Bitwa pod Baranowiczami (1920)
| Wojna polsko-bolszewicka | |||
| Czas |
30 września – 2 października 1920 | ||
|---|---|---|---|
| Miejsce |
okolice Baranowicz | ||
| Przyczyna |
polska ofensywa jesienna | ||
| Wynik |
zwycięstwo Polaków | ||
| Strony konfliktu | |||
| |||
| Siły | |||
| |||
Bitwa pod Baranowiczami – walki polskich 55 pułku piechoty i 56 pułku piechoty z oddziałami Armii Czerwonej w czasie ofensywy jesiennej wojsk polskich w okresie wojny polsko-bolszewickiej.
Sytuacja ogólna
[edytuj | edytuj kod]Po wielkiej bitwie nad Wisłą, Naczelne Dowództwo Wojska Polskiego zreorganizowało struktury wojskowe; zlikwidowało między innymi dowództwa frontów i rozformowało 1. i 5. Armię. Na froncie przeciwsowieckim rozwinięte zostały 2., 3., 4. i 6. Armia[1].
10 września, na odprawie w Brześciu ścisłych dowództw 2. i 4 Armii, marszałek Józef Piłsudski nakreślił zarys planu nowej bitwy z wojskami Frontu Zachodniego. Rozpoczęły się prace sztabowe nad planem bitwy niemeńskiej[1]. Toczona w dniach 20–28 września operacja zakończyła się dużym sukcesem militarnym Wojska Polskiego, a bój pod Lidą był jej zakończeniem[2].
Bezpośrednio po niej polskie dywizje przystąpiły do pościgu za pobitym nieprzyjacielem. Objął on rozległy front od Niemna na północy, aż po Prypeć na południu[3]. Polska 4 Armia gen. Leonarda Skierskiego parła czołowo i spychała 15 Armię na Mińsk i 16 Armię Nikołaja Sołłohuba na Słuck[4].
Po zwycięskim boju pod Słonimem 14 Wielkopolska Dywizja Piechoty ruszyła marszem forsownym na Baranowicze. Na jej czele maszerował 56 pułk piechoty[5][6].
Walki pod Baranowiczami
[edytuj | edytuj kod]O świcie ubezpieczenia bojowe 56 pułku piechoty wielkopolskiej dotarły pod Kurewicze[5]. Dowódca pułku rozwinął bataliony na prawo od szosy i rozpoczął natarcie na Baranowicze od wschodu i południa[7][6]. Nieprzyjaciel, zaskoczony szybkim pojawieniem się Polaków, nie stawiał większego oporu. Niemal równocześnie do miasta wkroczyły, przywiezione na linie frontu samochodami, pododdziały 55 pułku piechoty[8]. Oddziały 14 Wielkopolskiej Dywizji Piechoty zajęły „stare okopy niemieckie” na wschód od Baranowicz, a dowódca dywizji nakazał odpoczynek[9].
Zatrzymanie natarcia wykorzystał nieprzyjaciel i 1 października uderzył na stanowiska 55. i 56 pułku piechoty[10]. Polakom udało się jednak odeprzeć natarcie, a nocą z 1 na 2 października 5 i 8 kompania 56 pułku piechoty dokonały wypadu na wieś Litwę (gmina Darewo). W walce „na bagnety” rozbito obsadzające wieś oddziały sowieckie i wzięto około 200 jeńców[11].
Komunikat prasowy Sztabu Generalnego z 30 września 1920 donosił: Grupa wielkopolska posuwająca się ze strony Słonimia, zdobyła dnia 30-go b. m. brawurowym atakiem Baranowicze[12].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Wyszczelski 1995 ↓, s. 286.
- ↑ Kutrzeba 1926 ↓, s. 243.
- ↑ Przybylski 1930 ↓, s. 219.
- ↑ Przybylski 1930 ↓, s. 219–220.
- ↑ a b Odziemkowski 2004 ↓, s. 25.
- ↑ a b Siuda 1928 ↓, s. 39.
- ↑ Wysocki (red.) 2005 ↓, s. 25.
- ↑ Jasionek 1928 ↓, s. 22.
- ↑ Odziemkowski 2004 ↓, s. 25–26.
- ↑ Jasionek 1928 ↓, s. 23.
- ↑ Odziemkowski 2004 ↓, s. 26.
- ↑ Pomarański 1920 ↓, s. 302.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Stefan Jasionek: Zarys historii wojennej 55-go Poznańskiego pułku piechoty. Warszawa: Zakłady Graficzne „Polska Zjednoczona”, 1928, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920.
- Tadeusz Kutrzeba: Bitwa nad Niemnem (wrzesień-październik 1920 roku). Warszawa: Wojskowy Instytut Wydawniczy. Napoleon V (reprint), 1926. ISBN 978-83-7889-669-2.
- Janusz Odziemkowski: Leksykon wojny polsko-rosyjskiej 1919–1920. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Rytm”, 2004. ISBN 83-7399-096-8.
- Stefan Pomarański: Pierwsza wojna polska (1918–1920). Zbiór wojennych komunikatów prasowych Sztabu Generalnego, uzupełniony komunikatami Naczelnej Komendy we Lwowie i Dowództwa Głównego Wojska Polskiego w Poznaniu. Warszawa: Główna Księgarnia Wojskowa, 1920.
- Adam Przybylski: Wojna polska 1918–1921. Warszawa: Wojskowy Instytut Naukowo-Wydawniczy, 1930.
- Wiesław Wysocki (red.): Szlakiem oręża polskiego; vademecum miejsc walk i budowli obronnych. T. 2, poza granicami współczesnej Polski. Warszawa: Wydawnictwo „Gamb”, 2005. ISBN 83-7399-050-X.
- Stanisław Siuda: Zarys historji wojennej 56-go pułku piechoty wielkopolskiej. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne, 1928, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920.
- Lech Wyszczelski: Warszawa 1920. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1995. ISBN 83-11-08399-1.