[go: up one dir, main page]
Przejdź do zawartości

EMIT

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
To jest stara wersja tej strony, edytowana przez Malarz pl (dyskusja | edycje) o 20:57, 29 lut 2024. Może się ona znacząco różnić od aktualnej wersji.
Następująca wersja przejrzana tej strony, którą oznaczono 29 lut 2024, była oparta na tej wersji.
Zakład Maszyn Elektrycznych „EMIT” S.A.
Logo
Państwo

 Polska

Siedziba

Żychlin

Adres

99-320 Żychlin, ul. Narutowicza 72

Data założenia

23 września 1921

Forma prawna

Spółka akcyjna

Nr KRS

0000043228

Położenie na mapie Żychlina
Mapa konturowa Żychlina, na dole znajduje się punkt z opisem „Zakład Maszyn Elektrycznych „EMIT” S.A.”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, w centrum znajduje się punkt z opisem „Zakład Maszyn Elektrycznych „EMIT” S.A.”
Położenie na mapie województwa łódzkiego
Mapa konturowa województwa łódzkiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Zakład Maszyn Elektrycznych „EMIT” S.A.”
Położenie na mapie powiatu kutnowskiego
Mapa konturowa powiatu kutnowskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Zakład Maszyn Elektrycznych „EMIT” S.A.”
Położenie na mapie gminy Żychlin
Mapa konturowa gminy Żychlin, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Zakład Maszyn Elektrycznych „EMIT” S.A.”
Ziemia52°14′18″N 19°37′27″E/52,238333 19,624167
Strona internetowa
Łąki nad Słudwią, w tle zakłady EMIT

Zakład Maszyn Elektrycznych „EMIT” (Elektryczne Maszyny I Transformatory) – najstarszy w Polsce[1] i jeden z większych zakładów produkujący trójfazowe maszyny elektryczne, mający swoją siedzibę w Żychlinie[2][3].

Historia

Zakład został utworzony 23 września 1921[4] pod nazwą Polskie Zakłady Elektryczne Brown Boveri SA przez inż. Zygmunta Okoniewskiego na terenie dawnej cukrowni „Walentynów”[5] o powierzchni 34,5 ha[4]. W 1923 rozpoczęto seryjną produkcję maszyn trójfazowych, a także pierwszych w Polsce silników tramwajowych[6][7]. W 1926 Okoniewski podobny zakład utworzył w Cieszynie[8][9]. natomiast w 1928 fabryka powiększyła się o halę transformatorów[3]. W latach 1931–1933 zakład wstrzymał produkcję z powodu kryzysu[6][7].

Od 1 marca 1933[3] zakład działał pod nazwą Zakłady Elektromechaniczne Rohn-Zieliński SA-licencja Brown Boveri. Głównymi osiągnięciami firmy przed II wojną światową był silnik do polskiego okrętu podwodnego oraz dostarczenie transformatorów do linii Mościce-Starachowice (część pierwszej w Polsce linii wysokiego napięcia Rożnów-Warszawa) oraz do elektrowni w Rożnowie[10][6][7]. W 1937-1938 dobudowana została przy zakładzie narzędziownia[3].

Podczas wojny zakład podlegał firmie Brown Boveri z siedzibą w Mannheim[7].

Po wojnie fabrykę upaństwowiono[11] i przemianowano na Zakłady Wytwórcze Maszyn Elektrycznych i Transformatorów M-1[5]. 15 marca 1945 rozpoczęły one produkcję, a z początkiem 1951 zakład otrzymał patrona Wilhelma Piecka. W latach 1948–1951 rozbudowano zakład o halę maszyn prądu przemiennego. Do połowy lat 50. XX wieku firma, wraz z Elektrobudową, produkowała największe transformatory w kraju. Zakład rozbudowano ponownie o halę maszyn prądu stałego (1961-1964)[3]. 24 kwietnia 1967 nazwa została zmieniona na Zakłady Wytwórcze Maszyn Elektrycznych i Transformatorów EMIT im. W. Piecka[4]. W tym samym roku część produkcji transformatorów i kadry technicznej przeniesiono do nowej fabryki transformatorów ELTA w Łodzi[5].

W 1975 zakład pod względem wielkości zajmował 2 miejsce (po Petrochemii Płock) w województwie płockim: 1107 mln zł sprzedaży, zatrudnienie 2607 pracowników[12]. 10 grudnia 1975 zakład odwiedził Erich Honecker[4].

Od 1991 r. przedsiębiorstwo działa jako spółka akcyjna[7]. W 1997 zakładowi został nadany certyfikat systemu zapewnienia jakości ISO 9001[6].

Na początku XXI wieku nastąpił podział zakładu na Zakład Maszyn Elektrycznych EMIT S.A. (Grupa Cantoni), EV Żychlińskie Transformatory (obecnie Fabryka Transformatorów w Żychlinie) i Zakład Narzędziowy „NARMOD” Sp. z o.o.[6][7][13][1]

Zakład posiada ośrodek wczasowy w Rowach (od 1975)[4][14]. Wcześniej posiadał również ośrodek wypoczynkowy w Zdworzu (od 1963)[4], Zakładowy Dom Kultury (od 1964)[4] oraz pracowniczą spółdzielnię mieszkaniową[15] wraz z Osiedlem Wyzwolenie (pot. Browery od nazwy fabryki Brown Boveri[16], 1949)[4].

Na terenie zakładu funkcjonuje jednostka Ochotniczej Straży Pożarnej EMIT[17].

Rada Miejska w Żychlinie nadając honorowe obywatelstwo gminy założycielowi fabryki stwierdziła[8]:

Żychlin to Emit, a Emit to Żychlin.

Zatrudnienie
Źródło: Chlubne kalendarium w: Powiatowe Życie Kutna nr 10/310 z 26 maja 2011

Produkty

Prądnica synchroniczna eksponowana przez EMIT na Trako 2015
Tabliczka znamionowa transformatora

Silniki i transformatory EMIT są lub były wykorzystywane w takich maszynach jak:

Dyrektorzy i prezesi

  • 1921 – Zygmunt Okoniewski
  • 1922–1927 – inż. Stanisław ŒŚliwiński
  • 1927–1929 – inż. Jerzy Gosiewski
  • 1929–1931 – inż. Stefan Rusz
  • 1932 – inż. Zygmunt Okoniewski
  • 1932–1938 – prof. Zygmunt Gogolewski
  • 1939 – inż. Zygmunt Grabiński
  • 1945–1946 – prof. Eugeniusz Jezierski
  • 1946–1947 – inż. Karol Tomanek
  • 1947–1949 – inż. Aleksander Ekert
  • 1949–1952 – inż. Michał Olszewski
  • 1953 – inż. Jan Guzik
  • 1955 – inż. Zygmunt Kamiński
  • 1956 – inż. Ryszard Adamski
  • 1956–1962 – inż. Roman Popławski
  • 1962–1964 – inż. Jan Kotynia
  • 1964–1967 – inż. Józef Augustyniak
  • 1967–1969 – inż. Tadeusz Rejn
  • 1969–1972 – inż. Jerzy Zadorecki
  • 1972–1973 – inż. Jerzy Kosma
  • 1973–1990 – mgr Mieczysław Bloch
  • 1990–1991 – inż. Bogdan Kołodziej
  • 1991–1999 – mgr inż. Stanisław Piechocki
  • od 1999 – mgr inż. Włodzimierz Kęsicki[21]

Przypisy

  1. ↑ a b Oferta inwestycyjna gminy Żychlin, Żychlin 2011.
  2. ↑ 90 lat „EMIT”-u w Żychlinie w: Powiatowe Życie Kutna.
  3. ↑ a b c d e Zakłady Emit w: Historie niektórych fabryk. Fabryki maszyn elektrycznych i transformatorów, s. 405–412.
  4. ↑ a b c d e f g h i Chlubne kalendarium w: Powiatowe Życie Kutna nr 10/310 z 26 maja 2011.
  5. ↑ a b c Opis polskich firm produkujących wagony silnikowe i ich wyposażenie po 1990 r.. W: Robert Kroma, Janusz Sosiński, Krzysztof Zintel: Normalnotorowe wagony silnikowe kolei polskich 1991–2013. Wyd. 1. Poznań: BWH Kolpress, 2014, s. 20–25, seria: Encyklopedia taboru. ISBN 978-83-933257-6-4. (pol.).
  6. ↑ a b c d e Historia EMIT. cantonigroup.com. [dostęp 2012-12-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-09-29)]. (pol.).
  7. ↑ a b c d e f Historia zakładu. FTZ. [dostęp 2012-12-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-11-18)]. (pol.).
  8. ↑ a b Nadanie pośmiertne Honorowego Obywatelstwa Gminy Żychlin inż. Zygmuntowi Okoniewskiemu – uzasadnienie do Uchwały X/48/11 z 28 czerwca 2011 Rady Miejskiej w Żychlinie.
  9. ↑ Fabryka Maszyn Elektrycznych Celma w Cieszynie w: Historie niektórych fabryk. Fabryki maszyn elektrycznych i transformatorów, s. 398–405.
  10. ↑ Zdjęcie prądnicy w: NAC.
  11. ↑ Monitor Polski z 9 kwietnia 1949 (A-21), s. 5, poz. 312.
  12. ↑ Płocka Rafineria i Petrochemia w latach 1959–2000, monografia, Płock 2010, s. 21, 83.
  13. ↑ O firmie. Narmod. [dostęp 2012-12-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-03-18)]. (pol.).
  14. ↑ EMIT Ośrodek Wczasowy Zakładów Wytwórczych Maszyn Żychlin.
  15. ↑ Pracownicza Spółdzielnia Mieszkaniowa „Emit” w Żychlinie. bazy.ngo.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-06-16)]. (web.archive.org).
  16. ↑ Fabryka Maszyn Elektrycznych i Transformatorów (Żychlin) w: wikimapia.org.
  17. ↑ OCHOTNICZA STRAŻ POŻARNA ZAKŁADU MASZYN ELEKTRYCZNYCH "EMIT" S.A. W ŻYCHLINIE | Rejestr.io [online], rejestr.io [dostęp 2023-08-18].
  18. ↑ MAZ 203T. www.lubus.info. [dostęp 2012-12-02].
  19. ↑ Trójfazowe silniki klatkowe do napędu pojazdów trakcyjnych. cantonigroup.com. [dostęp 2012-10-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-12-17)]. (pol.).
  20. ↑ Dokumentacja techniczno-ruchowa elektrycznego zespołu trakcyjnego typu 19WE. skm.warszawa.pl. [dostęp 2012-06-12].
  21. ↑ Dyrektorzy i prezesi kierujący zakładem w latach 1921–2000 w: Powiatowe Życie Kutna nr 10/310 z 26 maja 2011.

Linki zewnętrzne

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=EMIT&oldid=73018928”