Alain Delon

Alain Delon

Alain Delon (1959)
Imię i nazwisko	Alain Fabien Maurice Marcel Delon
Data i miejsce urodzenia	8 listopada 1935 Sceaux
Data i miejsce śmierci	18 sierpnia 2024 Douchy
Zawód	aktor, reżyser, scenarzysta, producent
Współmałżonek	Nathalie Delon (1964–1968; rozwód)
Lata aktywności	1957–2012
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach

Alain Fabien Maurice Marcel Delon^[1] (ur. 8 listopada 1935 w Sceaux, zm. 18 sierpnia 2024 w Douchy) – francuski aktor filmowy, teatralny, telewizyjny, producent, scenarzysta i reżyser filmowy. Jedna z największych gwiazd kina europejskiego lat 60. i 70. XX wieku, twarz francuskiej Nowej Fali oraz symbol męskiego seksapilu^[2].

W trakcie całej swojej kariery święcił sukcesy zarówno komercyjne, jak i artystyczne^[3]. Współpracował z takimi uznanymi twórcami kina autorskiego, jak Luchino Visconti, Michelangelo Antonioni, Louis Malle, Jean-Pierre Melville, René Clément, czy Jean-Luc Godard. Jako aktor wykreował specyficzny charakter samotnych i małomównych gangsterów lub policjantów^[4]. Do jego najsłynniejszych kreacji zalicza się te w filmach Rocco i jego bracia (1960), W pełnym słońcu (1960), Zaćmienie (1962), Lampart (1963), Samuraj (1967), Basen (1969) czy W kręgu zła (1970).

Urodził się w rodzinie rzymskokatolickiej Édith i Fabiena Delonów. Kiedy miał cztery lata, jego rodzice się rozwiedli. Został przy matce, która ponownie wyszła za mąż. Jego ojczym Paul Boulogne był rzeźnikiem. Jako dziecko był sześciokrotnie wyrzucany z różnych szkół^[5]. Uczęszczał do szkoły katolickiej, z której został wyrzucony w wieku piętnastu lat. W latach 1952–1956 służył w marynarce wojennej, w 1953 roku walczył podczas I wojny indochińskiej. Zamieszkał potem w Marsylii, gdzie poznał aktora Jean-Claude’a Brialego i za jego namową w 1957 pojechał na festiwal filmowy do Cannes^[6].

W Cannes przyjął pierwszą propozycję zagrania drugoplanowej roli zabójcy Jo w dramacie Yves’a Allégreta Kiedy kobieta jest w coś zamieszana (Quand la femme s’en mêle, 1957). Rok później na planie komedii Bądź piękna i milcz (Sois belle et tais-toi, 1958) w roli Loulou poznał Jeana-Paula Belmondo, z którym zagrał jeszcze w następnych czterech innych obrazach – Sławne miłości (Amours célèbres, 1961), Czy Paryż płonie? (Paris brûle-t-il?, 1966), Borsalino (1970) i Dziewczyna dla dwóch (Une chance sur deux, 1998)^[7].

W melodramacie Christine (1958) jego ekranową partnerką była Romy Schneider. Filmowy romans przekształcił się w autentyczne uczucie. Schneider zerwała z rodziną i wyjechała z Delonem do Paryża, gdzie publiczność przyjęła gorąco ich występ na scenie w spektaklu Szkoda, że jest dziwką w reżyserii Luchina Viscontiego. Widzowie z zainteresowaniem oglądali ponowne spotkanie pary kochanków w dramacie kryminalnym Basen (La Piscine, 1969)^[8], gdzie zagrał niespełnionego pisarza, który szuka spokoju i stabilizacji w pracy.

Do jednych z jego najlepszych ról należy kreacja biseksualnego mordercy Toma Ripleya, prowadzącego podstępną grę oszustw i kłamstw, nie cofając się nawet przed morderstwem, zabija syna milionera, przyjmuje jego tożsamość i rozpoczyna życie bogatego playboya w thrillerze W pełnym słońcu (Plein soleil, 1960) oraz występ w dwóch produkcjach Luchina Viscontiego: jako idealista Rocco Parondi, jeden z czterech synów rodziny sycylijskiej, który zostaje zawodowym bokserem w dramacie kryminalnym Rocco i jego bracia (Rocco e i suoi fratelli, 1960)^[9]. Za kreację cynicznego siostrzeńca księcia Saliny w dramacie historycznym Lampart (Il Gattopardo, 1963) z Burtem Lancasterem i Claudią Cardinale był nominowany do Złotego Globu za najbardziej obiecujący debiut aktorski^[10].

Karierę kontynuował przede wszystkim w filmach policyjnych i gangsterskich, m.in. Klan Sycylijczyków (Le Clan des Siciliens, 1969), ale także melodramatach np. Zaćmienie (L’eclisse, 1962). W melodramacie wojennym Teheran 43 (Tiegieran-43, 1981) pojawił się jako inspektor Foche. Za rolę zdesperowanego alkoholika w surrealistycznej komedii Nasza historia (Notre histoire, 1984) otrzymał nagrodę Césara. Śpiewał w przebojowej piosence „Paroles... Paroles...” z piosenkarką Dalidą.

Swoim wizerunkiem wypracował własną markę produkującą meble, odzież, perfumy oraz papierosy. Był na okładkach magazynów takich jak „Elle”, „Paris Match”, „Bravo”, „L’Officiel Hommes”, „Film” i „Vanity Fair”^[11]. Trafił też okładkę albumu muzycznego The Queen Is Dead (1986) zespołu The Smiths. Zespół White Town napisał piosenkę „Hair Like Alain Delon” (1991), a włoska grupa rockowa Baustelle w 2003 wylansowała piosenkę zatytułowaną „La canzone di Alain Delon” („Pieśń Alaina Delona”).

Jako gwiazda gali Telekamery 1999 odebrał nagrodę specjalną, przyznawaną przez redakcję „Tele Tygodnia” dla najpopularniejszej gwiazdy zagranicznej.

Madonna zadedykowała mu piosenkę „Beautiful Killer” (2012) z albumu MDNA^[12]. Grażyna Łobaszewska i Zbigniew Wodecki wykonywali utwór Alain Delon^[13].

W 2019 otrzymał honorową Złotą Palmę za całokształt na 72. Festiwalu w Cannes^[14].

13 sierpnia 1964 zawarł związek małżeński z aktorką Nathalie Canovas-Delon, z którą miał syna Anthony’ego (ur. 30 września 1964). 25 sierpnia 1968 doszło do rozwodu. W latach 1987–2002 był związany z Rosalie van Breemen, z którą miał syna Alaina-Fabiena (ur. 18 marca 1994) i córkę Anouchkę (ur. 1990)^[15]. Związany był także z Romy Schneider (1959–1964)^[15]

Ze związku z piosenkarką Nico (1961–1962) miał nieuznanego przez siebie syna Christiana Aarona Boulogne'a (ur. 11 sierpnia 1962, zm. maj 2023^[16]).

Romansował z austriacką aktorką Marisą Mell (1962)^[15], Laną Wood (1965)^[15], Mireille Darc (1969–1984)^[15] i Anne Parillaud (1981–1983)^[15].

Zmarł 18 sierpnia 2024 w swoim domu w Douchy-Montcorbon w wieku 88 lat^[17].

• Adam Czerwiński. Alain Delon. „Playboy”. nr 5 (78), s. 136–139, maj 1999. Warszawa: RSW „Prasa-Książka- Ruch”. ISSN 1230-2724. 

• Alain Delon (1935-2024) w bazie IMDb (ang.)
• Alain Delon w bazie Filmweb
• Alain Delon w bazie Notable Names Database (ang.)
• Alain Delon w bazie Discogs.com (ang.)