Jak napisać list, czyli o jednej z podstawowych umiejętności na języku polskim [WZÓR]

Jak się pisze listy, czyli wypracowanie na język polski

Jak się pisze list? Jest on jedną z najwcześniej poznawanych przez uczniów form wypowiedzi na języku polskim. Uczniowie klas szkoły podstawowej w okresie swojej edukacji poznają różne formy wypowiedzi, m.in. opowiadanie, opis, rozprawkę, a także list. Listy dzielimy na oficjalne i prywatne. Te pierwsze kierowane są do osoby nieznanej autorowi, bądź wyższej stanowiskiem. Treść w nich zawarta skupia się zazwyczaj na przekazaniu adresatowi ważnej informacji lub wystosowaniu do niego prośby. List oficjalny może być kierowany do dyrektora szkoły, kierownika lub przełożonego w pracy albo innej instytucji. Zawsze w tego typu korespondencji zwracamy się do adresata w trzeciej osobie liczby pojedynczej (Pan/Pani), co jest przejawem szacunku wobec osoby, z którą korespondujemy. 

Listy prywatne z kolei to te, które przesyłamy znajomym, rodzinie czy przyjaciołom. W ich wypadku nie obowiązują nas aż tak ścisłe reguły tworzenia. Listy takie zazwyczaj skupiają się na przekazaniu jakiś prywatnych wiadomości, okraszone są dużą dawką opisów zdarzeń i własnych odczuć z tym związanych. Nie ma też konieczności zachowywania szczególnej formy zwracania się do adresata - zazwyczaj nadawca formułuje treść listu posługując się 2 osobą liczby pojedynczej (ty). 

Zobacz też: Analiza i interpretacja wiersza: jak je poprawnie przeprowadzić? [PRZYKŁAD]

Jak napisać list oficjalny?

Jakie są najważniejsze elementy, które muszą się pojawić, aby można było powiedzieć, że mamy do czynienia z poprawnie stworzonym listem oficjalnym? Otóż istnieje kilka zasad, bez których nie ma co liczyć na wysoką ocenę za wypracowanie tego rodzaju. Jak zatem napisać list oficjalny? Zawsze należy pamiętać, że:

• konieczne jest zachowanie odpowiedniego rozmieszczenia poszczególnych elementów; w prawym górnym rogu należy umieścić miejscowość i datę; kilka wersów niżej, pośrodku strony lub lekko z prawej powinien pojawić się odpowiedni nagłówek; kolejne kilka wersów niżej rozpoczyna się właściwa treść listu (pamiętajmy też, by każde nowe zagadnienie rozpoczynać w nowej linii od akapitu, dzięki temu list będzie bardziej wyraźny)
• nagłówek powinien być pisany wielkimi literami (np. Szanowna Pani Dyrektor)
• list powinien kończyć zwrot grzecznościowy i podpis (np. Z wyrazami szacunku, Jan Kowalski)
• należy używać odpowiedniego, oficjalnego słownictwa, nie powinno się używać zdrobnień, sformułowań potocznych, itp. 

Adresowanie listu oficjalnego i prywatnego

W liście, bez względu na to czy jest on oficjalny czy prywatny bardzo ważnym elementem jest adresowanie. W przypadku, gdy tworzymy list oficjalny do dyrekcji szkoły lub innej instytucji w nagłówku powinno pojawić się oprócz imienia i nazwiska dyrektora, także pełna nazwa placówki oraz jej adres, np.:

Sz.P. Anna Nowak
Dyrektor III Liceum Ogólnokształcącego
im. Juliusza Słowackiego
ul. Magnoliowa 5
00-000 Kraków

W przypadku listu prywatnego wystarczy, gdy w nagłówku użyjemy formy bardziej poufałej, np. Droga Aniu!. Jest to bardzo popularny zwrot, który jest jak najbardziej adekwatny w przypadku listu do przyjaciela lub znajomego. 

List: wzór listu oficjalnego i prywatnego

Przedstawiamy wzór listu oficjalnego i prywatnego.

• List oficjalny

                                                                                                             Warszawa, 20.04.2000 r.

                                                                            mgr. Jan Kowalski

                                                                            Dyrektor I Liceum Ogólnokształcącego

                                                                            im. Mikołaja Reja w Warszawie

                                                                            ul. Powojowa 1

                                                                            00-000 Warszawa

Szanowny Panie Dyrektorze,

             W imieniu klasy I b chciałbym prosić o udostępnienie w dniu 30.04.2000 od godziny 17.00 do 20.00 sali lustrzanej w celu odbycia przez wyżej wspomnianą klasę próby do przedstawienia pt. "Makbet".

             W związku ze zbliżającym się terminem wystawienia sztuki, klasa I b odbywa coraz intensywniej próby przed spektaklem, stąd konieczność uzyskania odpowiedniego pomieszczenia, w którym istniałaby możliwość przećwiczenia poszczególnych scen. 

             Sala lustrzana naszej szkoły wydaje się idealnym pomieszczeniem do realizacji tegoż przedsięwzięcia, stąd nasza prośba o możliwość skorzystania ze wskazanego pomieszczenia w podanym wyżej terminie. Mam nadzieję, że przychylnie ustosunkuje się Pan do naszej prośby.

                                                                                                         Z poważaniem,

                                                                                                         Michał Polak z klasy I b

• List prywatny

                                                                                                                   Gdańsk, 17.07.2000

                                                                                     Droga Basiu!

             Na wstępie chciałabym przeprosić Cię za to, że tak długo się nie odzywałam, jednak wakacje są w tym roku tak intensywne, że trudno znaleźć nawet chwilę na odpoczynek. Niemniej jednak już sumiennie zabieram się za nadrobienie zaległości.

             Jak wiesz, w tym roku wraz z rodzicami wybraliśmy się na wakacje nad polskie morze. Jest cudownie. Pogoda dopisuje i każdego dnia spędzamy kilka godzin na plaży. Jak się spotkamy zobaczysz tego efekty - opaliłam się tak jak jeszcze nigdy w życiu! Ale nie martw się. Stosuje preparaty z filtrem i zawsze mam nakrycie głowy. Nie myśl też, że tylko leżenie mi w głowie. O nie! Wolny czas spędzamy również na odwiedzaniu ciekawych miejsc nad morzem i w okolicy. W tym miejscu chciałabym Ci powiedzieć, że najciekawsze było dotąd dla mnie zwiedzanie Zamku w Malborku. Zrobił na mnie niesamowite wrażenie! Te komnaty, wielkie sale... I wiesz pomyślałam, że musieli tam kiedyś bardzo marznąć, ale przewodnik dokładnie wyjaśnił nam jak ogrzewano zamek w zamierzchłych czasach. Resztę ciekawostek o Malborku przekażę Ci jak się spotkamy.

            Ale zanim się zobaczymy napisz do mnie jak Tobie upływają wakacyjne tygodnie. Z utęsknieniem czekam na list od Ciebie.

                                                                                                              Pozdrawiam i ściskam,

                                                                                                              Kasia

Zobacz też: Lektury obowiązkowe na egzaminie ósmoklasisty 2021 [lista]