Dêrika Çiyayê Mazî
Ez Dêrike ra ya. Ez mamostayê cografya ya. Ez tim Newepel teqîb kena, wanena. Ez bi wendişê Newepelî kirmanckî mûsaya. Ez zaf zerrîweş a ke êdî bi kirmanckî nûsena. Kek Roşan Lezgîn zaf biciwîyo, ey waşt ke ez bi kirmanckî binûsa.
Nê nuşteyê verênî de ez tena behsê qezaya xo Dêrike kena.
Dêrike qezaya bajarê Mêrdînî ya. Dêrike nameyê xo dêre yanî kilîseya armenîyan ra gêna. Nameyê koyê peyê Dêrike Koyê Mazî (Çîyayê Mazî) yo, no sedem ra nameyê na qeza biyo "Dêrika Çîyayê Mazî".
Der û dormeyê Dêrike de zaf rez û baxçeyî estê. Baxçeyanê Dêrike de hinarêrî, tuyêrî, murîyêrî, hencîlêrî, sayêrî, erûgêrî, salincêrî, încasêrî, gozêrê û zaf darê bînî estê. Engura Dêrike zaf weş a. Zeytûnî û zeytê Dêrike zaf weş û namedar ê.
Bakurê Dêrike de Şemrex (Şemirx) esto, nêzdîyê Dêrike yo, mîyanê înan vîst kîlometreyî yo. Wêranşar başûrê rojawanî de, Qoser zî başûrê rojhelatî de maneno. Bajarê Mêrdînî rojhelatê Dêrike de ca gêno. Amed bakurê Dêrike de maneno, nêzdîyê 100 kîlometreyî Dêrike ra dûrî yo.
Hûmara nufûsê Dêrike nêzdîyê vîst hezarî ya, bi dewanê xo pancas hezarî ra zedeyêr a. Dêrike demo verên de qezaya Diyarbekirî bî, serra 1923 ra pey bîya qezaya Mêrdînî.
Zaf cayê cografîkî û tarîxî Dêrike de estê: Girsarinc, Girê Kod, Girê Dod, Girê Êrgebaba, Xab, Dahl, Warê Kilora, Sîn û Seydoş, Dengiza Buxurê, Rebet, Bîra Metîna…
Dêrike de çend dewê dimilî (kirdî) zî estê:
Kanîzil (Dikmen) û mezreya xo Hedreşk (Karaca).
Kuetê (Pirinçli) û mezreyê xo Kura Jor (Aslantepe), Devşil (Devşıl), Dirik (Dikenli), Kurşêran (Erdemli), Gamir (Gamır), Gurmeşk (Görmeşk), Hoz (Hoz), Goma (Konaklı) û Kanîya Ga (Öküzpınar).
Şahverdî (Şahverdi) û mezreyê xo Keloşk (Çavuşlu) û Guhera Dirêj (Uzunova).
Tahtik (Düztaş) û mezreyê xo Xirbê Reş (Çiçekli), Bizmaro (Çivili), Selamet (Selamet), Kundur (Tarlacık).
Zohik (Subaşı)
Nê dewê dimilî yê Dêrike xo mîyan de hema zî zaferî dimilkî qalî kenê, la heme kurmanckî zî baş zanenê û kurmancanê der û dormeyê xo dir bi kurmanckî qalî kenê.*
_________
*Eno nuşte "Newepel, Hûmare 97, r. 3" de weşanîyayo.
YASAL UYARI: www.zazaki.net kaynağında yayınlanmış herhangi bir haber, yazı veya fotoğrafın site editöründen izin alınmadan olduğu gibi kopyalanarak ya da üzerinde çeşitli oynamalar yapılarak herhangi bir yerde yayınlanması; farklı çalışmalarda alıntı olarak kullanmak amacıyla cümle veya paragrafların kopyalanmasında ise standart bir şekilde kaynak belirtilmemesi durumunda hukuki süreç başlatılacaktır!