. Με συμμαχική υποστήριξη στον ανεφοδιασμό, τον εξοπλισμό, την εκπαίδευση και την αεροπορία και με τη βοήθεια του Κόκκινου Στρατού που έλαβε μέρος στην Επίθεση του Βελιγραδίου του 1944, οι Παρτιζάνοι απέκτησαν τον έλεγχο της Γιουγκοσλαβίας και των μεθοριακών περιοχών Ιταλίας και Αυστρίας μέχρι τον Μάιο του 1945, διάστημα κατά το οποίο σκοτώθηκαν από τους Παρτιζάνους χιλιάδες μέλη της Ουστάσι καθώς και Κροάτες φυγάδες. Οι πολιτικές αρχές του Παρτιζανικού κινήματος εκφράστηκαν στο ZAVNOH (Εθνικό Αντιφασιστικό Συμβούλιο Λαϊκής Απελευθέρωσης της Κροατίας), που εμφανίστηκε το 1943 ως ο φορέας της Κροατικής κρατικής υπόστασης και αργότερα μετασχηματίστηκε στο Κοινοβούλιο της Κροατίας το 1945, και στο AVNOJ - το αντίστοιχό του σε Γιουγκοσλαβικό επίπεδο.

Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο η Κροατία έγινε μονοκομματική Σοσιαλιστική ομόσπονδη ενότητα της ΣΟΔ Γιουγκοσλαβίας, κυβερνώμενη από τους Κομμουνιστές, αλλά έχοντας ένα βαθμό αυτονομίας μέσα στην ομοσπονδία. Το 1967 Κροάτες συγγραφείς και γλωσσολόγοι εξέδωσαν μία Διακήρυξη για το Καθεστώς και το όνομα της Επίσημης Κροατικής Γλώσσας ζητώντας μεγαλύτερη αυτονομία για την Κροατική γλώσσα. Η διακήρυξη συνέβαλε σε ένα εθνικό κίνημα που επεδίωκε μεγαλύτερα πολιτικά δικαιώματα και αποκέντρωση της Γιουγκοσλαβικής οικονομίας, που κορυφώθηκε με την Πολιτική Άνοιξη του 1971, που κατεστάλη από τη Γιουγκοσλαβική ηγεσία. Όμως το 1974 το Γιουγκοσλαβικό Σύνταγμα έδωσε αυξημένη αυτονομία στις ομόσπονδες ενότητες, εκπληρώνοντας ουσιαστικά ένα από τους στόχους της Κροατικής Άνοιξης και παρέχοντας νομική βάση για την ανεξαρτησία των συστατικών μερών της ομοσπονδίας.

Τη δεκαετία του 1980 η πολιτική κατάσταση στη Γιουγκοσλαβία επιδεινώθηκε με την εθνική ένταση να αναρριπίζεται από το σερβικό Υπόμνημα του 1986 και τα τα πραξικοπήματα του 1989 στη Βοϊβοντίνα, το Κόσοβο και το Μαυροβούνιο. Τον Ιανουάριο του 1990 το Κομμουνιστικό Κόμμα της Γιουγκοσλαβίας κατακερματίστηκε σε εθνικές γραμμές με την Κροατική φράξια να απαιτεί χαλαρότερη ομοσπονδία. Την ίδια χρονιά έγιναν στην Κροατία οι πρώτες πολυκομματικές εκλογές με τη νίκη του Φράνιο Τούτζμαν να μεγαλώνει περισσότερο τις εθνικιστικές εντάσεις. Οι Σέρβοι της Κροατίας εγκατέλειψαν το Σάμπορ και ανακήρυξαν την αυτονομία των περιοχών που σύντομα θα γίνονταν η μη αναγνωρισμένη Δημοκρατία της Σερβικής Κράινα, με πρόθεση να αποκτήσουν ανεξαρτησία από την Κροατία. Καθώς οι εντάσεις αυξάνονταν η Κροατία ανακήρυξε την ανεξαρτησία της τον Ιούνιο του 1991, η ανακήρυξη όμως τέθηκε σε εφαρμογή στις 8 Οκτωβρίου 1991.

Οι εντάσεις κλιμακώθηκαν στον Πόλεμο της Κροατίας όταν ο Γιουγκοσλαβικός Εθνικός Στρατός και διάφοροι Σέρβοι παραστρατιωτικοί επιτέθηκαν στην Κροατία. Το τέλος του 1991 ένας πόλεμος μεγάλης σφοδρότητας σε εκτεταμένο μέτωπο περιόρισε την Κροατία σε έλεγχο περίπου των δύο τρίτων των εδαφών της. Στις 15 Ιανουαρίου 1992 η Κροατία κέρδισε την αναγνώριση από τα μέλη της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας και στη συνέχεια των Ηνωμένων Εθνών. Ο πόλεμος τέλειωσε ουσιαστικά το 1995 με αποφασιστική νίκη της Κροατίας τον Αύγουστο. Οι απομένουσες κατεχόμενες περιοχές αποδόθηκαν στην Κροατία με τη Συμφωνία του Έρντουτ του Νοεμβρίου του 1995, με τη διαδικασία να ολοκληρώνεται τον Ιανουάριο του 1998. Στις 11 Σεπτεμβρίου του 2009 η χώρα συμφώνησε με τη Σλοβενία να αρθούν τα εμπόδια στις ενταξιακές διαπραγματεύσεις του Ζάγκρεμπ και οι δύο χώρες θα συνεχίσουν τις διαβουλεύσεις για την επίλυση των συνοριακών διαφορών με βάση πρόταση της Ευρωπαϊκής Ένωσης.^[7] Τον Ιούνιο του 2011 ανακοινώθηκε ότι τερματίστηκαν οι ενταξιακές συνομιλίες της με την Ευρωπαϊκή Ένωση και έγινε το 28ο μέλος της ΕΕ την 1η Ιουλίου 2013.^[8] Εννιάμιση χρόνια μετά την ένταξή της στην ΕΕ, η Κροατία έγινε το 28o μέλος του Χώρου Σένγκεν και το 20ο μέλος της Ευρωζώνης την 1η Ιανουαρίου 2023.

Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο η σοσιαλιστική διακυβέρνηση της ενωμένης Γιουγκοσλαβίας υπό τον Τίτο (1945-1980), οδήγησε στη σημαντική ανάπτυξη των επιμέρους δημοκρατιών, μία από τις οποίες ήταν και η Κροατία. Ένας μεγάλος αριθμός βιομηχανιών δημιουργήθηκαν, συμπεριλαμβανομένων ναυπηγοεπισκευαστικών μονάδων και εργοστασίων παρασκευής φαρμάκων και κατασκευής ηλεκτρικών ειδών, καθιστώντας την Κροατία μια από τις περισσότερο ακμάζουσες γιουγκοσλαβικές δημοκρατίες. Σημαντικό ρόλο στην οικονομική άνθηση της δημοκρατίας έπαιξε η ανακάλυψη κοιτασμάτων πετρελαίου και η ανάπτυξη του τουρισμού κατά μήκος των δαλματικών ακτών κατά τη δεκαετία του 1960. Ο εμφύλιος πόλεμος, ο οποίος ξέσπασε στις αρχές της δεκαετίας του 1990 και οδήγησε στη διάλυση της πρώην Γιουγκοσλαβίας, επέδρασε αρνητικά στην οικονομία της Κροατίας και η κατάσταση επιδεινώθηκε ακόμη περισσότερο με την άφιξη εκατοντάδων χιλιάδων προσφύγων από τη Βοσνία. Σήμερα η χώρα διέρχεται μια δύσκολη περίοδο μετάβασης, μέσα σε πολεμικές πολλές φορές συνθήκες, από τη σοσιαλιστική οικονομία στην οικονομία της ελεύθερης αγοράς. Το 1991-1992 το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν μειώθηκε κατά 25%, ενώ ο πληθωρισμός έφτασε το 1.200%. Τα τελευταία χρόνια το ποσοστό του πληθωρισμού έχει μειωθεί σημαντικά, φτάνοντας το 2002 το 4%. Η παραδοσιακά αγροτική οικονομία της Κροατίας στηρίζεται σήμερα κατά βάση στη βιομηχανία και τον ευρύτερο τριτογενή τομέα.

Αρκετοί Κροάτες εργάζονται σε ευρωπαϊκές χώρες και το συνάλλαγμα που στέλνουν στη χώρα αποτελεί σημαντική πηγή εσόδων. Το 2002 η χώρα εμφάνισε Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν ύψους 38,9 δισ. δολαρίων και κατά κεφαλή Α.Ε.Π. 8.800 δολάρια, ενώ το 1996 το κατά κεφαλή εισόδημα ήταν 4.000 δολάρια. Το 2002 το ποσοστό της ανεργίας κινήθηκε στο 20,2%. Το κροατικό δηνάριο αντικατέστησε το 1991 το γιουγκοσλαβικό δηνάριο, πρόσφατα όμως αντικαταστάθηκε από την κροατική κούνα (HRK), η οποία υποδιαιρείται σε 100 λίπας και αποτελούσε μέχρι το 2022 το εθνικό νόμισμα της χώρας. Τον Ιανουάριο του 2001 η ισοτιμία αμερικανικού δολαρίου και κροατικής κούνα ήταν η εξής: 1 δολάριο ΗΠΑ = 8,452 κούνα.

1 Ιανουάριου 2023 η Κροατία υιοθέτησε το Ευρώ

Ο πληθυσμός της Κροατίας εκτιμάται σε 3.859.686 κατοίκους,^[1] σύμφωνα με επίσημη εκτίμηση για το 2023. Έχει σταθεροποιηθεί την τελευταία δεκαετία. Οι κάτοικοι της χώρας είναι κατά πλειοψηφία Κροάτες και υπάρχουν και μειονότητες Σέρβων, Βόσνιων Μουσουλμάνων, Ούγγρων και Ιταλών. Η επικρατούσα θρησκεία είναι η Ρωμαιοκαθολική, ενώ υπάρχουν 5.545 Μάρτυρες του Ιεχωβά^[9] και 588 Μορμόνοι της Εκκλησίας του Ιησού Χριστού των Αγίων των Τελευταίων Ημερών^[10].

Το προσδόκιμο ζωής στο σύνολο του πληθυσμού, σύμφωνα με εκτιμήσεις του 2019 του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας ήταν 78,6 χρόνια (75,5 χρόνια οι άνδρες και 81,6 οι γυναίκες).^[11]

• Βρμπόβσκο
• Ζάγκρεμπ
• Ζαντάρ
• Μίλνα
• Ντουμπρόβνικ
• Ούντμπινα
• Πούλα
• Πρελόγκ
• Ριέκα
• Σπλιτ
• Τρόγκιρ
• Χβαρ

Η επίσημη γλώσσα της Κροατίας είναι η Κροατική, η οποία είναι μία σλαβική γλώσσα βασιζόμενη στη Στοκαβική διάλεκτο. Γράφεται αποκλειστικά με το λατινικό αλφάβητο. Σε κάποια τμήματα της Ίστριας και των Δαλματικών ακτών χρησιμοποιούνται και τα Ιταλικά.

Πρόεδρος της χώρας είναι από τις 18 Φεβρουαρίου 2020 ο Ζόραν Μιλάνοβιτς. Το 2008, ο πρωθυπουργός Ίβο Σάναντερ απέλυσε τους υπουργούς Εσωτερικών και Δικαιοσύνης αλλά και τον αρχηγό της Αστυνομίας, έπειτα από τη δολοφονία από τη μαφία της 26χρονης Ιβάνα Χοντάκ, κόρης ενός επιφανούς δικηγόρου.^[12] Ο Σάναντερ παραιτήθηκε το 2009 και τον διαδέχθηκε η Γιαντράνκα Κοσόρ, της οποίας ο διορισμός εγκρίθηκε από το κοινοβούλιο στις 6 Ιουλίου.

Στη χώρα διεξάγονται προεδρικές εκλογές και βουλευτικές εκλογές. Ο Πρόεδρος εκλέγεται από τον λαό για πενταετή θητεία και το Κοινοβούλιο (Hrvatski sabor) είναι μονοθάλαμο και αριθμεί 151 έδρες.

Ο τουρισμός στην Κροατία είναι μια αρκετά αναπτυγμένη βιομηχανία. Πολλοί τουρίστες την επισκέπτονται για να γνωρίσουν την εκτεταμένη ακτογραμμή και τις καλοδιατηρημένες παραλιακές Αναγεννησιακές πόλεις της χώρας. Το 2005 η Κροατία δέχτηκε 10 εκατομμύρια και το 2008 11,26 εκατομμύρια τουρίστες. Το εσωτερικό της χώρας, με την εξαίρεση της πρωτεύουσας Ζάγκρεμπ, της πρώην Μπαρόκ πρωτεύουσας Βαράζντιν και μιας πληθώρας μεσαιωνικών κάστρων, έχει λιγότερα τουριστικά αξιοθέατα. Οκτώ περιοχές στη χώρα έχουν ανακηρυχθεί εθνικά πάρκα και το τοπίο στις περιοχές αυτές τυχαίνει ιδιαίτερης προστασίας από την ανάπτυξη. Πολλές εταιρείες διαθέτουν στολίσκους θαλαμηγών σε διάφορες περιοχές της ακτογραμμής, που είναι επίσης δημοφιλής στους δύτες. Σήμερα η χώρα διαφημίζεται με το σύνθημα «Η Μεσόγειος Όπως Ήταν Κάποτε».

Ο Κροατικός Οργανισμός Τουρισμού έχει χωρίσει την Κροατία σε οκτώ τουριστικές περιοχές.

Η χερσόνησος της Ίστριας έχει πολλά σημαντικά ενδιαφέροντα. Η δυτική της ακτή έχει πολλές ιστορικές πόλεις χρονολογούμενες από τα Ρωμαϊκά χρόνια, όπως η πόλη του Ούμαγκ, που φιλοξενεί το ετήσιο Κροατικό τουρνουά τένις σε χωμάτινο γήπεδο. Η πόλη του Πόρετς είναι διάσημη για την προστατευόμενη από την UNESCO Ευφρασιανή Βασιλική, που περιλαμβάνει τα περίφημα ψηφιδωτά του 6ου αιώνα, που απεικονίζουν παλιά Βυζαντινή τέχνη. Εξ άλλου στο πολεοδομικό σχέδιο φαίνεται ακόμα η αρχαιορωμαϊκή φρουριακή δομή. Οι κεντρικοί δρόμοι είναι ο Ντεκουμάνους και ο Κάρντο Μάξιμους, διατηρούμενοι ακόμη στην αρχική τους μορφή. Το Μάραφορ είναι μια Ρωμαϊκή πλατεία με δύο κολλητούς ναούς. Ένας από αυτούς χτισμένος τον 1ο αιώνα μ.Χ. είναι αφιερωμένος στον Ποσειδώνα. Εδώ έχουν διατηρηθεί λίγα σπίτια από τη Ρομανική περίοδο και μπορούμε να δούμε ωραία Βενετικά Γοτθικά ανάκτορα. Αρχικά Γοτθική Φραγκισκανή εκκλησία χτισμένη τον 13ο αιώνα, η αίθουσα Ντιέτα Ιστριάνα, αναδιαμορφώθηκε σε ρυθμό Μπαρόκ τον 18ο αιώνα.

Η μεγαλύτερη πόλη της περιοχής Πούλα έχει ένα από τα καλύτερα διατηρημένα Αμφιθέατρα στον κόσμο, που χρησιμοποιείται ακόμα για φεστιβάλ και εκδηλώσεις. Περιβάλλεται από μεγάλα ξενοδοχειακά συγκροτήματα, θέρετρα, κάμπινγκ και αθλητικές εγκαταστάσεις. Σε μικρή απόσταση με βάρκα είναι το εθνικό πάρκο Μπριούνι, που το έχουν επισκεφθεί πολλοί ηγέτες του κόσμου, όταν ήταν η θερινή κατοικία του Γιόσιπ Μπροζ Τίτο. Ρωμαϊκές επαύλεις και ναοί ακόμη βρίσκονται θαμμένοι στα χωράφια και κατά μήκος των ακτών δεκάδων γύρω ψαράδικων και αγροτικών χωριών. Τα παράκτια νερά προσφέρουν παραλίες, ψάρεμα, υποθαλάσσια παρατήρηση ναυαγίων αρχαίων Ρωμαϊκών πλοίων και πολεμικών πλοίων του Α΄Παγκοσμίου Πολέμου, καταδύσεις και ιστιοπλοΐα σε παρθένους κολπίσκους και νησιά μικρά και μεγάλα. Η Πούλα είναι το τέρμα της κυκλικής διαδρομής EuroVelo9, που οδεύει από το Γκντανσκ στη Βαλτική Θάλασσα μέσω της Πολωνίας, Τσεχίας, Αυστρίας, Σλοβενίας και Κροατίας. Η πόλη του Ρόβινι περιλαμβάνει καλοσχεδιασμένες παραλιακές περιοχές με πολλούς μικρούς κόλπους, κρυμμένους από πυκνή βλάστηση, ελεύθερες για γυμνιστές. Αν και οι παραλίες δεν είναι χαρακτηρισμένες ως παραλίες γυμνιστών, πολλοί επιλέγουν να απολαύσουν τη θάλασσα και τον ήλιο με αυτό τον τρόπο με τη συγκρατημένη ανοχή των άλλων κολυμβητών.

Η ενδοχώρα είναι πιο ήσυχη, πολύ πράσινη και δασωμένη, με δεκάδες χωριά χτισμένα με πέτρα και σκαρφαλωμένα σε λόφους, όπως το Μότοβουν. Ο ποταμός Μίρνα κυλάει πίσω από τον λόφο και στην άλλη πλευρά του ποταμού είναι το διάσημο δάσος Μότοβουν, μια περιοχή περίπου 10 τετραγωνικών χιλιομέτρων στην κοιλάδα του ποταμού Μίρνα, από την οποία 280 εκτάρια (2,8 τ.χ. ) προστατεύονται ειδικά. Αυτή η περιοχή διαφέρει τελείως όχι μόνο από τα διπλανά δάση, αλλά επίσης και από εκείνα ολόκληρης της γύρω καρστικής περιοχής λόγω της άγριας ζωής της, του υγρού εδάφους και της πλούσιας και πολύτιμης ασπρόμαυρης τρούφας (Τούμπερ μαγκνάτουμ), που ευδοκιμεί εκεί. Καθώς αυτός ο μύκητας αναπτύσσεται υπογείως συλλέγεται με τη βοήθεια ειδικά εκπαιδευμένων σκυλιών. Από το 1999 το Μότοβουν φιλοξενεί το διεθνές Κινηματογραφικό Φεστιβάλ Μότοβουν για ανεξάρτητες και πρωτοποριακές ταινίες από τις Η.Π.Α. και την Ευρώπη. Το Γκρόζνιαν, άλλη ωραία κωμόπολη-λόφο, φιλοξενεί ένα πετυχημένο φεστιβάλ τζαζ τριών εβδομάδων κάθε Ιούλιο.

Μία από τις πιο διαφορετικές περιοχές, ολόκληρος ο κόλπος Κβαρνέρ προσφέρει εντυπωσιακό τοπίο, με ψηλά βουνά ακριβώς δίπλα στη θάλασσα, πάνω από δώδεκα μεγάλα νησιά. Τα τουριστικά θέρετρα εκτείνονται από τις παραλιακές πόλεις Οπάτια και Λοβράν με την αίσθηση τους της Αυστροουγγρικής αυτοκρατορικής παρακμής, αποκτούν ξανά την προγενέστερη σημασία τους. Η Οπάτια είναι το παλιότερο τουριστικό θέρετρο στην Κροατία, με την τουριστική της παράδοση να ξεκινά από τον 19ο αιώνα.

Οι πρώην Βενετικές νησιώτικες πόλεις Ραμπ και Λόσιν είναι δημοφιλείς τουριστικοί προορισμοί. Το νησί Ραμπ είναι πλούσιο σε πολιτιστική κληρονομιά και πολιτιστικά-ιστορικά μνημεία που το καθιστούν δημοφιλή προορισμό για διακοπές. Το Ραμπ είναι επίσης γνωστό ως πρωτοπόρο του γυμνισμού μετά την επίσκεψη του Βασιλιά Εδουάρδου Η΄ και της Κυρίας Ουόλις Σίμπσον. Με περίπου 2600 ώρες ηλιοφάνειας τον χρόνο, το νησί Λόσινι έχει γίνει δημοφιλής προορισμός για Σλοβένους, Γερμανούς και Ιταλούς τουρίστες τους καλοκαιρινούς μήνες.

Οι ενδότερες περιοχές Γκόρσκι Κόταρ, Βέλεμπιτ και Λίκα έχουν μεγάλες εκτάσεις παρθένας φύσης, με βουνοκορφές, δάση και λιβάδια, πολλά είδη ζώων, όπως αρκούδες και τα εθνικά πάρκα του Ρίσνιακ και των Λιμνών Πλίτβιτσε. Το Εθνικό Πάρκο Λιμνών Πλίτβιτσε περιέχει καρστικούς βράχους, κυρίως δολομίτες και ασβεστόλιθους με σχετικές λίμνες και σπήλαια και από αυτά έχει προέλθει ο πολύ ξεχωριστός χαρακτήρας των λιμνών του. Η περιοχή είναι σχεδόν ολοκληρωτικά καλυμμένη από δάση με οξιές, έλατα, πεύκα, σημύδες και σφενδάμια. Υπάρχουν επίσης ασβεστολιθικά σπήλαια. Στην περιοχή ζει επίσης μια ευρύτατη ποικιλία ζώων και πτηνών. Σπάνια πανίδα όπως η Ευρωπαϊκή καφέ αρκούδα, ο λύκος, ο αετός, η κουκουβάγια, ο λύγκας, η αγριόγατα και ο αγριόκουρκος βρίσκονται εδώ, μαζί με πολλά πιο συνηθισμένα είδη.

Αυτή η περιοχή είναι ο παράδεισος της ιστιοπλοΐας. Το Εθνικό Πάρκο Κορνάτι έχει εκατοντάδες κυρίως ακατοίκητων νησιών. Το Κορνάτ, το μεγαλύτερο από τα νησιά, με συνολική έκταση 32,5 τ.χ. αποτελεί τα δύο τρίτα της χερσαίας έκτασης του πάρκου. Αν και το νησί έχει μήκος 25,2 χλμ., το πλάτος του δεν ξεπερνά τα 2,5 χλμ. Η διαχείριση του πάρκου γίνεται από την πόλη Μούρτερ, στο ομώνυμο νησί και συνδέεται με την ηπειρωτική χώρα με μία κρεμαστή γέφυρα.

Το Ζαντάρ, η μεγαλύτερη πόλη της περιοχής, απέκτησε την αστική του δομή τη Ρωμαϊκή εποχή. Τα χρόνια του Ιουλίου Καίσαρα και του Αυτοκράτορα Αυγούστου η πόλη οχυρώθηκε και χτίστηκαν τα τείχη με πύργους και πύλες. Στη δυτική πλευρά της πόλης ήταν η αγορά, η βασιλική και ο ναός, ενώ έξω από την πόλη ήταν το αμφιθέατρο και νεκροταφεία. Το υδραγωγείο που υδροδοτούσε την πόλη διατηρείται εν μέρει. Μέσα στην αρχαία πόλη είχε αναπτυχθεί μια μεσαιωνική πόλη με σειρά εκκλησιών και μοναστηριών.

Η ενδοχώρα έχει ανάκατα πεδιάδες και βουνά, με κύριο αξιοθέατο το εντυπωσιακό φαράγγι Πακλένιτσα. Το Εθνικό Πάρκο Πακλένιτσα δέχεται τις περισσότερες επισκέψεις από τους χώρους ορειβασίας της Κροατίας και είναι ο μεγαλύτερος τέτοιος χώρος στη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Η στενή εγγύτητα της θάλασσας χαρίζει σε αυτό τον χώρο ορειβασίας ιδιαίτερη γοητεία, κάνοντας τη Ριβιέρα Πακλένιτσα ιδεώδες μέρος για τον συνδυασμό ορειβασίας, πεζοπορίας και θαλάσσιων σπορ.

Σήμερα υπάρχουν πάνω από 360 εξοπλισμένες και βελτιωμένες διαδρομές με διάφορα επίπεδα δυσκολίας και μήκη μέσα στους χώρους ορειβασίας του Πακλένιτσα, έτσι κάθε ορειβάτης μπορεί να βρει ότι του αρέσει. Η κύρια ορειβατική εποχή ξεκινά την άνοιξη και συνεχίζεται μέχρι το τέλος του φθινοπώρου. Η περιοχή του πάρκου περιλαμβάνει 150-200 χλμ. μονοπατιών, από εκείνα που προορίζονται για τουρίστες, που οδηγούν από το Φαράγγι Βελίκα Πακλένιτσα στο σπήλαιο Μανίτα πετς, στη δασική αγροικία Λουγκάρνιτσα και το ορεινό καταφύγιο, μέχρι εκείνα που προορίζονται για ορειβάτες και οδηγούν στις ψηλότερες κορυφές του Βέλεμπιτ. Τα μονοπάτια στο Πάρκο σηματοδοτούνται με πινακίδες και ορειβατικές θέσεις.

Το νησί Παγκ έχει μια από τις μεγαλύτερες ζώνες διασκέδασης στην Ευρώπη, στις πόλεις Νοβάλια και Ζρτσε. Αυτές οι παραλίες είναι πασίγνωστοι Κροατικοί καλοκαιρινοί προορισμοί για τους θαμώνες των πάρτι, με πολλές νον-στοπ ντισκοτέκ και μπιτς μπαρ που λειτουργούν τους καλοκαιρινούς μήνες. Χαρακτηρίζεται από τακτικές συναυλίες διεθνώς γνωστών συγκροτημάτων και ντι-τζέι ηλεκτρονικής μουσικής στην κορύφωση του Κροατικού καλοκαιριού τον Ιούλιο και τον Αύγουστο. Το Ζρτσε είναι ιδιαίτερα δημοφιλές στους νεαρούς κλάμπερ, ενώ άλλες βοτσαλωτές και αμμώδεις παραλίες στο νησί είναι περισσότερο οικογενειακές και είναι μεταξύ των πάνω από 100 παραλίες Γαλάζιας Σημαίας στην Κροατία.

Αυτή είναι άλλη μια δημοφιλής περιοχή για ιστιοπλοΐα, διάσπαρτη με νησιά, και επικεντρωμένη γύρω από το Σίμπενικ και τον περίφημο καθεδρικό του, τον Καθεδρικό του Αγίου Ιακώβου, Μνημείο Παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO. Αρκετά φρούρια, απομεινάρια της εποχής της Αναγέννησης (που περιλαμβάνουν το Φρούριο του Αγίου Νικολάου) υπάρχουν γύρω από την πόλη.

Η ενδοχώρα έχει το Εθνικό Πάρκο Κρκα με τους καταρράκτες και τα μοναστήρια του. Το Σκραντίνσκι Μπουκ είναι ένα από τα πιο ωραία μέρη του πάρκου, που διαθέτει δραστηριότητες και εγκαταστάσεις όπως διάφορα μονοπάτια, περιηγήσεις και ξεναγήσεις στα αξιοθέατα, εκδρομές με βάρκα, εστιατόρια και μουσείο. Το Ρόσκι Σλαπ, κοντά στο Μίλιεβτσι, είναι το δεύτερο δημοφιλέστερο αξιοθέατο του Εθνικού Πάρκου Κρκα ως προς τον αριθμό των επισκεπτών και του οποίου οι καταρράκτες είναι επισκέψιμοι όλο τον χρόνο. Ο καλύτερος τρόπος για να φτάσεις στο Ρόσκι Σλαπ είναι με ένα εκδρομικό καραβάκι που διαθέτει το Εθνικό Πάρκο Κρκα, αν και τους καταρράκτες μπορείς να προσεγγίσεις και από δημόσιο δρόμο. Μέσα στο πάρκο είναι το νησί Βίσοβατς που δημιούργησε ο Λουδοβίκος Α΄ της Ουγγαρίας με το Ρωμαιοκαθολικό ομώνυμο Μοναστήρι, ιδρυμένο από τους Φραγκισκανούς το 1445 κοντά στο χωριό Μίλιεβτσι. Το νησί μπορεί κανείς να επισκεφτεί με καραβάκι από το Σκραντίνσκι Μπουκ. Το πάρκο περιέχει επίσης Το Σερβικό Ορθόδοξο Μοναστήρι Κρκα, ιδρυμένο το 1345.

Η περιοχή γύρω από την πόλη του Κνιν έχει μεσαιωνικά φρούρια και πολλά αρχαιολογικά ερείπια. Η πρόσφατα ανακαλυμμένη Ρωμαϊκή πόλη Burnum είναι 18 χλμ. από το Κνιν στην κατεύθυνση του Κίστανιε. Εκεί υπάρχουν τα υπολείμματα του μεγαλύτερου αμφιθέατρου στη Δαλματία, χτισμένου το 77 μ.Χ., επί της βασιλείας του Βεσπασιανού που μπορούσε να φιλοξενήσει 8000 θεατές. Τα γειτονικά χωριά Μπισκούπιγια και Κάπιτουλ είναι πολύ ενδιαφέροντες αρχαιολογικοί χώροι από τον 10ο αιώνα, όπου βρίσκονται πολλά υπολείμματα του μεσαιωνικού Κροατικού πολιτισμού, όπως εκκλησίες, τάφοι, διακοσμητικά και επιγραφές.

Η παραλιακή πόλη του Σπλιτ είναι η δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Κροατίας και επίσης γνωστή για τη μοναδική Ρωμαϊκή κληρονομιά της, που περιλαμβάνει το προστατευόμενο από την UNESCO Παλάτι του Διοκλητιανού. Η πόλη χτίστηκε γύρω από το παλάτι, που σήμερα είναι γνωστό για τη θαυμάσια διατήρησή του και είναι ένα από τα διασημότερα και πιο ολοκληρωμένα αρχιτεκτονικά και πολιτιστικά μνημεία της Κροατικής Αδριατικής ακτής. Ο Καθεδρικός του Σπλιτ προέρχεται από το παλάτι.

Η Ριβιέρα Μακάρσκα είναι μια παραλιακή έκταση γνωστή για τις παρθένες παραλίες της και αποτελεί δημοφιλή προορισμό μεταξύ των λουόμενων για τις παραλίες, τα κλαμπ, τα καφέ, το καγιάκ, την ιστιοπλοΐα και την πεζοπορία στην περιοχή Βιόκοβο. Δημοφιλέστερες είναι οι Μακάρσκα, Μπρέλα, Όμιτς και Μπάσκα Βόντα.

Τα μεγάλα νησιά της περιοχής, με μαργαριτάρια όπως η πόλη του Χβαρ, είναι γνωστά για την αλιευτική και τουριστική βιομηχανία τους. Το Χβαρ έχει πολύ ήπιο Μεσογειακό κλίμα, άφθονες παραλίες και Μεσογειακή βλάστηση, που το κάνουν ένα από τα ελκυστικότερα τουριστικά κέντρα στην Ευρώπη. Το νησί αυτοπροβάλλεται ως «το πιο ηλιόλουστο σημείο της Ευρώπης», με μέση ηλιοφάνεια πάνω από 2715 ώρες τον χρόνο. Όλο το καλοκαίρι, από το τέλος Ιουνίου μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου, λαμβάνουν χώρα στο πλαίσιο του Θερινού φεστιβάλ του Χβαρ πολιτιστικές και καλλιτεχνικές εκδηλώσεις. Αυτές περιλαμβάνουν συναυλίες κλασικής μουσικής ντόπιων και ξένων καλλιτεχνών και παραστάσεις ερασιτεχνικών ομάδων από το Χβαρ. Δίνονται παραστάσεις σχεδόν κάθε μέρα σε διάφορους χώρους σε όλη την πόλη. Η Πινακοθήκη Σύγχρονης Τέχνης του Χβαρ βρίσκεται στο κτίριο του Οπλοστασίου, στην αίθουσα του ιστορικού Θεάτρου του Χβαρ. Η μόνιμη έκθεση περιλαμβάνει τα πολυτιμότερα γλυπτά, πίνακες και εκτυπώσεις της συλλογής ενώ οργανώνονται προσωρινές εκθέσεις στο πλαίσιο του προγράμματος του Μουσείου Καλοκαίρι Καλών Τεχνών του Χβαρ.

Ο Καθεδρικός του Αγίου Στεφάνου και το Επισκοπικό Ανάκτορο έχουν ρυθμό Αναγεννησιακό-μπαρόκ και μια πρόσοψη με ένα τριγωνικό αέτωμα και ένα Αναγεννησιακό Καμπαναριό Ρομανικού ρυθμού από τον 16ο αιώνα, έργο Βενετσιάνων καλλιτεχνών.

Άλλα σημαντικά νησιά στην περιοχή είναι τα Μπρατς, Τσιόβο, Σόλτα και Βις.

Η παλιά πόλη του Τρογκίρ είναι Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO και περιλαμβάνει ένα μείγμα επιρροών από την Ελληνιστική περίοδο, τους Ρωμαίους και τη Βενετία με την Ελληνική αρχιτεκτονική της, τις Ρομανικές εκκλησίες και τα Αναγεννησιακά και Μπαρόκ κτίρια. Το Τρογκίρ είναι το καλύτερα διατηρημένο Ρομανικό-Γοτθικό σύνολο όχι μόνο στην Αδριατική αλλά σε όλη την Κεντρική Ευρώπη. Ο μεσαιωνικός πυρήνας του Τρογκίρ, περιβαλλόμενος από τείχη, περιλαμβάνει διατηρημένο κάστρο και πύργο και μια σειρά κατοικιών και ανακτόρων από τις περιόδους Ρομανική, Γοτθική, Αναγέννησης και Μπαρόκ. Το μεγαλύτερο κτίριο του Τρογκίρ είναι ο Καθεδρικός του Αγίου Λαυρεντίου, που η κύρια δυτική πύλη της είναι αριστούργημα του Ράντοβαν και το σημαντικότερο έργο Ρομανικού-Γοτθικού ρυθμού στην Κροατία. Άλλο σημαντικό αξιοθέατο είναι το φρούριο Καμερλέγκο.

Μία από τις διασημότερες Κροατικές τουριστικές τοποθεσίες είναι η οχυρωμένη πόλη του Ντουμπρόβνικ, με τον Αναγεννησιακό της πολιτισμό. Το ωραιότερο Αναγεννησιακό αποκορύφωμα είναι το Ανάκτορο Σπόντσα, που χρονολογείται από τον 16ο αιώνα και χρησιμοποιείται σήμερα για τη στέγαση των Εθνικών Αρχείων. Το Ανάκτορο του Κυβερνήτη είναι ένα Γοτθικό-Αναγεννησιακό κτίριο που έχει λεπτοσκάλιστα κιονόκρανα και περίτεχνη σκάλα. Σήμερα στεγάζει ένα μουσείο. Η πρόσοψή του απεικονίζεται στην πίσω όψη του Κροατικού χαρτονομίσματος των 50 κούνα, που εκδόθηκε το 1993 και το 2002.

Η Εκκλησία του Αγίου Σωτήρα είναι άλλο μνημείο της Αναγεννησιακής περιόδου, δίπλα στο Μοναστήρι Φραγκισκανών, που δέχεται πολλούς επισκέπτες. Η βιβλιοθήκη του μοναστηριού έχει 30.000 τόμους, 22 παλαιότυπα και 1500 πολύτιμα χειρόγραφα. Τα εκθέματα περιλαμβάνουν ένα επίχρυσο σταυρό του 15ου αιώνα και ασημένιο θυμιατήρι, ένα σταυρό του 18ου αιώνα από την Ιερουσαλήμ, ένα μαρτυρολόγιο (1541) από τον Μπέμαρντιν Γκούτσετικ και ζωγραφισμένα Ψαλτήρια. Η πιο ονομαστή εκκλησία του Ντουμπρόβνικ είναι του Αγίου Βλασίου, χτισμένη τον 18ο αιώνα προς τιμή του πολιούχου αγίου του Ντουμπρόβνικ. Ο μπαρόκ Καθεδρικός του Ντουμπρόβνικ στεγάζει ένα εντυπωσιακό Θησαυροφυλάκιο με λείψανα του Αγίου Βλασίου. Το Μοναστήρι Δομινικανών της πόλης μοιάζει με φρούριο στο εξωτερικό του αλλά το εσωτερικό περιέχει ένα μουσείο τέχνης και μία Γοτθική-Ρομανική εκκλησία. Ιδιαίτερος θησαυρός του Δομινικανού μοναστηριού είναι η βιβλιοθήκη του με πάνω από 220 παλαιότυπα, πολλά ζωγραφισμένα χειρόγραφα, ένα πλούσιο αρχείο με πολύτιμα χειρόγραφα και άλλα έγγραφα και μια εκτεταμένη συλλογή τέχνης. Το κύριο χαρακτηριστικό του Ντουμπρόβνικ είναι τα τείχη του μήκους 2 χλμ. γύρω από την πόλη. Τα τείχη έχουν πάχος από τέσσερα ως έξι μέτρα στην πλευρά της ξηράς αλλά είναι πολύ λεπτότερα στην πλευρά της θάλασσας. Το σύστημα πολεμιστρών και πύργων προοριζόταν να προστατεύει την ευάλωτη πόλη.

Ακριβώς έξω από το Ντουμπρόβνικ είναι το δασωμένο νησί Λόκρουμ. Το μικρό νησί περηφανεύεται για ένα κάστρο, ένα ηλικίας χιλίων ετών μοναστήρι Βενεδικτίνων και ένα βοτανικό κήπο που ξεκίνησε από τον αρχιδούκα Μαξιμιλιανό τον 19ο αιώνα. Ακόμη περιφέρονται στο νησάκι παγώνια, απόγονοι των αρχικών που έφερε στο νησί ο Μαξιμιλιανός. Ένα από τα γειτονικά νησιά είναι το ιστορικό Κόρτσουλα. Οι πιστοί Καθολικοί κάτοικοι της Κόρτσουλα κρατούν ζωντανές παλιές παραδοσιακές εκκλησιαστικές τελετές και ένα χορό με όπλα, το Μορέσκα, που χρονολογείται από τα μεσαιωνικά χρόνια. Αρχικά χορευόταν μόνο σε ειδικές περιπτώσεις αλλά τη σύγχρονη εποχή γίνονται παραστάσεις δύο φορές την εβδομάδα για τουρίστες. Τα κύρια ιστορικά αξιοθέατα της πόλης είναι ο κεντρικός Ρομανικός-Γοτθικός Καθεδρικός του Αγίου Μάρκου (χτισμένος από το 1301 μέχρι το 1806), το μοναστήρι Φραγκισκανών του 15ου αιώνα, ωραίο Βενετικό Γοτθικό κτίσμα, οι αίθουσες του δημοτικού συμβουλίου, το ανάκτορο των παλιών Βενετών κυβερνητών, μεγαλόπρεπα παλάτια των ντόπιων ευγενών εμπόρων και οι ογκώδεις οχυρώσεις της πόλης.

Μακρύτερα στην Αδριατική είναι τα ανέγγιχτα δάση του νησιού Μλιετ. Πάνω από 72% των 98 τ.χ. του νησιού είναι δάσος. Η γεωλογική του δομή αποτελείται από ασβεστόλιθο και δολομίτη, που σχηματίζουν κορυφογραμμές και πλαγιές. Μερικά κοιλώματα στο νησί Μλιετ είναι κάτω από το επίπεδο της θάλασσας, γνωστά ως μπλατίνε (λασπόλιμνες) ή σλατίνε (αλατόλιμνες). Τις εποχές των βροχών όλες οι μπλατίνε γεμίζουν με νερό και γίνονται υφάλμυρες τις άνυδρες εποχές.

Το πιο ενδιαφέρον τμήμα αυτής της μεγάλης περιοχής είναι το βόρειο, με τη λοφώδη έκταση του Ζαγκόριε, διάσπαρτη με κάστρα και ιαματικές πηγές και την παλιά πόλη Βάραζντιν. Το Βάραζντιν με τα μοναδικά του μνημεία και την καλλιτεχνική κληρονομιά αποτελεί το καλύτερα διατηρημένο και πλουσιότερο αστικό σύνολο στην ηπειρωτική Κροατία. Η Παλιά Πόλη (φρούριο) είναι ένα υπέροχο παράδειγμα μεσαιωνικής αμυντικής αρχιτεκτονικής. Η κατασκευή του άρχισε τον 14ο αιώνα και τον επόμενο αιώνα προστέθηκαν οι κυκλικοί πύργοι, χαρακτηριστικό της Γοτθικής αρχιτεκτονικής στην Κροατία. Ο Καθεδρικός του Βαράζντιν, πρώην Ιησουίτικη εκκλησία, χτίστηκε το 1746 και ξεχωρίζει για την μπαρόκ είσοδό του, την αγία τράπεζα του 18ου αιώνα και τη ζωγραφική του. Από τα φεστιβάλ το ετήσιο Σπάντσιρ Φεστ αρχίζει το τέλος του Αυγούστου και τελειώνει τον Σεπτέμβριο (διαρκεί 10 μέρες). Αυτό το διάστημα η πόλη υποδέχεται καλλιτέχνες, καλλιτέχνες του δρόμου, μουσικούς και πωλητές για το ονομαζόμενο "φεστιβάλ του δρόμου". Το Βαράζντιν φιλοξενεί επίσης το "Ραντάρ Φεστιβάλ", με συναυλίες στο τέλος του καλοκαιριού. Έχει ήδη φιλοξενήσει αστέρες της μουσικής όπως ο Μπομπ Ντύλαν, ο Κάρλος Σαντάνα, οι Animals, οι Μάνικ Στρητ Πρήτσερς, ο Σόλομον Μπερκ και άλλοι.

Το ιερό της Παναγίας της Μαρία Μπίστριτσα είναι ο μεγαλύτερος και σημαντικότερος τόπος προσκυνήματος για τους πιστούς σε ολόκληρη τη χώρα. Εκατοντάδες χιλιάδες προσκυνητές επισκέπτονται κάθε χρόνο το σημείο, όπου βρίσκεται η εκκλησία του 14ου αιώνα, που περιέχει στοιχεία Ρομανικού, Γοτθικού και Μπαρόκ ρυθμού. Η εκκλησία είναι περισσότερο γνωστή για το άγαλμα γνωστό ως η «Μαύρη Παναγία με το Βρέφος», που η ιστορία της ανάγεται στην Τουρκική εισβολή τον 16ο αιώνα, όταν το άγαλμα κρύφτηκε στην εκκλησία και χάθηκε για δεκαετίες μέχρι τη θαυματουργό του ανεύρεση. Άλλο από τα κυριότερα σημεία του ιερού είναι η πορεία της Διαδρομής του Σταυρού πίσω από την εκκλησία, όπου οι προσκυνητές ξεκινούν την πεζοπορία, που καταλήγει τελικά στον Λόφο του Γολγοθά. Ο Πάπας Ιωάννης Παύλος Β΄ επισκέφτηκε το ιερό το 1998 κατά τη δεύτερη περιοδεία του στην Κροατία.

Ο νότος έχει μερικά φυσικά αξιοθέατα, όπως το φυσικό πάρκο Λόνισκο Πόλιε, που Καλύπτει την έκταση του πρώην στρατοπέδου συγκέντρωσης Γιασένοβατς. Η νοτιοδυτική περιοχή είναι ιδιαίτερα γνωστή για τα δάση και την άγρια φύση της. Υπάρχουν πολλές Μπαρόκ εκκλησίες σε όλη την περιοχή μαζί με άλλα αρχιτεκτονικά μνημεία. Γίνεται εκτεταμένη ανοικοδόμηση στις περιοχές που επλήγησαν κατά τον Πόλεμο της Κροατίας.

Ο τουρισμός στην περιοχή αυτή μόλις τώρα αναπτύσσεται, κυρίως με ιαματικές πηγές. Η περιοχή της Μπαράνια έχει το εθνικό πάρκο Κοπάτσκι Ριτ, ένα μεγάλο βάλτο με απίστευτη ποικιλία πανίδας και πτηνών. Είναι ένας από τους σημαντικότερους, μεγαλύτερους και ωραιότερους, που διατηρούνται άθικτοι, υγροβιότοπους στην Ευρώπη, που φιλοξενεί περίπου 260 διαφορετικά είδη πουλιών όπως άγριες χήνες και πάπιες, αργυροτσικνιάδες, πελαργούς, θαλασσαετούς, κοράκια, φαλαρίδες, γλαρόνια, ψαροπούλια και πρασινοδιοκολάπτες. Προσφέρονται τουριστικές επισκέψεις με ξενάγηση με πανοραμικά πλοία, βάρκες,ομάδες αλόγων ή πεζή με ορισμένα πακέτα να παρέχουν επίσης τη δυνατότητα φωτογράφισης ή βιντεοσκόπησης ζώων και ιδίως πτηνών.

Το πολιτιστικό κέντρο είναι η ιστορική πόλη του Όσιγιεκ, με τα ρυθμού μπαρόκ κτίριά της, όπως η Εκκλησία των Αγίων Πέτρου και Παύλου, μία νεο-Γοτθική κατασκευή με το δεύτερο ψηλότερο πύργο στην Κροατία, μετά από εκείνο του Καθεδρικού του Ζάγκρεμπ. Η πόλη Τζάκοβο περηφανεύεται για τον Καθεδρικό των Αγίων Πέτρου και Παύλου, που είναι το διασημότερο αξιοθέατο της πόλης και το ιερότερο, όχι μόνο στο Τζάκοβο, αλλά επίσης σε όλη την περιοχή της Σλαβονίας.

Υπάρχουν τρεις μεγάλες ετήσιες λαογραφικές εκδηλώσεις στη Σλαβονία και την Μπαράνια: Ντακοβάτσκι βεζόβι, Βινκοβάτσκε γιεσένι και Μπρόντσκο κόλο. Εμφανίζονται παραδοσιακές λαϊκές φορεσιές, λαϊκοί χοροί και χορωδίες, έθιμα, με παρέλαση αλόγων και γαμήλιων αμαξών ως ιδιαίτερο μέρος του προγράμματος. Κατά το Ντακοβάτσκι βεζόβι, ο Καθεδρικός του Τζάκοβο φιλοξενεί χορωδίες, καλλιτέχνες της όπερας και οργανώνονται καλλιτεχνικές εκθέσεις στην αίθουσα εκθέσεων και κατά το αθλητικό πρόγραμμα αγώνες καθαρόαιμων αλόγων ράτσας Λίπιτσα. Αξιοθέατα επίσης στην περιοχή είναι το Ιλόκ και η κατεστραμμένη από τον πόλεμο πόλη του Βούκοβαρ.

Οι Σλαβονικές γαστρονομικές σπεσιαλιτέ είναι δημοφιλείς, με τα παραδοσιακά Σλαβονικά κρασιά και κουζίνα να αποτελούν μοναδικό χαρακτηριστικό της περιοχής. Η παραδοσιακή Σλαβονική κουζίνα είναι διάσημη για τις κρεατικές σπεσιαλιτέ της (τα αλλαντικά κομπάσιτσα, το καπνιστό κούλεν, το καπνιστό ζαμπόν), τα πιάτα κυνηγιού και ψαριών γλυκού νερού, μαζί με τα κρασιά Λευκό Βουργουνδίας, Τράμινερ και Ρίσλιγκ.

Όπως η Πράγα και η Βουδαπέστη το Ζάγκρεμπ έχει μια Κεντροευρωπαϊκή αίσθηση με μια μεγάλη και καλά διατηρημένη παλιά πόλη στον λόφο και ένα κέντρο του 19ου αιώνα. Η Κροατική πρωτεύουσα είναι επίσης το μεγαλύτερο πολιτιστικό κέντρο της χώρας με πολλά μουσεία και πινακοθήκες. Το ιστορικό τμήμα της πόλης βόρεια της Πλατείας Μπαν Γέλατσιτς αποτελείται από το Γκόρνι Κραντ και το Κάπτολ, μεσαιωνικό αστικό σύνολο εκκλησιών, ανακτόρων, μουσείων, πινακοθηκών και κυβερνητικών κτιρίων, που είναι δημοφιλή για τους τουρίστες στις περιηγήσεις.

Περίπου τριάντα συλλογές σε μουσεία και πινακοθήκες περιέχουν πάνω από 3,6 εκατομμύρια εκθέματα, πέραν των εκκλησιαστικών και ιδιωτικών συλλογών. Το Αρχαιολογικό Μουσείο περιλαμβάνει σχεδόν 400.000 ποικίλα έργα τέχνης και μνημεία, που έχουν συγκεντρωθεί επί χρόνια από πολλές διαφορετικές πηγές. Το Κροατικό Εθνικό Ιστορικό Μουσείο διαθέτει μια από τις σημαντικότερες παγκόσμια συλλογές λειψάνων Νεάντερταλ που έχουν βρεθεί σε μία θέση.

Υπάρχουν περίπου 20 μόνιμα ή εποχιακά θέατρα και σκηνές. Το Κροατικό Εθνικό Θέατρο του Ζάγκρεμπ χτίστηκε το 1895 και το εγκαινίασε ο αυτοκράτορας Φραγκίσκος Ιωσήφ Α΄ της Αυστρίας. Φιλοξενεί επίσης το ετήσιο ΖάγκρεμπΝτοξ, φεστιβάλ ντοκιμαντέρ. Ετήσιες εκδηλώσεις είναι το Φεστιβάλ της Φιλαρμονικής του Ζάγκρεμπ, η ανθοκομική έκθεση Φλοραάρτ (τέλος Μαΐου ή αρχές Ιουνίου) και το Ράλυ Αντίκα.

Πολλά εστιατόρια του Ζάγκρεμπ προσφέρουν διάφορες σπεσιαλιτέ εθνικής και διεθνούς κουζίνας. Τοπικά προϊόντα που αξίζει να δοκιμαστούν είναι γαλοπούλα, πάπια ή χήνα με μλίντσι (είδος ζυμαρικού), στρούκλι (στρούντελ με τυρί κότατζ), σιρ ι βχρνίε (τυρί κότατζ με κρέμα), κρεμσνίτε (κρέμα σε σφολιάτα) και ορεχνιάτσα (παραδοσιακό ρολό με καρύδι).

Η χώρα απαγόρευσε, με νόμο που ψήφισε το κοινοβούλιο, το κάπνισμα στους κλειστούς δημόσιους χώρους της, τον Οκτώβριο του 2008.^[13]

Η οδήγηση γίνεται στα δεξιά.

Το Βικιλεξικό έχει σχετικό λήμμα:   Κροατία

Τα Wikimedia Commons έχουν πολυμέσα σχετικά με το θέμα    Κροατία

Τα Wikimedia Commons έχουν πολυμέσα σχετικά με το θέμα    Atlas of Croatia (Άτλας της Κροατίας)

• Επίσημη ιστοσελίδα/πύλη για την Κροατία (Αγγλικά)
• Κροατικός Οργανισμός Τουρισμού (Αγγλικά)
• Κροατία στο Curlie
• Plitvice Lakes National Park,Unesco