[go: up one dir, main page]
Jump to content

Sovyätabalatam

Redakön yümis
Se Vükiped: sikloped libik
Советский Союз
(Союз Советских Социалистических Республик, СССР)
Stän
Stän
Sköt
Sköt
Netahüm: Tatahüm ela ,B.S.R.S.’
Pük calöfik Rusänapük
Cifazif Moskva
Reigasit sovyätarepüblik[*], repüblik dailik[*], sit balpaletik[*], tat fedik[*], communist dictatorship[*]
Rel godinoam tatik[*], godinoam[*], secular state[*]
Sürfat
– % vat 		22,402,200 kvadamilmet km²
{{{dötvata}}}%
Lödanef (täxet —)
Lödanef (census 1989)
– Densit: 		—
293,047,571
13,1/km²
Völäd (SUR) ruab sovyätik[*]
Timatopäd
Zäladel netik mayul 1id, novul 7id
Vüresod | Kot ISO | Tel. .su[*] | SUN |

Balatam sovyätarepüblikas sogädimik (B.S.R.S.), brefiko: Sovyätabalatam ü Balatam sovyätik äbinon tat fedik in Yurop e Siyop vü yels 1922 e 1991. Äbinon balatam fedik me deglul sovyätarepübliks binädöl, pädareigöl fa Rusän e päbüdöl stedöfo se Moskav. Stab Sovyätabalatama äbinon levalidaced kobädimik, ed ünü dul valik dabina okik, Sovyätabalatami äreigon Palet Kobädimik Sovyätabalatama. Ädavedon sekü tobulalevolut yela 1917 in Rusän.

Pos Volakrig telid äprimon vafarön vü gretanämäds tel: balflano Tats Pebalöl e limans votik ela ,N.B.N.L.’, votaflano Sovyätabalatam e munädatats onik pebaböls ini Baläd di ,Warszawa’. Dü Kriga koldik flans bofik nenropiko ätädons odi me lemödots keredvafas ai gretikums. Ün degyel jölid reigasit kobädimik edästuron, kelos äkodon säbinädikami Sovyätabalatama, sodas sovyätarepübliks valik ävedons tats nesekidik.

Labü sürfat kvadamilmetas 22.404.223 Sovyätabalatam äbinon tat gretikün su vol valik. Ün yel 1988 Sovyätabalatami äbelödons mens 290.100.023. Cifazif onik äbinon Moskav.

Repübliks

[redakön • redakön fonäti]

Balatamarepübliks

[redakön • redakön fonäti]
Kaed völfa Sovyätabalatama.

Sovyätabalatam päfünon ün yel 1922 fa repübliks kobädimik fol:

  • Sovyätarepüblik fedik sogädimik Rusänik (Rus.: Российская Советская Федеративная Социалистическая Республика, РСФСР)
  • Sovyätarepüblik sogädimik Vieta⸗Rusänik (Rus.: Белорусская Советская Социалистическая Республика, БССР)
  • Sovyätarepüblik sogädimik Lukrayänik (Rus.: Украинская Советская Социалистическая Республика, УССР)
  • Sovyätarepüblik sogädimik fedik Transkaukasänik (Rus.: Закавказская Социалистическая Федеративная Советская Респу́блика, ЗСФСР)

Ün 1924 sovyätarepübliks kil ävedons tel Sovyätabalatama:

  • Sovyätarepüblik sogädimik Lusbekänik
  • Sovyätarepüblik sogädimik Turkmenänik

Ün 1929 se Sovyätarepüblik sogädimik Lusbekänik pädeteilon:

  • Sovyätarepüblik sogädimik Tacikänik

Ün 1936 Sovyätarepüblik sogädimik fedik Transkaukasänik pädilädon lü repübliks kil:

  • Sovyätarepüblik sogädimik Grusiyänik
  • Sovyätarepüblik sogädimik Larmeniyänik
  • Sovyätarepüblik sogädimik Lasärbäcänik

Ün yel ot repübliks nulik tels pädeteilons se Sovyätarepüblik sogädimik fedik Rusänik:

  • Sovyätarepüblik sogädimik Kasakänik
  • Sovyätarepüblik sogädimik Kirgidänik

Ün 1945, pos Volakrig telid, repübliks lul pelenyümons lü Sovyätabalatam:

  • Sovyätarepüblik sogädimik Kareliyänik
  • Sovyätarepüblik sogädimik Latviyänik
  • Sovyätarepüblik sogädimik Lestiyänik
  • Sovyätarepüblik sogädimik Lietuvänik
  • Sovyätarepüblik sogädimik Moldavänik

Ün 1956 Sovyätarepüblik sogädimik Kareliyänik ävedon dil Sovyätarepüblika sogädimik fedika Rusänika as Sovyätarepüblik sogädimik itreigik Kareliyänik.

Sis yel 1956 dabinons cens nonik. Ün 1991 lü Sovyätabalatam äledutons sovyätarepübliks deglul:

Sovyätarepübliks (1956–1991)
Nüm Nem Sis Tat nutimik
1 Sovyätarepüblik sogädimik Larmeniyänik 1920 dekul 2id Larmeniyän
2 Sovyätarepüblik sogädimik Lasärbäcänik 1920 prilul 28id Lasärbäcän
3 Sovyätarepüblik sogädimik Vieta⸗Rusänik 1919 yanul 1id Vieta⸗Rusän
4 Sovyätarepüblik sogädimik Lestiyänik 1940 yulul 21id Lestiyän
5 Sovyätarepüblik sogädimik Grusiyänik 1921 febul 25id Grusiyän
6 Sovyätarepüblik sogädimik Kasakänik 1936 dekul 5id Kasakän
7 Sovyätarepüblik sogädimik Kirgidänik 1936 dekul 5id Kirgidän
8 Sovyätarepüblik sogädimik Latviyänik 1940 yulul 21id Latviyän
9 Sovyätarepüblik sogädimik Lietuvänik 1940 gustul 3id Lietuvän
10 Sovyätarepüblik sogädimik Moldavänik 1940 gustul 2id Moldavän
11 Sovyätarepüblik sogädimik fedik Rusänik 1918 yanul 23id Rusän
12 Sovyätarepüblik sogädimik Tacikänik 1929 dekul 5id Tacikän
13 Sovyätarepüblik sogädimik Turkmenänik 1924 tobul 27id Turkmenän
14 Sovyätarepüblik sogädimik Lukrayänik 1919 mäzul 10id Lukrayän
15 Sovyätarepüblik sogädimik Lusbekänik 1924 tobul 27id Lusbekän

Repübliks itreigik

[redakön • redakön fonäti]

Ninü balatamarepübliks ömik äbinons i repübliks itreigik (nem lölöfik: sovyätrepüblik sogädimik itreigik, Rus. Автономная Советская Социалистическая Республика, АССР). Dif binon, das in repübliks itreigik netäts nemigivöl no äbinons pluamadil lödanefa. Sekü atos stad onsik äbinon donikum ka stad balatamarepüblikas, ab löpikum ka stad ziläkas itreigik e provinas. De 1956 jü säbinädikam Sovyätabalatama äbinons repübliks itreigik teldeg, sevabo:

Sovyätarepubliks itreigik (1956–1991)
Nem Nutimo
In S.R.S.F.R.
S.R.S.I. Bajkiranas Bajkirän
S.R.S.I. Buryätanas Buryätän
S.R.S.I. Dagestän Dagestän
S.R.S.I. Kabardanas e Balkaras Kabardän⸗Balkarän
S.R.S.I. Kalmukanas Kalmukän
S.R.S.I. Kareliyanas Kareliyän
S.R.S.I. Komiyanas Komiyän
S.R.S.I. Mordvinanas Mordvinän
S.R.S.I. Nodüda⸗Losetän Nolüda⸗Losetän–Alaniyän
S.R.S.I. Tataranas Tatarän
S.R.S.I. Tsyeremitanas Repüblik ,Mari El’
S.R.S.I. Tsyetsyenanas e Lingujanas Tsyetsyenän e Lingujän (pedilöl ün 1993)
S.R.S.I. Tsyuvatanas Tsyuvatän
S.R.S.I. Tuvän Tuvän
S.R.S.I. Votyakanas Ludmurtiyän
S.R.S.I. Yakutanas Yakutän
In S.R.S. Grusiyänik
S.R.S.I. Labgadanas Labkasän
S.R.S.I. Lacaranas Lacarän
In S.R.S. Lasärbäjänik
S.R.S.I. Nakitsyevän Nakitsyevän
In S.R.S. Lusbekänik
S.R.S.I. Karakalpakanas Karakalpakän

Dugans

[redakön • redakön fonäti]

Dugan Sovyätabalatama äbinom ai dugan Paleta kobädimik Sovyätabalatama: presidan (1917–1922, 1934–1953), sekretan balid (1953–1966), valemasekretan (1922–1934, 1966-1991).

Pekopiedon se „https://vo.wikipedia.org/w/index.php?title=Sovyätabalatam&oldid=3299253“