Baden-Württemberg
Baden-Württemberg é un dos 16 estados federados (Bundesländer) en que está dividida Alemaña. Baden-Württemberg sitúase no suroeste do país, ó leste do río Rin. O estado limita ó norte co estado de Hesse, ó nordeste e ó leste co estado de Baviera, ó sur con 334 km de Suíza, ó oeste coa rexión francesa da Alsacia e ó noroeste co estado de Renania-Palatinado.
Lema | «Wir können alles. Außer Hochdeutsch.» (–2021) «The Länd» (2021–) | ||||
---|---|---|---|---|---|
Epónimo | Estado de Baden e Estado de Württemberg | ||||
Localización | |||||
| |||||
Estado | Alemaña | ||||
Capital | Stuttgart | ||||
Contén a división administrativa | |||||
Poboación | |||||
Poboación | 11.069.533 (2018) (309,62 hab./km²) | ||||
Lingua usada | Lingua suaba Lingua alemá de Suíza Língua yeniche (pt) Alemánico | ||||
Xeografía | |||||
Parte de | |||||
Superficie | 35.751,65 km² | ||||
Bañado por | Lago Constanza e Río Rin | ||||
Altitude | 327 m | ||||
Punto máis alto | Feldberg (1.493 m) | ||||
Comparte fronteira con | |||||
Datos históricos | |||||
Precedido por | |||||
Creación | 25 de abril de 1952 | ||||
Evento clave
| |||||
Organización política | |||||
• Minister-President of Baden-Württemberg (en) | Winfried Kretschmann (2011–) | ||||
Órgano lexislativo | Landtag of Baden-Württemberg (en) , (Escano: 154) | ||||
Máxima autoridade xudicial | Constitutional Court of Baden-Württemberg (en) | ||||
Membro de | |||||
Orzamento | 60.976.489.200 € (2024) | ||||
Identificador descritivo | |||||
Fuso horario | |||||
ISO 3166-2 | DE-BW | ||||
Código NUTS | DE1 | ||||
Clave de rexión en Alemaña | 08 | ||||
Outro | |||||
Irmandado con | Prefectura de Kanagawa (1989–) | ||||
Sitio web | baden-wuerttemberg.de | ||||
É o terceiro estado máis grande de Alemaña, cunha superficie de 35.752 km2 (extensión semellante á de Bélxica) e unha poboación de 10,7 millóns habitantes. A súa capital é Stuttgart. Baden-Württember é o resultado da unión entre os estados independentes de Baden e Württemberg, a partir de 1952 e grazas a unha consulta popular.
Historia
editarA comezos do século XIX e como consecuencia das guerras Napoleónicas, o territorio que comprende este estado pasou a formares parte da Confederación do Rin. Tralo congreso de Viena, o gran ducado de Baden, os principados de Hohenzollern e o Reino de Württemberg (parte da rexión de Suabia), pasaron a formar parte da Confederación Xermánica.
Trala segunda guerra mundial, as forzas aliadas delimitaron a zona en tres estados: Württemberg-Baden (ocupado polos EEUU), Württemberg-Hohenzollern e Sur de Baden (ocupados por Francia). En 1949 estes tres estados pasaron a ser parte da República Federal de Alemaña. O artigo 118 da Lei Fundamental para a República Federal de Alemaña permitía, porén, a unión de estados. Tras un plebiscito celebrado o 9 de decembro de 1951 os tres estados uníronse a 25 de abril de 1952 en Baden-Württemberg.
En 1956 a Corte Federal Constitucional de Alemaña determinou que o plebiscito fora ilícito porque era desvantaxoso para a poboación de Baden. Entón, en 1970 volveuse a celebrar un plebiscito na área de Baden, que resultou nunha maioría (máis do 81% de votos) partidaria da unidade.
Xeografía
editarA Selva Negra, o Lago Constanza, os vales do Rin, o Danubio e o Neckar son os seus puntos xeográficos máis destacados.
Algunhas das súas cidades máis importantes son son: Baden-Baden, Stuttgart, Heidelberg, Friburgo, Mannheim, Karlsruhe, Ulm, Heilbronn, Pforzheim, Tubinga, Balingen, Reutlingen, Constanza, Hockenheim, Walldorf, Wiesloch ou Bruchsal.
A Selva Negra ("Schwarzwald" en alemán) forma o alicerce xeográfico do suroeste de Alemaña. Dende a cidade de Pforzheim no norte, até Waldshut no sur, ten unha lonxitude duns 160 km. Na zona norte, a Selva Negra ten unha anchura de 20 km e no sur de 60 km. Os cumes máis altos chegan a unha altura de 1.166 m (Hornisgrinde) no norte, até de 1.493 m (Feldberg) na Selva Negra sur. No oeste, a montaña baixa rapidamente á chaira do Rin cunha altitude de menos de 200 m. No leste, a baixada aos vales dos ríos Danubio e Neckar (de 600 m) é máis suave.
Aínda que a Selva Negra é idónea para longas excursións a pé, tamén se pode percorrer en coche. Unha das recomendacións máis atractivas é a estrada Schwarzwald-Panoramastraße. Recibiu esa denominación pola multitude de vistas panorámicas polas que pasa nun percorrido de 70 km. Se o tempo o permite, un pode ver até os Alpes dende algunhas das paradas. A estrada panorámica empeza en Waldkirch, subindo en serpentinas escarpadas até o mosteiro de Sankt Peter (San Pedro). Adianta pola montaña Kandel e o pobo de Sankt Märgen. Tras pasar por Breitnau, a estrada termina na poboación de Hinterzarten.
Clima
editarO clima é amornado con temperaturas decrecentes coa altura. O Val do Rin é a rexión máis cálida de Alemaña, con temperaturas que no verán roldan os 20 °C (máxima media de 26°) e no inverno os 2 °C (máxima media de 5°), con precipitacións moderadas, ao redor de 800 mm por ano. Karlsruhe foi unha das cidades nas cales se rexistrou a temperatura máxima de Alemaña, con 40,8 °C, no ano 2003. Na Selva Negra, en cambio, a temperatura é considerablemente menor: nos vales a 600 m de altura, a temperatura de xullo alcanza os 17 °C (máximas de 23°) e a de xaneiro -2 °C (máxima de 1°), por tanto hai frecuentes nevadas que posibilitan a práctica de deportes como o esquí. Ademais, as precipitacións son superiores, de 1000 a 1500 mm anuais. En todo o estado hai choivas durante todo o ano.
No sueste faise sentir no outono, inverno e primavera o Foehn, vento cálido proveniente dos Alpes que pode elevar as temperaturas a até 15 °C arriba da media.
Economía
editarBaden-Württemberg é un dos estados máis prósperos de Alemaña[1] é unha das rexións máis ricas de Europa tradicionalmente cunha baixa taxa de desemprego. Unha serie de empresas bastante coñecidas teñen a súa sede neste estado coma Daimler AG, Porsche, Robert Bosch GmbH (da industria do automóbil), Carl Zeiss AG (óptica) ou SAP AG (a meirande empresa de software de Europa). Porén, a economía de Baden-Württemberg está dominada por empresas de pequeno e mediano tamaño. Aínda que pobre en recursos naturais (antes chumbo, zinc, ferro, prata, cobre e sales) e aínda con moitas áreas rurais, a rexión está fortemente industrializada. En 2003, había polo menos 8.800 empresas manufactureiras con máis de vinte empregados, máis só 384 con máis de 500. Esta última categoría representa o 43% dos 1.2 millóns de persoas empregadas na industria.
O Mittelstand ou mediana empresa é a columna vertebral do Estado. Empresas de tamaño medio e unha tradición de ramificación en diferentes sectores industriais permitiron a especialización nunha ampla gama. Unha quinta parte da industria da "antiga" República Federal era xerada polo Baden-Württemberg. O volume de negocios da industria manufactureira en 2003 superaba os 240.000 millóns de euros, dos cales o 43% proviña das exportacións. A rexión depende en certa medida do desenvolvemento económico global, a pesar da gran capacidade da economía da rexión de adaptarse a través das crises. A metade dos empregados na industria manufactureira atópanse nos sectores da mecánica, enxeñería electrónica e construción automobilística, sendo este o lugar onde se poden atopar as máis grandes empresas.
A importancia da industria mecánica de precisión esténdese máis aló dos límites da rexión, ao igual que as industrias ópticas, reloxeiras, xogueteiras, metalúrxicas e electrónicas. A industria téxtil, que antano dominaba gran parte do estado, agora está xa practicamente desaparecida. A Investigación e Desenvolvemento (I+D) están financiados conxuntamente polo Estado e a Industria, atopándose no Baden-Württemberg unha quinta parte dos 100.000 empregados do I+D de toda Alemaña, sobre todo no área de Stuttgart[2]. Baden-Württemberg é tamén un dos Catro Motores de Europa.
Turismo
editarBaden-Württemberg é un destino popular para as vacación só rivalizado con Baviera nas súas paisaxes naturais[1]. Os principais puntos de interese son a capital Stuttgart, os balnearios de Baden-Baden, a arquitectura de Ulm ou as cidades universitarias de Heidelberg e Tubinga. Friburgo é unha base ideal para explorar a Selva Negra e os viñedos de Breisach.[1] Tamén é destacable o Lago Constanza (en alemán: Bodensee).
A Gastronomía de Baden corresponde aos costumes e gustos culinarios da comarca, cun clima suave camiño do Mediterráneo, que lle permite o cultivo de viño. É unha das 13 comarcas produtoras de viño alemán, que vai dende a cidade de Heidelberg na parte setentrional, ao Lago Constanza no sur, ocupando unhas 15.900 ha, no que se denomina Rexión Vinícola de Baden. A proximidade con Francia e Suíza fai que teña algunhas influencias da cociña destes dous estados, o que deu por resultado que a gastronomía desta comarca sexa un pouco máis lixeira que a media da cociña alemá.
En canto aos pratos típicos existen diversas especialidades da rexión, debido á densidade forestal da Selva Negra e á abundancia de carne de caza; nalgúns pratos é de precepto o veado, o xabarín etc. Famoso dentro desta área é o xamón da Selva Negra.
Administración
editarBaden-Württemberg está divido en 35 distritos (Landkreise) e 9 cidades independentes (Stadtkreise), ambos agrupadas en catro Distritos Administrativos (Regierungsbezirke): Friburgo, Karlsruhe, Stuttgart e Tubinga.
As nove cidades independentes son:
Os trinta e cinco distritos son:
Educación
editarBaden-Württemberg é fogar dalgunhas das máis antigas, nomeadas e prestixiosas universidades de Alemaña, como as de Freiburg, Heidelberg e Tubinga. Ademais atópanse catro das nova Universidades Alemás de Excelencia (Freiburg, Heidelberg, Karlsruhe e Konstanz). A Universidade Internacional en Alemaña está situada en Bruchsal.
Outras cidades universitarias son Mannheim e Ulm. Ademais disto, dúas universidades se atopan na capital do Estado, Stuttgart: a Universidade de Hohenheim e a Universidade de Stuttgart. Ludwigsburg é fogar da famosa escola internacional de cinema Filmakademie Baden-Württemberg (Academia de Cinema de Baden-Württemberg).
Cultura
editarLinguas
editarEn moitas areas de Baden-Württemberg os seus habitantes seguen falando distintos dialectos suabos e alemánicos, os cales son coñecidos por ser case inintelixibles para os alemáns do norte, especialmente nas súas variedades máis fortes do campo. Na parte norte do Estado, entre Heidelberg e Mannheim, fálase un terceiro dialecto coñecido coma Kurpfälzisch. Os dialectos falados na meirande parte do Baden-Württemberg están relacionados coas rexións veciñas da Alsacia, norte de Suíza, Liechtenstein e Vorarlberg, entre unha orixe Suaba ou Alemánica.
Relixión
editarRelixión | % | |
---|---|---|
Católicos | 37.8% | 4.0M |
Igrexa Evanxélica Alemá | 33.8% | 3.6M |
Musulmáns | 5.60% | 600 000 |
Budistas | 0.23% | 25 000 |
Hinduístas | 0.14% | 15 000 |
Xudeus | 0.08% | 9 000 |
Non relixiosos | 22.3% | 2.4M |
Debate sobre os velos musulmáns
editarBaden-Württemberg foi o primeiro dos dezaseis estados alemás que prohibiron o uso de velos por parte das profesoras musulmás nas escolas públicas, despois dunha prohibición semellante en Francia en 2004. Varios destes casos recibiron a atención internacional.
Un coñecido exemplo foi o da profesora Doris Graber, que levaba ensinando dende 1973, comezando a levar o velo en 1995. O 18 de marzo de 2008 un tribunal alemán ditaminou que non se podía utilizar o pano na cabeza, a pesar do argumento de que ela podía levalo en virtude ás leis de igualdade de trato, xa ás monxas se lles permitía ensinar cos seus hábitos relixiosos[3]. O fiscal do estado referiuse a isto último coma unha "excepción histórica"[3], xa que a escola, era un antigo mosteiro absorbido polo Estado[3].
No caso de Fereshta Ludin, a ministra de educación, Annette Schavan, afirmou que os panos son "entendidos coma símbolo da exclusión da muller de a sociedade civil e cultural"[4].
Política
editarA política do Baden-Württemberg está dominada polo partido conservador Unión Demócrata Cristiá de Alemaña (CDU), que gobernou en tódalas lexislaturas dende a fundación do Estado en 1952. A CDU actualmente está en minoría na Asemblea Estatal, estando en coalición cos liberais do Partido Democrático Libre (FDP). A oposición está liderada pola esquerda do partido Socialdemócrata e Alianza 90 - Os Verdes. Até 2001 o partido conservador anti-inmigración Die Republikaner tiña escanos na Asemblea Estatal.
Galería de imaxes
editar-
Concello vello en Esslingen
-
Castelo de Heidelberg
-
Castelo Hohenzollern
-
Concello vello de Tubinga
-
Castelo vello de Stuttgart
-
Castelo de Karlsruhe
-
Castelo de Ludwigsburg
-
Castelo de Lichtenstein
-
Praza do mercado en Rothenburg ob der Tauber
-
Castelo de Sigmaringen
-
Catedral de Ulm
-
Castelo de Langenburg
-
Basílica de Sankt Blasien
-
Castelo de Weikersheim
-
Igrexa en Baden-Baden
-
Catedral de Friburgo
Notas
editar- ↑ 1,0 1,1 1,2 Germany (en inglés)
- ↑ Economía de Baden-Württenberg Arquivado 23 de decembro de 2008 en Wayback Machine. (en inglés)
- ↑ 3,0 3,1 3,2 German Court Upholds School Ban on Muslim Headscarf (en inglés)
- ↑ German Cause Célèbre: A Teacher's Head Scarf Arquivado 07 de marzo de 2016 en Wayback Machine. (en inglés)
Véxase tamén
editarOutros artigos
editarWikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría: Baden-Württemberg |