Pyrrhura
| Pyrrhura | |||
| Bonaparte, 1856[1] | |||
 Przedstawiciel rodzaju – rudosterka różowogłowa (P. roseifrons) | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Plemię | |||
| Rodzaj |
Pyrrhura | ||
| Typ nomenklatoryczny | |||
|
Psittacus vittatus Shaw, 1812 (= Psittacus frontalis Vieillot, 1818) | |||
| Gatunki | |||
| |||
Pyrrhura – rodzaj ptaków z podrodziny papug neotropikalnych (Arinae) w obrębie rodziny papugowatych (Psittacidae).
Zasięg występowania
[edytuj | edytuj kod]Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Ameryce Południowej[2]. Wyjątkiem jest rudosterka żółtoskrzydła (Pyrrhura hoffmanni) zamieszkująca Kostarykę i Panamę[3][4].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]Długość ciała 21–30 cm; masa ciała 46–110 g[2].
Systematyka
[edytuj | edytuj kod]Rodzaj zdefiniował w 1856 roku francuski zoolog Karol Lucjan Bonaparte w artykule poświęconym systematyce papug opublikowanym w czasopiśmie Naumannia[1]. Bonaparte wymienił kilkanaście gatunków – Psittacus vittatus Shaw, 1812 (= Psittacus frontalis Vieillot, 1818), Conurus devillei Massena & Souance, 1854, Conurus molinae Massena & Souance, 1854, Pyrrhura beryllina Bonaparte, 1856 (nomen dubium), Aratinga melanurus von Spix, 1824, Psittacus leucotis Kuhl, 1820, Conurus callipterus Massena & Souance, 1854, Psittacus versicolor J.F. Gmelin, 1788 (= Psittacus pictus Statius Müller, 1776), Psittacus squamatus Boddaert, 1783, Conurus Lucianii Deville, 1851, Psittacus cruentatus zu Wied-Neuwied, 1820, Conurus rupicola von Tschudi, 1844, Psittacus chiripepe[a] Vieillot 1818, Sittace chlorogenys Wagler, 1832 (= Sittace euops Wagler, 1832) i Sittace lepida Wagler, 1832 – z których gatunkiem typowym jest (późniejsze oznaczenie) Psittacus vittatus Shaw, 1812 (= Psittacus frontalis Vieillot, 1818) (rudosterka kasztanowobrzucha)[5].
Etymologia
[edytuj | edytuj kod]Pyrrhura: gr. πυρρος purrhos ‘koloru płomienia’, czerwony, od πυρ pur, πυρος puros ‘ogień’; -ουρος -ouros ‘-ogonowy’, od ουρα oura ‘ogon’[6].
Podział systematyczny
[edytuj | edytuj kod]Do rodzaju należą następujące gatunki[7]:
- Pyrrhura cruentata (zu Wied-Neuwied, 1820) – rudosterka błękitnoszyja
- Pyrrhura pfrimeri Miranda-Ribeiro, 1920 – rudosterka kasztanowolica
- Pyrrhura griseipectus Salvadori, 1900 – rudosterka szaropierśna
- Pyrrhura leucotis (Kuhl, 1820) – rudosterka rdzawolica
- Pyrrhura amazonum Hellmayr, 1906 – rudosterka amazońska
- Pyrrhura picta (Statius Müller, 1776) – rudosterka barwna
- Pyrrhura emma Salvadori, 1891 – rudosterka wenezuelska
- Pyrrhura caeruleiceps Todd, 1947 – rudosterka modroczelna
- Pyrrhura subandina Todd, 1917 – rudosterka kolumbijska
- Pyrrhura lucianii (Deville, 1851) – rudosterka brązowogłowa
- Pyrrhura roseifrons (G.R. Gray, 1859) – rudosterka różowogłowa
- Pyrrhura lepida (Wagler, 1832) – rudosterka perlista
- Pyrrhura perlata (von Spix, 1824) – rudosterka czerwonobrzucha
- Pyrrhura devillei (Massena & Souancé, 1854) – rudosterka brązowoucha
- Pyrrhura frontalis (Vieillot, 1818) – rudosterka kasztanowobrzucha
- Pyrrhura molinae (Massena & Souancé, 1854) – rudosterka zielonolica
- Pyrrhura rupicola (von Tschudi, 1844) – rudosterka czarnogłowa
- Pyrrhura orcesi Ridgely & Robbins, 1988 – rudosterka czerwonoczelna
- Pyrrhura albipectus Chapman, 1914 – rudosterka białoszyja
- Pyrrhura egregia (P.L. Sclater, 1881) – rudosterka rdzawoucha
- Pyrrhura melanura (von Spix, 1824) – rudosterka łuskowana
- Pyrrhura calliptera (Massena & Souancé, 1854) – rudosterka brązowogardła
- Pyrrhura hoffmanni (Cabanis, 1861) – rudosterka żółtoskrzydła
- Pyrrhura rhodocephala (P.L. Sclater & Salvin, 1871) – rudosterka czerwonogłowa
- Pyrrhura viridicata Todd, 1913 – rudosterka zielona
- Pyrrhura hoematotis Souancé, 1857 – rudosterka krasnoucha
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Podgatunek P. frontalis.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Ch.-L. Bonaparte. Tabellarische Uebersicht der Papagaien. „Naumannia”. 6, s. tabela 1, 1856. genus 14. (fr.).
- ↑ a b D.W. Winkler, S.M. Billerman & I.J. Lovette, New World and African Parrots (Psittacidae), version 1.0, [w:] S.M. Billerman, B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (red.), Birds of the World, Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY 2020, DOI: 10.2173/bow.psitta3.01 [dostęp 2020-10-18] (ang.).
- ↑ Species factsheet: Pyrrhura hoffmanni. BirdLife International, 2021. [dostęp 2021-07-11]. (ang.).
- ↑ Sulphur-winged Conure (Pyrrhura hoffmanni), [w:] Parrot Encyclopedia [online], World Parrot Trust [dostęp 2019-08-10].
- ↑ T. Salvadori: Catalogue of the Psittaci, or Parrots, in the collection Birds of the British Museum. Cz. 20. Printed by order of the Trustees: London, 1891, s. 211, seria: Catalogue of the Birds in the British Museum. (ang.).
- ↑ Pyrrhura, [w:] The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2024-02-13] (ang.).
- ↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Arini Gray,GR, 1840 (wersja: 2023-12-29). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2024-02-13].
