Skuzum

Skuzum
Doarpswei
Emblemen
Bestjoer
provinsje	Fryslân
gemeente	Súdwest-Fryslân
Sifers
Ynwennertal	205 (1 jannewaris 2023)[1]
Oerflak	0,51 km²
Befolkingsticht.	206 ynw./km²
Oar
Tiidsône	UTC +1
Simmertiid	UTC +2
Koördinaten	53° 2' NB, 5° 25' EL
Himrik fan Skuzum
Kaart

Skuzum is in doarpke besuden Makkum yn de gemeente Súdwest-Fryslân.

Skuzum hat 205 (1 jannewaris 2023)^[2] ynwenners.

It doarp waard yn 1270 Ytsingahusum neamd en in iuw letter ferbastere yn Idsingahusen. Eartiids wie Skuzum allinnich oer de seedyk te berikken. Doe't de Makkumer Mar yn 1876-1878 drûchlein waard, wie it mooglik om oer de Brekkenwei nei Allingawier te gean.

It Skústerfjild is in smel stik grûn efter de seedyk fan Gaast oant Koarnwert, dy't troch it Fly dellein is. It Fly foarme ek de heger lizzende ouwerwâlen, de lettere hege savelgrûnen. Oan ien fan de kriken is oan it begjin fan 'e jiertelling de Skústerterp oanlein. Dat die bliken út de fynst fan twa amuletten, wêrfan ien tichtby de seedyk by Piaam fûn is (twadde iuw nei Kr.) en de oare by Skuzum (út deselde tiid). Op dy lêste steane de wurden Terra-Sigillata.

De frij wolfarrende terpbewenners hienen lân oant Altena's pleats op de kromming fan de Grutte Sylroede by Makkum. Ek de lettere mûnen oan 'e Lytse Sylroede stienen op it grûngebiet fan Skuzum.

By de gefjochten tusken Skieringers en Fetkeapers diene ek Skuzumers mei om yn 1500 Heinrich fan Saksen te ferjeien. De omkriten fan Makkum, dat ek Skuzum, hawwe lange tiid beset west troch de Spanjerts. Omdat men bang wie foar oanfallen fan de Wettergeuzen oer de Sudersee, moasten de doarpen mankrêft en hynders leverje foar wachtrinnen op 'e seediken. Om 1580 waarden de Spanjerts ferjage en briek in rêstiger tiid oan.

It wetter bliuwt de grutste fijân en elk doarp fan Wûnseradiel krijt in fak fan de dyk tawiisd om te ûnderhâlden. De doarpsrjochters hawwe it tafersjoch. By de dykferhegingen fan 1530 en 1570 binne de dykfearten (ek: seadfearten) groeven. Yn it gebiet tusken Makkum en de Skústertille, leit in stik leechlân tusken de dyksfeart en de hegere lânbougrûnen, wat wiist op it weiheljen fan grûn foar dykferhegingen. De roerige Frânske tiid fan striid tusen patriotten en prinsgesinden liket oan Skuzum foarby te gean, krektas de striid oer tsjerklike en skoallekwestjes.

De Skúster tsjerke waard yn 1874 boud en ferfong in âldere tsjerke dy't brekfallich waard. Yn it houten geveltuorke hinget in klok dy't yn 1696 getten waard. It oargel fan 'e tsjerke waard yn 1908 boud troch Bakker & Timmenga út Ljouwert. Súdeastlik fan de tsjerke stiet de eardere pastorij. Sûnt 1971 binne der gjin tsjinsten mear yn'e tsjerke. Sûnt draacht de Stifting Skúster Tsjerke soarch foar it ûnderhâld fan 'e tsjerke.

Oant 2011 lei Skuzum yn de eardere gemeente Wûnseradiel. Sûnt de weryndieling yn dat jier heart it doarp by de gemeente Súdwest-Fryslân.

"Jimmeroan" is de namme fan 'e feriening foar Doarpsbelang. It doarpshûs hjit "De Treffer". Juny is de moanne foar it doarpsfeest en yn septimber organisearret it doarp mei Piaam alle jierren in barbecue. De bynamme fan 'e ynwenners is "beantsjefretters". De nôtier yn it doarpswapen ferwiist nei de lânbou.

• Begraffenisferiening.
• Feestkommisje Oer Twa Brêge.
• Toanielferiening Skuzum/Piaam.
• Feriening Skûster Doarpsmoune.

• Durk Mozes (1894-1985), sosjalistysk foaroanman.
• Sjoerd Hofstra (1898-1983), sosjolooch en antroplooch.

• Fryske doarpen

Boarnen, noaten en/as referinsjes:

Webstee Skuzum A.Algra - De doarpen P.S.de Boer - De doleantie te Makkum Yr. J.Cnossen - De bodem van Wonseradeel Mr H.T.Obreen - Makkum en de westkust van Friesland H.Oldenhof - De Skiednis van de griteny G.J.Paul - Schepping en Koninkrijk,ín stúdzje oer de teology fan dr. Oepke Noordmans R.S.Roarda - Ir Sint-Anna Lien to Hidaerd Drs R.Steensma - Geastlik libben yn Wunseradiel ↑ https://opendata.cbs.nl/statline ↑ https://opendata.cbs.nl/statline Commons  Ofbylden dy't by dit ûnderwerp hearre, binne te finen yn de kategory Skuzum fan Wikimedia Commons.

53° 3' NB, 5° 25' EL

	Súdwest-Fryslân
Stêden: Boalsert • Drylts • Hylpen • Snits • Starum • Warkum
Doarpen en útbuorrens: Abbegea • Aldegea • Allingawier • Arum • Blauhús • Boazum • Breesândyk • Britswert • Burchwert • Dearsum • Dedzjum • Easterein • Easterwierrum • Easthim • Eksmoarre • Ferwâlde • Folsgeare • Gaast • De Gaastmar • Gau • Goaiïngea • Greonterp • Hartwert • Heech • It Heidenskip • Hichtum • Hidaard • Hieslum • Himmelum • Hinnaard • De Hommerts • Idzegea • Iens • Yndyk • Ypekolsgea • Ysbrechtum • Itens • Jutryp • Kimswert • Koarnwert • Koarnwertersân • Koudum • Kûbaard • Kûfurderrige • Laaksum • Lytsewierrum • Loaiïngea • Lollum • Longerhou • Makkum • Molkwar • Nijhuzum • Nijlân • Offenwier • Parregea • Penjum • Piaam • Poppenwier • Raerd • Reahûs • Rien • Sânfurd • Sibrandabuorren • Skarl • Skearnegoutum • Skettens • Skraard • Skuzum • Smelbrêge • Surch • Tersoal • Toppenhuzen • Tsjalhuzum • Tsjerkwert • Turns • Twellingea • Waaksens • Wâldsein • Warns • Westhim • Wytmarsum • Wiuwert • Wolsum • Wommels • Wûns
Buorskippen: Aaksens • Abbegeasterketting • Andelahuzen • Annebuorren • Arkum • Atsebuorren • Baarderbuorren • De Band • Barsum • Beabuorren • Bessens • Bernsterbuorren • De Bieren • Bittens • De Blokken • Blomkamp • Boatlân • Bonjeterp • Boppebuorren • De Burd • Dyksterbuorren • Doanjebuorren • Doanjewier • Draeisterhuzen • Eangterp • Easthim (Wytmarsum) • Eksmoardersyl • Feytebuorren • Fiifhûs • Fiskersbuorren • Fjouwerhuzen • Flânsum • It Fliet • Galamadammen • Goaiïngamieden • Goaium • Grauwe Kat • De Grits • Grutte Wiske • Greate Wierrum • Haaium • Harkesyl • De Hel • Hiemert • Hidaardersyl • Hiddum • Hoekens • Hoarnsterbuorren • Hou • Idserdabuorren • Iemswâlde • Yndyk (Boazum) • Ingwert • Ingwier • Jeth • Jonkershuzen • Jousterp • Jouswert • Kâldehuzum • De Kampen • De Kat • Klaeiterp • De Kliuw • Knossens • Koaihuzen • Kromwâl (Boalsert) • Kromwâl (Britswert) • Laerd en Saerd • Lippenwâlde • De Lytse Gaastmar • Lytse Wiske • Lytshuzen • Makkum (Boazum) • Meilahuzen • Montsamabuorren • Mountsjewier • De Nes • Nijbuorren • Nijekleaster • Nijesyl • Osingahuzen • Pikesyl • De Pôle • Rea Skuorre • Remswert • Rytseterp • Saard • Sânfurder Ryp • Syswert • Sjongedyk • Skearnebuorren • Skrok • Sotterum (Koarnwert) • Sotterum (Skettens) • Spears • Spyk • It Strân Swaanwert • Swarte Beien • Trijehuzen (Hidaard) • Trijehuzen (Snits) • Trijehuzen (Wommels) • Tsjerkebuorren • De Wearen • Westerbuorren • Westerlittens • De Wieren • Wolsumerketting • Wonnebuorren
· ·