Przełęcz Nowickiego
 Widok z Orlej Perci | |
| Państwo | |
|---|---|
| Wysokość |
ok. 2105 m n.p.m. |
| Pasmo | |
| Sąsiednie szczyty | |
Położenie na mapie Tatr  | |
Położenie na mapie Karpat  | |
 49°13′38,1″N 20°02′19,0″E/49,227250 20,038611
| |
Przełęcz Nowickiego (słow. Nowického sedlo, niem. Nowicki-Scharte, węg. Nowicki csorba, ok. 2105 m[1]) – przełęcz położona w długiej wschodniej grani Świnicy w polskich Tatrach Wysokich, oddzielająca od siebie Buczynowe Czuby i Wielką Buczynową Turnię. Jest to największe obniżenie na odcinku pomiędzy Granatami a Ptakiem[2]. Na północ z przełęczy opada do Zadnich Usypów w Pańszczycy krucha rynna, na południe do Dolinki Buczynowej prosty żleb. Po wschodniej stronie Przełęczy Nowickiego, już w masywie Wielkiej Buczynowej Turni ciągnie się skalista grań z kilkoma zębami, zakończona Budzową Igłą, od górnych partii oddzielona Budzową Przełączką[3].
Od 1911 r. na przełęcz prowadził szlak turystyczny z górnej części doliny Pańszczycy (zlikwidowano go z uwagi na zbyt kruche skały)[2]. Jeszcze w latach 50. XX wieku istniało kilka śladów czerwonej farby po tym znakowaniu[4]. Przełęcz jest dostępna dla turystów przy przejściu granią, prowadzi przez nią szlak Orlej Perci. Zejście z Buczynowych Czub na Przełęcz Nowickiego ubezpieczone jest łańcuchami. Dalej szlak prowadzi w górę skalną rynną będącą wielką odnogą żlebu spod Budzowej Przełączki[5].
Siodło zostało nazwane na cześć poety Franciszka Henryka Nowickiego, autora Sonetów tatrzańskich i projektodawcy Orlej Perci. Pierwszy nazwy tej użył ks. Walenty Gadowski w roku 1902[6].
Pierwsze wejście turystyczne:
- latem – ks. Walenty Gadowski, Franciszek Henryk Nowicki, Antoni Panek, tragarz Józef Budz, 19 sierpnia 1902 r.,
- zimą – Jan Sokołowski, Stanisław Sokołowski, 8 kwietnia 1925 r.[2]
Taternictwo
[edytuj | edytuj kod]Rejon Przełęczy Nowickiego dopuszczony jest do uprawiania wspinaczki skalnej, ale tylko od strony Dolinki Buczynowej[7]. Jest tutaj kilka dróg wspinaczkowych[3]:
- Od północy przez grzędę Buczynowych Czub; I stopień trudności w skali tatrzańskiej, czas przejścia 45 min[3].
- Od północy przez żleb Budzowej Przełączki; 0+, jedno miejsce I, 45 min (od wejścia w ścianę),
- Wprost południowym żlebem; II, 1 godz.
- Droga Nowickiego; 0+, 30 min (od wylotu żlebu)[3].
Szlaki turystyczne
[edytuj | edytuj kod]– czerwony (Orla Perć) przebiegający granią główną z Zawratu przez Kozi Wierch, Granaty, Przełęcz Nowickiego i Buczynowe Turnie na Krzyżne.
- Czas przejścia z Zawratu na Krzyżne: 6:40 h
- Czas przejścia z Krzyżnego na Kozi Wierch (część Zawrat – Kozi Wierch jest jednokierunkowa!): 3:35 h[8].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Tatry Wysokie. Czterojęzyczny słownik nazw geograficznych [online] [dostęp 2016-03-29] [zarchiwizowane z adresu 2006-09-24].
- ↑ a b c Witold Henryk Paryski, Tatry Wysokie. Przewodnik taternicki. Granacka Przełęcz – Wołoszyn, t. 3, Warszawa: Sklep Podróżnika, 1992, s. 26–29.
- ↑ a b c d Władysław Cywiński, Granaty, Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2013, ISBN 978-83-7104-046-7.
- ↑ Władysław Midowicz, Z historii znakowania szlaków w Tatrach Polskich, Warszawa-Kraków: PTTK Kraj, 1986, s. 24, ISBN 83-7005-106-5.
- ↑ Dariusz Dyląg, Orla Perć: przewodnik wysokogórski, Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2006, ISBN 83-89188-50-3.
- ↑ Józef Nyka, Tatry Polskie. Przewodnik, wyd. 13, Latchorzew: Wydawnictwo Trawers, 2003, ISBN 83-915859-1-3.
- ↑ Dozwolone rejony wspinaczkowe w TPN [online] [dostęp 2019-01-04].
- ↑ Tatry. Zakopane i okolice. Mapa w skali 1:27 000, Warszawa: ExpressMap Polska, 2005, ISBN 83-88112-35-X.