Òrdre dels Predicaires

L'Òrdre dels Predicaires (Ordo Praedicatorum, O.P.), coneguts popularament coma Dominicans, es un òrde mendicant fondat per Sant Domenge de Guzmán a Tolosa. Lo seu abit es blanc amb una tunica, escapulari, capucha e capa de color negre. Lo simbòl mai conegut es la crotz florençada, pinta dels colors de l'òrde. La devisa de l'òrde es Laudare, Benedicere, Praedicare (Lausar, Benir e Predicar).

Una etimologia apocrifa atribuís lo nom de l'òrde a Domini Canis, es a dire, cans (gardians) del Senhor, mas en realitat deriva del nom del fondator, Domenge de Guzmán (Dominicus, en latin).

L'òrde foguèt fondat per Domenge de Guzmán (1170-1221), canonge regular de Burgo de Osma: en 1203 acompanhava l'evesque Diego de Acevedo dins una mission diplomatica enviada per Anfós VIII de Castelha a Valdemar II de Danemarc. Pendent lo viatge de retorn, travessavan el Lengadòc e se redèt compte de la granda expansion de l'eretgia catara, çò que lo decidiguèt a s'unir amb los legats enviats pel papa Innocenci III per tòca de far tornar los erètges al sen de la Glèisa catolica.

Amassèt qualques femnas que s'èran convertit de l'eretgia catara e, en 1207 fondèt a Nòtra Dama de Prolha, prèp de Fanjaus, un monestèri de monjas dominicanas. Domenge continunhèt predicant pacificament als albigeses, quitament aprèp de l'assassinat del legat Pèire de Castèlnòu (1208), mas refusant de s'unir a la crosada promulgada per Innocenci III. La seuna òbra missionària aguèt coma centre d'operacions lo convent de Nòtre Dama de Prolha.

Amb l'ajuda de l'evesque de Tolosa, Folquet de Marselha, en 1215, s'establiguèt lo 25 d'abril de 1215 dins l'ostal Seilhan, reüniguèt de companhs que volian predicar coma el e s'iniciar a la vida religiosa, formant una primièra comunautat de fraires: l'òrde atal constituit recebèt una primièra aprovacion oficiosa d'Innocenci III, reconeguda e confirmada pel seu successor Onori III lo 22 de decembre de 1216. Aprèp de l'aprovacion oficiala, los fraires predicacaires s'espandiguèron per tota Euròpa, subretot dins las vilas ont èran installandas las primièras universitats, coma Bolonha o París, al desenvolopament que contribuiguèt fòrça l'òrde dominican.

Coma l'establissiá lo concili Lateran IV los fraires deguèron adopar una règla ja existissenta e optèron per la Règla de Sant Agustin, i apondent un ensems de reglaments, las nomenadas constitucions, que regulavan lo foncionament intèrne de l'òrde. Venguèron famosas perque introduson una biais de govèrn pron democratic que foguèt estudiat plan sovent dels d'un punt de vista juridic. Serviguèt de modèl per a d'autras constitucions d'òrdes similars e per a fòrça vilas e conselhs municipals.

L'orde promouguèt la difusion de la pregària del rosari, invencion qu'es atribuida a Domenge de Guzmán (de fach, lo rosari existiguèt pas qu'aprèp la mòrt de Domenge: benlen aquel fesiá una pregària o letania en onor de la Miare de Dieu, qu'aviá establit lo chartrós Domenico di Proussiac. Lo rosari actual foguèt codificat pel dominican francés André de la Roche e formalizat a la reforma liturgica de Pius V, tanben dominican).

• 
  Abit dels dominicans
• Sant Jacint, pintura del s. XVI
  Sant Jacint, pintura del s. XVI
• 
  Jan Lubieniecki, evesque, amb àbit dominican
• 
  Abits dominicans actuals

Los fraires an lo carisma de la predicacion, fins alara reservat gaireben exclusivament als evesques e als capelans amb per instruccion d'o far mas que pacticavan pauc. Aquel mandat de la predicacion, concedit expressament pel papa a totes los fraires, permetèt a la Glèisa de comptar amb una predicacion ligada al vòt de pobretat, alara que los evesques i èran pas obligats e podavan pas donar exemple.

La vida dominicana se basa suls nomenats 'quatre pilars de la vida dominicana, establits al sègle XIII:

• vida en comunautat (amb los vòts d'obediéncia, pobresa e castetat)
• pregària e liturgia en comunautat
• estudi
• servici

E, en mai, la predicacion de l'Evangèli e l'apostolat.

Per poder desvolupar la predicacion de la biais mai satisfasenta, existís la possibilitat de la dispensa, mejans que lo superior pòt dispensar temporàriament un fraire de qualques règlas o observànças, cada còp que siá necessària perque la predicacio vengua mai efectiva.

L'Abit dominican consistís en un abit o tunica blanca sus que se pausa un escapulari e una capucha blancas. Sus que se plaça una capa negra e una segonda capucha negra, de las meteissa dimensions que la blanca en dejós.

• Article principal: Familha dominicana

L'òrde prevei mai que la preséncia d'òmes: es formada per doas brancas:

• fraires
• femnas: monjas dominicanas (contemplativas) e sòrras que forman diversas congregacions

A que s'apondon de comunautats de seculars, lo Tresen Òrde de Sant Domengue.

Lo 31 de decembre de 2005, l'òrde comptava amb 615 convents e 6.077 fraires, que 4.495 èran capelans.^[1]

• Tomàs d'Aquin
• Sant Albert lo Grand
• Mèstre Eckhart
• Vincenç Ferrièr
• Fra Angelico
• Juan de Torquemada
• Tomás de Torquemada (1420 - 1498)
• Giordano Bruno
• Bartolomé de las Casas (??, Madrid, 1566)
• Henri Lacordaire (Recey-sur-Ource, 1802 - † Sorèze, 1861)
• Vincent McNabb (1868 – 1943)
• Gustavo Gutiérrez Merino (Lima, 1928 - ). Fundator de la Teologia de la Liberacion.
• Dominique Pire (Dinant, Belgica, 1910 - Lovaina. 1969). Prèmi Nobel de la Patz de 1958.
• Yves Congar (1904 - 1995) Cardenal i teòleg.
• Marie-Joseph Lagrange (1855 — 1938) Fundator de l'Escòla biblica e arqueologica francesa de Jerusalèm.
• Beat Domenege Castellet (1597 - 1628). Missionièr al Japon.

• Vicenç de Beauvais (1190-1264), erudit, qu'escriguèt l'òbra enciclopedica Speculus maius, corpus de ciéncias naturalas fòrça difusat pendent l'Edat mejana
• Tomàs de Cantimpré (1210-1270), autor de l'òbra enciclopadica De rerum natura
• Teodoric Teutònic de Vriberg (1250-1313), dominican alemand a París que foguèt lo primièr a explicar l'Arc de Sant Martin amb una teoria que profeitèt Descartes.
• Francisco de Vitoria (Burgos o Vitòria, 1483/1486 - † Salamanca, 1546), fundator del drech internacional.
• Juan de Ortega (1480-1568), matematician, autor de Tratado subtilísimo d'aritmética y geometría
• Domingo de Soto (1495-1560), fisician.
• Ignazio Danti (1536-1586), membre de la comission que dissenhèt lo calendièr gregorian
• Roland de Vaux (1903-1971), arqueològ e istorin francés

• Sant Domenge de Guzmán
• Familha dominicana

1. ↑ (it)Dades estadístiques de l'Annuario Pontificio per l'anno 2007, Città del Vaticano, 2007, p. 1465

• Site web internacional de l'Òrde dels Predicaires
• Curia General de l'òrde a Roma