Mìtàrwaiter Mathieu Kappler
| Dialäkt: Mìlhüüserdiitsch |
| |||||||||
| ||||||||||||
| ||||||||||||||
| |||||||||
Vorschtällung
Güata Tààg!
Ìch haiss Mathieu, bììn ànna 2000 z’ Mìlhüüsa-n-uff d’ Walt kumma un bììn ìn dr owerelsassischa Làndschàft uffgwàcksa, wuni friahj Elsässerdiitsch glarnt hàà, ìn miinera Fàmìlia un mìt da Dorfbewoohner. Ìch wohn jetz z’ Reims ìn dr Champagne — ’s ìsch d’ Schtàdt, wu d’ frànzeescha Keeniga kreent worra sìnn.
Wänn düü a Froog hàsch, kààsch mir uff miinera Dischkussionssitta schriiwa. Vììl Schpàss biim Bitrààga! 
a Gebatt fìr d’ Wikipedia
làss uns geduldig diina Wunderwark bschriiwa;
làss uns d’ Gschìchtla vu dr Mänschhait verzehla,
uff Gedaih un Verdärb;
làss uns mìt Waishait dàs Läxikon schriiwa,
wu ma Dìch kààt traffa àn jeder Zihlta.
So sott’s sìì.
(Mathieu Kappler)
d’ Àrtìckel, woni gschrììwa hàà
Assa un Trìnka
- Kochkunscht: Gâteau mollet • Pan bagnat
- Getranker: Champagner • Twinings • The Coca-Cola Company
Geogràfii
Àlgeeria: Kabyläi
Àuischtrààlia: Newman (Western Australia)
Belgia: Boom (Belgien) • Prowìnz Fläämisch-Bràbant • Prowìnz Hennagàui • Flàndra • Prowìnz Limburg • Prowìnz Lüttich • Prowìnz Namur • Prowìnz Oschtflàndra • Wàlloonischa Regioon • Prowìnz Wàlloonisch-Bràbant • Prowìnz Wäschtflàndra
Burkina Faso: Barsalogho
Diitschlànd: Erfurt
Frànkrììch:
- Bariga: Hàrtmànnswillerkopf
- Flìss un Seea: Aisne • Ardre (Fluss) • Schtàuisee Bouzey • Marne (Fluss) • Oyapock • Py (Suippe) • Suippe • Vesle
- frànzeescha Gmainda un Gmaindaverband: Ablancourt • Anthenay • Aougny • Arcis-le-Ponsart • Aubérive • Aubervilliers • Aubilly • Aulnay-l’Aître • Auménancourt • Baconnes • Baslieux-lès-Fismes • Bazancourt (Marne) • Beaumont-sur-Vesle • Beine-Nauroy • Berméricourt • Berru • Bétheniville • Bezannes • Billy-le-Grand • Bouleuse • Bouvancourt • Branscourt • Breuil-sur-Vesle • Brouillet • Bussang • Champigny (Marne) • Cauroy-lès-Hermonville • Cernay-lès-Reims • Champillon • Château-Thierry • Champfleury (Marne) • Chamery • Communauté urbaine du Grand Reims • Condé-lès-Herpy • Cormontreuil • Coulommes-la-Montagne • Courcelles-Sapicourt • Courlandon • Courmas • Courtagnon • Courthiézy • Crugny • Cuisles • Dizy (Marne) • Dontrien • Écueil • Époye • Faverolles-et-Coëmy • Germigny (Marne) • Gueux • Joinville (Haute-Marne) • Jonchery-sur-Vesle • Jonquery • Jouy-lès-Reims • Juif (Saône-et-Loire) • La Chaussée-sur-Marne • La Faute-sur-Mer • Lagery • La Neuvillette (Marne) • Laon • Les Andelys • Le Meix-Tiercelin • Les Mesneux • Les Petites-Loges • Lhéry • Lille • Livry-Louvercy • Loivre • Magneux (Haute-Marne) • Magneux (Marne) • Magneux-Haute-Rive • Mailly-Champagne • Marfaux • Mìttelmìnschter • Montreuil (Seine-Saint-Denis) • Mourmelon-le-Grand • Mourmelon-le-Petit • Nantes • Nogent-l’Abbesse • Pargny-lès-Reims • Pontfaverger-Moronvilliers • Remiremont • Passy-Grigny • Pévy • Poilly (Marne) • Pontault-Combault • Pourcy • Prosnes • Prunay (Marne) • Puisieulx • Quilly (Ardennes) • Reims • Rennes • Rilly-la-Montagne • Rilly-sur-Aisne • Romain (Marne) • Romigny • Sacy (Marne) • Saint-Brice-Courcelles • Saint-Clément-à-Arnes • Saint-Denis (Seine-Saint-Denis) • Saint-Hilaire-le-Petit • Sainte-Marie • Sainte-Marie-à-Py • Saint-Étienne-à-Arnes • Saint-Euphraise-et-Clairizet • Saint-Imoges • Saint-Martin-l’Heureux • Saint-Masmes • Sainte-Menehould • Sarcy • Sept-Saulx • Sermiers • Serzy-et-Prin • Saint-Souplet-sur-Py • Selles (Marne) • Sillery (Marne) • Tinqueux • Unchair • Val-de-Vesle • Vaudemange • Vaudesincourt • Ventelay • Versailles • Ville-Dommange • Ville-en-Selve • Ville-en-Tardenois • Villers-aux-Nœuds • Villers-Franqueux • Villers-Marmery • Vrigny (Marne) • Witry-lès-Reims
- Làndschàfta, Regioona, Départements : Argonnen • Arrondissement Châlons-en-Champagne • Arrondissement Épernay • Arrondissement Reims • Arrondissement Saint-Dizier • Arrondissement Vitry-le-François • Beauce (Frànkrììch) • Champagne (Wiibàuigebiat) • Champagne-Ardenne • Département Allier • Département Alpes-Maritimes • Département Aube • Département Aude • Département Ardennes • Département Ardèche • Département Ariège • Département Aveyron • Département Bouches-du-Rhône • Département Calvados • Département Cantal • Département Charente • Département Charente-Maritime • Département Cher • Département Creuse • Département Corrèze • Département Côtes-d’Armor • Département Deux-Sèvres • Département Dordogne • Département Drôme • Département Essonne • Département Eure • Département Eure-et-Loir • Département Gard • Département Gironde • Département Haute-Garonne • Département Gers • Département Hautes-Alpes • Département Haute-Saône • Département Hauts-de-Seine • Département Ille-et-Vilaine • Département Indre • Département Indre-et-Loire • Département Landes • Département Loire • Département Loir-et-Cher • Département Loire-Atlantique • Département Loiret • Département Lot • Département Lot-et-Garonne • Département Lozère • Département Maine-et-Loire • Département Marne • Département Mayenne • Département Meuse • Département Haute-Loire • Département Haute-Marne • Département Haute-Vienne • Département Vienne • Département Manche • Département Nord • Département Oise • Département Pas-de-Calais • Département Puy-de-Dôme • Département Hautes-Pyrénées • Département Pyrénées-Atlantiques • Département Pyrénées-Orientales • Département Rhône • Département Sarthe • Département Seine-Maritime • Département Tarn • Département Tarn-et-Garonne • Département Seine-et-Marne • Département Seine-Saint-Denis • Département Somme • Département Val-d’Oise • Département Vaucluse • Département Var • Département Vendée • Département Yonne • Département Yvelines • Kàntoon Mourmelon-Vesle et Monts de Champagne
- Schtàdtviartel: Schtàdtzäntrum Mìlhüüsa
Iràn: Rafsandschan
Iislànd: Elliðaey (Vestmannaeyjar)
Israel: Negev
Itàlia: Lischta vu da Gmainda ìn Itààlia • Lischta vu da Gmainda ìm Latium • Acquafondata • Acuto • Alvito (Latium) • Amaseno • Anagni • Aquino (Latium) • Ariccia • Arnara • Arpino • Broccostella • Castelnuovo Parano • Castrocielo • Ceprano • Collepardo • Coreno Ausonio • Fontechiari • Lusevera • Morolo • Paliano • Pastena • Pescosolido • Picinisco • Pico (Latium) • Riese Pio X • Rocca d’Arce • Roccasecca (Latium) • San Giovanni Incarico • Santopadre • San Vittore del Lazio • Strangolagalli • Terelle • Torre Cajetani • Torrice • Vallecorsa • Vallemaio • Viticuso
Kànàdà: British Columbia
Kenià: Ìnsel Rusinga
Mali: Adrar des Ifoghas
Mexiko: Orizaba
Mikroneesia: Palikir
Näiseelànd: Wairoa River (Northland)
Nigeria: Bundesstaaten Nigerias
Niue: Niue
Nordkoreà: Pjöngjang • Taedong-gang
Pàläschtinensischa Otonomiigebiater: Gouvernement Chan Yunis • Gouvernement Deir al-Balah • Gouvernement Gasa • Gouvernement Nordgasa • Gouvernement Rafah
Rumäänie: Baia Mare
Sri Lanka: Tangalle
Schpània: Palmar de Troya
Schwiiz: Écône
Trinidad un Tobago: Port of Spain
Tüneesia: Sufetula
Ukràina: Antoniwka • Charkiw • Dnipro • Donezbäcka • Lukjaniwka (Browary) • Odessa • Saporischschja
Verainigt Keenigraich: Cirencester
Verainigta Schtààta: Chicago Heights • Hancock (Maryland) • Industry (Texas) • Las Vegas • Long Island • Manhattan • Miami • New Jersey • Pasadena (Kàlifornia) • Rhode Island • San Felipe (Texas) • Sea Cliff (Näi York) • Virginia
Film un Farnsah, Rundfunk, digitààla Meedia
- Schàuischpììler: Pamela Anderson • Adriana Chechik • Miranda Cosgrove • Madison Davenport • Charlbi Dean • Judith Chemla • Denise Grey • Jenna Jameson • Kim Kardashian • Peter Herden • Riley Reid
• Angélica Rivera • Taylor Wane
- Farnsahkànààla: CNN • Fox News Channel • MTV • TF1
- Farnsahmoderàtoora un -schurnàlìschta: Liseron Boudoul • Melissa Khalaj • Léa Salamé • Delphine Wespiser
- Farnsahseria: Criminal Minds
- Farnsahsandunga: Le Village préféré des Français • Les Z’amours
- Filma: D’Goda • Feuer im Kopf
- Priisa un Üsszaichnunga: Adult Video News Hall of Fame • AVN Award • AVN Award/Beste Darstellerin • AVN Award/Bester Darsteller • AVN Award/Best New Starlet • AVN Award/Female Performer of the Year • AVN Award/Male Performer of the Year • AVN Award/International Female Performer of the Year • AVN Award/Trans Performer of the Year • GayVN Award • NightMoves Award • XRCO Award • XRCO Hall of Fame
- Rundfunk: ECN (Radiosender) • France Culture • France Info • France Inter • France Musique • Radio Courtoisie
- Websitta: Bang Bros • Brazzers • Instagram • Pornhub
Gsundhait un Hailkunscht
- Autismus • Brustvergrößerung • Pharmacie au Lys • St Luke’s Hospital for Lunatics
- Hans Asperger • Lorna Wing
Kemii
- Moleküüla: Dimethylcadmium
Lìteràtüür un Prassa
- Àuitoora: Robert Brasillach • Blanca Busquets • René-Nicolas Ehni • Frédéric Hoffet • Gilbert Lascault • Joan Alavedra i Segurañas • Raymond Weissenburger • Warsan Shire
- Schurnàlìschta: Alain Howiller • Willi Friedrich Koerbel
- Biacher: Der Liberalismus ist Sünde
- gedruckta Zittunga, Zittschrìfta: Adult Video News • Billboard (Màgaziin) • Le Figaro • Le Monde • Le Parisien • Los Angeles Times • L’Union (Zittung, Frànkrììch) • New York Post • South China Morning Post • The Guardian • The New York Times • The Wall Street Journal • The Washington Post • USA Today • Vosges Matin • XXL (Màgaziin) • XBIZ
- Läxika, Enzüklopädia: Biographisch-Bibliographisches Kirchenlexikon • Dictionnaire de théologie catholique • Encyclopædia Universalis • Enzüklopädii vu dr modärna Ukràina • The Canadian Encyclopedia
Militäär
- Schtraita un Konflikta: Rüssisch-Ukràinischer Kriag
- Frànkrììch: Französische Streitkräfte • Gendarmerie nationale • Groupe d’intervention de la Gendarmerie nationale
- Frànzeescha Soldààta: Thierry Burkhard • Philippe Pétain
- Ukràina: Kyrylo Budanow
Müüsik
- Theema un Begrìffa: Gregoriàànischer Chorààl
- Kìnschtler: 2NE1 • Angèle • Anastasia Rauch • Ariana Grande • Ava Max • Aya Nakamura • Becky G • Blackpink • Boris Brejcha • BTS (Band) • Camila Cabello • Cardi B • Carl Cox • City Girls • Doja Cat • Ferdinand Barlow • Fifth Harmony • Finsterforst • Gaitana • Iggy Azalea • Kalash Criminel • Karol G • Katja Krasavice • Lea (Musikerin) • Lil Wayne • Madeleine Will • Mariah Carey • Maya Diab • Megan Thee Stallion • Meghan Trainor • Myriam Fares • Nicki Minaj
• Nina Chuba • Saweetie
- Liader un Àlba: Alsace et Lorraine • Bang Bang (Liad vu dr Jessie J) • Brol • Fly (Liad vu dr Nicki Minaj) • La Strasbourgeoise • Marie (Liad) • Pink Friday • Queen (Nicki-Minaj-Àlbum) • Side to Side • Super Bass • Your Love (Liad vu dr Nicki Minaj)
- Priisa un Verànschtàltunga: MTV Video Music Awards • MTV Video Music Awards 2022
Politik
- Politischa Begrìffa: Rachtsextremischmus
- Ìnschtituzioona: Nàzionààlversàmmlung (Frànkrììch) • Senàt (Frànkrììch) Represantàntahüüs vu da Verainigta Schtààta
- Pàrtäija un Gruppa: Academia Christiana • La France insoumise • Parti communiste français • Rassemblement National • Reconquête • Les Républicains • Unser Land (Partei) • Zouaves Paris
- Politiker noh Schtààt:
Mìlhüüsa (Schtàdtrepüblik): Hans Caspar Dollfus • Veltin Fries III
- Politiker noh Schtààt:
Jàpàn: Shinzō Abe
Rüsslànd: Dmitri Wadimowitsch Sablin
Slowakei Slowàkäi: Zuzana Čaputová
Pàkischtàn: Sherry Rehman • Khadim Hussain Rizvi
- Protäschta un Beweegunga: Protäschta noh-n-em Tood vu dr Mahsa Amini
- Wàhla: Öiropàwààhl ìn Frànkrììch ànna 2024 • Pàrlàmantswààhl ìn Frànkrììch ànna 2022 • Pàrlàmantswààhl in Frànkrììch ànna 2024 • Senààtswàhl ìn Frànkrììch ànna 2023
Racht
- Jurischta: Marcell Frydmann • Jacques Trémolet de Villers
- Àffara: René Kueny
Religioona
Krìschtatumm
- Kìrchagschìcht: Kìrchalehrer • Litürgiireform • Mària-n-ärschiinung • Mària Mìtärleesera • Pàpschtliga Unfahlbàrkait • Sedisvakantischmus • Tràdizionàlischmus (kàthoolisch) • Äärscht Vàtikàànisch Konziil • Zwait Vàtikàànisch Konziil
- Bìschtìmmer: Bìschtumm Laon (Lischta vu da Bischeef vu Laon) • Arzbìschtumm Reims
- Gaischtliger un Hailiga: Nicolas Abram • Émile Amann • Joseph Atanga • Ottavio Cagiano de Azevedo • Gérard Bannwarth • Benedikt XIV. (Papst) • Benedikt XV. • Didier Berthet • Louis Billot • Karl August Candidus • Johann Georg Dahler • Bejoy Nicephorus D’Cruze • Pascal Delannoy • Francis Aidan Gasquet • François Joseph Gobel • Alexander Gregg • Guy Herbulot • Melchior Shi Hongzhen • Johànnis dr Taifer • Thierry Jordan • Alain Lebeaupin • Marcel Lefebvre • Leo XIII. • Albert Malbois • Jean-Paul Mathieu • Johànnis Bàptist de La Salle • Therese vu Lisieux • Éric de Moulins-Beaufort • Faustin Ambassa Ndjodo • Nicasius vu Reims • Odilia • Ludwig Ott • Roger Pirenne • Pius IX. • Pius X. • Luc Ravel
- Gebater un Litürgii: Asperges • Dies irae • Hoschtiaplattla • Massklaid • Tridentiinischa Mass • Padiglione • Rorate • Roosakrànz • Veni creator spiritus • Victimae paschali laudes
- Gotteshiiser: Àbtai Remiremont • Bonifàziüskìrìch (Ìwwerburnhàuipt) • Christ Episcopal Church (Matagorda) • St. Corentin (Cury) • Himmelfahrtskirche (Lukjaniwka) • Jakobskirche (Adelsheim) • Màgdàlenakàpall (Remiremont) • Mìnschter vu Reims • Notre-Dame-de-Consolation (Pàriis) • St-Nicolas-du-Chardonnet • Saint-Pierre-sur-l’Hâte • Schtefàànskìrìch (protestànisch, Mìlhüüsa) • Trinity Episcopal Church (Houston) • Sheshan-Bàsilika • Schtìftskìrìch Remiremont
- Briaderschàfta un Oorda: Priaschterbriaderschàft St. Petrus • Priaschterbriaderschàft St. Pius X.
- Vàtikàànschtàdt: Acta Apostolicae Sedis • Johan Ickx • Index librorum prohibitorum • Prassa-n-àmt vum Hailiga Schtüahl
Juudatumm
- Gotteshiiser: Synàgooga (Remiremont)
Religioonswìssaschàft
- Begrìffa: Daifata • Hailiggaischt • Priaschter
- Religioonswìssaschàftler: Dorothea Lüddeckens
Schport
- Iirìchtunga: Palais des Sports (Mìlhüüsa)
- Schportàrta: American Football • Volleybàll
- Schportler noh Nàzionàliteet:
Bosnier: Ajla Paradžik
Fìnna: Roosa Koskelo
Griacha: Athina Papafotiou
- Schportler noh Nàzionàliteet:
Kàmruner: Christelle Nana Tchoudjang
Nììderlànder: Sarah van Aalen • Lynn Blenckers
Schweeda: Anna Haak
Serba: Tanja Grbić
Tscheechia: Barbora Purchartová
Ungààra: Rita Liliom
Iirlànd: Amber Barrett
Norweega: Sander Berge
Wiissrüssa: Kryszina Kicka
- Verànschtàltunga:
- Volleybàll: Volleybàll-Waltmaischterschàft vu da Manner 2022 • Volleyball Nations League 2022 (Manner)
- Olìmpischa Schpììler: Olìmpischa Summerschpììler ànna 2024 • Äräffnungsfiihr vu da Olìmpischa Summerschpììler ànna 2024 • Olìmpischa Summerschpììler ànna 2024/Fachtkunscht – Florätt (Fràuija) • Olìmpischa Summerschpììler ànna 2024/Fachtkunscht – Daaga (Fràuija) • Olìmpischa Summerschpììler ànna 2024/Fachtkunscht – Daaga (Manner) • Olìmpischa Summerschpììler ànna 2024/Fachta – Sààwel (Manner) • Olìmpischa Summerschpììler 2024/Fachtkunscht – Sààwel (Fràuija) Olìmpischa Summerschpììler 2024/Fachtkunscht – Sààwel Mànnschàft (Manner) Olìmpischa Summerschpììler ànna 2024/Fachtkunscht – Daaga Mànnschàft (Manner) Olìmpischa Summerschpììler 2024/Fachtkunscht – Sààwel Mànnschàft (Manner) Olìmpischa Summerschpììler ànna 2024/Fachtkunscht – Daaga Mànnschàft (Manner)
- Nàzionààlmànnschàfta: Frànzeescha Volleybàllnàzionààlmànnschàft vu da Manner
- Verband: Swiss Volley
Schproochwìssaschàft
- Schproocha: Amerikanisches Englisch • Champenois
- Schproochwìssaschàftler: Georg Cornelissen • Rudolf Stark (Altphilologe)
Üssbìldung un Schüalsüschtääm
- Üniwärsitääta un Schüala:
- ìn Frànkrììch: ABCM-Zweisprachigkeit • Öiropäischa Schüal vu Schtroossburi • Universität des Oberelsass
Verkehr
Iisabààhn
- Bààhnheef: Bahnhof Reims
- Bààhnscträcka: Bààhnschträcka Châlons-en-Champagne–Reims • Schtroossabààhn Reims
Luftfàhrt
- Flugunfall: China-Eastern-Airlines-Flug 5735 • Tara-Air-Flug 197
Schtroossaverkehr
- z’ Mìlhüüsa: Àm Bollwark • Bäckergàss • Blüamagàss • Bollwarkgassla • Diitschahoofgassla • Freschawaid • Garwergàss • Hàrdäpfelmàrkt • Hiahnerwìnkel • Kìrchhoofschtrooss • Kloschtergàss • Màrktgassla • Metzgergàss • Rue de la Meurthe • Mììhlagàss • Müassbrunnergassla • Ocksagassla • Pfàffagassla • Roothüüsplàtz • Sailergrààwa • Schìndergassla • Schmììdgàss • Schtràuigàss • Schüalgàss • Triiwelgàss • Ührahof • Wàgnergàss • Wìldamànsgass • Ziagelgass
- z’ Nànzig: Rue Henri-Poincaré (Nancy) • Rue Raymond-Poincaré (Nancy) • Avenue Anatole-France (Nancy)
- z’ Reims: Parc Léo-Lagrange • Promenades de Reims • Square Colbert (Reims)
- z’ Pàriis: Rue de Berne • Rue de Mulhouse (Paris)
Wìrtschàft
- Iikàuifszäntra: Centre commercial Porte Jeune
- Unternamma: Alsachimie • Associated Press • La Procure • NRJ Group
Wìssaschàft
- Ìnschtituzioona: Nàzionààla Àkàdemii vu da Wìssaschàfta vu dr Ukràina
- Wìssaschàftler: Sibylle Anderl • Anne Chao • Katharina Mangold-Wirz
- Biologii: Ääschtlig Làuibfräschla • Griana Pfärsigblàttlüüs
- Füüsik: Ardàtmosfäär • Infraschàll
- Màthemàtischa Begrìffa: Dräiäck • Dräiäcksungliichung • Mahler-Mààss • Kwàdràtischa Gliichung
- Schtarnkunda: Alpha Centauri • Liachtjoohr • Lischta vu da Lischta vu Schtarna • Lischta vu da Schtarna mìt dr greeschta Màssa • Lischta vu sehr groossa Schtarna • Lischta vu da Schtarna, womm’r mìt’m bloossa-n-Àuiga känna sah • Lischta vu Supernovae • Sunnafìnschterniss vum 25. Oktoower 2022
Sunschtigs
Édouard Roederer • Schrüüwaziager • Nàzionààlfiirtig vu dr Jeanne d’Arc un vu dr Vàtterlàndsliawa • André Hugel Stadtrepublik Mülhausen Parc Expo (Mülhausen) Melania Trump Jean-Georges Mieg Mieg-Hüüs Société jurassienne d’émulation Statue du Volontaire • Maison de l’Alsace • Wärmekraftwerk Émile-Huchet • Eurostat • Waldner von Freundstein • François Burckard • Mönchsmühle (Krautweiler) • Julien Gustave Gagliardini • Bibrax • Remer • Bollwark (Mìlhüüsa) Pornogràfii • Monument historique • Prosper Tarbé • Model • Hüüs La Salle z’ Reims
Zugesicherte Identität: bb2d1d378f28500941064a3586c1a2e1f794ee2f6f0230031fbad3c8c1b23672 ist eine SHA-2-Zusicherung der tatsächlichen Identität dieses Benutzers.