Θέρμο
Συντεταγμένες: 38°34′25″N 21°39′59″E / 38.57361°N 21.66639°E
| Θέρμο | |
|---|---|
 | |
| Διοίκηση | |
| Χώρα | Ελλάδα |
| Περιφέρεια | Δυτικής Ελλάδας |
| Περιφερειακή Ενότητα | Αιτωλοακαρνανίας |
| Δήμος | Θέρμου |
| Γεωγραφία | |
| Γεωγραφικό διαμέρισμα | Στερεάς Ελλάδας |
| Νομός | Αιτωλοακαρνανίας |
| Υψόμετρο | 375 μέτρα[1] |
| Έκταση | 24,933 km²[1] |
| Πληθυσμός | |
| Μόνιμος | 1.595 |
| Έτος απογραφής | 2021 |
| Πληροφορίες | |
| Παλαιά ονομασία | Κεφαλόβρυσο |
| Ταχ. κώδικας | 300 08 |
| Τηλ. κωδικός | 2644 |
 Άποψη των ερειπίων του Θέρμου. | |
  | |
| Άλλες ονομασίες | Thermum |
|---|---|
| Τοποθεσία | Θέρμο, Αιτωλοακαρνανία, Ελλάδα |
| Περιοχή | Αιτωλία |
| Είδος | Ιερό |
| Ιστορία | |
| Ίδρυση | π. 1500 π.Χ. |
| Εγκατάλειψη | 189 π.Χ. |
| Περίοδοι | Ύστερη Ελλαδική ΒΑ΄ έως Ελληνιστική περίοδος |
| Σημειώσεις | |
| Διαχείριση | ΛΣΤ΄ Εφορία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων |
| Ιστοσελίδα | Θέρμο |
Το Θέρμο είναι κωμόπολη της Αιτωλοακαρνανίας με μόνιμο πληθυσμό (ο καθαυτό οικισμός) 1.823 κατοίκους σύμφωνα με την Ελληνική απογραφή 2021. Είναι έδρα του ομώνυμου δήμου[2], με πληθυσμό 8.242 μόνιμους κατοίκους (απογραφή 2011). Το Θέρμο είναι χτισμένο στα ορεινά της Επαρχίας Τριχωνίδας και ο δήμος είναι πολύ εκτεταμένος και περιλαμβάνει πολλά ορεινά κυρίως χωριά.
Απέχει 32 χιλιόμετρα από το Αγρίνιο.
Ιστορία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Αρχαιότητα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η αρχαία πόλη του Θέρμου ήταν η σημαντικότερη σε ολόκληρη την Αιτωλία και διοικητικό και θρησκευτικό κέντρο του Κοινού των Αιτωλών (Αιτωλική Συμπολιτεία). Μάρτυρας της ιστορίας της πόλης είναι ο αρχαιολογικός χώρος με το μεγάλο πλήθος από δημόσια κτίρια και ναούς. Σήμερα εκεί βρίσκεται και το Αρχαιολογικό μουσείο Θέρμου.
Σύμφωνα με τον Πολύβιο[3], η πόλη βρισκόταν σε οροπέδιο που το αποκαλεί "των θερμίων πεδίον", ενώ ονομάζει και την ίδια την πόλη ακρόπολη όλων των Αιτωλών. Κάθε χρόνο, τον Σεπτέμβριο, μαζεύονταν στην πόλη Αιτωλοί που είχαν δικαίωμα ψήφου, για να αποφασίσουν για θέματα πολέμου, ειρήνης και συμμαχιών και για να προβούν σε αρχαιρεσίες των οργάνων της Συμπολιτείας. Η πόλη δεν είχε τείχη. Καταστράφηκε δύο φορές το 218 και το 206 π.Χ, από τον Φίλιππο τον Ε'.
Στην πόλη υπήρχε ο μεγάλος ναός του "Θερμίου" Απόλλωνα. Ο ναός έχει διαστάσεις 12 μέτρα πλάτος επί 38 μέτρα μήκος. Είχε δύο κύριες αρχιτεκτονικές φάσεις: την αρχαϊκή, με σημαντικό κεραμοπλαστικό διάκοσμο και τη φάση του 3ου αιώνα π.Χ. Οι κίονές του ήταν ξύλινοι και οι βάσεις τους λίθινες. Επίσης, υπήρχαν άλλοι δύο ναοί, μικρότεροι, του "Λυσείου" Απόλλωνα και της "Λαφρίας" Αρτέμιδας. Άλλα κτίσματα που υπήρχαν στην πόλη είναι δύο στοές, ανατολικά και δυτικά, το "Βουλευτήριο" μία κρήνη καθώς έχουν βρεθεί και προϊστορικά ελλειψοειδή και τετράπλευρα κτήρια και δύο μέγαρα.[4]
Νεώτεροι χρόνοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η νέα κωμόπολη βρίσκεται περίπου ένα χιλιόμετρο από την αρχαία πόλη. Στο χωριό Μέγα Δένδρο, λίγο έξω από την πόλη, γεννήθηκε ο Κοσμάς ο Αιτωλός.
Διοικητικά
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Με το ΦΕΚ 32Α της 08/12/1845 το τότε Κεφαλόβρυσο υπήχθη στον τότε Δήμο Παμφίας, αποτελώντας ταυτόχρονα έδρα του.[5] Με το ΦΕΚ 261Α της- 31/08/1912, και την κατάργηση των δήμων, ορίστηκε έδρα της τότε Κοινότητας Κεφαλόβρυσου.[2][5] Στις 4 Μαρτίου 1915 (ΦΕΚ 89Α) μετονομάστηκε από Κεφαλόβρυσο σε Θέρμο, ομοίως και η κοινότητα.[2][5][6] Από το 1985 (ΦΕΚ 97Α - 24/05/1985) αποτελεί έδρα του ομώνυμου δήμου.[2][5]
Δείτε: Δήμος - Τοπική Κοινότητα Θέρμου
Δημογραφική εξέλιξη
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Οι απογραφές πληθυσμού του Θέρμου μετά τον Β' Παγκόσμιο πόλεμο είναι:
| Έτος | Πληθυσμός |
|---|---|
| 1951 | 1.625[7] |
| 1961 | 2.109[8] |
| 1971 | 2.097[9] |
| 1981 | 1.874[10] |
| 1991 | 1.749[11] |
| 2001 | 1.898[12] |
| 2011 | 1.716[13] |
| 2021 | 1.595 |
Αξιοθέατα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Ο αρχαιολογικός χώρος και το Αρχαιολογικό Μουσείο Θέρμου
- Τα αρχαιολογικά και ευρήματα στη Χρυσοβίτσα και το Πετροχώρι.
- Οι παραλίμνιες τοποθεσίες της Λίμνης Τριχωνίδας με την πλούσια και μοναδική πανίδα και χλωρίδα.
- Ο ποταμός Εύηνος με το ιστορικό Καρέλι.
- Ο απείρου κάλλους καταρράκτης του Μοκιστιάνου.
- Το ιστορικό γεφύρι της Αρτοτίβας
- Το μοναστήρι της Αγίας Παρασκευής όπου υπάρχει και αναπαράσταση κρυφού σχολείου που λειτουργούσε εκεί, με κέρινα ομοιώματα.
- Οι Ιερές Μονές Εισοδίων της Θεοτόκου Μυρτιάς και Τιμίου Προδρόμου Δερβέκιστας, καθώς και η ερειπωμένη Ιερά Μονή Φωτμού Πετροχωρίου, με αγιογραφίες που χρονολογούνται προ του 17ου και 16ου αιώνος.
- Η παλαιότατη Ιερά Μονή Καταφυγίου στο Δρυμώνα και ο Ιερός Ναός του Αγίου Γεωργίου του εξ Ιωαννίνων στο Αργυρό Πηγάδι.
- Εν ολίγοις, το Θέρμο λειτουργεί ως ορμητήριο για τη γνωριμία των επισκεπτών με τα πολυάριθμα και ποικίλης φύσεως θέλγητρα των χωριών του Δήμου Θέρμου αλλά και της ευρύτερης περιοχής.
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 dlib
.statistics .gr /Book /GRESYE _02 _0101 _00098%20 .pdf. - ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές Κοινότητας Θέρμου (1912-1985) / Δήμου Θέρμου Αιτωλοακαρνανίας (1985 κ.εξ.). eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 9 Νοεμβρίου 2017.
- ↑ Οι πληροφορίες που δίνει ο Πολύβιος για τους Αιτωλούς, είναι κατά μεγάλο μέρος αρνητικές, καθώς τους θεωρεί πλεονέκτες και φιλοπόλεμους. Ο Πολύβιος, όμως, ήταν γιος του στρατηγού της Αχαϊκής Συμπολιτείας, Λυκόρτα, και διετέλεσε και αυτός με κάποιο αξίωμα στο στρατό των Αχαιών, αντιπάλων των Αιτωλών. Θεωρείται ότι υπερβάλει στους χαρακτηρισμούς του, αλλά αυτοί περιγράφουν πραγματικές καταστάσεις. Βλ. Κ. Παπαρρηγόπουλος, Ιστορία του Ελληνικού Έθνους.
- ↑ Θέρμος Αρχειοθετήθηκε 2021-04-13 στο Wayback Machine.. Υπουργείο Πολιτισμού - ΟΔΥΣΣΕΑΣ. Ανακτήθηκε: 9 Νοεμβρίου 2017.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές Θέρμου Αιτωλοακαρνανίας. eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 9 Νοεμβρίου 2017.
- ↑ Πανδέκτης: Μετονομασίες των Οικισμών της Ελλάδας - Κεφαλόβρυσον-Θέρμον. pandektis.ekt.gr. Ανακτήθηκε: 9 Νοεμβρίου 2017.
- ↑ Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 7ης Μαρτίου 1951, σελ. 22 του pdf. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-05-14. https://web.archive.org/web/20130514080510/http://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_1951_1.pdf.
- ↑ Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 19ης Μαρτίου 1961, σελ. 30 του pdf. https://www.eetaa.gr/eetaa/metaboles/apografes/apografi_1961_1.pdf.
- ↑ Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 14ης Μαρτίου 1971, σελ. 30 του pdf. https://www.eetaa.gr/eetaa/metaboles/apografes/apografi_1971_1.pdf.
- ↑ Πραγματικός πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφή της 5 Απριλίου 1981, σελ. 38 του pdf. https://www.eetaa.gr/eetaa/metaboles/apografes/apografi_1981_1.pdf.
- ↑ Πραγματικός πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφή της 17 Μαρτίου 1991, σελ. 32 του pdf. https://www.eetaa.gr/eetaa/metaboles/apografes/apografi_1991_1.pdf.
- ↑ Πραγματικός πληθυσμός της Ελλάδος - Απογραφή 2001, σελ. 25 του pdf. https://www.eetaa.gr/eetaa/metaboles/apografes/apografi_2001_1.pdf.
- ↑ «ΦΕΚ αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ πληθυσμού», σελ. 10717 (σελ. 243 του pdf)
Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Αποτελέσματα της Απογραφής Πληθυσμού-Κατοικιών 2011 που αφορούν στο Μόνιμο Πληθυσμό της Χώρας, Εφημερίδα της Κυβερνήσεως της Ελληνικής Δημοκρατίας, τχ. 2ο, φ. 3465 (28 Δεκεμβρίου 2012).
- Ε.Σ.Υ.Ε. - Μόνιμος Πληθυσμός της Ελλάδος. Απογραφή 2001, Αθήνα 2004. ISBN 960-86704-8-9.
- Κ. Παπαρρηγόπουλος, Ιστορία του Ελληνικού Έθνους
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Επίσημη ιστοσελίδα Δήμου Θέρμου
- Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές Θέρμου Αιτωλοακαρνανίας. eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 09/11/2017.
- Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές Κοινότητας Θέρμου (1912-1985) / Δήμου Θέρμου Αιτωλοακαρνανίας (1985 κ.εξ.). eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 09/11/2017.
- Πανδέκτης: Μετονομασίες των Οικισμών της Ελλάδας - Κεφαλόβρυσον-Θέρμον. pandektis.ekt.gr. Ανακτήθηκε: 09/11/2017.
- Θέρμος Αρχειοθετήθηκε 2021-04-13 στο Wayback Machine.. Υπουργείο Πολιτισμού - ΟΔΥΣΣΕΑΣ. Ανακτήθηκε: 09/11/2017.
- Δικτυακός τόπος για το Θέρμο
- ΚΠΕ Θέρμου
- Λύκειο Θέρμου
- Το «Κρυφό Σχολειό» με τα κέρινα ομοιώματα[νεκρός σύνδεσμος]
- Σελίδα ξενοδοχείου της πόλης με πλούσιες πληροφορίες για την περιοχή
- https://www.dimos-thermou.gr/website/directory/%CE%B8%CE%B5%CF%81%CE%BC%CE%BF/