Winowôcz

Winowôcz (abò akùzatiw^[1]; łac. casus accusativus) – jeden òd zanôleżnëch przëpôdków, nôpierszą fùnkcją chtërnégò je wërażenié òbiektu dzejaniô (to je blëższégò dopełnieniô).

We wszëtczich indoeùropejsczich jãzëkach fòrmë nazéwôcza i winowôcza dzecnégò ôrtu pòkrëwają sã. W słowiańsczich jãzëkach jesz w głãbòczi historie pòkrëlë sã téż nazéwôcz i winowôcz nieżëwòtnëch jistników chłopsczégò ôrtu w pòjedinczi lëczbie (stoji kòscół – widzã kòscół). Pózni, na różnëch historicznëch etapach, to samò spòtkało jistniczi białgłowsczégò ôrtu òdmianë na -*i (krew gãstnieje – widzã 'krew ), a téż jistniczi w wielny lëczbie we wszëtczich òdmianach (stoją kòscołë – widzã kòscołë).

W kaszëbsczim jãzëkù jistniczi chłopsczégò ôrtu, chtërne òznôczają òsobë, charakterizëją sã òsoblëwą kategorią chłopskòpersonowoscë. Fòrmë winowôcza taczich jistników pòkrëwają sã z fòrmama rodzôcza (na przëmiôr: nie bëło drёchów – widzã drёchów). Niechłopskòpersonowé fòrmë winowôcza pòkrëwają sã w kaszëbsczim jãzëkù z fòrmama nazéwôcza (na przëmiôr: Jaczé snôżé brzedżi! – widzã brzedżi)