52 Dywizja Strzelców

Ten artykuł dotyczy 52 Dywizji Strzelców RFSRR. Zobacz też: 52 Dywizja Piechoty – inne dywizje piechoty z numerem 52.

52 Dywizja Strzelców

Historia
Państwo	Rosyjska FSRR
Sformowanie	1918
Działania zbrojne
wojna domowa w Rosji wojna polsko-bolszewicka
Organizacja
Rodzaj wojsk	Piechota
Podległość	16 Armia

52 Dywizja Strzelców – związek taktyczny piechoty Armii Czerwonej okresu wojny domowej w Rosji i wojny polsko-bolszewickiej.

52 Dywizja Strzelców została sformowana latem 1918 w Moskwie z Polaków przebywających w tym mieście. Początkowo nosiła nazwę Zachodnia Dywizja Piechoty a od września 1918 Zachodnia Dywizja Strzelecka. Wchodziła w skład Armii Zachodniej i Armii Litewsko-Białoruskiej. Według planów władz bolszewickich miała być pierwszą jednostką polskiej Armii Czerwonej. W listopadzie 1918 wkroczyła na tereny Białorusi za cofającymi się oddziałami niemieckimi. Jej pułki zajęły Mołodeczno, Lidę, Baranowieże, Wołkowysk i Grodno. W lutym 1919 dywizja zetknęła się z oddziałami Wojska Polskiego. W walkach toczonych od marcia do sierpnia 1919 poniosła bardzo wysokie straty. W dywizji zdarzały się bardzo częste przypadki dezercji. Od lipca 1919 nosiła nazwę 52 Dywizji Strzeleckiej. We wrześniu i październiku 1919 walczyła w rejonie Borysowa, a w listopadzie pod Leplem. Na skutek strat i „zdemorelizowania” została wycofana z frontu, uzupełniona i wysłana na południe^[1].

Do 9 czerwca 1919 pod nazwą Dywizja Zachodnia w składzie Armii Zachodniej Frontu Zachodniego. Następnie w składzie 16 Armii Nikołaja Sołłohuba. Pod koniec sierpnia 1919 liczyła 3195 bagnetów, 111 szabel, 76 km, 37 dział.

• J.M. Makowski (I – II 1919)^[1]
• Roman Łągwa (II – IX 1919)^[1]
• I.I. Raudmiec (IX 1919 – V 1920)^[1]

• dowództwo dywizji
• 154 Brygada Strzelców
  • 461 pułk strzelców
  • 462 pułk strzelców
  • 463 pułk strzelców
• 155 Brygada Strzelców
  • 464 pułk strzelców
  • 465 pułk strzelców
  • 466 pułk strzelców
• 156 Brygada Strzelców
  • 467 pułk strzelców
  • 468 pułk strzelców
  • 469 pułk strzelców

• Grzegorz Łukomski, Bogusław Polak, Mieczysław Wrzosek: Wojna polsko-bolszewicka 1919-1920. Koszalin: Wyższa Szkoła Inżynierska w Koszalinie, 1990, seria: Monografie Instytutu Nauk Społecznych.
• Janusz Odziemkowski: Leksykon wojny polsko – rosyjskiej 1919 – 1920. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Rytm”, 2004. ISBN 83-7399-096-8.