Habarovsk

Eländpunktan aluz om pandud vl 1858 kuti Habarovk-sodapost (ven.: пост Хабаровка). Om nimitadud 17. voz'sadan venämalaižen Erofei Habarov-edelmatkajan oiktastuseks, kudamb ujui astjoil pidust' kaiked Amurad. Sai lidnan statusad vl 1880. Vspäi 1893 lidn om olmas nügüdläiženke nimenke.

Habarovsk šingotase kivivoin ümbriradmižel, torviden tegimel, laivansauvomižel, pertiden i sildoiden sauvondan edheotandoil, sömtegimištol, zelliden tegimel, kodihimijan tegimel.

Lidn sijadase rahvahidenkeskeižiden raudteiden da il'mteiden läbitusen keskuses, Amur-jogen oiktal randal tobjimalaz Keskamuran alangištos, Ussuri-jogen lanktendanno sihe oiktalpäi. Matkad Kitain röunhasai om 17 kilometrad suvipäivlaskmha orhal lidnan röunaspäi. Mad Moskvhasai om läz 6100 kilometrad, matkad raudtedme — 8533 km.

Klimat om ven mussonine. Voden keskmäine lämuz om +2,7 C°, kezakun-elokun +18..+21 g, tal'vkun-uhokun −15..−19 C°. Ekstremumad oma −40 C° i +36,4 C°. Paneb sadegid 696 mm vodes, enamba heinkus-elokus (137..144 mm kus), vähemba kül'mkus-keväz'kus (12..26 mm kus).

 

Habarovsk jagase videks administrativižeks rajonaks. Se om üks'jäižeks eländpunktaks lidnümbrikos.

Edeline lidnan pämez' om Aleksandr Sokolov (2000−2018).

Vn 2010 Venäman rahvahanlugemižen mödhe lidnan eläjiden lugu oli 577 441 ristitud. Kaik 616 242 eläjad oli lidnas vl 2017. Kaikiš suremb lidnan ristitišt oli 616 tuhad eläjid vl 1990 i 618 150 eläjad vl 2018.

Ortodoksižen hristanuskondan 30 pühäpertid^[1] oma kaičenus i saudud lidnas: Spasan Toižetamižen i Pühän Jumalanmaman Katken kafedraližed päjumalanpertid, Raštvoiden päjumalanpert', 12 jumalanpertid, seičeme kodijumalanpertid, kahesa časounäd.

Avtobusad, tramvaid, trolleibusad, maršruttaksid i taksid oma kundaližeks transportaks lidnas.

Kaik om nell' raudtestancijad, avtoteiden sol'm, jogiport lidnas. Kaks' lendimportad ratas, mugažo kaks' aerodromad. Rahvahidenkeskeine civiline Habarovsk-Uz' -lendimport^[2] (KHV / UHHH / ХБР, 2,4 mln passažiroid vl 2019) sijadase kümnes kilometras lidnan keskusespäi. Sišpäi tehtas reisid Päivnouzmaižen i Suvipäivnouzmaižen Azijan maihe, Venäman järedoihe lidnoihe.

 

Nenil valdkundoil om konsulusid Habarovskas:

• Vaugedvenäma  Vaugedvenäma
• Kitai  Kitai
• Japonii  Japonii
• Korejan Rahvahaliž-Demokratine Tazovaldkund  Pohjoižkorei

Nügüd' seičeme sebruzlidnad om Habarovskal^[3]:

• Japonii  Niigat, Japonii (vspäi 1965)
• AÜV  Portlend, Oregon, AÜV (1988)
• Kanad  Viktorii, Britanine Kolumbii, Kanad (1990)
• Kitai  Harbin, Heilunczän, Kitai (1993)
• Korejan Tazovaldkund  Pučhon, Köngido, Suvikorei (2002)
• Kitai  Sanj, Hainan', Kitai (2011)
• Korejan Rahvahaliž-Demokratine Tazovaldkund  Čhondžin, Hamgön-Pukto, Pohjoižkorei (2011)

•  
  Lidnan Duman i administracijan sauvuz (2015)
•  
  Spasan Toižetamižen kafedraline päjumalanpert', vn 2015 nägu (om saudud vll 2001−2004, ortodoksine hristanuskond)
•  
  Habarovskan kivivoinümbriradai tegim i Habarovsk I-raudtestancii vl 2012
•  
  Tün'valdmerine valdkundaline universitet, keskuztulend (2009)
•  
  Edahaižen Päivnouzmpolen valdkundaline medicinine universitet (2016)
•  
  Randan muzikaline teatr (2011)
•  
  Lapsiden i norišton sädamižen pert'kulu (2012, edel vn 1917 revolücijad lidnan Duman pert')
•  
  «Erofei-aren»-sportkompleks vl 2016
•  
  Raudte- i avtotesild Amuras päliči vl 2013 (om rekonstruiruidud vll 1992−2009)
•  
  Habarovsk-Uz' -lendimportan vaiše avaitud terminal vn 2019 redukus

• Jevgenii Dätlov (sünd. 1963) — Venäman akt'or da pajatai.
• Marina Žuravlöva (sünd. 1963) — Nevondkundaližen Ühtištusen i Venäman pajatai.

1. ↑ Habarovskan pühäpertid sobory.ru-saital. (ven.)
2. ↑ Rahvahidenkeskeižen Habarovsk-Uz'-lendimportan sait (khv.aero). (ven.)
3. ↑ Informacii ühthižtöiš sebruzlidnoidenke. — Khabarovsk.kht.ru. (ven.)

• Lidnan Duman oficialine sait (dumakhv.ru). (ven.)
• Lidnan administracijan oficialine portal (khv27.ru). (ven.)