Pàlade (corp celest)
|
|
Chest artícol a l'è scricc in Lumbàrt, ortograféa orientàl unificàda. |
Pàlade 
(2 Pallas)
| |
|---|---|
| |
| Descuprii | 28 marzo 1802 |
| Descovridor | Heinrich W. Olbers |
| Classificazion | Fasa_Principala |
| Class spettrala | B[1] |
| Designazion alternativ |
Nesöna |
| Parameter orbital | |
| (a l'epoca 23 luglio 2010 - JD 2455400,5[1]) | |
| Semiass maggior | 414,708 Gm (2,772 UA) |
| Perieli | 318,910 Gm (2,131 UA) |
| Afeli | 510,427 Gm (3,412 UA) |
| Period orbital | 1685,870 dé (4,62 ann) |
| Velocità orbitala |
~17,88 [km/s (media) |
| Inclinazion su l'eclittega |
34,8409° |
| Ecentricità | 0,2309 |
| Longituden del noeud ascendent |
173,129° |
| Argom. del perieli | 310,150° |
| Anomalia media | 96,148° |
| Par. Tisserand (TJ) | 3,043[1] (calcolato) |
| Satellit | 0 |
| Dati fisegh | |
| Dimension | 582×556×500 km 550×516×476 km |
| Diameter medi | 545 ± 18 km;[1] 512 ± 6 km |
| Volum | |
| Massa | |
| Densità media | ~2,8 × 103 kg/m³> (3,4 ± 0,9) × 103 kg/m³ |
| Acceleraz. de gravità in superfiss | ~0,20 m/s² |
| Velocità de fuga | ~0,36 km/s |
| Period de rotazion | 0,32555 g (7,8132 h)[1][2] |
| Inclinazion assiala | prob. 78 ± 13°, ~84° |
| Temperatura superficiala |
|
| Albedo | 0,1587 (geometrico)[1] |
| Dati d'osservazion | |
| Magnituden app. | 10,6 (min) 6,4 (max)
|
| Magnituden ass. | 4,13[1] |
| Diameter apparent |
0,17" (min) 0,59" (max)
|
Pàlade (nòm de catàlogo: 2 Palas) l'è giü dei asteròidi piö grancc del Sistema Solar. La sò òrbita l'è sitüàda endela part centràl de la fàsa principàla, e la g'ha la caraterìstica de éser en pó piö ecèntrica e 'nclinàda de chèl che se spetarès de 'n ogèt de le sò dimensiù.
L'è stat el prim asteroide scuprìt dòpo de Cerere, che alùra l'ìa cunsideràt amò 'n asteròide pò a lü e che 'nvéce adès l'è clasificàt come pianeta nano. L'è stat troàt del Heinrich Wilhelm Olbers ai 28 de mars del 1802, endel córs de le oservasiù che l'Olbers l'ìa dré a fà per troà e determinà l'òrbita de Cerere, sö la bàze de le oservasiù e de le previziù del matemàtich Carl Friedrich Gauss.
Pàlade el g'ha 'n diàmetro médi de 545 km e 'na màsa de 2,2×1020 kg. L'è 'l segón ogèt per dimensiù de la fàsa principàla, ma l'è 'l tèrs per màsa, perchè Vesta la g'ha 'n vülüm mìa tat diferènt ma 'l g'ha 'na densità 'n bèl tòch piö grànda. En confrónt, la màsa de Pàlade l'è presapóch el 0,3 % de la màsa de la Lüna. Dàto che Cèrere, che l'è l'ogèt piö grant de la fàsa fàsa principàla, l'è stàt riclasificàt come pianeta nano, Pàlade l'è al momènt l'asteroide piö grant che se conós.
Del pónt de vìsta orbitàl, el g'ha 'n quach paràmetri piötòst insòlicc per véser en còrp de le sò dimensiù e màsa. La sò òrbita l'è 'n bèl pó 'nclinàda (quàze 35° del pià de l'eclìtica) e bèla ecèntrica (0,2313). L'inclinasiù del sò às de rotasiù l'è elevàda, entùren ai 60°, con valütasiù 'ntra i 56° e i 81°. Per chèsta rizù, ògna istàt e ògna envéren de Pàlade gh'è de le zòne bèle grànde de la superfìce che rèsta sèmper al scür o sèmper ilüminàde del Sul, per dei perìocc lónch come 'n an de la Tèra.
Riferimèncc
[Modifega | modifica 'l sorgent]- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 (EN) 2 Pallas. Jet Propulsion Laboratory (JPL). URL consultad in data 12 settembre 2011.
- ↑ Harris, A.W.; Warner, B.D.; Pravec, P. (edit.). (EN) Asteroid Lightcurve Derived Data. EAR-A-5-DDR-Derived-Lightcurve-V8.0. Planetary Data System, NASA, 2006. URL consultad in data 12 settembre 2011. (arqiviad de l'url orijenal in data 28 gennaio 2007)
- ↑ El valur de la temperadüra media de equilìbrio per en ogèt presapoch sferich en rotasiù ràpida a la distànsa de Pàlade del Sul, conden albedo de 0,10.
(EN) Johnston, K.J., Seidelmann, P.K.; Wade, C.M., Observations of 1 Ceres and 2 Pallas at centimeter wavelengths, in Astronomical Journal, vol. 87, 1982, pp. 1593-1599, DOI:10.1086/113249. URL consultato il 14 settembre 2011. Si veda in particolare la p. 1598.