1975

1975
Mit dr Böublatzbsetzig chunnt dr Widerstand gege s blant AKW Wyhl zum Hegschtpunkt.

Anne 1975 chunnt dr Widerstand gege s blant Atomchraftwärch Wyhl zum Hegschtpunkt. Am 27. Jänner haltet Verwaltungsgricht Friburg e Sitzung z Brisach ab go di erscht Dailgnähmigung z briefe. Am Prozäss sin drei Richter un 45 gladene Sachverständigi derby, Chläger sin d Gmaine Ändinge, Forche, Lohr, Saschbe, Schwanaü, Wisswiil un e baar Privatlyt. Am 17. Februar fange d Böuarbeten aa, am 18. Februar stelle si Mannen un Fraue mit ihre Chinder vor d Böumaschine un bringe die eso zum Stillstand. Mit Hundstapfle un Wasserwärfer ruumt d Bolizei dr Blatz am 20. Februar zum erschte Mol. Noch ere Demonschtration am 23. Februar mit 28.000 Dailnämmer bsetze d Atomchraftgeger dr Blatz zum zwaite Mol, des Mol duurt d Bsetzig nyyn Monet. S Frindschaftshüs wird böue un d Volkshochschuel Wyhler Wald grindet. S Verwaltigsgricht Friburg verfiegt schließlig am 21. Merz, ass d Böuarbete mien vorlaifig yygstellt wäre, was am 14. Oktober 1975 vum Verwaltigsgrichtshof Bade-Wirttebärg z Manne noch eme Yyspruch vu dr Landesregierig unter em Ministerbresidänt Hans Filbinger aber wider ufghobe wird. D Landesregierig verzichtet uf d Ruumig vum Blatz un erklert si berait zue Verhandlige. Im Novämber verleen d Burgerinitiative dr Böublatz.

• 1. Jänner: Dr Pierre Graber wird Bundespresidänt vu dr Schwyz.
• 28. Jänner bis 2. Februar: 10. Soledurner Filmdäg
• 30. Jänner bis 7. Februar: 5. Europäischs Managemänt-Simposium z Tafaas, Schwyz
• 13. bis 23. Merz: 45. Gämfer Auto-Salon
• 17. April: Di Rote Khmer unter em Pol-Pot marschiere z Phnom Penh yy. Mit ihre Machtibernahm z Kambodscha fangt e Genozid aa, wu bis zum Sturz vum Pol-Pot-Regime am 7. Jänner 1979 no Schetzige bis zue 2 Millione Mänsche um s Läbe cheme.
• 20. April: Kommunalwahle z Bade-Wirttebärg
• 30. April: Mit dr Eroberig vu Sài Gòn dur di Nordvietnamesisch Volksarmee chunnt dr Vietnamchrieg zum Änd.
• 6. bis 11. Mai: 29. Tour de Romandie
• 12. bis 20. Juni: 39. Tour de Suisse
• 13. bis 15. Juni: 16. Eidgnössisch Jodlerfäscht z Aarau
• 18. bis 23. Juni: Art Basel
• 25. Juni: Mosambik wird unabhängig vu Portugal.
• 27. Juni bis 8. Juli: 25. Internationali Filmfeschtspiil Berlin
• 3. bis 20. Juli: 9. Montreux Jazz Festival
• 5. Juli: Kap Verde verchindet d Unabhängigkait vu Portugal.
• 6. Juli: D Komore wäre unabhängig vu Frankrych.
• 12. Juli: São Tomé un Príncipe wäre unabhängig vu Portugal.
• 12. Juli: Im sidbadische Ruescht wird dr Europa-Park, hite dr grescht Freizytpark z Dytschland, ufgmacht.
• 17. Juli bis 18. Augschte: 30. Breagazer Feschtspiil
• 26. Augschte bis 11. Septämber: 34. Internationali Filmfeschtspiil vu Venedig
• 16. Septämber: S UN-Treihandgebiet Papua-Neiginea, wu vu Auschtralie verwaltet wird, wird unabhängig.
• 30. Septämber: Dr Charles Kowal un d Elizabeth Roemer entdecke dr Themisto, e Mond vum Jupiter.
• 9. bis 19. Oktober: 33. OLMA, Schweizer Messe für Land- und Milchwirtschaft
• 10. Oktober: Papua-Neiginea wird Mitglid bi dr Verainte Natione.
• 26. Oktober: Nationalrots- un Ständerotswahle in dr Schwyz
• 6. Novämber: Griene Marsch: 350.000 Mänsche folgen em Ufruef vum marokkanische Chenig Hassan II. un bsetze d Koloni Weschtsahara, wu vu Spanie ufgee woren isch.
• 10. Novämber: Mit ihre Resolution 3379 bschließt d UN-Generalversammlig, dass Zionismus e Form vu Rassismus un Rassediskriminierig sei. Am 16. Dezämber 1991 wird die Resolution wider zruckgnuu.
• 11. Novämber: Angola wird unabhängig vu Portugal.
• 15. bis 17. Novämber: G6-Gipfel z Rambouillet, Frankrych
• 22. Novämber: Zwee Däg noch em Dod vum Franco wird dr Juan Carlos zum Chenig vu Spanie proklamiert, was in dr Folg zum Ibergang vum Franquismus zur Demokraty fiert.
• 25. Novämber: Suriname wird unabhängig vu dr Niderlande.
• 29. Novämber: Im Brief an dr Paul Allen brucht dr Bill Gates zum erschte Mol dr Name «Microsoft».
• 7. Dezämber: Nyyn Däg no dr Unabhängigkaiterklerig vu Oschttimor bsetze Druppe vu Indinesie s Biet.

• 11. Jänner: Matteo Renzi, italienische Bolitiker
• 11. Jänner: Timbuktu, schwedische Rapper un Reggaemusiker
• 12. Jänner: Alexander Bonde, dytsche Bolitiker
• 19. Februar: Andrea Lindlohr, dytschi Bolitikeri
• 1. Merz: Akrobatik, US-amerikanische Rapper
• 25. Merz: Sabine Timoteo, Schwyzer Schauspileri
• 28. April: Federica Diémoz, italienischi Sprochwisseschaftleri
• 29. April: Gustav, Schwyzer Musiker
• 7. Mai: Michael Kretschmer, dytsche Bolitiker
• 10. Mai: Martin Hannes Graf, Schwyzer Germanischt
• 13. Mai: Andreas Jung, dytsche Bolitiker
• 24. Mai: Fabienne Hadorn, Schwyzer Schauspileri, Sängeri un Dänzeri
• 1. Juni: Frauke Petry, dytschi Bolitikeri
• 4. Juni: Angelina Jolie, US-amerikanischi Schauspiileri
• 7. Juni: Cornelia Boesch, Schwyzer Färnsehschurnalischti
• 19. Juni: Kafi Freitag, Schwyzer Bloggeri
• 23. Juni: Mona Vetsch, Schwyzer Moderatori
• 6. Juli: 50 Cent, US-amerikanische Rapper
• 7. Juli: Nina Hoss, dytschi Schauspileri
• 23. Juli: Didier Lemaire, franzesische Bolitiker
• 26. Juli: Liz Truss, britischi Bolitikeri
• 18. Augschte: Stephanie Gossger, dytschi Schauspileri
• 27. Septämber: Isabelle Körner, dytschi Färnsehjournalischti
• 17. Novämber: Raphael Golta, Schwyzer Bolitker
• 17. Novämber: Martin O., Schwyzer Musiker
• 14. Dezämber: Stefanie Grob, Schwyzer Spoken Word-Literatin
• 30. Dezämber: Scott Chipperfield, australisch-schwyzerische Fueßballspiler

Datum nit bekannt

• Ginny Andersen, neiseeländischi Bolitikeri

• 12. Jänner: Albert Adolf Zehntner, Schwyzer Moler
• 31. Jänner: Traugott Vogel, Schwyzer Schriftsteller
• 3. Februar: Umm Kulthum, ägyptischi Sängeri un Musikeri
• 21. Februar: Jean Georges Baer, Schwyzer Naturforscher
• 5. April: Chiang Kai-Shek, chinesische Bolitker
• 9. April: Karl Pümpin, Schwyzer Buur un Moler
• 14. April: Karl Sättele, dytsche Haimetautor
• 22. Mai: Eugene Black, US-amerikanische Bolitiker
• 24. Mai: Sophie Tschorn, dytsche Journalischti un Autori vu Sachliteratur
• 16. Juni: Felix Hoffmann, Schwyzer Chinschtler
• 28. Juni: Karl Gerok, dytsche Komponischt un Musikpedagog
• 2. Augschte Ruth Blum, Schwiizer Lehreri
• 20. Novämber: Francisco Franco, spanische General un Diktator
• 7. Dezämber: Thornton Wilder, amerikanische Schriftsteller

Datum nit bekannt

• August Benz, dytsche Haimetdichter

• 1. bis 3. Mai: 5. Arbeitstagung alemannischer Dialektologen: «Beiträge zur Semantik». Bezau, Vorarlberg
• 11. Juni: Mundartdichter lesen aus ihren Werken, Biberach an der Riß
• 6./7. Septämber: „Alemannisches Wochenende“ z Fryburg
• 30. Septämber: Mundartdichter lesen aus ihren Werken, Böblingen
• 24. Oktober: Mundartdichter lesen aus ihren Werken, Heilbronn am Neckar
• 26. Novämber: Mundartdichter lesen aus ihren Werken, Ludwigsburg
• Z Fryburg wird dr „Alemannische Gesprächskreis“ grindet.
• André Weckmann: Schang d’sunn schint schun lang. Association Jean-Baptiste Weckerlin, Strasbourg

 Commons: 1975 – Sammlig vo Multimediadateie