Frida Kahlo
Frida Kahlo | |
---|---|
Nayanak | Magdalena Carmen Frida Kahlo y Calderón 6 Hulio 1907 Coyoacán, Siudad ti Mehiko, Mehiko |
Natay | 13 Hulio 1954 Coyoacán, Siudad ti Mehiko, Mehiko | (tawen 47)
Edukasion | Bukod nasursuruan |
Nakaam-ammuan | Pinintaan |
Nalatak nga obra |
|
Tignay | Surealismo, Engkanto a realismo |
A(s)sawa | Diego Rivera (n. 1929; dib. 1939) (n.} 1940) |
Ni Frida Kahlo de Rivera (Hulio 6, 1907- Hulio 13, 1954; nayanak a kas ni Magdalena Carmen Frieda Kahlo y Calderón)[1] ket maysa idi a Mehikano a pintor, a naipasngay idiay Coyoacán,[2] a kasayaatan nga ammo kadagiti bukodna a retrato.[3]
Ni Kahlo ket nangrugi ken nagpatingnga idiay Siudad ti Mehiko, iti pagtaenganna nga ammo a kas ti Asul a Balay. Isu ket nangited ti petsa iti pannakaiyanak iti Hulio 7, 1910, ngem ti sertipikado ti pannakaiyanakna ket mangipakpakita iti Hulio 6, 1907.Naipagpagarup a ni Kahlo ket kinayatna a maitumpong ti pannakaipasngayna iti rugi tiMehikano a rebolusion tapno ti biagna ket mangrugi ti moderno a Mehiko. Idi agtawen ti innem, ni Frida ket nasakitan iti polio, a gapuanan ti nakutkuttong a pannakaiparang ti kanawan a sakana. Daytoy ket nagtultuloy a permanente.[4] Dagiti obrana ken rinamrambakan idiay Mehiko a kas emblamatiko ti nailian ken patneng a tawidan, ken babaen dagiti peminista para kadagiti awan kompromisona a pannakaipakita ti babai a pannakaipadas ken porma.[5]
Ti Mehikano a kultura ken Amerindiano a kultural a tawid ket nangruna kadagiti obrana, a sagpaminsan a nailaslasin a kas ti Ampapaok nga arte wenno folk nga arte.[6] Dagiti obrana ket nainlawlawagan pay a kas "surealista", ken idi 1938 ni André Breton, ti nangruna a nagirugi ti surealista a tignay, ket nangibagbaga ti arte ni Kahlo a kas maysa a "lasos ti likmut ti maysa a bomba".[5]
Ni Kahlo ket adda ti nalaka a managbalbaliw a pannakiasawa iti nadayeg a Mehikano nga artista a ni Diego Rivera. Isu ket nagsagsagaba ti dagup ti kabibiagna kadagiti parikut ti salun-at, nga adu kadagitoy ket naala manipud iti maysa nga aksidente ti trapiko idi isu ket maysa a agtutubo. Dagitoy a banag ket nairepresenta kadagiti obrana, nga adu kadagitoy ti bukod a retrato iti maysa a kita wenno sabsabali pay. Insingsingasing ni Kahlo a, "Ipinpintak ti bagik gapu ta kanayonak nga agmaymaysa ken gapu ta siak ti suheto nga ammok unay."[7] Inbagana pay ket, "Naipasngayak a maysa a puta. Naipasngayak a maysa a pintor."[8]
Kinaubing ken pamilia
[urnosen | urnosen ti taudan]Ni Frida Kahlo ket naipasngay idi Hulio 6, 1907, idiay balay ti nagannak kaniana, nga ammo a kas ti La Casa Azul (Ti Asul a Balay), idiay Coyoacán. Iti dayta a panawen, ti Coyoacán ket maysa idi a bassit nga ili idiay ruar ti Siudad ti Mehiko.
Ti amana, ni Guillermo Kahlo (1871–1941), ket naipasngay idi a kas ni Carl Wilhelm Kahlo idiay Pforzheim, Alemania, ti anak a lalaki ni Jakob Heinrich Kahlo ken Henriette Kaufmann. Immalisda manipud idiay Hungaria ken napanda idiay Alemania, ti anakda a lalaki a ni Wilhelm ket nayanak idi 1872. Ni Carl Wilhelm Kahlo ket nagbanbaniaga idiay Mehiko idi las-ud ti 1891 idi isu ket agtawen ti sangapulo ket siam ken, idi isasangpetna, binaliwanna ti Aleman nga apelyidona a, Wilhelm, iti Espaniol a kapadpadana, iti Guillermo. Ni Frida ken dagiti dadduma pay ket nangibagbaga a ti amana ket kaputotan ti Hungaro Hudio.[9][10] (Maysa a libro [11] ket nangibagbaga a ni Guillermo ket naiyanakidi iti Protestante a nagannak idiay Frankfurt ken Pforzheim.[12] Ti maysa a nagreprepaso ket nangibagbaga a ni Frida ket kinaykayatna a maliklikan a maisilpo kadagiti partido ti Nazi.[13])
Ti ina ni Frida, Matilde Calderón y Gonzalez, ket maysa idi a nagraraem a Romano Katoliko iti nangruna a Amerindiano, ken kas pay ti Espaniol, a kaputotan.[14] Dagiti nagannak ken ni Frida ket nakiassawada kalpasan ti ipupusay ti immuna nga asawa ni Guillermo, a napasamak idi nayanak ti maikadua nga anakna. Urayno ti pananakiasawada ket saan a naragsak, ni Guillermo ken Matilde addada iti uppat nga annak a babbai, a ni Frida being ti maikatlo. Isu ket adda ti dua a bakbaket a kagudua a kakabsat a naipadakkel iti isu met laeng a sangkabalayan. Nangibagbaga ni Frida nga isu ket dimakkel iti lubong a napalikmutan kadagiti babbai. Nupay kasta, iti las-ud ti kabibiagna, ni Frida ket nagtultuloy a nagay-ayat iti amana.
To Mehikano a Rebolusion idi las-ud ti 1910, idi ni Kahlo ket agtawen ti tallo. Ni Kahlo kalpasan daytoy ket nagtunton nga isu ket naipasngay idi 1910, a naipagarup a dagitit tattao ket maitaripnong kaniana ti rebolusion. Kadagiti sinursuratna, linaglagipna a ti inana ket nangiseserrek kaniana ken dagiti kakabsatana idiay uneg ti balayda idi las-ud ti panagipalpaltog kadagiti kalsada idiay ilina.
Ni Kahlo ket nasakitan ti polio idi agtawen ti innem, a nakaibati ti naing-ingpis a kanawan a sakana ngem ti kanigid, nga inababonganna daytoy idi babaen ti panagkawkawes kadagiti atiddog ken, namarisan a palpalda. Adda pay dagiti nagibagbaga nga isu ket nagsagsagaba pay manipud iti spina bifida, ti maipapan ti kinaubing a sakit a mabalin a nakaapektaran ti panagrang-ay ti duri ken sakana.[15] A kas maysa a babai, isu ket nakibinglay iti boksing ken dagiti nadumaduma pay nga isport. Idi 1922, ni Kahlo ket naiserrek idi idiay Preparatoria, maysa kadagiti kangrunaan nga eskuela idiay Mehiko, nga idiay ket maysa laeng kadagiti lima a babbai. Timmipon ni Kahlo iti maysa a barkada iti dayta nga eskuela ken naayatan iti napigsa a personalidad daytoy, ni Alejandro Gómez Arias. Iti daytoy a las-ud a paset ti panawen, ni Kahlo ket nakasaksi ti naranggas a naarmasan a salisal kadagiti kalkalsada ti Siudad ti Mehiko idi nagtultuloy ti Mehikano a Rebolusion.
Idi Septiembre 17, 1925, ni Kahlo ket agluglugan idi ti bus a naipdungpar ti tranbia akarro. Isu ket nakaibtur ti nakaro a pannakasugat a kas nagbanagan ti daytoy nga aksidente, a mairaman ti natukkol a duri, ti natukkol nga aliwadang, dagiti natukkol a paragpag, ti natukkol a patong, sangapulo ket maysa kebradura iti kanawan a sakana, ti nalusit ken a nablo a kanawan a saka, ken ti nablo nga abaga. Ken ti pay, maysa a landok a ket pagiggaman ket timmudok iti tianna ken ti matrisna, a nangdadael ti kapasidadna nga aganak.
Dagiti nagibasaran
[urnosen | urnosen ti taudan]- ^ Herrera, Hayden (1983). Biograpia ni Frida Kahlo. New York: HarperCollins. ISBN 978-0-06-008589-6.
- ^ "Frida Kahlo". Smithsonian.com. Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2012-10-20. Naala idi 2008-02-18.
- ^ Frida Kahlo babaen ni Adam G. Klein
- ^ Andrea, Kettenmann (1993). Frida Kahlo: Ut-ot ken Regget. Köln: Benedikt Taschen Verlag GmbH. p. 3. ISBN 3-8228-9636-5.
- ^ a b Norma Broude, Mary D. Garrard. Ti Agpadpadakkel a diskurso: pemenismo ken pakasaritaan ti arte. 1992, panid 399
- ^ Karl, Ruhrberg; Schneckenburger, Manfred; Christiane, Fricke; Klaus, Honnef (2000). Frida Kahlo: Ti Arte ti Maika-20 a Siglo: Pinintaan, Eskultura, Baro a Midia, Potograpia. Köln: Benedikt Taschen Verlag GmbH. p. 745. ISBN 3-8228-5907-9.
- ^ Andrea Kettenmann, Frida Kahlo. Frida Kahlo, 1907–1954: ut-ot ken regget panid 27
- ^ Birbiruken ni Frida Kahlo
- ^ Ti Labes ti Mexicanidad: Dagiti sabali par a Ramut a Kasiasino ni Frida Kahlo Babaen ni Leslie Camhi. The Forward, Septiembre 26, 2003
- ^ Hayden Herrara, Frida: Ti Biograpia ni Frida Kahlo, 1983 p5
- ^ Fridas Vater: Der Fotograf Guillermo Kahlo babaen ni Gaby Franger ken Rainer Huhle
- ^ Ronnen, Meir (2006-04-20). "Ti ama ni Frida Kahlo ket saan a pudno a Hudio". The Jerusalem Post. Naala idi 2009-09-02.
- ^ "Ti ama ni Frida Kahlo ket saan nga Hudio". The Jerusalem Post, Abril 20, 2006
- ^ "Frida Kahlo (1907–1954), Mehikano a Pintor". Biography. Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2004-03-24. Naala idi 2007-06-02.
- ^ Budrys, Valmantas (Pebrero 2006). "Neurolohikal a Pakakurangan iti Biag ken Obra ni Frida Kahlo". Europeano a Neurolohia. 55 (1): 4–10. doi:10.1159/000091136. ISSN 1421-9913. PMID 16432301. Naala idi 2008-01-22.
Bibliograpia
[urnosen | urnosen ti taudan]- Pierre, Clavilier (2006). Frida Kahlo, les ailes froissées, ed Jamsin ISBN 978-2-912080-53-0
- Fuentes, C. (1998). Diario ni Frida Kahlo. Harry N. Abrams, Inc. (Marso 1, 1998). ISBN 0-8109-8195-5.
- Gonzalez, M. (2005). Frida Kahlo – Maysa a Biag Naiyarkibo 2013-10-29 iti Wayback Machine. Socialist Review, Hunio 2005.
- Palpalko dagiti Arte: Frida Khalo. Panagpabuya iti Tate Modern, Hunio 9 – Oktubre 9, 2005. The Guardian, Mierkoles Mayo 18, 2005. Naala idi Mayo 18, 2005.
- Nericcio, William Anthony. (2005). Ti Maysa a Naikeddenga a 'Mehikano' ken 'Amerikano' Semi[erotiko a Panakaipatarus: Ni Frida Kahlo iti Mata ni Gilbert Hernandez.
- Tibol, Raquel (kasisigud 1983, Ingles a panakaipatarus 1993 babaen ni Eleanor Randall) Frida Kahlo: ti silulukat a biag. Estados Unidos: Unibersidad ti New Mexico a Pagmalditan. ISBN 0-8263-1418-X
- Turner, C. (2005). Photographing Frida Kahlo. The Guardian, Mierkoles Mayo 18, 2005. Naala idi Mayo 18, 2005.
- Zamora, M. (1995). Dagiti Surat ni Frida Kahlo: Cartas Apasionadas. Chronicle Books (Nobiembre 1, 1995). ISBN 0-8118-1124-7
- The Diary of Frida Kahlo. Pangyuna ni Carlos Fuentes. Salaysay babaen ni Sarah M. Lowe. Londres: Bloomsburry, 1995. ISBN 0-7475-2247-2
- Jay Griffiths (2011). Ti Maysa a Surat ti Ayat manipud iti maysa a Walang a Bulan, Text Publishing, Melbourne Australia.
- "Ti pagiddaan ni Frida" (2008) – ti maysa a nobela a naibatay iti biag ni Frida Kahlo baaben ti Kroata mannurat a ni Slavenka Drakulic. Penguin (saan a klasiko) ISBN 978-0-14-311415-4
Dagiti akinruar a silpo
[urnosen | urnosen ti taudan]- Dagiti midia a mainaig ken ni Frida Kahlo iti Wikimedia Commons
- Dagiti inadaw a sasao a mainaig ken ni Frida Kahlo iti Wikiquote (iti Ingles)
- Ti opisial a sitio ni Frida Kahlo
- Dagiti kompleto nga obra ni Frida Kahlo Naiyarkibo 2015-04-21 iti Wayback Machine