[go: up one dir, main page]

Przejdź do zawartości

Michelle Obama

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Michelle Obama
Ilustracja
Michelle Obama w 2016 roku
Pełne imię i nazwisko

Michelle LaVaughn Robinson Obama

Imię i nazwisko po urodzeniu

Michelle Robinson

Data i miejsce urodzenia

17 stycznia 1964
Chicago

pierwsza dama Stanów Zjednoczonych
Okres

od 20 stycznia 2009
do 20 stycznia 2017

Małżonek

Barack Obama

Poprzedniczka

Laura Bush

Następczyni

Melania Trump

Faksymile

Michelle LaVaughn Obama z domu Robinson (ur. 17 stycznia 1964 w Chicago) – amerykańska prawniczka, pierwsza dama Stanów Zjednoczonych w latach 2009–2017, żona 44. prezydenta Stanów Zjednoczonych Baracka Obamy.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Wczesne lata

[edytuj | edytuj kod]

Urodziła się 17 stycznia 1964 w Chicago[1] jako córka Frasera Robinsona (1935–1991) i jego żony Marian Shields Robinson (1937–2024[2])[1][3]. Jej ojciec był pracownikiem zakładu uzdatniania wody i działaczem Partii Demokratycznej, a matka sekretarką[1][3][4]. Ma starszego o dwa lata brata Craiga, który był koszykarzem[1][5]. Ich praprapradziadek, Jim Robinson, był niewolnikiem na plantacji w Georgetown[6][7]. Przez pierwsze miesiące życia mieszkała z rodziną na osiedlu Parkway Gardens, po czym przenieśli się do nieco bogatszej dzielnicy Chicago – South Shore, gdzie mieszkali przy Euclid Avenue w bungalowie należącym do ciotki jej matki i jej męża[8][9]. Od najmłodszych lat była świadkiem segregacji rasowej[8][10].

W dzieciństwie uczyła się gry na fortepianie i należała do przykościelnej szkółki muzyki teatralnej dla dzieci, a w okresie dorastania trenowała taniec jazzowy i akrobatykę w Mayfair Academy oraz uczęszczała na warsztaty operetkowe w Afrykańskim Episkopalnym Kościele Metodystycznym[11]. Uczyła się w Whitney M. Young Magnet High School(inne języki), jednocześnie uczestnicząc w wykładach z zakresu biologii w college’u Kennedy–King(inne języki)[8]. Pod koniec nauki w szkole średniej została przyjęta do National Honor Society, krajowej organizacji zrzeszającej najlepszych licealistów[12].

W 1981 rozpoczęła studia socjologiczne na Uniwersytecie Princeton[8][13]. Najchętniej spędzała czas z czarnoskórymi rówieśnikami, których na całej uczelni było ok. 10%[14], poza tym dorabiała, pracując jako asystentka dyrektorki Centrum Trzeciego Świata (uczelnianej organizacji wspierającej niebiałych studentów) i opiekunka do dzieci wykładowców uczelni oraz należała do Organizacji Jedności Afroamerykańskiej[15]. W 1985 ukończyła naukę w Princeton z tytułem Bachelor of Arts[3], a pod koniec edukacji w tej szkole napisała pracę pt. Princeton-Educated Blacks and the Black Community[16]. Następnie rozpoczęła studia prawnicze na Uniwersytecie Harvarda, które ukończyła w 1987[17]. Na Harvardzie należała do organizacji Black Law Students Association(inne języki)[17].

Kariera

[edytuj | edytuj kod]

Po ukończeniu studiów zatrudniła się jako asystentka w kancelarii prawniczej Sidley & Austin(inne języki), po czym objęła stanowisko młodszej prawniczki, a następnie rekruterki w tejże firmie[17][18]. Po kilku latach pracy w kancelarii porzuciła pracę i w 1991 zatrudniła się jako asystentka burmistrza Chicago Richarda Daleya[19]. Następnie została dyrektor wykonawczą w organizacji Public Allies[20].

W 1995, gdy jej mąż Barack Obama planował rozpocząć działalność polityczną jako stanowy senator, początkowo była przeciwna temu pomysłowi, ale ostatecznie poparła męża i aktywnie włączyła się w kampanię[19][21]. Jesienią 1996 objęła stanowisko wicedziekana ds. relacji ze społecznością na Uniwersytecie Chicagowskim, a w 2001 została dyrektor wykonawczą w University of Chicago Medical Center, a w 2006 awansowała na stanowisko wiceprezeski tej kliniki[22][23]. W tym okresie prowadziła program leczniczy „South Side Healthcare Collaborative” ułatwiający pacjentom otrzymanie pomocy medycznej niezależnie od ich możliwości finansowych[24].

Z mężem Barackiem Obamą, styczeń 2009

Gdy w 2004 jej mąż planował kandydować do Senatu, ponownie się sprzeciwiła, jednak ostatecznie zmieniła zdanie i wzięła udział w kampanii[22]. Po zwycięskich wyborach Barack przeniósł się do Waszyngtonu, a Michelle została w Chicago[22]. W 2007, kiedy jej mąż ogłosił chęć kandydowania na prezydenta, przeszła na pół etatu pracy w szpitalu, by pomóc w kampanii wyborczej i uczestniczyć w spotkaniach z potencjalnymi wyborcami[25][26]. Szefową jej sztabu wyborczego została Melissa Winter, a za komunikację i współpracę z mediami odpowiadała Katie McCormick Lelyvd[27]. W trakcie kampanii wymogła na mężu rzucenie nałogu palenia papierosów[25]. Na kilka miesięcy przed wyborami, wskutek obaw o bezpieczeństwo Obamy jako żony kandydata do prezydentury mającego realną szansę na zwycięstwo, amerykański rząd przydzielił jej ochronę Secret Service[28]. Latem 2008 współprowadziła jedno z wydań talk-show The View[29][30].

Po zwycięskich wyborach wraz z rodziną wprowadziła się do Białego Domu[31]. Szefową jej biura we Wschodnim Skrzydle została Jackie Norris(inne języki), która regularnie spotykała się z szefem kancelarii prezydenta, Rahmem Emanuelem[32]. Jesienią 2009 agitowała na rzecz Chicago jako kandydata do organizacji igrzysk olimpijskich w 2016 – w tym celu wraz z mężem pojechała na obrady Komitetu Olimpijskiego do Kopenhagi, jednak kandydatura odpadła w pierwszym głosowaniu[33]. Jak większość poprzednich pierwszych dam, zaangażowała się w działalność społeczną, m.in. propagowała powszechny dostęp do opieki zdrowotnej[34]. Organizowała także wiele tradycyjnych przyjęć i kolacji, m.in. Bal Gubernatorów oraz Toczenie Jajeczka Wielkanocnego[35]. Uczestniczyła również, samodzielnie bądź z mężem, w licznych krajowych i zagranicznych wizytach dyplomatycznych[36]. Zajmowała się też rozpowszechnianiem zdrowego stylu życia; w tym celu rozpoczęła w 2010 program walki z otyłością wśród dzieci i młodzieży pod nazwą Let’s Move!(inne języki) (pol. Ruszmy się!), apelując przy tym do koncernów żywnościowych, by zmieniły swoją politykę marketingową i jakość oferty gastronomicznej[37][38]. W wyniku tego prezydent Obama zobowiązał agencje federalne do opieki nad programem zdrowego żywienia[38]. Ponadto powołała fundację Partnership for Healthy America, która miała się zająć walką z otyłością[39]. W marcu 2010 za swoją działalność otrzymała nagrodę Big Help Award[39]. W 2011 zachęcała Amerykanki do jak najdłuższego karmienia piersią dzieci, powołując się na badania, które mówiły, że dłuższy okres karmienia piersią zmniejsza ryzyko nadwagi[40]. Również w 2011 wraz z Jill Biden zainicjowała program Joining Efforts (pol. Łączymy siły), który miał wspierać prezydenta w jego roli naczelnego zwierzchnika sił zbrojnych[41].

Podczas inauguracji prezydenckiej w styczniu 2021

Pełniąc obowiązki pierwszej damy, określała trendy w modzie amerykańskiej[42]. Według prasy amerykańskiej jej stroje prezentują się nienagannie, dzięki czemu w marcu 2009 zaprezentowała się na okładce magazynu „Vogue[43]. W 2013 zajmowała 50. miejsce na liście 50 najbogatszych polityków świata sporządzonej przez tygodnik „Angora” jako posiadaczka 11,8 mln dol. majątku osobistego[44]. W 2014, podczas drugiej kadencji jako pierwsza dama USA, zainicjowała program edukacyjny Reach Higher (pol. Sięgaj wyżej), poprzez który chciała zmotywować uczniów do poszerzania wiedzy i rozwoju naukowego przy wsparciu szkolnych doradców i zwiększeniu dostępu do subsydiów rządowych[45]. Wiosną 2015 wraz z mężem zapoczątkowała program Let Girls Learn (pol. Dziewczyny do nauki) mający na celu ułatwienie nastolatkom z całego świata dostępu do edukacji oraz zainicjowała nagranie charytatywnego singla „This Is for My Girls” (dochód z jego sprzedaży zasilił fundusz wsparcia edukacji dziewcząt na świecie)[46]. W ramach promocji piosenki wystąpiła w internetowym programie Jamesa Cordena Carpool Karaoke, a odcinek z jej udziałem przez pierwsze trzy tygodnie od premiery odnotował 45 mln wyświetleń na YouTube[47].

13 listopada 2018 w Stanach Zjednoczonych ukazała się autobiografia Michelle Obamy pt. Becoming(inne języki), która szybko zyskała status bestsellera – tylko w dniu premiery w USA i Kanadzie sprzedano ponad 725 tys. egzemplarzy. Do początkowego nakładu 1,8 mln egzemplarzy szybko rozpoczęto dodruk dodatkowych 800 tys. Książka była efektem umowy, którą w 2017 Obamowie podpisali z wydawnictwem Penguin Random House. Kontrakt miał wartość 65 mln dol. i była to najwyższa kwota, jaką kiedykolwiek zapłacono za prezydencki pamiętnik[48]. Do 2019 książkę wydano w kilkudziesięciu krajach, w 25. wersjach językowych, m.in. po polsku (została opublikowana w 2019 przez Wydawnictwo Agora i z tłumaczeniem Dariusza Żukowskiego)[49].

W 2018 wraz z mężem założyła firmę producencką Higher Ground Productions, która podpisała z platformą Netflix długoterminowy kontrakt na dostarczanie serwisowi własnych treści[50].

Życie prywatne

[edytuj | edytuj kod]

Swojego przyszłego męża, Baracka Obamę, poznała w 1988 podczas pracy w chicagowskiej kancelarii prawniczej Sidley & Austin(inne języki), w której opiekowała się wakacyjnymi praktykami Obamy[17][51]. Choć początkowo nie chciała rozwijać relacji prywatnej z praktykantem, wkrótce później zaczęli się spotykać, a 31 lipca 1991 się zaręczyli[52][53] 3 października 1992 w Trinity United Church of Christ w Chicago wzięli ślub, którego udzielił im pastor Jeremiah Wright[54][19]. W podróż poślubną udali się na Zachodnie Wybrzeże[19]. Mają dwie córki: Malię Ann (ur. 4 lipca 1998) oraz Natashę Marian „Sashę” (ur. 10 czerwca 2001)[22][55]. W 2018 Obama poinformowała, że jej obie córki urodziły się w wyniku procedury in vitro[56].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d Pastusiak 2012 ↓, s. 727.
  2. Michelle Obama's mother, Marian Robinson, dies at 86 [online], BBC [dostęp 2024-06-01] [zarchiwizowane z adresu 2024-05-31] (ang.).
  3. a b c The woman behind Obama. The Sunday Times. [dostęp 2017-01-02]. (ang.).
  4. Obama 2019 ↓, s. 20, 45, 53, 165.
  5. Obama 2019 ↓, s. 21, 74.
  6. Pastusiak 2012 ↓, s. 726.
  7. Obama 2019 ↓, s. 27, 491.
  8. a b c d Pastusiak 2012 ↓, s. 728.
  9. Obama 2019 ↓, s. 11, 19, 22.
  10. Obama 2019 ↓, s. 44, 63.
  11. Obama 2019 ↓, s. 26, 70, 142.
  12. Obama 2019 ↓, s. 88.
  13. Obama 2019 ↓, s. 108.
  14. Pastusiak 2012 ↓, s. 728-729.
  15. Obama 2019 ↓, s. 96, 99, 104–106.
  16. Michelle Obama thesis was on racial divide. politico.com. [dostęp 2017-01-02]. (ang.).
  17. a b c d Pastusiak 2012 ↓, s. 729.
  18. Obama 2019 ↓, s. 117–120, 147–148.
  19. a b c d Pastusiak 2012 ↓, s. 731.
  20. Obama 2019 ↓, s. 209.
  21. Obama 2019 ↓, s. 218–219.
  22. a b c d Pastusiak 2012 ↓, s. 732.
  23. Obama 2019 ↓, s. 221, 238–239, 265.
  24. Obama 2019 ↓, s. 265.
  25. a b Pastusiak 2012 ↓, s. 733.
  26. Obama 2019 ↓, s. 280–309.
  27. Obama 2019 ↓, s. 278–279.
  28. Obama 2019 ↓, s. 317.
  29. Michelle Obama Focuses on Family (Not Feuding) on 'The View'. People. [dostęp 2024-06-29]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  30. Obama 2019 ↓, s. 334–335.
  31. Pastusiak 2012 ↓, s. 735.
  32. Pastusiak 2012 ↓, s. 736.
  33. Pastusiak 2012 ↓, s. 738.
  34. Pastusiak 2012 ↓, s. 734, 737.
  35. Obama 2019 ↓, s. 381.
  36. Obama 2019 ↓, s. 447–449, 482.
  37. Obama 2019 ↓, s. 383, 404–405, 413–414, 452–453.
  38. a b Pastusiak 2012 ↓, s. 740.
  39. a b Pastusiak 2012 ↓, s. 741.
  40. Pastusiak 2012 ↓, s. 743.
  41. Obama 2019 ↓, s. 426.
  42. Pastusiak 2012 ↓, s. 734.
  43. Pastusiak 2012 ↓, s. 736, 741.
  44. Paweł Łepkowski. Miliarderzy u władzy. „Tygodnik Angora”. 45 (1221), s. 18, 10 listopada 2013. ISSN 0867-8162. OCLC 68735191. (pol.). 
  45. Obama 2019 ↓, s. 466.
  46. Obama 2019 ↓, s. 486–488.
  47. Obama 2019 ↓, s. 488.
  48. EW. Pamiętnik pierwszej damy. „Tygodnik Angora”. 48 (1485), s. 81, 6 grudnia 2018. ISSN 0867-8162. OCLC 68735191. (pol.). 
  49. Michelle Obama (tłum. Dariusz Żukowski): Becoming. Moja historia. Warszawa: Wydawnictwo Agora, 2019, s. 520. ISBN 978-83-268-2630-6.
  50. Barack i Michelle Obama zakładają wytwórnię Higher Ground Productions, będą tworzyć dla Netflixa. [w:] Wirtualne Media [on-line]. wirtualnemedia.pl, 2018-05-22. [dostęp 2018-05-22].
  51. Obama 2019 ↓, s. 118–119.
  52. Obama 2019 ↓, s. 130–134, 187–189.
  53. Pastusiak 2012 ↓, s. 730-731.
  54. Obama 2019 ↓, s. 197–199.
  55. Obama 2019 ↓, s. 226–227, 237.
  56. „Czułam, że zawiodłam” – Michelle Obama szczerze o poronieniu i in vitro. kobieta.pl, 10 listopada 2018. [dostęp 2018-12-16].

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]