flink: verschil tussen versies

Interactief door geschiedenis bladeren

← Oudere bewerking Nieuwere bewerking →

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud

VisueelWikitekst

In de regel

Versie van 1 mei 2024 15:47

Nederlands

Uitspraak

Geluid: flink (hulp, bestand)
IPA: /flɪŋk/

Woordafbreking

flink

Woordherkomst en -opbouw

Ontleend aan Middelnederduits flink 'vlug, behendig', al dan niet via Hoogduits flink 'id.'. Verwant met Middelnederlands vlinken. ^[1]
Oorspronkelijk in de betekenis 'vlug, behendig', (figuurlijk) 'vlug van begrip, pienter' voor het eerst aangetroffen in 1655 ^[2]. Deze betekenis is nog steeds behouden als bijwoord. De huidige betekenis in het Nederlands van ‘fors, stevig’ (van postuur, lichaamsbouw) is mogelijk ontstaan in het veelvuldig gebruik ervan met "kloek".^[3]

Bijvoeglijk naamwoord

flink

(anatomie) groot en/of stevig, krachtig van lichaamsbouw
- Je zoon is al een flinke jongen geworden.
groot van afmeting of hoeveelheid
- Hij nam een flinke teug van het bierflesje.
- Jan heeft een flink pak slaag gekregen.
(figuurlijk) sterk van karakter
- Wees een flinke jongen en gedraag je.
(verouderd) vlug, snel
▸ De oude generaal maakt zoo flink mogelijk een buiging voor mevrouw Van Hake, en zegt te hopen dat hij haar niet te veel derangeerde.^[4]

Synoniemen

[1]: fors [1]
[2]: aanzienlijk [2], behoorlijk [1], fors [3]

Afgeleide begrippen

[3]: flinkerd

Vertalingen

1. stevig van lichaamsbouw

2. groot van afmeting of hoeveelheid

Duits: stattlich ^(de), kräftig ^(de), anständig ^(de), tüchtig ^(de)
Engels: considerable ^(en)

Frans: gros ^(fr)
Spaans: considerable ^(es)

3. sterk van karakter

Duits: tüchtig ^(de)
Engels: brave ^(en)

Frans: courageux ^(fr), énergique ^(fr)
Spaans: firme ^(es), valiente ^(fr)

Bijwoord

flink

in hoge mate, veel, snel
- Als ze wil kan ze flink eten.
▸ Ik zette er flink de pas in en na een tijdje begon ik bijna te rennen want ik kon de hamburgers al ruiken!^[5]

Synoniemen

behoorlijk

Afgeleide begrippen

flinkerd, flinkheid, flinkig, flinks, flinkweg

Uitdrukkingen en gezegden

Flink in de bus blazen

Vertalingen

1. in hoge mate

Duits: stattlich ^(de), kräftig ^(de), anständig ^(de), tüchtig ^(de)
Engels: considerably ^(en)

Frans: vaillamment ^(fr)

Gangbaarheid

Het woord flink staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "flink" herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
100 %	van de Vlamingen.^[6]

Meer informatie

Zie Wikipedia voor meer informatie.

Verwijzingen

↑ flink op website: Etymologiebank.nl
↑ "flink" in:
Sijs, Nicoline van der
, Chronologisch woordenboek. De ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen, 2e druk, Amsterdam / Antwerpen: Veen, 2002; op website dbnl.org; ISBN 90 204 2045 3
↑ flink op website: Etymologiebank.nl
↑ Weblink bron
J.J. Cremer
Romantische werken, Deel IX (1879), D. Noothoven van Goor, Leiden in: Dokter Helmond en zijn vrouw, p.134 op dbnl.org
↑
Tim Voors
“Alleen, De Pacific Crest Trail te voet van Mexico naar Canada”, eBook: Mat-Zet bv, Soest (2018), Fontaine Uitgevers
↑ Door archive.org gearchiveerde versie van 21 oktober 2019 “Word Prevalence Values” op ugent.be

Afrikaans

Bijvoeglijk naamwoord

flink

flink
«Aangenaam verras, maar met ’n flinke skeut sinisme.»
Aangenaam verrast, maar met een flinke scheut cynisme.

Duits

Uitspraak

Geluid: flink (hulp, bestand)
IPA: /flɪŋk/

Woordafbreking

flink

Woordherkomst en -opbouw

Ontleend aan Middelnederduits flink, ontwikkeld uit "blinkend, flikkerend" (vergelijk qua betekenis Blitzkrieg), verwant aan Duits flinken (verouderd) "glanzen" ^[1]

Bijvoeglijk naamwoord

flink

vlug, snel

Verwijzingen

↑ Weblink bron
Wolfgang Pfeifer et al.
“Etymologisches Wörterbuch des Deutschen”, digitalisierte und von Wolfgang Pfeifer überarbeitete Version im Digitalen Wörterbuch der deutschen Sprache (1993)

[qflink1-1] flink op website: Etymologiebank.nl

[p{{{1}}}-2] "flink" in:
Sijs, Nicoline van der
, Chronologisch woordenboek. De ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen, 2e druk, Amsterdam / Antwerpen: Veen, 2002; op website dbnl.org; ISBN 90 204 2045 3

[qkloek2-3] flink op website: Etymologiebank.nl

[Romantische_werken,_p._p.134-4] Weblink bron
J.J. Cremer
Romantische werken, Deel IX (1879), D. Noothoven van Goor, Leiden in: Dokter Helmond en zijn vrouw, p.134 op dbnl.org

[Alleen,_De_Pacific_Crest_Trail_te_voet_van_Mexico_naar_Canada-5] 
Tim Voors
“Alleen, De Pacific Crest Trail te voet van Mexico naar Canada”, eBook: Mat-Zet bv, Soest (2018), Fontaine Uitgevers

[6] Door archive.org gearchiveerde versie van 21 oktober 2019 “Word Prevalence Values” op ugent.be

[Etymologisches_Wörterbuch_des_Deutschen-7] Weblink bron
Wolfgang Pfeifer et al.
“Etymologisches Wörterbuch des Deutschen”, digitalisierte und von Wolfgang Pfeifer überarbeitete Version im Digitalen Wörterbuch der deutschen Sprache (1993)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[1]

@@ Regel 1: / Regel 1: @@
 {{=nld=}}
 {{-pron-}}
-<!--*{{WikiW|IPA}}: {{IPA|/xxxx/}}-->
+*{{sound}}: {{audio|nl-{{pn}}.ogg|{{pn}}|nld}}
-*[[WikiWoordenboek:IPA|IPA]]: {{IPA|/flɪŋk/}}
+*{{WikiW|IPA}}: {{IPA|/flɪŋk/|nld}}
 {{-syll-}}
 *flink
-{{-adjc-}}
+{{-etym-}}
+* Ontleend aan Middelnederduits ''{{Q|flink|gml}}'' 'vlug, behendig', al dan niet via Hoogduits ''{{Q|flink|deu}}'' 'id.'. Verwant met {{dum}} ''{{Q|vlinken|dum}}''. {{ebank|flink1}}
-{{adjcomp|flink|flinke|flinker|flinkere|flinkst|flinkste}}
+* Oorspronkelijk in de betekenis 'vlug, behendig', ''(figuurlijk)'' 'vlug van begrip, pienter' voor het eerst aangetroffen in 1655 {{sijs}}. Deze betekenis is nog steeds behouden als bijwoord. De huidige betekenis in het Nederlands van ‘fors, stevig’ (van postuur, lichaamsbouw) is mogelijk ontstaan in het veelvuldig gebruik ervan met "[[kloek#Bijvoeglijk naamwoord|kloek]]".{{ebank|kloek2}}
-'''flink'''
-#stevig van lichaamsbouw
+{{adjcomp|p=1|{{pn}}|[[{{pn}}e]]|[[{{pn}}er]]|[[{{pn}}ere]]|[[{{pn}}st]]|[[{{pn}}ste]]|part=[[{{pn}}s]]|partcomp=[[{{pn}}ers]]}}
-#:''Je zoon is al een '''flinke''' jongen geworden.''
+{{-adjc-|nld}}
+'''{{pn}}'''
+#{{anatomie|nld}} groot en/of stevig, krachtig van lichaamsbouw
+{{bijv-1|Je zoon is al een '''flinke''' jongen geworden.}}
 #groot van afmeting of hoeveelheid
-#:''Hij nam een '''flinke''' teug van het bierflesje.''
+{{bijv-1|Hij nam een '''flinke''' teug van het bierflesje.}}
-#:''Jan heeft een '''flink''' pak slaag gekregen.''
+{{bijv-1|Jan heeft een '''flink''' pak slaag gekregen.}}
-#sterk van karakter
+#{{figuurlijk|nld}} sterk van karakter
-#:''Wees een '''flinke''' jongen en gedraag je.''
+{{bijv-1|Wees een '''flinke''' jongen en gedraag je.}}
+#{{verouderd|nld}} vlug, snel
+{{citeer |web|citaat=De oude generaal maakt zoo '''flink''' mogelijk een buiging voor mevrouw Van Hake, en zegt te hopen dat hij haar niet te veel derangeerde.|auteur=J.J. Cremer |titel= Romantische werken |intitel=Dokter Helmond en zijn vrouw |uitgave=Deel IX |uitgever=D. Noothoven van Goor, Leiden |jaar=1879 |url=https://www.dbnl.org/tekst/crem001roma10_01/crem001roma10_01_0014.php?q=|website=dbnl.org|pagina=p.134}}
 {{-syn-}}
+*[1]: [[fors#Bijvoeglijk naamwoord|fors]] [1]
-#[[fors]]
+*[2]: [[aanzienlijk#Bijvoeglijk naamwoord|aanzienlijk]] [2], [[behoorlijk#Bijvoeglijk naamwoord|behoorlijk]] [1], [[fors#Bijvoeglijk naamwoord|fors]] [3]
-#[[behoorlijk]]
 {{-drv-}}
-*[[flinkerd]]
+*[3]: [[flinkerd]]
 {{-trans-}}
 {{trans-top|1. stevig van lichaamsbouw}}
@@ Regel 25: / Regel 31: @@
 *{{eng}}: {{trad|en|sturdy}}, {{trad|en|strapping}}
 *{{fra}}: {{trad|fr|ferme}}, {{trad|fr|solide}}
+{{trans-mid}}
+*{{nor}}: {{trad|no|røslig}}
+*{{nno}}: {{trad|nn|røsleg}}, {{trad|nn|røseleg}}
+*{{spa}}: {{trad|es|robusto}}
 {{trans-bottom}}
 {{trans-top|2. groot van afmeting of hoeveelheid}}
 *{{deu}}: {{trad|de|stattlich}}, {{trad|de|kräftig}}, {{trad|de|anständig}}, {{trad|de|tüchtig}}
 *{{eng}}: {{trad|en|considerable}}
+{{trans-mid}}
 *{{fra}}: {{trad|fr|gros}}
+*{{spa}}: {{trad|es|considerable}}
 {{trans-bottom}}
 {{trans-top|3. sterk van karakter}}
 *{{deu}}: {{trad|de|tüchtig}}
 *{{eng}}: {{trad|en|brave}}
+{{trans-mid}}
 *{{fra}}: {{trad|fr|courageux}}, {{trad|fr|énergique}}
+*{{spa}}: {{trad|es|firme}}, {{trad|fr|valiente}}
 {{trans-bottom}}
+{{-adverb-|nld}}
-{{-nladvb-}}
 '''{{pn}}'''
-#in hoge mate
+#in hoge mate, veel, snel
-{{bijv-1|Als ze wil kan ze '''{{pn}}''' eten.}}
+{{bijv-1|Als ze wil kan ze '''flink''' eten.}}
+{{citeer|boek|jaar=2018|auteur=Tim Voors|titel=Alleen, De Pacific Crest Trail te voet van Mexico naar Canada|uitgave=eBook: Mat-Zet bv, Soest|uitgever=Fontaine Uitgevers|taal=nl|citaat= Ik zette er '''flink''' de pas in en na een tijdje begon ik bijna te rennen want ik kon de hamburgers al ruiken!}}
 {{-syn-}}
 *[[behoorlijk]]
+{{-drv-}}
+*[[flinkerd]], [[flinkheid]], [[flinkig]], [[flinks]], [[flinkweg]]
+{{-expr-}}
+{{expr|'''Flink''' in de bus blazen|}}
 {{-trans-}}
 {{trans-top|1. in hoge mate}}
 *{{deu}}: {{trad|de|stattlich}}, {{trad|de|kräftig}}, {{trad|de|anständig}}, {{trad|de|tüchtig}}
 *{{eng}}: {{trad|en|considerably}}
+{{trans-mid}}
 *{{fra}}: {{trad|fr|vaillamment}}
 {{trans-bottom}}
+{{-preval-}}
+{{wel-GB}}
+{{crr13|N=100|V=100}}
+{{-info-}}
+{{refs}}
-{{-info-}}
+{{=afr=}}
+{{-afadjc-|flink|attr=flinke|nocomp=1}}
+{{-adjc-|afr}}
+'''flink'''
+#[[#Nederlands|flink]]
+{{bijv-2|Aangenaam verras, maar met ’n '''flinke''' skeut sinisme.|Aangenaam verrast, maar met een '''flinke''' scheut cynisme.}}
+{{=deu=}}
-[[de:flink]]
+{{-pron-}}
-[[en:flink]]
+*{{sound}}: {{audio|de-{{pn}}.ogg|{{pn}}|deu}}
-[[fr:flink]]
+*{{WikiW|IPA}}: {{IPA|/flɪŋk/|deu}}
-[[hu:flink]]
+{{-syll-}}
-[[id:flink]]
-[[io:flink]]
+*flink
+{{-etym-}}
-[[ko:flink]]
+*Ontleend aan Middelnederduits {{Q|flink|gml}}, ontwikkeld uit "blinkend, flikkerend" (vergelijk qua betekenis [[Blitzkrieg]]), verwant aan Duits {{Q|flinken|deu}} ''(verouderd)'' "glanzen" {{citeer b |web|auteur= Wolfgang Pfeifer et al. |titel=Etymologisches Wörterbuch des Deutschen |jaar=1993 |uitgave= digitalisierte und von Wolfgang Pfeifer überarbeitete Version im Digitalen Wörterbuch der deutschen Sprache|url=https://www.dwds.de/wb/etymwb/flink|bezochtdatum=01-05-2024}}
-[[no:flink]]
+{{-adjc-|deu}}
-[[pl:flink]]
+'''{{pn}}'''
-[[sv:flink]]
+#vlug, snel
-[[vi:flink]]
+{{refs}}

	stellend	vergrotend	overtreffend
onverbogen	flink	flinker	flinkst
verbogen	flinke	flinkere	flinkste
partitief	flinks	flinkers	-