Mazurek Dąbrowskiego
| Mazurek Dąbrowskiego | ||
|---|---|---|
| Mazurko de Dąbrowski | ||
| ||
| nacia himno | ||
| lando |  Pollando
| |
| kantoteksto | Józef Wybicki, 1797 | |
| muziko | nesciata | |
| ekde | 1926 | |
| muzika ekzemplo | ||
"Mazurek Dąbrowskiego"
| ||
Mazurek Dąbrowskiego (Mazurko de Dąbrowski) estas la ŝtata himno de Pollando (ekde 1927).
La teksto estis verkita de Józef Wybicki [JUzef viBICki] en 1797 en itala urbeto Reggio Emilia, sub la titolo Kanto de la polaj legioj en Italio. Ekde 1798 la kanto estis bone konata en ĉiuj partoj de dispartigita Pollando. Ĝi estis kantata dum Novembra Ribelo (1830), Januara Ribelo (1863), de elmigrintaj poloj en la 19-a jarcento, dum la Revolucio de 1905 kaj ambaŭ mondmilitoj. La teksto estis tradukita al 17 lingvoj. Dum la Revolucio de 1848 (Printempo de Popoloj) ĝi estis bone konata interalie en Vieno, Berlino kaj Prago. Post malsukceso de la Novembra Ribelo Richard Wagner komponis uverturon Polonia, en kiu uzis melodion de Mazurek Dąbrowskiego. La uverturo estis ofte ludata dum la Dua Mondmilito, kiam germanoj malpermesis uzadon de la pola himno.
Mazurek Dąbrowskiego estis prototipo de la Tutslava Himno kaj poste - de la ŝtata himno de Jugoslavio. La teksto de pola himno influis la ukrainan himnon "Ŝĉe ne vmerla Ukraina" ("ankoraŭ ne mortis Ukrainio").
La komponisto de melodio estas nekonata. La unua verso "Jeszcze Polska nie zginęła" ([jeŝĉe Polska nje zgineŭa], ankoraŭ Pollando ne pereis) estas iam erare pensita la nacia moto de Pollando. La verso foje estas citata en la originala formo "Jeszcze Polska nie umarła" (ankoraŭ Pollando ne mortis).
Ekde la 26-a de februaro 1927 la kanto estas oficiala ŝtata himno de Pollando.
Nuna teksto
[redakti | redakti fonton]
originala[redakti | redakti fonton]1. Jeszcze Polska nie zginęła, 4. Już tam ojciec do swej Basi |
laŭvorta traduko[redakti | redakti fonton]Ankoraŭ Pollando ne pereis |
poezia traduko[redakti | redakti fonton]La Polujo ne pereis |
Signifo kaj analizo de la himno
[redakti | redakti fonton]
La unua strofo mencias la lastan dispartigon de Pollando. Post malvenko de insurekcio de Kościuszko en 1795 teritorio de la Respubliko estis tute dispartigita inter Rusion, Prusion kaj Aŭstrion. La strofo esprimas do patriotismon kaj kredon regajni sendependecon.
Post la 3-a dispartigo tre multaj polaj soldatoj elmigris al Francio kaj Italio. En januaro 1797 generalo Jan Henryk Dąbrowski surbaze de kontrakto kun Transpadana Respubliko kaj interkonsentinte kun francoj, kreis Polajn Legiojn. En la himna rekantaĵo, kreita en julio 1797, la aŭtoro kaj kunkreinto de la Polaj Legioj en Italio esprimis esperon reveni al Pollando sub komando de generalo Dąbrowski.
La espero de legianoj reveni al la patrujo estis tamen ligita kun bataloj gvidataj de Napoleono Bonaparto kiu tiam ekvenkadis en norda Italio kaj kelkajn jarojn poste ekregis Francion.
La dua strofo (originale la tria) esprimas certecon, ke la soldatoj subtenataj de Bonaparto, irante de okcidento trans Varton kaj de sudo trans Vistulon, povus rekrei sendependan Pollandon.
La tria strofo (originale la dua) mencias Stefan Czarniecki - polan militestron dum tiel nomata Sveda diluvo dum la 17-a jarcento.
La kvara strofo (originale la kvina) diras pri poloj kiuj restas en la patrujo kaj aŭskultas sonon de tamburegoj, kiuj anoncas proksimiĝon de polaj trupoj.
Entute la himno de Pollando mencias tre gravajn eventojn el la historio de pola armeo kaj gravajn militestrojn, kiuj laŭespere devis gvidi la soldatojn al la patrujo kaj helpi regajnon de sendependeco.
Mankantaj strofoj
[redakti | redakti fonton]En la nuntempa versio de pola himno mankas du strofoj, kiuj estis en la originala teksto de Wybicki (laŭvice ili estis la kvara kaj la sesa strofoj):
|
Originala teksto
|
Laŭvorta traduko
|
Laŭ la kvara (originale) strofo la aŭtoro konsilas, ke la ĉefa kondiĉo defendi sin kontraŭ du plej gravaj okupantoj - Prusio (Germano) kaj Rusio (Moskvano) - estos tutnacia konkordo.
Laŭ la sesa (originale) strofo Józef Wybicki mencias Tadeusz Kościuszko venkintan dum la batalo de Racławice dum la insurekcio en 1794. Li ankaŭ diras pri Dia Providenco.
Leĝa regulo pri la himno
[redakti | redakti fonton]Laŭleĝan uzadon de la himno de Pola Respubliko regulas Leĝo pri blazono, koloroj, himno de Pola Respubliko kaj ŝtataj sigeloj de la 31-a de januaro 1980. Ĝi diras, ke Mazurek Dąbrowskiego estas apud Blanka Aglo kaj blanka-ruĝa flago unu el la simboloj de la respubliko. Ĉiuj ŝtataj instancoj, organizoj kaj civitanoj de Pollando havas rajton kaj devon respekti kaj estimi la simbolojn. La himnon oni ludas precipe dum ŝtataj festoj kaj jubileoj. Dum publika prezento de la himno oni devas stari montrante sian estimon, viroj-nemilitistoj demetas ĉapojn kaj soldatoj kun ĉapoj, kiuj ne staras en organizita grupo, salutas per mano. Oni mallevas armeajn standardojn.
Interesaĵo
[redakti | redakti fonton]10.08.1940: Londona premiero de dokumenta filmo Jeszcze Polska nie zginęła, surbendigita en Francio kaj Norvegio kaj produktita en Ĉikago - en la pola kaj angla versioj Poland is not lost en Usono kaj Britio spektis ĝin ĉirkaŭ 1 miliono da personoj, en Argentino estis titolita Polonia Heroica.
Eksteraj ligiloj
[redakti | redakti fonton]- Melodio de la himno kun voĉo
- Instrumenta versio de la himno Arkivigite je 2007-07-03 per la retarkivo Wayback Machine
- bela korusa interpreto en la retejo jutubo
| ||||||||||||