naprzód
naprzód (język polski)
edytuj- wymowa:
- , IPA: [ˈnapʃut], AS: [napšut], zjawiska fonetyczne: utr. dźw.• wygł.
- podział przy przenoszeniu wyrazu: na•przód
- znaczenia:
przysłówek
- (1.1) do przodu, przed siebie[1]
- (1.2) na czele, przed innymi[1]
- (1.3) zawczasu, z góry[1]
- (1.4) przest. przede wszystkim[1]
wykrzyknik
- (2.1) Naprzód! → wojsk. komenda nakazująca ruszenie do przodu
- przykłady:
- (1.1) Wykonaj krok naprzód, krok w lewo i obrót.
- (1.2) Dzieci niech wyjdą naprzód, inaczej nie będzie ich widać na zdjęciu.
- (1.3) Zapłacił mi czynsz trzy miesiące naprzód.
- (1.4) Ale wojownicy zbliżywszy się do siebie zatrzymali konie i poczęli naprzód się lżyć wzajemnie.[2]
- składnia:
- synonimy:
- (1.1) do przodu, w przód, przed siebie
- (1.2) do pierwszego rzędu
- (1.3) z góry, zawczasu
- (1.4) przede wszystkim, przest. najsamprzód
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- związki frazeologiczne:
- cała naprzód → mar. maksymalnie szybko do przodu
- krok naprzód → akcja przybliżająca osiągnięcie celu
- posunąć naprzód (np. sprawę, pracę) → wykonać akcję przybliżającą osiągnięcie celu
- iść naprzód → przen. o człowieku: rozwijać się
- etymologia:
- uwagi:
- tłumaczenia:
- (1.4) zobacz listę tłumaczeń w haśle: przede wszystkim
- angielski: (1.1) forward, ahead, forth, forwards, on; (1.2) ahead; (1.3) ahead; (2.1) forward! quick march!
- chiński standardowy: (1.1) 前边 (qiánbiān)
- esperanto: (1.1) antaŭen
- jidysz: (1.1) פֿאָרויס (forojs), פֿאָרווערטס (forwerts); (1.2) פֿאָרויס (forojs); (1.3) פֿאָרויס (forojs)
- kataloński: (1.1) endavant
- kornijski: (1.1) war-rag, yn-rag
- łaciński: (1.1) antrorsum
- niemiecki: (1.1) vorwärts
- rosyjski: (1.1) вперёд
- wilamowski: (1.1) afjȳr, furaus, fürwec
- włoski: (1.1) avanti
- źródła:
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 Uniwersalny słownik języka polskiego, red. Stanisław Dubisz i Elżbieta Sobol, Wydawnictwo Naukowe PWN.
- ↑ Henryk Sienkiewicz: Ogniem i mieczem