Vajiravudh

Vajiravudh
	; Irudi gehiago
Thailandiako erregea
Crown Prince of Thailand (en)
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturak	มหาวชิราวุธ, Maha Vajiravudh
Jaiotza	Grand Palace (en) , 1881eko urtarrilaren 1a
Herrialdea	Siam
Bizilekua	Grand Palace (en) ; Dusit Palace (en) ; Phaya Thai Palace (en) ; Sanam Chandra Palace (en) ; Mrigadayavan Palace (en)
Lehen hizkuntza	Thailandiera
Heriotza	Chakraphat Phiman Residential Hall (en) , 1925eko azaroaren 25a (44 urte)
Hobiratze lekua	Wat Bowonniwet Vihara (en) ; Phra Pathommachedi (en) ; Chakri Maha Prasat Throne Hall (en)
Heriotza modua	berezko heriotza: gastrointestinal system disease (en)
Familia
Aita	Chulalongkorn
Ama	Saovabha Phongsri
Ezkontidea(k)	Laksamilawan (en) (1921eko irailaren 8a - 1925eko azaroaren 25a); Sucharit Suda (en) (1921eko urriaren 27a - 1925eko azaroaren 25a); Indrasakdi Sachi (en) (1922ko urtarrilaren 12a - 1925eko azaroaren 25a); Suvadhana (en) (1924ko abuztuaren 10a - 1925eko azaroaren 25a)
Seme-alabak	ikusi Bejaratana Rajasuda of Thailand (en) ;
Haurrideak	ikusi Bahurada Manimaya (en) ; Chakrabongse Bhuvanadh (en) ; Prajadhipok; Chudadhuj Dharadilok, Prince of Phetchabun (en) ; Tribejrutama Dhamrong (en) ; Asdang Dejavudh (en) ; Siriraj Kakudhabhand (en) ;
Leinua	Chakri dynasty (en)
Hezkuntza
Heziketa	Royal Military College, Sandhurst (en) ; (1898 - 1899) ; Christ Church (en) ; (1899 - 1901)
Hizkuntzak	Thailandiera; ingelesa
Jarduerak
Jarduerak	poeta, monarka, aktorea, ofizierra, politikaria, idazlea, scout (en) eta margolaria
Lan nabarmenak	ikusi Madanabadha (en) ; Siamnussati (en) ; Vivah Phra Samutr (en) ; Phra Nol Kam Luang (en) ;
Jasotako sariak	ikusi Urrezko Ardi-larruaren Ordenako zalduna ; Knight Grand Cross of the Royal Victorian Order ; Order of the Black Eagle ; Order of the Royal House of Chakri ; Order of the Nine Gems ; Order of Chula Chom Klao ; Order of Rama ; Order of the White Elephant ; Order of the Crown of Thailand ; Knight of the Order of the Most Holy Annunciation ; Knight Grand Cross of the Order of Saints Maurice and Lazarus ; Knight grand cross of the order of the crown of Italy ; Order of the Crown (Prussia) ; Ohorezko Legioko gurutze handia ; Urrezko Ardi-larruaren Ordena ; Order of the Netherlands Lion ; Order of Fidelity ; Order of the Bath ; Order of the Chrysanthemum ; Order of the Wendish Crown ; Order of Charles III ; Order of Saint Stephen of Hungary ; Royal Order of the Seraphim ;
Zerbitzu militarra
Adar militarra	Royal Thai Armed Forces (en)
Gradua	field marshal (en) ; Admiral of the fleet (en)
Parte hartutako gatazkak	Lehen Mundu Gerra
Sinesmenak eta ideologia
Erlijioa	budismoa; Theravada

Phra Bat Somdet Phra Poramentharamaha Vajiravudh Phra Mongkut Klao Chao Yu Hua (thailandieraz: พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาวชิราวุธฯ พระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว), Phra Bat Somdet Phra Ramathibodi Si Sintharamaha Vajiravudh Phra Mongkut Klao Chao Yu Hua (thailandieraz: พระบาทสมเด็จพระรามาธิบดีศรีสินทรมหาวชิราวุธฯ พระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว) edo Rama VI.a (Bangkok, Siam, 1880ko urtarrilaren 1a - ibidem, 1925eko azaroaren 25a) Siamgo erregea izan zen 1910etik 1925era bitartean.

Bizitza

Rama V.aren semea eta ondorengoa izan zen, Chakkri dinastiako seigarren erregea. Oxfordeko Unibertsitatean ikasi zuen, eta ikasketa militarrak egin zituen Britainia Handiko armadan. 1903an Siama itzuli zen, eta 1910ean hartu zuen aitaren lekua. Aitaren maila izan ez zuen arren, erreforma garrantzitsuak egin zituen: monogamiaren legearen araberako ezkontza bakarra, gregoriotar egutegia, baztangaren aurkako txertoa ezarri zituen, Thailandiako Gurutze Gorria sortu zuen, eta biztanle guztiak abizena erabiltzera behartu zituen. 1917an Bangkoken Txulalongkor Unibertsitatea sortu zuen, Siamgo lehena, eta lehen mailako nahitaezko hezkuntza ezarri zuen.

Beste neurri batzuek (joko- eta opio-etxeak debekatzea, adibidez) herriaren haserre bizia piztu zuten, ordea. Britainiarren modu eta ohiturei zien gehiegizko atxikimenduak gero eta urrunago ezarri zuen Siamgo herriarengandik. Bere herriaz fidatzen ez zela, bere babeserako guardia sortu zuen, eta absolutismoaren aldera jo zuen. Kanpo-politikan, aliatuen alde jardun zuen Lehen Mundu Gerran, eta haien esanetara mugitu zen alde guztietan.

Idazle eta itzultzaile oparoa izan zen, bestalde. Dramak ondu zituen, batez ere; berrogeita hamar obratik gora idatzi zuen, eta ingeles eta frantsesez idatziriko ehun obra pasa (Shakespeareren obra batzuk, besteren artean) itzuli zituen thaierara.

Erreferentziak

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Vajiravudh

Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/26 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.

Datuak: Q161389
Multimedia: Vajiravudh / Q161389