Frida Kahlo

Frida Kahlo

Jidayikbûn	6ê tîrmeha 1907an Coyoacán (d) (Meksîk)
Mirin	13ê tîrmeha 1954an (47 salî) Coyoacán (d)
Cihê goristanê	Coyoacán (en)
Navê jidayikbûnê	Magdalena Frida Carmen Kahlo
Hevwelatî	Meksîk
Pîşe	Wênesaz
Bav	Guillermo Kahlo (en)
Xwişk û bira	Cristina Kahlo y Calderón (en)
Hevjîn	Diego Rivera (ji 1929 heta 1939) Diego Rivera (ji 1940 heta 1954)
Qadên xebatê	Nîgar, Rojnivîsk, painting of Mexico (d)
Partiya siyasî	Mexican Communist Party (en) (1927-1951)
Tevger	Surrealîzm, magic realism (en)
Représentée par	Artists Rights Society (en)
Şêweyên hunerê	Portrait painting (en), self-portrait (en), portre (en)

Xebatên navdar

Still Life: Pitahayas (d), The Two Fridas (d)

Şanenav

lewheya yadîgar

Biguhêre - Kodê biguhêre - Wîkîdaneyê biguhêre

Magdalena Carmen Frida Kahlo y Calderón (6'ê tîrmehê 1907 - 13'ê tîrmehê 1954 ^[1]) wênesazekeke meksîkî bû ku bi gelek portreyên xwe, xwe-portreyên xwe, û karên xwe yên ku ji xweza û berhemên Meksîkê îlhama xwe digirt tê zanîn.

Wê çanda gelêrî ya welêt îlhama xwe girt û şêwazek hunera gelêrî ya naîf bi kar anî da ku pirsên nasname, postkolonyalîzm, zayend, sinif û nijad di civaka meksîkî de bikole.^[2] Di tabloyên wê de gelek caran hêmanên otobiyografîk ên xurt hebûn û realîzm bi fantaziyê re tevlihev dikirin. Ji bilî endambûna tevgera Mexicayotl a piştî şoreşê, ku dixwest nasnameya meksîkî diyar bike, Kahlo wekî surrealîst an realîstek efsûnî hate bi nav kirin.^[3] Ew bi wênekirina serpêhatiya xwe ya êşa kronîk tê naskirin.^[4]

Kahlo ku bavê xwe alman û dayika mestiza bû, piraniya zaroktî û jiyana xwe ya mezinan li La Casa Azul, mala malbata wê ya li Coyoacán derbas kir - ku neha wekî Muzexaneya Frida Kahlo bi gelemperî tê gihîştin. Her çend ew di zarokatiya xwe de ji ber nexweşiya felcê seqet bû, Kahlo xwendekarek hêvîdar bû ku ber bi dibistana bijîjkî ve diçû heya ku di 18 saliya xwe de di qezayek otobusê de birîndar bû. Ev bûyer bû sedema êş û pirsgirêkên wê yên bijîjkî yên heyatî. Di dema saxbûna xwe de, bi fikra hunermendiyê vegerî eleqeya xwe ya zarokatiyê ya hunerê.

Berjewendiyên Kahlo di siyaset û hunerê de bû sedem ku ew di sala 1927an de beşdarî Partiya Komunîst a Meksîkî bibe, bi wê re ew hunermendê meksîkî yê heval Diego Rivera nas kir. Cot di sala 1929an de zewicî ^[5] û dawiya salên 1920an û destpêka 1930an de li Meksîk û Dewletên Yekbûyî bi hev re rêwîtiyê kirin. Di vê demê de, wê şêwaza xwe ya hunerî pêş xist, îlhama xwe ya sereke ji çanda gelêrî ya meksîkî kişand, û bi piranî xwe-portreyên piçûk ên ku hêmanên ji baweriyên pêş-kolombî û katolîk tevlihev dikirin, xêzkir.

Tabloyên wê eleqeya hunermendê surrealîst André Breton kişande ser xwe, yê ku di sala 1938an de li New Yorkê li Galeriya Julien Levy yekem pêşangeha takekesî ya Kahlo saz kir; pêşangeh serketî bû û di sala 1939an de li Parîsê pêşangehek din hat pêşandan. Dema ku pêşangeha fransî kêmtir serketî bû, Muzeya Louvre tabloyek ji Kahlo ya bi navê The Frame kirî, û ew kir yekem hunermenda meksîkî ku di berhevoka wan de cih girt. Di salên 1940an de, Kahlo beşdarî pêşangehan li Meksîk û Dewletên Yekbûyî bû û wekî mamosteyek hunerê xebitî. Ew li Escuela Nacional de Pintura, Escultura y Grabado ("La Esmeralda") ders da û endama damezrîner ê Seminario de Cultura Mexicana bû.

Tenduristiya Kahlo her gav di heman dehsalê de dest bi xerabûnê kir. Wê yekem pêşangeha xwe ya takekesî li Meksîkê di sala 1953an de li dar xist, demek berî mirina wê ya di sala 1954an de. Kahlo di 47 saliya xwe de jiyana xwe ji dest da.

Karê Kahlo wekî hunermendek heya dawiya salên 1970an nenas ma, heta ku xebata wê ji nû ve ji hêla dîroknasên hunerî û çalakvanên siyasî ve bê vedîtin. Di destpêka salên 1990an de, ew ne tenê di dîroka hunerê de bû kesayetek naskirî, lê ew ji bo Chicanos, tevgera femînîzmê û civaka LGBTQ+ jî wekî îkonek tê hesibandin. Xebata Kahlo di qada navneteweyî de wekî sembola kevneşopiyên neteweyî û xwecihî yên meksîkî û ji hêla femînîstan ve tê pîroz kirin.^[6]