Kawaii

Kawaii (可愛い, ''Kawaii''^?) ye un axetivu del idioma xaponés que puede ser traducíu al asturianu como “llindu” o "tienru" Esti términu tuvo cabida dientro de la cultura popular xaponesa, nel entretenimientu, na moda, na comida, xuguetes, apariencia, conducta y vezos personales.

Los xaponeses utilicen la tenrura nuna gran variedá de casos y situaciones onde, n'otres cultures, pueden ser consideraos incongruentemente infantiles o frívolos (por casu, en publicaciones gubernamentales, n'avisos del serviciu públicu, nun ambiente de negocios, na publicidá militar, en medios de tresporte, ente otros).

La pallabra kawaii ye escrita con dos kanjis: 可, que se llee ka según la llectura on'yomi y que'l so significáu ye “tolerable”, “pasable” o “posible”; y 愛, que se llee ai según la llectura on'yomi y que'l so significáu ye “amor”.^[1] Al xunir dambos ideogrames, la llectura del segundu kanji camuda a wai pa evitar l'efeutu fonéticu de pronunciar dos aes siguíes (ka-ai), soníu que nun ye común nel idioma xaponés.^[2] L'últimu calter ye'l calter hiragana い (i), que fai distinción a unu de los dos tipos de desinencia de los axetivos xaponeses (axetivos terminaos en い y axetivos terminaos en な).

Tamién el términu 可愛い tien una llectura alternativa, pero obsoleta y arcaica, kawayui. D'igual manera esisten pallabres en xaponés que se deriven de la voz kawaii: kawairashii (可愛らしい, 'kawairashii'^?), un axetivu que puede traducise como “adorable” o “duce”; kawaigaru (可愛がる, 'kawaigaru'^?), un verbu que se traduz como namorase” o encantar” o kawaige (可愛げ, 'kawaige'^?), una pallabra que describe l'encantu d'un neñu inocente”.^[1]

Nel xaponés antiguu describíase la tenrura col términu utsukushi (愛し, 'utsukushi'^?) que tien el mesmu significáu que la pallabra kawaii.

Enantes, el términu kawaii usábase solo pa describir la tenrura d'un ñácaru o d'un animal, coses que son consideraes como “auténticamente kawaii”. Pero, na actualidá, l'usu amplióse a cualquier tipu de coses. El fenómenu de lo kawaii presentar por primer vegada mientres la década de 1960 cola apaición de xuguetes en forma d'animales de peluche. Escontra 1967, apaeció nel mercáu xaponés la muñeca Rika-chan, que la so apariencia tienra captaba l'atención de les neñes.^[3]

El términu empezó a tener aceptación ente los adultos mientres la década de 1980. Enantes, la norma social en Xapón ente los adultos yera ser y actuar de manera madura, pa enfocase na productividá económica del país. Cuando Xapón algamó'l visu de dichu oxetivu, la presión social d'actuar con maduror dexó de tener efeutu. Les muyeres fueron les qu'usaron el términu per primer vegada de manera llindada pa referise a cualquier cosa guapa.^[3]

Los adultos empezaron a desinhibirse col términu kawaii cola apaición de los nameneko na década de 1980: Un fenómenu qu'amosaba a gatos vistíos como gamberros bōsōzoku (banda de motociclistes, xeneralmente adolescentes mayores, que viaxen peles carreteres inorando les regles de tránsitu). Por cuenta de que munches muyeres consideraben a los bosozoku como curiosos, y a l'asociación de los gatos, el fenómenu nameneko xeneró un sentimientu común de tenrura y graciosidad. Adulces los varones tamién empezaron a emplegar dichu términu nuna situación similar.^[4]

Escontra 1983 y 1984, la esencia de lo kawaii empezó a tener mayor aceptación. Revistes femenines, y depués revistes masculines, enfocar en destacar el papel del varón que tenía d'asumir lo que la so pareya quería. Eso implicaba que l'home tenía de considerar que tou lo kawaii yera importante. Ente les muyeres nueves universitaries y recién emplegaes yera común que s'espresaren con tres frases en boga: ¡Usu! ( うそ!, '¡Usu!'^? ¡Nun puede ser!), ¿Honto? ( ほんと?, '¿Honto?'^? ¿De verdá?) y ¡Kawaii! (かわいい!, '¡Kawaii!'^?). Yeren conocíes humorísticamente como les san-go-zoku (三語族, 'san-go-zoku'^? “fanátiques de los trés pallabres”). La cotidianeidad de la pallabra ¡Kawaii! llegó a un estremu en qu'una universidá femenina en Tokiu intentó prohibir l'usu de la pallabra nel campus.^[4]

Tamién mientres la década de 1980 surdió unu de los principales iconos de lo kawaii: Hello Kitty. Perteneciente a la compañía Sanrio, yera una pequeña gatina que fuera creada orixinalmente en 1974, apaeciendo en diversos productos pa neñes a partir de 1975, y que tuviera una fugaz popularidá que duró hasta 1977. La principal razón de la so cayida yera que siempres apaecía cola mesma postura: de frente, col cuerpu escontra los dos llaos, les piernes de llau y perfilada con llinies grueses. Escontra 1980 foi reinventada camudando'l so diseñu, cola ayuda de les suxerencies de les neñes y moces que yeren les principales veceros. Dibuxar ensin les llinies grueses pa da-y un aspeutu más nidiu y varióse-y la so postura. Escontra 1985, Hello Kitty apaeció abrazando a un osu de peluche y causó un gran ésitu. Nos años siguientes los veceros esixeron un aspeutu más maduru a la gatina, apaeciendo una versión en tonos blancu y negru ya indicando que les fanátiques de Hello Kitty siguíen siendo fieles col pasu del tiempu.^[5]

A partir de la esperiencia de Hello Kitty, lo kawaii adquirió una connotación comercial más destacable mientres el restu de la década de 1980. Les empreses empiecen a crear productos con diseños que tuvieren en ciertu mou un grau de tenrura y encantu. Nun importaba en qué tipu de productu, yá fora en xuguetes, aparatos electrónicos o inclusive en coches. Por casu, en 1987 llanzóse'l Nissan Be-1, y tuvo grandes ventes por cuenta de la so estética kawaii, con un aspeutu curvilliniu.^[4]

Escontra la década de 1990, asocedió un cambéu interesante. Les empreses que presentaben productos con carauterístiques kawaii quedar ensin idees. Lo kawaii sería retomáu polos otaku (fanáticos del anime, los videoxuegos y de los ídolos musicales). Pa los otaku, cualquier cosa considerada kawaii yera siguida pol públicu coles mesmes idees. Dientro de la cultura otaku redefinióse y ramificóse sobre lo que ye kawaii. Pa una persona común puede considerar dalguna cosa como “graciosa”, pero un otaku describir como kawaii. Sicasí, pa daqué que comúnmente se puede considerar como kawaii (bonitu), un otaku describir con otru términu: moé.^[6]

Moe~ (萌え, 'Moe~'^? tamién moe o moé, lliteralmente “biltu”)^[1] describe la euforia que-y inspira un personaxe animáu favoritu o polos ídolos musicales. Esta euforia xenéra-y un sentimientu de valoración, opuestu al sentimientu de relaxación y tenrura que causa sobre daqué tradicionalmente kawaii. Tal como'l so sentíu lliteral, lo moe~ espresa un sentimientu d'adoración que “brota dende dientro”.^[6][7]

La perceición de lo kawaii tuvo nos años más recién una presencia en toles instancies, inclusive na gubernamental. En 2006, el Primer ministru Shinzō Abe, al asumir el cargu, describió la so visión de Xapón como “un país formosu” al traviés de cuatro principios: un país que valora la so cultura, tradiciones, mediu ambiente y hestoria; un país que se basa nuna sociedá llibre que respeta la disciplina y que tien dignidá; un país que sigue teniendo la vitalidá necesaria pa crecer escontra'l futuru; y un país que ye dignu d'enfotu, respetáu y amáu nel mundu, y que demuestra capacidá de lideralgu.^[8]

El 26 de febreru de 2009, el Ministeriu d'Asuntos Esteriores de Xapón designó a trés representantes de la cultura popular xaponesa (una representante de la moda lolita, una representante de la moda de Harajuku y una representante de la moda escolar xaponesa) como "Embaxadores Kawaii" col fin d'esponer al mundu esti enclín.^[9][10]

Dientro de la redolada sobre lo que ye kawaii, esisten dellos tipos de sensaciones xeneraes polos siguiente oxetos:^[11]

• Ñácaros y animalitos: Dambos xeneren un sentimientu auténticamente kawaii pola tenrura que producen, xenerando un sentimientu puru d'afinidá y de relaxación;
• Criatures rares: de series d'anime, que les sos carauterístiques físiques y el so comportamientu faen qu'estos sían consideraos kawaii, el claru exemplu d'eso son criatures como Pikachu.
• Xuguetes, peluches y muñeques: Producen una sensación de relaxación similar a la de los ñácaros, pero tienen una combinación de sentimientos d'adoración y afinidá;
• Kimokawaii (キモかわいい, ''Kimokawaii''^?): Ye una abreviación de la frase kimochi warui kedo, kawaii que significa “raru, pero kawaii”. Describe a personalidaes estravertíes qu'anque xeneren una sensación de rareza y ridiculez, ye clasificáu como kawaii.^[12] Un exemplu d'esta clase ye'l dúu humorísticu Ungirls.^[13] Dientro de la cultura otaku, el cosplay (l'acción d'amarutase y actuar como un personaxe del anime o de los videoxuegos) ta consideráu dientro d'esta categoría y proyeutóse esti enclín fora de Xapón;^[14]
• Ídolos musicales: Xeneren un sentimientu entemediu ente lo kawaii (relaxación) y lo moé (valoración), y tienen un mayor grau d'adoración que los xuguetes. Unu de los exemplos más conocíos ye'l grupu femenín de J-pop Morning Musume;
• Hello Kitty: Tresmite un grau de relaxación similar a la d'un xuguete normal, pero'l sentimientu d'adoración ye eleváu, al mesmu nivel o mayor que la d'un ídolu musical;^[5]
• Moda xaponesa: Esti aspeutu causó un grau altu d'adoración ya idolatría al asonsañar a los personaxes de les revistes de moda o estrelles de la farándula. A diferencia de los ídolos musicales, les estrelles de la moda causen un mayor sentíu de valoración;^[15]
• Erokawaii (エロかわいい, ''Erokawaii''^?): Esti términu foi acuñáu pola cantante Kumi Kōda y significa “eróticu, coles mesmes que kawaii”. El sentimientu que xenera ta al mesmu nivel d'adoración y valoración que les estrelles de la farándula;^[16]
• Moda lolita: Referir a la moda xaponesa que orixinalmente entemez elementos de la subcultura gótica y de la moda victoriana, xenerando un estilu aneñáu, femenín y fantásticu. Ye consideráu como moé y crea una combinación d'afinidá y adoración;^[17]
• Meganekko: Ye un términu que se refier a les moces qu'usen gafes, y que al usales facer más curioses. Esti estereotipu ye común dientro de la cultura otaku y ye consideráu como moé y xenera un mayor sentimientu d'afinidá;
• Figures de coleición: A diferencia de los xuguetes, les figures de coleición pertenecen a la cultura otaku. Son muñeques inspiraes nos personaxes d'anime y de videoxuegos, y vienen en distintos tamaños; los fanáticos d'esti enclín popular busquen coleccionar la mayor cantidá de muñeques. Ye consideráu tamién como moé y tresmiten el sentimientu d'afinidá;^[18]
• Cosplay café: Esti fenómenu, que tamién se volvió popular nos últimos años, describe a los restoranes o cafeteríes onde les camareres tán vistíes como sirvientes, criaes o doncelles y asumen una conducta condescendiente y dulce colos veceros, como si fueren nobles. Esti conceutu nació de los personaxes de sirvientes de los videoxuegos y del anime, y ye una caña del cosplay. D'igual manera que les figures de coleición, ye consideráu como moé.^[7]

En Xapón, pueden atopase numberosos oxetos y elementos carauterizaos como kawaii, dende les grandes compañíes hasta les pequeñes tiendes; dende les oficines gubernamentales nacionales hasta les oficines locales.^[19][20] Diverses compañíes, grandes y pequeñes, tienen tienres mascotes que presenten los sos productos y servicios pal públicu:

• Toles prefeutures de Xapón tienen mascotes kawaii;
• La mascota del Serviciu Postal de Xapón, ye un buzón estilizado como kawaii;^[21]
• Delles fuercies policiales tienen les sos propies mascotes, que n'ocasiones afaten la entrada de les casetes de policía (kōban);
• Los personaxes de la serie Pokémon afaten tres aviones de pasaxeros de l'aereollinia All Nippon Airways;
• El Asahi Bank tien como mascota a Miffy, un personaxe d'una serie holandesa de llibros ilustraos pa neños, en diverses tarxetes ATM;
• Monkichi, un personaxe de Sanrio, apaez nuna marca de condones.^[22]

La mercancía kawaii ye desaxeradamente popular en Xapón. Los dos fabricantes más grandes de diches mercancíes son Sanrio (fabricantes de Hello Kitty) y San-X (fabricantes de Kogepan, Nyan Nyan Nyanko y Rilakkuma). Esti tipu de productos ye esitosu tantu pal públicu infantil como pal adultu.^[23][24]

Una de les aplicaciones más sobresalientes de lo kawaii ye na descripción específica del sentíu de la moda^[25][26][5] d'un individuu, y xeneralmente inclúin ropa qu'aparenta ser infantil, o ropa qu'acentúa la tenrura de la persona que la visten. Estrémense (non siempres) ropes con volantes y colores pasteles, y ente los accesorios inclúyense xuguetes o bolsos con diseños de personaxes d'anime.^[19]

Siendo un fenómenu cultural, el conceutu de kawaii aceptóse en Xapón, integrándose como parte de la cultura xaponesa y de la identidá nacional. Pa los xaponeses adultos, dicir kawaii ye dicir un términu bien útil. Una pallabra práutica que puede usase en distintes situaciones porque'l so significáu tien munches aplicaciones: dende emitir una opinión simple escontra los valores estéticos y de la mesma simpatizar cola persona y desea-y bona suerte. Pa los adultos xaponeses, la mayor prioridá ye que les rellaciones personales fluyan bien, y p'algamar dichu oxetivu, la pallabra kawaii ye un preséu perfectu.^[27]

Pa Tomoyuki Sugiyama, autor de “Cool Japan”, la tenrura” ta enraigonada na cultura d'harmonía y amor en Xapón. Pela so parte, Nobuyoshi Kurita, un profesor de socioloxía na Universidá Musashi en Tokiu, declara que la tenrura” ye un términu máxicu” qu'entiende cualquier cosa que sía aceptable y deseable en Xapón.^[28] Kawaii ye una pallabra que nun tien lóxica, que namái describe que l'oxetu a considerar ye “tienru” y dello nun s'espera nenguna oxeción. Contrariu a cualesquier otra apreciación que -y de relevancia o sentíu (por casu, que sía “formosu”) posiblemente xenere dalguna oxeción o contradicción.^[29]

Per otra parte esisten sectores conservadores, escépticos de la tenrura, que consideren que lo kawaii ye un síntoma d'una mentalidá infantil.^[28] En particular, Hiroto Murasawa, profesora de guapura y cultura na Universidá Femenina Shoin d'Osaka, declara que la tenrura ye “una mentalidá qu'enseña a nun valise por sigo mesmu… a les persones qu'escueyen destacar cayendo a xarraes”.^[28] Tamién hai crítiques sobre la obsesión y desaxeración de lo kawaii, desvirtuando la real naturaleza de les coses.^[30]

Nes cultures asiátiques y na cultura occidental, la pallabra kawaii tuvo cabida como un préstamu apurríu polos fanáticos de la cultura popular xaponesa anque nel contestu equivocáu y tuvo un usu casi esclusivu dientro de la cultura otaku a nivel mundial. La cantante d'Estaos Xuníos Gwen Stefani amosó de manera curtia alrodiu de lo kawaii nel so video musical Hollaback Girl.^[31]

Los productos y mercancía kawaii tamién se volvieron populares en delles partes d'Asia Oriental, como en China, Ḥong Kong, Taiwán y Singapur.^[19] Los productos de la marca Sanrio (n'especial Hello Kitty) tamién se volvieron bien populares a nivel mundial.

• Estética xaponesa
• Guapura
• Chibi
• Bishōjo
• Wabi-sabi
• Gal (Xapón)
• OS-tan
• Hamtaro

• Más que llindu: ¡Kawaii!. Japan Video Topics. Marzu de 2006. 3 minutos y 10 segundos.

• Shiokawa, Kanako. Cute But Deadly: Women and Violence in Japanese Comics. Themes and Issues in Asian Cartooning: Cute, Cheap, Mad and Sexy. Ed. John A. Lent. Bowling Green, Kentucky: Bowling Green State University Popular Press, 1999. 93–125. ISBN 0-87972-779-9. (n'inglés)
• You are doing burikko!: Censoring/scrutinizing artificers of cute femininity in Japanese, Laura Miller in Gender, and Ideology: Cultural Models and Real People, editáu por Janet Shibamoto Smith y Shigeko Okamoto, Oxford University Press, 2004. (en xaponés).

• The Cute Factor. New York Times (n'inglés)
• How “kawaii”! Taipei Times (n'inglés)
• Young Japan: She's a material girl. Time Asia (n'inglés)
• The cat who turned kawaii into cash Archiváu 2012-10-05 en Wayback Machine. Asia Times. (n'inglés)
• Hello Kitty has non mouth Archiváu 2008-09-15 en Wayback Machine. Chanpon. (n'inglés)
• Tokyo's fantasy cafés. International Herald Tribune. (n'inglés)
• Analís de los oríxenes del kawaii pola socióloga Sharon Kinsella Archiváu 2001-04-05 en Wayback Machine. (n'inglés)
• Anime's “Transnational Geekdom”. UCLA (n'inglés)
• Japan smitten by love of cute. TheAge.com.
• What is the effect of the Fantabulous Kawaii Gizmos, Wireless Privacy Daemons & Orientalism Archiváu 2008-12-02 en Wayback Machine
• Japanese Cybercultures
• Love for cute has Japan engrossed in soul-searching on kitty, beauty, art
• Kawaii Culture Archiváu 2008-09-14 en Wayback Machine (columna regular de Tokyopop)