los
Wygląd
los (język polski)
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
- (1.1) wydarzenia, bieg czyjegoś życia
- (1.2) mała kartka pełniąca rolę kuponu, decydująca o wygranej lub przegranej
- (1.3) fatum, przeznaczenie
- (1.4) przypadek
- odmiana:
- (1.1-4)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik los losy dopełniacz losu losów celownik losowi losom biernik los losy narzędnik losem losami miejscownik losie losach wołacz losie losy
- przykłady:
- (1.1) Ponosił odpowiedzialność nie tylko za siebie, ale również za losy innych.
- (1.2) Kupiłem los na loterii, ale jak zwykle nic nie wygrałem…
- (1.3) Zobaczysz! Los się też kiedyś do ciebie uśmiechnie.
- (1.4) Zdaj się na los!
- składnia:
- kolokacje:
- (1.1) dramatyczny / marny / nieszczęsny / ciężki / zmienny los • dalsze losy • kusić los • coś przesądziło o czyimś losie • śledzić losy • decydować o czyimś losie (czyichś losach)
- (1.2) wyciągać los
- (1.3) dar losu • szczęśliwy los • los się do kogoś uśmiechnął • wybraniec / ulubieniec losu
- synonimy:
- (1.2) kupon
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- związki frazeologiczne:
- wygrać los na loterii • ofiara losu • kto liczy na losy, będzie nagi i bosy • los szczęście rzuca, ale nie każdy je łapie
- etymologia:
- uwagi:
- tłumaczenia:
- angielski: (1.1) lot; (1.2) lottery ticket; (1.3) fate, destiny; (1.4) chance
- arabski: (1.3) حظ, قدر, نصيب
- białoruski: (1.1) лёс m; (1.2) латарэйны білет m; (1.3) лёс m, доля ż
- czeski: (1.3) osud m
- esperanto: (1.1) sorto
- fiński: (1.2) arpa
- hiszpański: (1.1) destino m, suerte ż, fortuna ż; (1.2) boleto m, billete de lotería m; (1.3) destino m, suerte ż, fortuna ż
- jidysz: (1.1) לאָז m (loz); (1.2) לאָז m (loz); (1.3) לאָז m (loz)
- karaimski: (1.3) йол
- niemiecki: (1.1) Schicksal n; (1.2) Los n; (1.3) Schicksal n
- rosyjski: (1.1) судьба ż; (1.2) лотерейный билет m; (1.3) судьба ż
- sanskryt: (1.3) दैव; (1.4) दैव
- szwedzki: (1.2) lott w
- ukraiński: (1.1) доля ż; (1.3) доля ż
- źródła:
los (język czeski)
- wymowa:
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj męski żywotny
rzeczownik, rodzaj męski nieżywotny
- odmiana:
- (1.1)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik los losi / losové dopełniacz losa losů celownik losovi / losu losům biernik losa losy wołacz lose losi / losové miejscownik losovi / losu losech narzędnik losem losy - (2.1)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik los losy dopełniacz losu losů celownik losu losům biernik los losy wołacz lose losy miejscownik lose / losu losech narzędnik losem losy
- przykłady:
- składnia:
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- uwagi:
- źródła:
los (język hiszpański)
- znaczenia:
rodzajnik, forma fleksyjna
- (1.1) forma liczby mnogiej rodzajnika określonego (el) → nie tłumaczy się
zaimek, forma fleksyjna
- odmiana:
- (2.1)
osoba zaimki akcentowane zaimki nieakcentowane w funkcji
podmiotuw funkcji
przydawkidopełnienie przyimkowe dopełnienie
bliższedopełnienie
dalszezwrotne … zwrotne + con lp 1. yo mí conmigo me 2. tú ti contigo te vos 3. m él, grzecz. usted1 sí consigo lo, le2 le
se3se ż ella, grzecz. usted1 la n ello — ello lo lm 1. m nosotros — nos ż nosotras 2. m vosotros4 os4 ż vosotras4 3. m ellos, grzecz. ustedes1 sí consigo los les
se3se ż ellas, grzecz. ustedes1 las - Formy grzeczniościowe usted/es są zaimkami 2. os., lecz łączą się z formami czasowników w 3. os. i zgadzają się również z pozostałymi formami zaimkowymi w tej osobie.
- Akceptowany w języku oficjalnym przypadek „leísmo” (głównie w Hiszpanii), gdy zaimek odnosi się do osoby płci męskiej (ayer le vi lub ayer lo vi).
- Przybiera formę „se”, gdy poprzedza inny zaimek nieakcentowany w funkcji dopełnienia bliższego (se lo dije zamiast *le lo dije).
- W Ameryce, zachodniej Andaluzji i na Wyspach Kanaryjskich wszystkie zaimki 2. os. lm. pokrywają się z formami 3. os. (m.in. ustedes zastępuje vosotros/as).
- przykłady:
- (1.1) Los niños son el futuro de la sociedad. → Dzieci są przyszłością społeczeństwa.
- (2.1) ¿Los conoces? → Znasz ich?
- (2.1) Coge estos libros y colócalos en la estantería. → Weź te książki i umieść je w biblioteczce.
- (2.1) ¿Puedes colocarlos en la estantería? → Czy możesz umieścić je w biblioteczce?
- (2.1) Ganarás mucho espacio colocándolos en la estantería. → Zyskasz dużo miejsca, umieszczając je w biblioteczce.
- składnia:
- (2.1) zawsze na początku grupy werbalnej oprócz form enklitycznych bezokolicznika, imiesłowu czynnego (gerundio) i trybu rozkazującego, jak również pozostałych form o czysto literackim charakterze: verlos, amándolos, levántalos, cójolos
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- związki frazeologiczne:
- uwagi:
- źródła:
los (język niemiecki)
- znaczenia:
przymiotnik
- (1.1) luźny, nie przymocowany
przysłówek
- przykłady:
- składnia:
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- uwagi:
- źródła:
los (język słowacki)
- wymowa:
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj męski żywotny
- przykłady:
- składnia:
- kolokacje:
- (1.1) zool. los mokraďový → łoś euroazjatycki
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- uwagi:
- źródła:
- ↑ Slovník súčasného slovenského jazyka H – L, gł. red. Alexandra Jarošová i Klára Buzássyová, Veda, vydavateľstvo Slovenskej akadémie vied, Bratysława 2011, ISBN 978-80-224-1172-1.