Sudan
hesło النصر لنا (an-nasr lanā) | |
zakładne daty: | |
swójske mjeno | جمهورية السودان Jumhuriyat as-Sudan (ar.) |
stolica | Khartum (الخرطوم) |
přestrjeń | 1.886.068 km² |
wobydlerstwo | 44,909,353[1] |
hustosć | – |
forma knježerstwa | prezidialna republika |
hłowa stata | prezident Abdel Fattah al-Burhan (عبد الفتاح البرهان) (wot 2019) |
šef knježerstwa | premier Abdalla Hamdok (عبدالله حمدو) (wot 2019) |
měna | sudanski dinar |
hamtska rěč | arabšćina a jendźelšćina |
hymna | Nahnu Jund Allah Jund Al-watan |
časowe pasmo | UTC+3 |
njewotwisnosć | 1. januara 1956 wot Zjednoćeneho kralestwa |
Top Level Domain | .sd |
telefon | +249 |
Połoženje Sudana na zemi | |
Sudan (hamtsce Republic of the Sudan) je třeći najwjetši stat w Africe a leži při Nilu na juhowuchodźe Sahary w Sahelowym pasmje. Z přestrjenju wjace hač 1,8 milionow kwadratnych kilometrow je Sudan třeći najwjetši kraj Afriki. Wot cyłkownje něhdźe 40 milionow wobydlerjow bydli pjećina w metropolowym rumje stolicy Khartum, do kotrehož słušatej tež wulkoměsće Omdurman a Bahri.
Republika Sudan je wot 1. januara 1956 njewotwisna wot Zjednoćeneho kralestwo, kotrež knježeše do toho nad Anglo-Egyptowskim Sudanom. Dnja 30. junija 1989 přewza Omar al-Bashir z wojerskim pučom móc w Sudanje a knježeše wot toho časa jako diktatoriski prezident. Po nimale 30 lětach bu 11. apryla 2019 wot wójska wotsadźeny a zajaty.
Po lětdźesatki trajacej byrgarskej wójnje, měrowym procesu a referendumje w lěće 2011 dósta Južny Sudan dnja 9. julija tutoho lěta swoju njewotwisnosć.
Geografija
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Mjezuje z Egyptowskej na sewjerje, z Libyskej a Čadom na zapadźe, ze Centralnoafriskej republiku na juhozapadźe, z Južnym Sudanom na juhu a z Etiopiskej, Eritreju a Čerwjenym morjom na wuchodźe.
Najwyša hora Sudana je wulkan Marra Kinyeti (3088 m) při zapadnej hranicy z Čadom.
Města
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Najwjetše města su:
- Omdurman – 1 670 000 wobydlerjow
- Khartum – 1 244 500 wobydlerjow
- Port Sudan – 401 100 wobydlerjow
- Kassala – 308 200 wobydlerjow
- El Obeid – 301 400 wobydlerjow
- Nyala – 298 400 wobydlerjow
Žórła
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Wotkaz
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Algeriska |
Angola |
Benin |
Botsuana |
Burkina Faso |
Burundi |
Centralnoafriska republika |
Čad |
Dźibuti |
Egyptowska |
Ekwatorialna Gineja |
Eritreja |
Etiopiska |
Gabun |
Gambija |
Ghana |
Gineja |
Gineja-Bissau |
Južna Afrika |
Južny Sudan |
Kamerun |
Kap Verde |
Kenia |
Komory |
Demokratiska republika Kongo |
Republika Kongo |
Lesotho |
Liberija |
Libyska |
Madagaskar |
Malawi |
Mali |
Marokko |
Mawretanska |
Mauritius |
Mosambik |
Namibija |
Niger |
Nigerija |
Ruanda |
Sambija |
São Tomé a Príncipe |
Senegal |
Seychelle |
Sierra Leone |
Simbabwe |
Słonowinowy pobrjóh |
Somalija |
Sudan |
Swaziska |
Tansanija |
Togo |
Tuneziska |
Uganda
Druhe teritorije:
Ceuta |
Îles éparses |
Kanariske kupy |
Madeira |
Mayotte |
Melilla |
Réunion |
St. Helena |
Zapadna Sahara