[go: up one dir, main page]

Idi na sadržaj

Orson Welles

S Wikipedije, slobodne enciklopedije
Orson Welles
Welles 1937.
Rođenje (1915-05-06) 6. maj 1915.
Kenosha, Wisconsin, SAD
Smrt10. oktobar 1985(1985-10-10) (70 godina)
Zanimanje
Godine aktivnosti1931–1985.
Supružnik/ciVirginia Nicolson (1934–1940)
Rita Hayworth (1943–1947)
Paola Mori (1955–1985)
Djeca3
Potpis

Orson Welles bio je američki režiser, glumac, scenarist i filmski producent.

U svijet glume i inscenacije ušao je početkom tridesetih godina, za boravka u Dublinu gdje je dobio angažman kao pozorišni glumac i režiser. Pozorištu je ostao vjeran još neko vrijeme po povratku u Sjedinjene Američke Države, a od 1935. godine sve više surađuje na radiju kao narator, glumac ili pisac, a povremeno adaptira i zanimljiva književna djela .

Tako je 30. oktobra 1938. godine izazvao opću paniku vještom i uvjerljivom adaptacijom romana Rat svjetova o invaziji Marsovaca. O toj pomutnji koju je Welles izazvao svojom radio-dramom snimljen je 1975. godine TV film Noć, koji je užasnuo Ameriku.

Njegovo filmsko debitansko djelo, dvosatni film Građanin Kane, kojeg je režirao 1941. godine, spada među remek-djela svjetskog filma. Nominiran je za Oskara za najbolji film, režiju i glavnu ulogu koju je odigrao sam Welles. Kao filmski režiser nikad nije postigao komercijalni uspjeh, ali je zato veliku popularnost stekao kao filmski glumac.

Status filmske zvijezde utvrdio mu je film Treći čovjek, snimljen 1949. u kojem je odigrao lik superiornog kriminalca. Godine 1952. snimio je po Shakespeareovoj tragediji Othello istoimeni igrani film koji mu je donio Zlatnu palmu na festivalu u Canesu. Posljednje djelo, film Istine i laži, snimio je 1974. godine. Godine 1975. dobio je nagradu za životno djelo Američkog filmskog instituta.

Filmografija

[uredi | uredi izvor]

Nagrade

[uredi | uredi izvor]

Vanjski linkovi

[uredi | uredi izvor]