Georgi Plekhanov

Georgi Plekhanov
Irudi gehiago
Bizitza
Jaiotza	Gudalovka (en) , 1856ko azaroaren 29a (juliotar egutegia)
Herrialdea	Errusiar Inperioa
Heriotza	Zelenogorsk (en) , 1918ko maiatzaren 30a (61 urte)
Hobiratze lekua	Literatorskie mostki (en)
Heriotza modua	berezko heriotza: tuberkulosia
Hezkuntza
Hizkuntzak	errusiera
Jarduerak
Jarduerak	filosofoa, politikaria, kazetaria, idazlea, historialaria, soziologoa, ekonomialaria, arte-historialaria eta iraultzailea
Parte-hartzailea 2nd Congress of the Russian Social Democratic Labor Party (en) 5th Congress of the Russian Social Democratic Labor Party (en)
Lan nabarmenak	ikusi Anarchism and Socialism (en)
Izengoitia(k)	Н. Бельтов, А. Волгин, С. Ушаков, Н. Андреевич, Н. Каменский, А. Кирсанов, Н. Валентинов, Утис, Симплициссимус, Д. Кузнецов, Г. Б., П. Бочаров eta A. Volgin
Sinesmenak eta ideologia
Erlijioa	ateismoa
Alderdi politikoa	Land and Liberty (en) Black Repartition (en) Emancipation of Labour (en) Errusiako Langile Alderdi Sozialdemokrata

Georgy Valentinovitx Plekhanov (Gudalovka, Tambov, 1856ko abenduaren 11^greg./azaroaren 29a^jul. - Terijoki, Finlandia, 1918ko maiatzaren 30a) errusiar sozialista izan zen, errusiar marxismoaren sortzailea.

San Petersburgon egiten ari zen ikasketak utzi, eta Lurraldea eta Askatasuna herri-erakundeko kide egin zen. Erbestera jo behar izan zuen 1880an, eta Genevan finkatu ondoren, Errusiako lehen erakunde marxista iraultzailea (Osvobozhdenié truda; Langileriaren Askapena) sortzen parte hartu zuen, eta bere ideologiaren oinarriak azaldu zituen Sozialismoa eta borroka politikoa (1883) eta Gure arteko desadostasunak (1885) obretan. Bi lan horietan, Errusian gertatutako garapen kapitalista lasterra aztertu zuen, eta bi fasetan oinarritutako iraultza eskema proposatu zuen: tsarren garaiko erregimenaren lekua demokrazia burgesak hartuko zuen, lehenik, eta ondoren, langileriak, langileen alderdi sozialdemokrata baten zuzendaritzapean, iraultza sozialista gauzatuko zuen. 1898. urtean, Plekhanoven ingurura hurbildu zen taldeak, Errusiako Langileen Alderdi Sozialdemokrata sortu zuen, eta, Iskra aldizkariaren bidez, marxismo ortodoxoaren alde egin zuen. 1903. urtean egin zen alderdiaren bigarren kongresuan, boltxebikeen eta mentxebikeen arteko banaketa gertatu zen kongresuan, hain zuzen, boltxebikeen buru zen Leninen alde agertu zen Plekhanov; baina, geroago, bi adarrak batzen saiatu zen. 1917. urteko iraultza ondoren Errusiara itzuli zenean, mentxebikeekin bat egin zuen, eta erbesterako bidea hartu behar izan zuen, berriro ere, urriko boltxebikeen iraultza izan zenean.