Dolinka Buczynowa
Dolinka Buczynowa (słow. Bučinová dolinka, niem. Buczynowatal, węg. Buczynowa-völgy) – niewielka dolina wisząca w Tatrach Wysokich, będąca bocznym odgałęzieniem Doliny Roztoki[1]. Z trzech stron otaczają ją: wschodnia grzęda Koziego Wierchu, odcinek grani od Koziego Wierchu po Skrajny Granat i grań od Skrajnego Granata po południowo-zachodni wierzchołek Małej Buczynowej Turni. Od strony Doliny Roztoki podcięta jest wysokim progiem, po którym przebiega szlak turystyczny z Doliny Pięciu Stawów Polskich na Krzyżne. Główną granią ponad Dolinką Buczynową prowadzi odcinek Orlej Perci[2].
W dolince tylko niewielkie płaty kosodrzewiny. Pod otaczającymi ją ścianami zalegają piargi, a dno zawalone jest głazami, wśród których, w niewielkiej niecce zbiera się woda, tworząc okresowy Buczynowy Stawek. W dolince brak potoku, woda wypływa podziemnymi przepływami w progu dolinki, tworząc wodospad Buczynowa Siklawa. Próg ten ma wysokość około 250 m i w dużym stopniu zarośnięty jest kosodrzewiną[3]. Dawniej dolinka była wypasana – wchodziła w skład Hali Pięć Stawów[1]. Nazwa dolinki nie pochodzi, jak błędnie sugerował Ferdynand Goetel, od słowa buczyna (buki nie rosną w Tatrach na tej wysokości), lecz według górali od juhasa o nazwisku Budz lub Bucz, który miał zabić się w czasie poszukiwania zaginionych owiec, spadając ze skał nad tą dolinką, i w niej zostać pochowany[4].
Dolinka Buczynowa to jedna z najbardziej typowych w polskich Tatrach dolin wiszących. Ks. Walenty Gadowski w 1902 r. pisał o niej: „Głucha tu pustynia, Europa została za tobą gdzieś w oddali, a otacza cię natura pierwotna, wspaniała i majestatyczna, ale tak dzika i groźna, że czujesz się wobec niej marnym, nikłym prochem”[4].
W pobliżu wylotu doliny na południowo-wschodnich stokach Małej Buczynowej Turni położona jest Buczynowa Koleba (ok. 1700 m), w której dawniej zatrzymywali się pasterze z owcami. W zimie w Dolince Buczynowej jako pierwszy był Marian Maurizio z trzema osobami towarzyszącymi ok. 1923 r. na nartach[5]. Dolną częścią dolinki prowadzi szlak turystyczny.
 |  |
 |
 |
Przez Dolinkę Buczynową nie prowadzą szlaki turystyczne, bywa odwiedzana przez taterników, ale rzadko. Stanowi punkt startu do wspinaczki na ściany Granatów, Buczynowej Strażnicy i Czarne Ściany. Najsłynniejszą drogą wspinaczkową jest tutaj Komin Pokutników[3].
Szlaki turystyczne
[edytuj | edytuj kod]rozdroże w Dolinie Pięciu Stawów Polskich – Niżnie Rzędy Buczynowe – Dolinka Buczynowa – Żleb pod Krzyżnem – Krzyżne. Czas podejścia Do Dolinki Buczynowej około 45 min[3].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski, Wielka encyklopedia tatrzańska, Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2004, ISBN 83-7104-009-1.
- ↑ Orla Perć. Mapa 1:5000, Kraków: Wyd. Kartograficzne Polkart Anna Siwicka, 2005, ISBN 83-87873-42-X.
- ↑ a b c Władysław Cywiński, Granaty, Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2013, ISBN 978-83-7104-046-7.
- ↑ a b Józef Nyka, Tatry Polskie. Przewodnik, wyd. 13, Latchorzew: Wydawnictwo Trawers, 2003, ISBN 83-915859-1-3.
- ↑ Witold Henryk Paryski, Tatry Wysokie. Przewodnik taternicki. Walentkowa Przełęcz – Przełączka pod Zadnim Mnichem, t. 4, Warszawa: Spółdzielczy Instytut Wydawniczy „Kraj”, 1951.
