o

Raganv, ger-perc'hennañ, hag araogenn.

  Raganv-gour

o

1. O gwelet a refet war ho hent, — (Fañch an Uhel, Kontadennoù ar Bobl/3, Al Liamm, 1988, p. 90.)

   • Ne ouzon ket, ma zad, rak o-zri o c'haran, kement an eil evel egile, — (Fañch an Uhel, Kontadennoù ar Bobl/3, Al Liamm, 1988, p. 189.)
   • ... o neuennat ouzh o gedal... — (Lan Inizan, Emgann Kergidu 1, Brest, 1877, eil emb. Al Liamm 1977, p. 166.)

  Anv-gwan perc'hennañ

o

1. Anv-gwan-perc'hennañ an trede gour lies : o bugale, o dor, o mamm,
   • Dispont kreiz ar brezel, hon tadou ken mad,
     A skuillaz eviti o gwad. — (Taldir, Bro Goz ma Zadou, in Dihunamb!, 15^vet niverenn, miz Gwengolo 1906, p. 248-249.)
2. A c'hoarvez kemmadur dre c'hwezhadenniñ war e lerc'h: o zad, o fenn, o c'hreiz
   • [...] hag o zad, deuet da vezañ kozh, a chome er gêr. — (Fañch an Uhel, Kontadennoù ar Bobl/1, Al Liamm, 1984, p. 223.)
   • Lakaet o doa en o fenn ober bepred hag atav, en noz hag en deiz, war ar maez evel e kêr, brezel da Ganclaux ha d'ar Republikaned, betek o huanad diwezhañ. — (Lan Inizan, Emgann Kergidu 1, Brest, 1877, eil emb. Al Liamm 1977, p. 221.)
   • Bep Sul e taoulinont war bezioù o zud marv ha n'hellont ket mont ha dont d'an iliz hep tremen dre ar vered. — (Tad Medar, An Tri Aotrou, 1981, p. 89.)
3. o-unan,
4. o-daou, o-div,
5. o-zri, o-zeir,
6. o-fevar, o-feder
7. o-femp,
8. o-c'hwec'h

Eus ouzh.

  Araogenn

o ( oc'h dirak ur vogalenn)

1. Dirak un anv-verb ha ne grog ket gant ur vogalenn; gwelout oc'h.

   O selaou emaon. O labourat e oant.

2. Gwelout un den, pe sellout ouzh un den, oc'h ober un dra bennak
3. Klevout pe selaou un den oc'h ober un dra bennak
4. Santout un dra oc'h ober un dra bennak.
5. Kaout mezh, plijadur, oc'h ober un dra bennak:
   • Me 'meus bet plijadur, e Lambaol a-wechoù,
     Oc'h ober tro an iliz gant an holl vannieloù
6. A verk an doare da ober un dra bennak : dre

   O c'hoari buhez fall en devoa kollet e vadoù. — (Erwan ar Moal, Pipi Gonto, Kemper, 1925, p. 1.)

   En em veuzet eo o kouezhañ war he fenn er poull, E-tal ar Poull, YVP

   E vreur a oa bet beuzet o vont d’an Douar Nevez, — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Deuxième Partie, 1970, p. 45.)

   Louiz en deus dic’houzouget e falc’h o troc’hañ raden, — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Deuxième Partie, 1970, p. 110.)

   Oc’h ober lorc’hajoù evel-se he deus fontet he zraoù, — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Deuxième Partie, 1970, p. 163.)

   Petra a c’honezin oc’h ober droug dit ? KAB 1/46

   Ma mab-me en devoa bet ar vedalenn « militaire » ha n’eo ket o chom da sellet en devoa gonezet anezhi, — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Deuxième Partie, 1970, p. 460.)

7. A verk ar c'houlz ma oa c'hoarvezet un dra bennak:
   • Ma faotr a oa bet beuzet o vont d’an Douar Nevez, — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Deuxième Partie, 1970, p. 392.)

• é

• bezañ oc'h ober un dra bennak
• bezañ bet oc'h ober un dra bennak
• bezañ o vont d'ober un dra bennak
• bezañ o vont d'un tu bennak
• setu ... o ...

o

  Ger-mell strizh

1. Furm ar ger-mell strizh dirak un anv-kadarn gourel.
   • O inverno : ar goañv. O autor do livro: oberour al levr. O mesmo : ar memes hini.
   • O que : ar pezh

• ao
• do
• no
• pelo

  Stagell genurzhiañ

o

1. pe
   • E tu? Sei bretone o francese - Ha te zo Breizhad pe Gall?

• oppure

Araogenn : Eus an araogenn geltiek *aw « eus, a » a zeu eus ar wrizienn indezeuropek *h₂eu̯ a gaver er gerioù au « e-maez » e lituaneg, aû (αὖ) « adarre, a-nevez » en henc'hresianeg hag áva e sañskriteg.^[1]

Da geñveriañ gant o en henvrezhoneg, úa, óa en heniwerzhoneg hag ó « eus ; adal(ek) » en iwerzhoneg.

  Araogenn

o /oː/

1. Eus, a.

• lennegel : U1 ohono, U2 ohonot, U3g ohono, U3b ohoni, L1 ohonom, L2 ohonoch, L3 ohonyn.
• komzet : U1 ona i, U2 onat ti, U3g ono fe/fo, U3b oni hi, L1 onon ni, L2 onoch chi, L3 onyn nhw.

• Kemmadur dre vlotaat goude o.

Roll an daveoù :

• ^[1] : Ranko Matasović, Etymological Dictionary of Proto-Celtic, Leyden, Brill, 2009, p. 97.

  Estlammadell

o

1. o
   • O! gymru! O! ferched

     Gwa me, siwazh din.

   • Gwae di

     Gwa te, siwazh dit.

• brezhoneg : gwa ^(br)
• saozneg : woe ^(en)

o

  Ger-mell strizh

1. Furm ar ger-mell strizh dirak un anv-kadarn gourel.
   • O inverno : ar goañv. O autor do livro: oberour al levr. O mesmo : ar memes hini.
   • O que : ar pezh

• ao
• do
• no
• pelo

  Stagell genurzhiañ

o

1. pe (nemet u, dirak ar son /ɔ/).
   • Y tu, eres Bretón o Frances? .