[go: up one dir, main page]
Przejdź do zawartości

EMIT

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Zakład Maszyn Elektrycznych „EMIT” S.A.
Logo
Państwo

 Polska

Siedziba

Żychlin

Adres

99-320 Żychlin, ul. Narutowicza 72

Data założenia

23 września 1921

Forma prawna

Spółka akcyjna

Nr KRS

0000043228

Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, w centrum znajduje się punkt z opisem „Zakład Maszyn Elektrycznych „EMIT” S.A.”
Położenie na mapie województwa łódzkiego
Mapa konturowa województwa łódzkiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Zakład Maszyn Elektrycznych „EMIT” S.A.”
Położenie na mapie powiatu kutnowskiego
Mapa konturowa powiatu kutnowskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Zakład Maszyn Elektrycznych „EMIT” S.A.”
Położenie na mapie gminy Żychlin
Mapa konturowa gminy Żychlin, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Zakład Maszyn Elektrycznych „EMIT” S.A.”
Położenie na mapie Żychlina
Mapa konturowa Żychlina, na dole znajduje się punkt z opisem „Zakład Maszyn Elektrycznych „EMIT” S.A.”
Ziemia52°14′18″N 19°37′27″E/52,238333 19,624167
Strona internetowa
Łąki nad Słudwią, w tle zakłady EMIT

Zakład Maszyn Elektrycznych „EMIT” (Elektryczne Maszyny I Transformatory) – najstarszy w Polsce[1] i jeden z większych zakładów produkujący trójfazowe maszyny elektryczne, mający swoją siedzibę w Żychlinie[2][3].

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Zakład został utworzony 23 września 1921[4] pod nazwą Polskie Zakłady Elektryczne Brown Boveri SA przez inż. Zygmunta Okoniewskiego na terenie dawnej cukrowni „Walentynów”[5] o powierzchni 34,5 ha[4]. W 1923 rozpoczęto seryjną produkcję maszyn trójfazowych, a także pierwszych w Polsce silników tramwajowych[6][7]. W 1926 Okoniewski podobny zakład utworzył w Cieszynie[8][9]. natomiast w 1928 fabryka powiększyła się o halę transformatorów[3]. W latach 1931–1933 zakład wstrzymał produkcję z powodu kryzysu[6][7].

Od 1 marca 1933[3] zakład działał pod nazwą Zakłady Elektromechaniczne Rohn-Zieliński SA-licencja Brown Boveri. Głównymi osiągnięciami firmy przed II wojną światową był silnik do polskiego okrętu podwodnego oraz dostarczenie transformatorów do linii Mościce-Starachowice (część pierwszej w Polsce linii wysokiego napięcia Rożnów-Warszawa) oraz do elektrowni w Rożnowie[10][6][7]. W 1937-1938 dobudowana została przy zakładzie narzędziownia[3].

Podczas wojny zakład podlegał firmie Brown Boveri z siedzibą w Mannheim[7].

Po wojnie fabrykę upaństwowiono[11] i przemianowano na Zakłady Wytwórcze Maszyn Elektrycznych i Transformatorów M-1[5]. 15 marca 1945 rozpoczęły one produkcję, a z początkiem 1951 zakład otrzymał patrona Wilhelma Piecka. W latach 1948–1951 rozbudowano zakład o halę maszyn prądu przemiennego. Do połowy lat 50. XX wieku firma, wraz z Elektrobudową, produkowała największe transformatory w kraju. Zakład rozbudowano ponownie o halę maszyn prądu stałego (1961-1964)[3]. 24 kwietnia 1967 nazwa została zmieniona na Zakłady Wytwórcze Maszyn Elektrycznych i Transformatorów EMIT im. W. Piecka[4]. W tym samym roku część produkcji transformatorów i kadry technicznej przeniesiono do nowej fabryki transformatorów ELTA w Łodzi[5].

W 1975 zakład pod względem wielkości zajmował 2 miejsce (po Petrochemii Płock) w województwie płockim: 1107 mln zł sprzedaży, zatrudnienie 2607 pracowników[12]. 10 grudnia 1975 zakład odwiedził Erich Honecker[4].

Od 1991 r. przedsiębiorstwo działa jako spółka akcyjna[7]. W 1997 zakładowi został nadany certyfikat systemu zapewnienia jakości ISO 9001[6].

Na początku XXI wieku nastąpił podział zakładu na Zakład Maszyn Elektrycznych EMIT S.A. (Grupa Cantoni), EV Żychlińskie Transformatory (obecnie Fabryka Transformatorów w Żychlinie) i Zakład Narzędziowy „NARMOD” Sp. z o.o.[6][7][13][1]

Zakład posiada ośrodek wczasowy w Rowach (od 1975)[4][14]. Wcześniej posiadał również ośrodek wypoczynkowy w Zdworzu (od 1963)[4], Zakładowy Dom Kultury (od 1964)[4] oraz pracowniczą spółdzielnię mieszkaniową[15] wraz z Osiedlem Wyzwolenie (pot. Browery od nazwy fabryki Brown Boveri[16], 1949)[4].

Na terenie zakładu funkcjonuje jednostka Ochotniczej Straży Pożarnej EMIT[17].

Rada Miejska w Żychlinie nadając honorowe obywatelstwo gminy założycielowi fabryki stwierdziła[8]:

Żychlin to Emit, a Emit to Żychlin.

Zatrudnienie
Źródło: Chlubne kalendarium w: Powiatowe Życie Kutna nr 10/310 z 26 maja 2011

Produkty

[edytuj | edytuj kod]
Prądnica synchroniczna eksponowana przez EMIT na Trako 2015
Tabliczka znamionowa transformatora

Silniki i transformatory EMIT są lub były wykorzystywane w takich maszynach jak:

Dyrektorzy i prezesi

[edytuj | edytuj kod]
  • 1921 – Zygmunt Okoniewski
  • 1922–1927 – inż. Stanisław ŒŚliwiński
  • 1927–1929 – inż. Jerzy Gosiewski
  • 1929–1931 – inż. Stefan Rusz
  • 1932 – inż. Zygmunt Okoniewski
  • 1932–1938 – prof. Zygmunt Gogolewski
  • 1939 – inż. Zygmunt Grabiński
  • 1945–1946 – prof. Eugeniusz Jezierski
  • 1946–1947 – inż. Karol Tomanek
  • 1947–1949 – inż. Aleksander Ekert
  • 1949–1952 – inż. Michał Olszewski
  • 1953 – inż. Jan Guzik
  • 1955 – inż. Zygmunt Kamiński
  • 1956 – inż. Ryszard Adamski
  • 1956–1962 – inż. Roman Popławski
  • 1962–1964 – inż. Jan Kotynia
  • 1964–1967 – inż. Józef Augustyniak
  • 1967–1969 – inż. Tadeusz Rejn
  • 1969–1972 – inż. Jerzy Zadorecki
  • 1972–1973 – inż. Jerzy Kosma
  • 1973–1990 – mgr Mieczysław Bloch
  • 1990–1991 – inż. Bogdan Kołodziej
  • 1991–1999 – mgr inż. Stanisław Piechocki
  • od 1999 – mgr inż. Włodzimierz Kęsicki[21]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ a b Oferta inwestycyjna gminy Żychlin, Żychlin 2011.
  2. ↑ 90 lat „EMIT”-u w Żychlinie w: Powiatowe Życie Kutna.
  3. ↑ a b c d e Zakłady Emit w: Historie niektórych fabryk. Fabryki maszyn elektrycznych i transformatorów, s. 405–412.
  4. ↑ a b c d e f g h i Chlubne kalendarium w: Powiatowe Życie Kutna nr 10/310 z 26 maja 2011.
  5. ↑ a b c Opis polskich firm produkujących wagony silnikowe i ich wyposażenie po 1990 r.. W: Robert Kroma, Janusz Sosiński, Krzysztof Zintel: Normalnotorowe wagony silnikowe kolei polskich 1991–2013. Wyd. 1. Poznań: BWH Kolpress, 2014, s. 20–25, seria: Encyklopedia taboru. ISBN 978-83-933257-6-4. (pol.).
  6. ↑ a b c d e Historia EMIT. cantonigroup.com. [dostęp 2012-12-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-09-29)]. (pol.).
  7. ↑ a b c d e f Historia zakładu. FTZ. [dostęp 2012-12-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-11-18)]. (pol.).
  8. ↑ a b Nadanie pośmiertne Honorowego Obywatelstwa Gminy Żychlin inż. Zygmuntowi Okoniewskiemu – uzasadnienie do Uchwały X/48/11 z 28 czerwca 2011 Rady Miejskiej w Żychlinie.
  9. ↑ Fabryka Maszyn Elektrycznych Celma w Cieszynie w: Historie niektórych fabryk. Fabryki maszyn elektrycznych i transformatorów, s. 398–405.
  10. ↑ Zdjęcie prądnicy w: NAC.
  11. ↑ Monitor Polski z 9 kwietnia 1949 (A-21), s. 5, poz. 312.
  12. ↑ Płocka Rafineria i Petrochemia w latach 1959–2000, monografia, Płock 2010, s. 21, 83.
  13. ↑ O firmie. Narmod. [dostęp 2012-12-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-03-18)]. (pol.).
  14. ↑ EMIT Ośrodek Wczasowy Zakładów Wytwórczych Maszyn Żychlin.
  15. ↑ Pracownicza Spółdzielnia Mieszkaniowa „Emit” w Żychlinie. bazy.ngo.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-06-16)]. (web.archive.org).
  16. ↑ Fabryka Maszyn Elektrycznych i Transformatorów (Żychlin) w: wikimapia.org.
  17. ↑ OCHOTNICZA STRAŻ POŻARNA ZAKŁADU MASZYN ELEKTRYCZNYCH "EMIT" S.A. W ŻYCHLINIE | Rejestr.io [online], rejestr.io [dostęp 2023-08-18].
  18. ↑ MAZ 203T. www.lubus.info. [dostęp 2012-12-02].
  19. ↑ Trójfazowe silniki klatkowe do napędu pojazdów trakcyjnych. cantonigroup.com. [dostęp 2012-10-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-12-17)]. (pol.).
  20. ↑ Dokumentacja techniczno-ruchowa elektrycznego zespołu trakcyjnego typu 19WE. skm.warszawa.pl. [dostęp 2012-06-12].
  21. ↑ Dyrektorzy i prezesi kierujący zakładem w latach 1921–2000 w: Powiatowe Życie Kutna nr 10/310 z 26 maja 2011.

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=EMIT&oldid=73018928”