Longin Pastusiak
Data i miejsce urodzenia |
22 sierpnia 1935 |
---|---|
Marszałek Senatu Rzeczypospolitej Polskiej | |
Okres |
od 20 października 2001 |
Przynależność polityczna | |
Poprzednik | |
Następca | |
Odznaczenia | |
Longin Hieronim Pastusiak (ur. 22 sierpnia 1935 w Łodzi) – polski polityk, historyk, politolog i amerykanista. Działacz PZPR, SdRP i SLD. W latach 1991–2001 poseł na Sejm I, II i III kadencji, w latach 2001–2005 senator V kadencji. Wiceprzewodniczący Sojuszu Lewicy Demokratycznej w latach 2008–2012. Marszałek Senatu V kadencji w latach 2001–2005.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Wykształcenie i działalność zawodowa
[edytuj | edytuj kod]W młodości był harcerzem 33 Łódzkiej Drużyny Harcerskiej.
W 1959 ukończył studia magisterskie w Woodrow Wilson School of Foreign Affairs oraz University of Virginia w Charlottesville, a w 1960 został magistrem na Wydziale Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego. Doktoryzował się w American University w Waszyngtonie oraz na Wydziale Historii Wyższej Szkoły Nauk Społecznych przy KC PZPR w Warszawie. Stopień doktora habilitowanego uzyskał w 1967 w Instytucie Historii PAN. Profesorem nadzwyczajnym został w 1978, a profesorem zwyczajnym w 1986.
W latach 1963–1994 pracował w Polskim Instytucie Spraw Międzynarodowych. Jest autorem licznych publikacji z zakresu historii Stanów Zjednoczonych oraz stosunków polsko-amerykańskich. Zajmował funkcję prezesa Towarzystwa Polska-Kanada, wiceprezesa Towarzystwa Polska-Korea, był członkiem Stowarzyszenia Euro-Atlantyckiego i Klubu Rzymskiego.
Prowadził w TVP1 autorski program Anegdoty prezydenckie na temat amerykańskich przywódców, wydał również książkę pod tym samym tytułem. Jest także autorem publikacji Roosevelt a sprawa polska 1939–1945 wydanej w 1980 i wielokrotnie wznawianej. Był również encyklopedystą; został wymieniony w gronie edytorów Encyklopedii. Świat w przekroju[1].
Działalność polityczna
[edytuj | edytuj kod]W 1961 został członkiem PZPR, należał do niej aż do samorozwiązania się partii w 1990. W tym samym roku przystąpił do nowo utworzonej SdRP, a w 1999 do Sojuszu Lewicy Demokratycznej. Z ramienia tego ugrupowania od 1991 do 2001 pełnił funkcję posła na Sejm I, II i III kadencji.
W okresie 1991–1997 zajmował stanowisko wiceprzewodniczącego Klubu Parlamentarnego SLD. W latach 1997–2001 był wiceprzewodniczącym Komisji Spraw Zagranicznych i przewodniczącym Stałej Delegacji Sejmu i Senatu do Zgromadzenia Unii Zachodnioeuropejskiej. W 2000 został przewodniczącym Podkomisji ds. Stosunków Transatlantyckich w Zgromadzeniu Parlamentarnym NATO, a rok później wiceprzewodniczącym frakcji socjalistycznej w Zgromadzeniu Parlamentarnym NATO.
W 2001 uzyskał mandat senatora z okręgu gdańskiego jako kandydat koalicji Sojusz Lewicy Demokratycznej – Unia Pracy[2]. 20 października tego samego roku wybrano go na urząd Marszałka Senatu. Był członkiem komitetu wyborczego Włodzimierza Cimoszewicza w wyborach prezydenckich w 2005. W wyborach parlamentarnych w tym samym roku ponownie ubiegał się o mandat senatora, nie został jednak ponownie wybrany. 1 czerwca 2008 został wiceprzewodniczącym SLD, pełnił tę funkcję do 28 kwietnia 2012. W 2009 i w 2014 był liderem pomorskiej listy SLD-UP w wyborach do Parlamentu Europejskiego, nie uzyskał mandatu eurodeputowanego.
W ramach działalności społecznej w 1992 zainicjował powstanie Klubu Współczesnej Myśli Politycznej w Gdańsku[3], któremu następnie przewodniczył.
Wyniki wyborcze
[edytuj | edytuj kod]Wybory | Komitet wyborczy | Organ | Okręg | Wynik | |
---|---|---|---|---|---|
1989 | Polska Zjednoczona Partia Robotnicza | Senat I kadencji | woj. warszawskie | 160 756 (14,70%)[4] | |
1991 | Sojusz Lewicy Demokratycznej | Sejm I kadencji | nr 22 | 23 249 (4,72%)[5] | |
1993 | Sojusz Lewicy Demokratycznej | Sejm II kadencji | nr 11 | 51 567 (9,38%)[6] | |
1997 | Sojusz Lewicy Demokratycznej | Sejm III kadencji | nr 11 | 71 222 (12,49%)[7] | |
2001 | KKW Sojusz Lewicy Demokratycznej – Unia Pracy | Senat V kadencji | nr 24 | 122 654 (33,56%)[8] | |
2005 | Sojusz Lewicy Demokratycznej | Senat VI kadencji | nr 24 | 69 147 (19,78%)[9] | |
2009 | KKW Sojusz Lewicy Demokratycznej – Unia Pracy | Parlament Europejski VII kadencji | nr 1 | 42 915 (8,90%)[10] | |
2014 | KKW Sojusz Lewicy Demokratycznej – Unia Pracy | Parlament Europejski VIII kadencji | nr 1 | 23 187 (5,05%)[11] |
Odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (2015)[12]
- Order Krzyża Ziemi Maryjnej I klasy (Estonia, 2002)[13]
- Honorary Companion of Honour Orderu Narodowego Zasługi (Malta, 2002)[14]
- Komandor Krzyża Wielkiego Orderu „Za Zasługi dla Litwy” (Litwa, 2006)[15]
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]Żonaty z Anną Ochab, córką Edwarda Ochaba. Ma córkę Aleksandrę i syna Feliksa.
Publikacje
[edytuj | edytuj kod]- Rola Stanów Zjednoczonych w remilitaryzacji Niemiec Zachodnich, Wydawnictwo MON, Warszawa 1964.
- Szkice o polityce zagranicznej Stanów Zjednoczonych, Książka i Wiedza, Warszawa 1968.
- Demokracja po amerykańsku: prześladowania Komunistycznej Partii Stanów Zjednoczonych, Książka i Wiedza, Warszawa 1969.
- Amerykanie w Berlinie Zachodnim. Polityka Stanów Zjednoczonych wobec Berlina Zachodniego, Czytelnik, Warszawa 1972.
- Podział i zjednoczenie Niemiec w dyplomacji Wielkiej Czwórki, Śląsk, Katowice 1972.
- Interesy USA na Bliskim Wschodzie, Iskry, Warszawa 1973.
- Pół wieku dyplomacji amerykańskiej 1898–1945, PWN, Warszawa 1974.
- Polacy w zaraniu Stanów Zjednoczonych, tom 309 serii wydawniczej Omega, Wiedza Powszechna, Warszawa 1977.
- Pierwsi polscy podróżnicy w Stanach Zjednoczonych, Krajowa Agencja Wydawnicza, Warszawa 1980.
- Roosevelt a sprawa polska 1939–1945, Książka i Wiedza, Warszawa 1983, ISBN 978-83-05-11220-8.
- Ronald Reagan: biografia dokumentacyjna, Krajowa Agencja Wydawnicza, Warszawa 1988.
- Dramatyczne sześć miesięcy: Od Rządu Tymczasowego RP do Tymczasowego Rządu Jedności Narodowej (styczeń-czerwiec 1945 r.), Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 1991, ISBN 978-83-85263-03-6.
- Panie Białego Domu, BGW, Warszawa 1994, ISBN 83-7066-580-2.
- Dyplomacja Stanów Zjednoczonych (XVIII–XIX W.), Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 1996, ISBN 83-86803-87-8.
- Kościuszko Pułaski i inni, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2003, ISBN 978-83-7322-696-8.
- Prezydenci amerykańscy wobec spraw polskich, Bellona, Warszawa 2003, ISBN 83-11-09585-X.
- Anegdoty prezydenckie, Bellona, Warszawa 2004, ISBN 978-83-11-09922-7.
- Z tajników archiwów dyplomatycznych. Stosunki polsko-amerykańskie w latach 1948–1954, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2004, ISBN 978-83-7322-401-8.
- Prezydenci Stanów Zjednoczonych Ameryki, Iskry, Warszawa 2005, ISBN 83-207-1783-3.
- Biały dom i jego mieszkańcy, Oficyna Wydawniczo-Poligraficzna „Adam”, Warszawa 2006, ISBN 83-7232-716-5.
- Droga Stanów Zjednoczonych do mocarstwowości, Wyższa Szkoła Studiów Międzynarodowych, Łódź 2007, ISBN 978-83-60902-72-1.
- Romanse prezydentów USA, Oficyna Wydawniczo-Poligraficzna „Adam”, Warszawa 2009, ISBN 978-83-7232-835-9.
- Kim jest Barack Obama?, Oficyna Wydawniczo-Poligraficzna „Adam”, Warszawa 2009, ISBN 978-83-7232-898-4.
- 400 lat stosunków polsko-amerykańskich, tom I i II, Oficyna Wydawniczo-Poligraficzna „Adam”, Warszawa 2010, ISBN 978-83-7232-844-1.
- Zamachy na prezydentów USA, Oficyna Wydawniczo-Poligraficzna „Adam”, Warszawa 2010, ISBN 978-83-7232-951-6.
- Chicago wczoraj i dziś, Branta, Bydgoszcz 2011, ISBN 978-83-61668-38-1.
- Polityka i Humor, Prószyński Media, Warszawa 2011, ISBN 978-83-7648-908-7.
- Donald Trump. Pierwszy taki prezydent Stanów Zjednoczonych, Bellona, Warszawa 2019, ISBN 978-83-11-15589-3.
- Prezydenci USA w XXI wieku, Bellona, Warszawa 2022, ISBN 978-83-11-16430-7.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ „Encyklopedia. Świat w przekroju 1988”, 1988. Warszawa: Wiedza Powszechna. ISSN 0137-6799.
- ↑ Informacje na stronie Senatu. [dostęp 2014-12-09].
- ↑ O NAS. klubwmpg.pomorskie.pl. [dostęp 2019-06-19].
- ↑ M.P. z 1989 r. nr 21, poz. 150.
- ↑ M.P. z 1991 r. nr 41, poz. 288.
- ↑ M.P. z 1993 r. nr 50, poz. 470.
- ↑ M.P. z 1997 r. nr 64, poz. 620.
- ↑ Serwis PKW – Wybory 2001. [dostęp 2016-10-09].
- ↑ Serwis PKW – Wybory 2005. [dostęp 2016-10-09].
- ↑ Serwis PKW – Wybory 2009. [dostęp 2016-10-09].
- ↑ Serwis PKW – Wybory 2014. [dostęp 2016-10-09].
- ↑ M.P. z 2015 r. poz. 959.
- ↑ Eesti Vabariigi teenetemärgid. president.ee. [dostęp 2014-12-09]. (est.).
- ↑ Past Recipients of Honorary Honours Awards. opm.gov.mt. s. 2. [dostęp 2014-12-08]. (ang.).
- ↑ Ordinas „Už nuopelnus Lietuvai”. prezidente.lt. [dostęp 2014-12-09]. (lit.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Strona sejmowa posła III kadencji. [dostęp 2014-12-09].
- Prof. zw. dr hab. Longin Pastusiak, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2014-12-09] .
- Absolwenci Uniwersytetu Wirginii
- Absolwenci Wydziału Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego
- Absolwenci Wyższej Szkoły Nauk Społecznych przy KC PZPR
- Badacze stosunków międzynarodowych
- Polscy encyklopedyści
- Polscy historycy
- Polscy politolodzy
- Amerykaniści
- Działacze PZPR
- Politycy SdRP i SLD
- Marszałkowie Senatu III Rzeczypospolitej
- Posłowie na Sejm III Rzeczypospolitej Polskiej
- Senatorowie z województwa pomorskiego (od 2001)
- Wykładowcy Wyższej Szkoły Nauk Społecznych przy KC PZPR
- Doktorzy honoris causa Akademii Marynarki Wojennej
- Odznaczeni Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (III Rzeczpospolita)
- Polacy odznaczeni Orderem Narodowym Zasługi (Malta)
- Polacy odznaczeni Orderem „Za Zasługi dla Litwy”
- Polacy odznaczeni Orderem Krzyża Ziemi Maryjnej
- Ludzie urodzeni w Łodzi
- Urodzeni w 1935
- Posłowie na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej I kadencji (1991–1993)
- Posłowie na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej II kadencji (1993–1997)