mî
Rastnivîs
[biguhêre]- Ji bo guhertoya rastnivîsî binêre mih.
Bilêvkirin
[biguhêre]Navdêr 1
[biguhêre]| Zayenda mê ya binavkirî | ||
|---|---|---|
| Rewş | Yekjimar | Pirjimar |
| Navkî | mî | mî |
| Îzafe | miya | miyên |
| Çemandî | miyê | miyan |
| Nîşandera çemandî | wê miyê | wan miyan |
| Bangkirin | miyê | miyino |
| Zayenda mê ya nebinavkirî | ||
| Rewş | Yekjimar | Pirjimar |
| Navkî | miyek | miyin |
| Îzafe | miyeke | miyine |
| Çemandî | miyekê | miyinan |
mî mê
- (guhandar) pezê mê,
heywanek kedî ya çarpê ye ku bihirî ye û tê dotin- (Nimûneyekê bide) (biguhêre)
- (mecazî) Mirova/ê sernerm.
- (Nimûneyekê bide) (biguhêre)
Herwiha
[biguhêre]Hevmane
[biguhêre]Cûnên bizin û mihan
[biguhêre]- hoş, poş: bizna têkde reş û guhboz.
- hemis, himbis: bizna reşa navçav û alekên wê gîxên spî yan sorekî vekirî pêde hatîn û binzik û dehmen spî yan sor.
- hemdanî: cûnekî pezîye: cûne pezekî guhdirêj û guhpan û hirîkurt û dûngşor e.
- çûr, çûr: cûne bizneka hûr û têrşîr û mûxelek e, mûyê wê merez e, şel û şepik jê diêne çêkirin.
- çal: bizna hemû leşê wê reş, tenê enîya wê pinîyeka spî lê..
- kerîs, kurrîs: miha guhên wê qut û kurtik.
- kewîs, kewîsar, kewîser: miha leşê wê spî û navçav zîwanî pinîyên reş yan sor lê û guhên wê boz. Gelek cûn jê hene
- riser: riser:miha rengê navçavan di navbera reş û qehweyî de yan bi ser reşekî xwelîkî ve..
- tebeş: Miha navçav û ser û guh pêk ve reng xwelîkî.
- Çavkanî:
- Îsmaîl Şahîn di Koma "Zimanê Kurdî" li ser Rûnameyê de, 12/2012
Têkildar
[biguhêre]Binere herwiha
[biguhêre]Navê zanistî
[biguhêre]Etîmolojî
[biguhêre]Ji proto-îranî *mayšáh, ji proto-hindûaryayî *mayšás, ji proto-hindûewropî *móysos. Hevreha avestayî 𐬨𐬀𐬉𐬱𐬀 (maēša), sanskrîtî मेष (meṣá), partî 𐭌𐭉𐭔 (mēš), soranî mê, feylî mye, lekî mê, hewramî mey, belûçî میش (mēš), pehlewî 𐭬𐭩𐭱 (mēš), farsî میش (mīš), prûsiya kevn moasis, îrlendiya kevn. Bo guherîna Ş bi H di kurmancî de, binêre herwiha: çav / çehv, tî / tihnî, heyv û hîn (hîn bûn/kirin).
- proto-hindûewropî: *moiso- ("mih; meşk")
- proto-îranî: *maiša- ("mih")
- sanskrîtî: mešá ("mih")
- rusî: mex ("çerm")
- latviyayî: maiss ("çante")
- lîtwanî: maišas ("çante") ...
Çavkanî: Horn p.226, MacKenzie P.122 | Pokorny: 447
Bi zaravayên din
[biguhêre]Werger
[biguhêre]- Albanî: delja → sq
- Almanî: Schaf → de n, Hammel → de m
- Baskî: ardi → eu
- Belarusî: авечка → be (avječka)
- Bretonî: dañvad → br m, maout → br m
- Bulgarî: овца (ovca)
- Çekî: ovce → cs
- Çînî: 綿羊 → zh
- Danmarkî: får → da
- Endonezyayî: domba → id, biri-biri → id
- Erebî: غنم → ar, نعجة → ar
- Esperantoyî: ŝafo → eo
- Estonî: lammas → et
- Farisî: میش → fa
- Ferî: seyður → fo
- Fînî: lammas → fi
- Fransî: mouton → fr m
- Friyolî: piore → fur, fede → fur
- Frîsî: skiep → fy
- Galîsî: ovella → gl
- Guwaranî: ovecha → gn
- Holendî: schaap → nl
- Îbranî: כֶּבֶשׂ → he
- Îngilîzî: sheep → en, ewe → en, ?female sheep → en
- Înterlîngua: ove → ia, ove → ia m
- Îrlendî: caora → ga
- Îtalî: pecora → it
- Îzlendî: fé (sauðfé)
- Japonî: 羊 → ja (ひつじ, hitsuji)
- Kannadayî: kuri → kn (kuri)
- Katalanî: ovella → ca m
- Ladînoyî: biescia → lad
- Latînî: ovis → la m
- Latviyayî: aita → lv
- Lîtwanî: avis → lt
- Makedonî: овца (ovca)
- Maltayî: nagħġa → mt
- Mecarî: juh → hu
- Norwecî: sau → no, får → no
- Oksîtanî: feda → oc
- Papyamentoyî: karné → pap
- Polonî: owca → pl
- Portugalî: ovelha → pt m
- Romanî: bakri → rom m, bakro → rom m
- Romanyayî: oaie → ro
- Romansh: nursa
- Rusî: овца (ovca)
- Samiya bakurî: sávza → se
- Sardînî: brebei → sc, barveghe → sc, chessi → sc, tzicca → sc
- Sirboxirwatî: ovan → sh m
- Sirboxirwatî: ovca → sh
- Sirboxirwatî: овца (ovca)
- Skotî: caora → sco
- Slovakî: ovca → sk
- Slovenî: ovca → sl m, oven → sl m
- Sorbiya jêrîn: wojca → dsb
- Sorbiya jorîn: wowca → hsb
- Spanî: oveja → es m
- Swêdî: får → sv
- Tirkî: koyun → tr, marya → tr
- Ûkraynî: вівця (wiwc'a)
- Volapûkî: jip → vo
- Weylsî: dafad → cy m
- Yûnanî: πρόβατο → el (próvato)
Navdêr 2
[biguhêre]mî nêr
Hoker
[biguhêre]mî
Cînav
[biguhêre]mî