Imala

Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

Imala u imela (de l'arabe imāla = inflexión), ye un fenomeno fonetico que fa que o soniu [a] cuan ye luengo se pronuncie en determinadas circumstancias como ē u ī. A imela se produce en variants actuals de l'arabe y tamién se produció en variants antigas. A imela estió frecuent en l'arabe hispano u algarabía, en especial en l'arabe d'o Reino de Granada. Se'n conoixe muitos eixemplos d'imala en os arabismos presents en as luengas iberorromanicas y en a toponimia arabe d'a peninsula iberica.

O fenomeno fonetico arabe d'a imala explica o cambio fonetico que fació pasar dende -ana ta -ena^[1], que mesmo estió capable d'ir mes luent y plegar ta -ina en uns cuantos toponimos d'Andalucía (Grañina, Montañina).

Atros toponimos destacables que amuestran o fenomeno d'imala son:

• Bāb ar-Ramla ("puerta de l'arena") > Bīb ar-Ramla > Bibarrambla.
• Wād Āš ("río Ash") > Wād Īš > Guadix.
• Mārida > Mērida > Mérida.
• Bayyāsa > Bayyēsa > Baeza.
• Ŷayyān > Ŷayyēn > Jaén.