Monocyty - co to takiego?
Monocyty (MONO) to jeden z typów białych krwinek (leukocytów) i największe krwinki, które znajdują się w ludzkiej krwi. Krwinki białe, nazywane leukocytami, biorą udział w odpowiedzi immunologicznej organizmu. We krwi obwodowej znaleźć można:
- monocyty,
- limfocyty,
- eozynofile,
- neutrofile,
- bazofile.
Właściwości monocytów
Monocyty powstają z komórki macierzystej szpiku. Są komórkami układu odpornościowego, nazywanymi także komórkami żernymi lub fagocytami.
Kiedy monocyty wydostaną się ze szpiku do krwi, nie krążą długo w krwiobiegu. Przebywają we krwi maksymalnie trzy dni - dość szybko docierają do różnych narządów organizmu.
Większość monocytów gromadzi się w okolicach śledziony. Te, które docierają do tkanek docelowych, przekształcają się. Nazywa się je wówczas makrofagami. Czas życia monocytów wynosi cztery dni.
Jaką rolę pełnią monocyty?
Monocyty pełnią bardzo ważną rolę w procesach odpornościowych. Dzięki receptorom, które znajdują się na ich powierzchni wiedzą, gdzie toczy się proces zapalny - gdzie są potrzebne i dokąd mają się udać, by działać. Mają też zdolność przekształcania się w komórki pochłaniające drobnoustroje lub ciała obce. Oczyszczają krew ze szczątków obumarłych tkanek oraz bakterii. Wytwarzają substancje regulujące pracę układu immunologicznego, który hamuje namnażanie wirusów.
Kiedy wykonać badanie monocytów?
Czasem organizm wysyła niepokojące sygnały. Jeśli wskazują one na zaburzenia monocytów, warto wykonać badanie krwi. To podstawowe badanie, które ocenia stan zdrowia.
Badanie monocytów wykonuje się w przypadkach:
- problemów z odpornością,
- przy nawracających zakażeniach,
- przy podejrzeniu chłoniaka Hodgkina.
Monocyty - normy u dzieci i dorosłych
By ocenić ilość monocytów, wykonuje się rozmaz krwi obwodowej. Na wyniku monocyty bywają zapisywane jako MONO.
Normy monocytów odczytuje się, biorąc pod uwagę wiek pacjenta. W przypadku osób dorosłych za prawidłową uznaje się ilość od 30 do 800 monocytów na mikrolitr krwi.
Liczba leukocytów może być różna u poszczególnych osób, dlatego by oznaczyć ilości monocytów i innych białych krwinek niezbędna jest ocena odsetka poszczególnych rodzajów leukocytów.
W organizmie powinno się mieć minimum 3 proc. i maksymalnie 8 proc. monocytów. U dzieci norma jest podobna jak u osób dorosłych, choć widełki są szersze. Normy procentowego udziału monocytów w WBC (white blood cell), czyli w rozmazie krwi obwodowej, są następujące:
0-12 proc. - noworodki poniżej siódmego dnia życia,
2-7 proc. - dzieci powyżej siódmego dnia życia do szóstego roku życia,
5-12 proc. - dzieci powyżej szóstego roku życia i dorośli.
Odczytując wyniki badań krwi zawsze należy pamiętać, że norma monocytów podawana jest zarówno jako wartość liczbowa, jak i procentowa. Poza tym różne laboratoria miewają różne normy i oznaczenia. Dlatego lepiej nie interpretować wyniku samodzielnie, a skonsultować się z lekarzem.
Wynik morfologii z rozmazem może wskazywać, że monocytów we krwi jest za dużo lub za mało.
Monocytoza - podwyższony poziom monocytów
Stan, w którym wyniki krwi wykazały, że istnieje za dużo monocytów, to monocytoza. Nadmiar monocytów, czyli monocyty podwyższone we krwi mogą świadczyć o:
- zakażeniach - bakteryjnych, wirusowych,
- schorzeniach hematologicznych (białaczka, ziarnica złośliwa),
- chłoniaku Hodgkina,
- chorobach zapalnych jelit (np. wrzodziejące zapalenie jelita grubego),
- chorobach wątroby,
- chorobach nowotworowych,
- przewlekłym i silnym stresie,
- chorobie Leśniowskiego-Crohna.
Podwyższony poziom monocytów obserwuje się również w okresie rekonwalescencji po ostrych zakażeniach i resekcji śledziony.
Monocytopenia - obniżona liczba monocytów
Jeśli wyniki krwi wskazują, że monocyty znajdują się poniżej normy, świadczy to o ich niedoborze. To monocytopenia. Przyczyn problemu wyróżnia się zdecydowanie mniej niż przy nadmiarze tych krwinek. Obniżone monocyty mogą występować w:
- zaburzeniach odporności, wrodzonych lub nabytych (np. AIDS),
- chorobach zanikowych szpiku kostnego,
- problemach z odpornością, np. po przebytej chorobie zakaźnej.
To także może cię zainteresować:
