Stuttgart
|
Stuttgart | |
|---|---|
| Kaart | Wapen |
 | |
 | |
| Vlag | |
 | |
| Land |  Duitsland
|
| Deelstaat |  Baden-Württemberg
|
| Koördinate | 48°47′N 9°11′O / 48.783°N 9.183°O |
| Stigting | 945 |
| Stadstatus | 1219 |
| Oppervlakte: | |
| - Totaal | 207,32 vk km |
| Hoogte bo seevlak | 247 m |
| Bevolking: | |
| - Totaal (31 Desember 2020) | 630 305[1] |
| - Bevolkingsdigtheid | 3 040/vk km |
| - Metropolitaanse gebied | 2 800 000 |
| - Metropolregion | 5 300 000 |
| Tydsone | UTC +1 (MET) |
| - Somertyd | UTC +2 (MEST) |
| Burgemeester | Frank Nopper (CDU) |
| Amptelike webwerf | stuttgart.de |
Stuttgart (Duits: [ˈʃtʊtɡaʁt], ; letterlik: "merrietuin"; Swabiese Duits: Schduágórd, [ˈʒ̊d̥ua̯ɡ̊ɛʕd̥]) is die hoofstad van die Suidwes-Duitse deelstaat Baden-Württemberg. Met 'n bevolking van 630 305 in die stadsgebied en sowat drie miljoen in die metropolitaanse gebied (Region Stuttgart) is dit die grootste stad in die deelstaat Baden-Württemberg en die sesde grootste in Duitsland. Stuttgart is die administratiewe en ekonomiese sentrum van Baden-Württemberg en vorm 'n stedelike distrik (Duits: Stadtkreis). Dit is ook die hoofstad van die administratiewe gewes Stuttgart van Baden-Württemberg met 'n bevolking van vier miljoen.
Die stad is weerskante die Neckarrivier in die hartland van die historiese streek Swabe geleë, temidde van 'n beboste gebied met wingerde en vrugteboorde. Oos en suid daarvan strek die berglandskappe van respektiewelik Swartwoud en Swabiese Alb.
Terwyl daar reeds in prehistoriese tye nedersettings in die huidige voorstad Bad Cannstatt gevestig is en die Romeine hier later 'n fort gebou het, het Stuttgart, soos sy naam in Duits aandui, sy oorsprong in 'n perdeboerdery (Oudhoogduits: Stuotgarten) gehad wat omstreeks 950 gestig is. Later is in die gebied, waar reeds die Romeine wingerde aangelê het, 'n wynbedryf gevestig. Nadat die nedersetting in die 13de eeu onder die bewind van die grawe van Württemberg gekom het, het dit stadstatus ontvang. Omstreeks 1320 het die grawe van Stuttgart hul permanente residensiestad gemaak, en ná 1482 het die stad agtereenvolgens as hoofstad van die graafskap, hertogdom, koninkryk en deelstaat Württemberg gedien.
Op 'n bloeitydperk in die 16de eeu het die verwoestings van die Dertigjarige Oorlog (1618–1648) en die Franse invalle onder Lodewyk XIV (1681–1684) gevolg wat 'n periode van agteruitgang ingelui het. Eers met die nywerheidsomwenteling in die 19de eeu het Stuttgart weer aansienlike groei ervaar.
Vandag vervul Stuttgart nie net administratiewe funksies as setel van die deelstaatregering van Baden-Württemberg en die administrasie van die gelyknamige gewes nie, maar dien ook as 'n belangrike spoorwegsentrum langs 'n natuurlike roete wat die Donaugebied met Noord-Duitsland en die Ryn verbind. Die stad se rivierhawe is in 1958 geopen, terwyl sy internasionale lughawe tans met jaarliks sowat 9,7 miljoen passasiers die sesde grootste in Duitsland is.[2] Dit was een van die gasheerstede tydens beide die FIFA Sokker-Wêreldbekertoernooi in 1974 en FIFA Sokker-Wêreldbekertoernooi in 2006.
Ekonomie
[wysig | wysig bron]Stuttgart is die ekonomiese spilpunt van die grootste nywerheidsgebied in Suidwes-Duitsland en tree as gasheerstad van 'n verskeidenheid handelskoue en kongresse op. Alhoewel die nywerheidsektor tans 'n minder belangrike rol speel, is daar steeds bedrywe wat wêreldfaam geniet, soos elektriese ingenieurswese, masjienbou en motorvervaardiging (Mercedes-Benz en Porsche). Daarnaas word ook tekstiele, presisie-instrumente soos kameras en ander optiese toerusting, hout- en leerprodukte en musiekinstrumente plaaslik vervaardig. Van ewe groot belang is bierbrouerye, chemiese produkte en voedselvervaardiging, drukkerye en uitgewerye asook diensteverskaffing. Die stad vervul belangrike funksies vir die plaaslike wynboubedryf en is een van die voorste handelstede vir wynmakers en vrugteverbouers.
Besienswaardighede en museums
[wysig | wysig bron]- Stiftskirche (kerk)
- Altes Schloss (ou kasteel)
- Alte Kanzlei
- Neues Schloss
- Alte und Neue Staatsgalerie, 'n museum met skilderye van Hans Memling, Peter Paul Rubens, Rembrandt van Rijn, Monet, Renoir, Paul Cézanne, Paul Gauguin, Picasso en Beuys.
- Rosensteinpark
- Porsche museum in Zuffenhausen (noorde van Stuttgart)
Geboortes
[wysig | wysig bron]- Georg Wilhelm Friedrich Hegel, filosoof (1770–1831)
- Max Horkheimer, filosoof (1895–1973)
- Richard von Weizsäcker (1920–2015), politikus en federale president van Duitsland
Verwysings
[wysig | wysig bron]- ↑ (de) Statistisches Landesamt Baden-Württemberg – Bevölkerung nach Nationalität und Geschlecht am 31. Dezember 2020
- ↑ (de) "Flughafenverband ADV – Monatsstatistik" (PDF). Geargiveer vanaf die oorspronklike (PDF) op 5 Februarie 2015. Besoek op 10 Februarie 2015.
Eksterne skakels
[wysig | wysig bron] |
Wikimedia Commons bevat media in verband met Stuttgart. |
- (en) Toerisme-inligting oor Stuttgart op Wikivoyage
- (de) Amptelike webwerf
