[go: up one dir, main page]

Jump to content

Мурғ: Тафовут байни таҳрирҳо

Мавод аз Википедиа — донишномаи озод
Content deleted Content added
FoxBot (баҳс | ҳисса)
х r2.6.5) (робот илова карда истодааст: ext:Gallus gallus
х top: ислоҳи вожаҳо using AWB
 
(21 intermediate revisions by 9 users not shown)
Сатри 1: Сатри 1:
{{Таксон
{{Қуттии Табакабандӣ
| image file = Chickenfamily.jpg
|name=Мурғ
| image title = Мурғ
|color=pink
| image descr = Мурғ
|status={{StatusDomesticated}}
| regnum = Ҷонварон
|image=Chickens drinking.jpg
| parent = Gallus gallus
|image_width=250px
| rang = Форма
|image_caption=Мурғҳо
| latin = ''Gallus gallus''
|regnum=[[Animal]]ia
| author = ([[Linnaeus]], 1758)
|phylum = [[Chordate|Chordata]]
| wikispecies = Gallus gallus domesticus
|classis = [[Bird|Aves]]
| commons =
|ordo=[[Galliformes]]
|familia=[[Phasianidae]]
|genus=''[[Junglefowl|Gallus]]''
|species=''[[Red Junglefowl|G. gallus]]''
|subspecies='''''G. g. domesticus'''''
|trinomial=''Gallus gallus domesticus''|author=[[Carolus Linnaeus|Linnaeus]]|date = [[1758]]
}}
}}
'''Мурғ''' ин парандаест, ки барои хоҷагӣ хизмат мерасонад ва он [[тухм]] мекунад ки барои ин дар хоҷагӣ онро парвариш мекунанд.
'''Мурғ''', ё '''мурғи хонагӣ''' ({{lang-la|Gallus gallus}}) парандаест, ки барои хоҷагӣ хидмат мерасонад ва он [[тухм]] мекунад ки барои ин дар хоҷагӣ онро парвариш мекунанд.
Мурғи хонагӣ, паррандаест аз қатори мурғҳо, номи умумии паррандаҳо. Мурғҳои хонагӣ аз мурғҳои банки ви ваҳшӣ пайдо шудааст. Мурғ сернамудтарин паррандаи хонагӣ мебошад. Мурғро барои [[тухм]]у [[гӯшт]], пару тибит парвариш мекунанд.
Мурғи хонагӣ, паррандаест аз қатори мурғҳо, номи умумии паррандаҳо. Мурғҳои хонагӣ аз мурғҳои банки ва ваҳшӣ пайдо шудааст. Мурғ сернамудтарин паррандаи хонагӣ мебошад. Мурғро барои [[тухм]]у [[гӯшт]], пару тибит парвариш мекунанд.

== Тарзи парвариши мурғон ==
Асосан, ду намуди парвариши парранда ба роҳ монда шуда аст: табиӣ ва сунъӣ. Дар шароити парвариши табиӣ паррандагон дар мавзеъҳои кушод сайру гашт намуда, ғизоро худашон ёфта мехӯранд ва маҳсулотнокии онҳо дар фасли гармо зиёд мегардад. Вале камбудиаш парвариши табиӣ дар он аст, ки ҳангоми барои хӯрока додан, ҷамъоварии тухм ва тоза намудани пору вақти зиёд сарф шуда қувваи корӣ бештар сафарбар мешавад. Ҳангоми парвариши сунъӣ бошад, нигоҳубини паррандагон дар қафасҳо буда, тарзи хӯрокдиҳӣ, ҷамоварии тухмҳо ва тоза намудани пору механизатсионӣ иҷро мешавад. Самаранокии кор аз мавқеи бино вобастагӣ дорад. Ҳудуди интихобшудаи замин барои сохтмони биноҳои паррандапарварӣ бояд хушк, ҳамвор ва ба самти ҷануб нигарон бошад. Дар чунин ҳолат замин аз барф тез тоза шуда, шӯои офтоб мурғхонаро гарм менамояд. Биное, ки барои нигоҳ доштани мурғон сохта мешавад, бояд хушк, гарм ва равшан бошад. Дар 1 м2 фарш 4 – 5 мурғи тухмкун нигоҳ дошта мешавад. Бо ҳамин миқдор андоза майдончаи сайру гашт сохтан лозим аст. Сатҳи тирезаи мурғхона нисбати фарш 1/10 бояд бошад. Дар фасли зимистон андохтани тагандоз, аҳамияти калон дорад. Ба сифати тагандоз коҳмайда ва арамайдаро истифода мебаранд. Ғафсии тагандоз бояд 20 – 30 см-ро ташкил диҳад. Даруни мурғхона ҳамвор, сафед ва сироятзудоӣ карда шавад. Ҳама таҷҳизот ва асбобу анҷоми мурғхона вобаста ба зот ва сину соли мурғон сохта шавад.


== Нигаред ==
== Нигаред ==
Сатри 30: Сатри 28:
* [[Мурғи Ҳилол]]
* [[Мурғи Ҳилол]]


== Эзоҳ ==
[[Гурӯҳ:Олами ҳайвонот]]
{{эзоҳ}}
[[Гурӯҳ:Паррандаҳо]]


[[Гурӯҳ:Парандаҳо]]
[[am:ዶሮ]]
[[an:Gallus gallus domesticus]]
[[ang:Cicen]]
[[ar:دجاجة]]
[[arz:فرخه]]
[[av:ГӀанкӀу]]
[[ay:Chiwchi]]
[[az:Toyuq]]
[[bat-smg:Vėšta]]
[[bcl:Manok]]
[[be:Курыца]]
[[be-x-old:Курыца (птушка)]]
[[bg:Домашна кокошка]]
[[bjn:Hayam]]
[[bn:মুরগি]]
[[bo:བྱ་ཏེ་]]
[[br:Yar (evn)]]
[[bs:Kokoška]]
[[ca:Gall]]
[[ce:Kotam]]
[[cr:Pakakuan]]
[[cs:Kur domácí]]
[[csb:Kùra]]
[[cy:Iâr (ddof)]]
[[da:Høns]]
[[de:Haushuhn]]
[[diq:Kerge]]
[[el:Όρνιθα]]
[[eml:Gal]]
[[en:Chicken]]
[[eo:Koko (birdo)]]
[[es:Gallus gallus domesticus]]
[[et:Kana]]
[[eu:Oilo]]
[[ext:Gallus gallus]]
[[fa:مرغ خانگی]]
[[fi:Kana]]
[[fiu-vro:Kana]]
[[fj:Toa]]
[[fr:Gallus gallus domesticus]]
[[frp:Gallus gallus domesticus]]
[[fur:Gjaline]]
[[ga:Sicín]]
[[gan:雞]]
[[gd:Cearc]]
[[gl:Galiña]]
[[ha:Kaza]]
[[hak:Kiê-é]]
[[he:תרנגול הבית]]
[[hi:मुर्गी]]
[[hif:Murgi]]
[[hr:Domaća kokoš]]
[[hu:Házityúk]]
[[id:Ayam]]
[[io:Hano]]
[[is:Kjúklingur]]
[[it:Gallus gallus domesticus]]
[[iu:ᐊ'ᐊ'ᐋᒃ]]
[[ja:ニワトリ]]
[[jv:Pitik]]
[[ka:ქათამი]]
[[ko:닭]]
[[koi:Курӧг]]
[[ks:کۄکَر]]
[[ku:Mirîşk]]
[[la:Gallus]]
[[lb:Haushong]]
[[lbe:АьнакӀи]]
[[ln:Nsósó]]
[[lt:Višta]]
[[lv:Mājas vista]]
[[mdf:Сараз]]
[[ml:കോഴി]]
[[mr:कोंबडी]]
[[ms:Ayam]]
[[mzn:کرک]]
[[nah:Cuānaca]]
[[nds:Hohn]]
[[ne:कुखुरा]]
[[nl:Kip (vogel)]]
[[nn:Høns]]
[[no:Tamhøns]]
[[nso:Kgogo]]
[[nv:Naaʼahóóhai]]
[[oc:Gallus gallus]]
[[pam:Manuk]]
[[pcd:Poulhe]]
[[pdc:Hinkel]]
[[pl:Kura domowa]]
[[pnb:ککڑ]]
[[pt:Gallus gallus domesticus]]
[[qu:Wallpa]]
[[ro:Găină]]
[[roa-tara:Jadde]]
[[ru:Курица]]
[[rue:Курка]]
[[rw:Inkoko]]
[[sc:Pudda]]
[[scn:Jaddina]]
[[sco:Chicken]]
[[sd:ڪڪڙ]]
[[sh:Domaća kokoš]]
[[simple:Chicken]]
[[sk:Kura domáca]]
[[sl:Domača kokoš]]
[[sn:Huku]]
[[so:Dooro]]
[[sq:Pula (shpend)]]
[[sr:Кокошка]]
[[su:Hayam]]
[[sv:Tamhöna]]
[[sw:Kuku]]
[[ta:கோழி]]
[[te:కోడి]]
[[th:ไก่]]
[[tl:Manok]]
[[tr:Tavuk]]
[[tt:Өй тавыгы]]
[[tum:Nkhuku]]
[[udm:Курег]]
[[uk:Курка]]
[[ur:مرغی]]
[[vi:Gà]]
[[vls:Henne]]
[[wa:Poye]]
[[war:Manók]]
[[wo:Ganaar]]
[[wuu:鸡]]
[[yi:האן]]
[[zh:鸡]]
[[zh-min-nan:Ke]]
[[zh-yue:雞]]

Нусхаи кунунӣ то 12:28, 20 октябри 2021

Мурғ
Мурғ
Мурғ
Табақабандии илмӣ
Номи байнулмилалии илмӣ
Gallus gallus (Linnaeus, 1758)

Мурғ, ё мурғи хонагӣ (лот. Gallus gallus) — парандаест, ки барои хоҷагӣ хидмат мерасонад ва он тухм мекунад ки барои ин дар хоҷагӣ онро парвариш мекунанд. Мурғи хонагӣ, паррандаест аз қатори мурғҳо, номи умумии паррандаҳо. Мурғҳои хонагӣ аз мурғҳои банки ва ваҳшӣ пайдо шудааст. Мурғ сернамудтарин паррандаи хонагӣ мебошад. Мурғро барои тухму гӯшт, пару тибит парвариш мекунанд.

Тарзи парвариши мурғон

[вироиш | вироиши манбаъ]

Асосан, ду намуди парвариши парранда ба роҳ монда шуда аст: табиӣ ва сунъӣ. Дар шароити парвариши табиӣ паррандагон дар мавзеъҳои кушод сайру гашт намуда, ғизоро худашон ёфта мехӯранд ва маҳсулотнокии онҳо дар фасли гармо зиёд мегардад. Вале камбудиаш парвариши табиӣ дар он аст, ки ҳангоми барои хӯрока додан, ҷамъоварии тухм ва тоза намудани пору вақти зиёд сарф шуда қувваи корӣ бештар сафарбар мешавад. Ҳангоми парвариши сунъӣ бошад, нигоҳубини паррандагон дар қафасҳо буда, тарзи хӯрокдиҳӣ, ҷамоварии тухмҳо ва тоза намудани пору механизатсионӣ иҷро мешавад. Самаранокии кор аз мавқеи бино вобастагӣ дорад. Ҳудуди интихобшудаи замин барои сохтмони биноҳои паррандапарварӣ бояд хушк, ҳамвор ва ба самти ҷануб нигарон бошад. Дар чунин ҳолат замин аз барф тез тоза шуда, шӯои офтоб мурғхонаро гарм менамояд. Биное, ки барои нигоҳ доштани мурғон сохта мешавад, бояд хушк, гарм ва равшан бошад. Дар 1 м2 фарш 4 – 5 мурғи тухмкун нигоҳ дошта мешавад. Бо ҳамин миқдор андоза майдончаи сайру гашт сохтан лозим аст. Сатҳи тирезаи мурғхона нисбати фарш 1/10 бояд бошад. Дар фасли зимистон андохтани тагандоз, аҳамияти калон дорад. Ба сифати тагандоз коҳмайда ва арамайдаро истифода мебаранд. Ғафсии тагандоз бояд 20 – 30 см-ро ташкил диҳад. Даруни мурғхона ҳамвор, сафед ва сироятзудоӣ карда шавад. Ҳама таҷҳизот ва асбобу анҷоми мурғхона вобаста ба зот ва сину соли мурғон сохта шавад.