Sant Per (Toledo d'a Nata)

Sant Per se troba en o lemite d'un cantimplano que baixa dende os arredols de a Cabezonada dica o río d'a Nata, a on que i remata en una espuenda de bella docena de metros sobre o río. As casas de Sant Per se troban en l'altro d'ixa espuenda, aman d'a carretera nacional N-260^[3] en o suyo transecto Campo-L'Aínsa. Cuan se dentra en Sobrarbe por o puerto d'a Foradada, Sant Per ye o segundo nuclio de población que se troba en a man dreta d'a carretera, y, a demés, ye a on remata la baixada d'o puerto y a carretera comienza a fer plano.

Como toda a redolada d'o que va estar o Toledo d'a Nata, sinyorea por alto de Sant Per a sierra Ferrera. En a man cuentra d'a Nata ye a on se troba os lugars de l'Atiart y Sant Chuan, que s'envistan dende lugar.

Todas as casas de Sant Per son arredol d'a plaza, que ha nombre «Plaza de Toledo de La Nata», tan significativo. A ilesia parroquial, consagrada a l'advocación de Sant Per apóstol, le da nombre a la población, y tamién ye colindadera con a plaza en o suyo costau sud-ueste, sin garra altro edificio adosau.

Por tot o lugar, alto d'as puertas d'as casas, i ha recholas pintadas con o nombre de cada casa. Ista iniciativa se va sacar t'adebant fa relativament pocos anyos, y gracias a la suya presencia un se i puede paseyar y acatar os nombres d'as casas que tan a sobén son nombres d'altros lugars d'a redolada, de toda a comarca, u tamién apellidos comuns.

•  
  Rechola en a plaza.
•  
  Ilesia de Sant Per apóstol.
•  
  A plaza de Sant Per, con a ilesia.
•  
  As casas de Sant Per tienen o nombre inscrito en racholas alto d'a puerta. Belunas tienen nombres que recuerdan a lugars d'a redolada (Griébal).

• 15 d'agosto, Fiesta Mayor de Toledo d'a Nata,^[4] fendo-le honras a Santa María de l'Asumpción, que se celebra de conchunta con os vecins de a Cabezonada, con Sant Chuan, Fuent de Campo y Fosau.
• 16 d'agosto, Fiesta Mayor propia d'o lugar,^[3] fendo-le honras a Sant Roque.
• 4 d'aviento, Fiesta d'hibierno, fendo-le honras a Santa Barbara.^[4]

•   Se veigan as imáchens de Commons sobre Sant Per.